Say toon mapaabeba et marespeto, aliwan mapaatagey, tan agto labay ya espisyal so pantrato ed sikato na arum. Imbes, sikatoy interesado ed pankaabigan na arum tan labalabay toy makaaral ed sikara.

No maminsan, iisipen na arum ya say toon mapaabeba et makapuy. Balet diad tua et makatulong so inkamapaabeba pian bidbiren na sakey iray lingo to tan saray limitasyon to.

• Makatulong so inkamapaabeba pian onelet so ulopan. “Kaslakan lan saray totoon mapaabeba et mainomay day mikaaro,” so kuan na libron The Narcissism Epidemic. Imbaga ni na satan ya saray mapaabeba et “mainomay day mibagay ed nanduruman totoo.”

• Makatulong ed ugaw so inkamapaabeba anggad ibaleg to. No naaralan na anak mo so magmaliw ya mapaabeba, makatulong itan ed sikato natan tan anggad ibaleg to​—singa bilang, no manaanap na trabaho. Oniay insulat nen Dr. Leonard Sax: “Say kabataan ya atagtagey so pakanengneng tod sarili to, ya iisipen to ya sarasarag ton gawaen so amin, et posiblin agmakapasa ed interbyu no man-aplay na trabaho. Balet say kabataan ya marespeton ondedengel ed ibabaga na mani-interbyu ed sikato et posiblin naawat ed trabaho.” a

Tulongan so anak ya nawalaan na balansin pakanengneng ed sarili to.

PRINSIPYO ED BIBLIA: “No iisipen na siopaman a sikatoy importante anta andi met, papalikdoen toy sarili to.”​—Galacia 6:3.

• Agmangibabaga na saray bengatlan aglanlamang nagawa. Say pangibagan “Amin ya pangarap mo et ontua” tan “Amin ya labay mo, nagawaan mo” et singa balibalin dengelen, balet lanang ya ag-itan nagagawa ed tuan bilay. Nayarin mas maong so pansumpalan na anak mo no realistiko iray pangarap to tan pankimeyan ton naabot iratan.

• Espisipikon ibaga ed anak mo iray maong ya nagagawaan to. Say basta pangibaga ed anak mo ya sikatoy “nayaryari” et agmakatulong ed sikato ya magmaliw a mapaabeba. Kanian ibagam iray espisipikon agawaan to.

• Bilin moy anak mo ya daiset labat ya panaon so usaren tod social media. Mabetbet ya nauusar so social media pian ipasirayew na sakey  so sarili to, talento to, tan saray nagagawaan to​—ya kabaliktaran na inkamapaabeba.

• Ibangat moy anak mo ya man-sorry ya tampol. Tulongan moy anak mo ya nanengneng toy lingo to tan aminen to itan.

Ibangat mon misalamat.

PRINSIPYO ED BIBLIA: “Ipanengneng yon misalsalamat kayo.”​—Colosas 3:15.

• Misalamat lapud saray bengatlan walad kaliberliber. Nepeg ya naaralan na anak mo so misalamat lapud saray bengatlan walad kaliberliber, ta agtayo nabilay no anggapo iratan. Kaukolan tayoy dagem, danum, tan naakan. Usaren iratan ya alimbawa pian naaralan ton pablien, pandinayewan, tan pisalamatan iray makapakelaw a bengatlan walad kaliberliber.

• Pisalamatan so arum. Ibagam ed anak mo ya kada too et walay kanya-kanyan dunong tan abilidad to, kanian imbes ya nainggit ed arum, ibangat mo no panon ya makaaral ed sikara.

• Ibalikas so pisasalamat. Ibangat moy anak mo ya ibaga toy “salamat,” aliwan diad salita labat noagta manlapud puso. No niyugali na sakey so misalamat, makatulong itan pian sikatoy mansiansian mapaabeba.

Ibangat ed anak mo ya importante so ontulong ed arum.

PRINSIPYO ED BIBLIA: “Magmaliw kayon mapaabeba, ya ipasen yon mas atagey so arum nen say sikayo, legan yon aanapen so pankaabigan na arum, aliwan say pankaabigan yo labat.”​—Filipos 2:3, 4.

• Ikdan mo na kimey ed abung so anak mo. No agmo ikdan na kimey ed abung so anak mo, ompan isipen to ya ‘Importante ak kanian aliwan parad siak itan ya kimey!’ Nepeg ton sumpalen ni iray kimey ed abung antis ya manggalaw. Ibagam ed sikato ya say pankimey ed abung et makatulong ed arum, tan sikatoy pisalamatan tan respetoen da no gagawaen to iratan.

• Ibangat ed anak mo ya importante so itulong ed arum. Say panserbi ed arum et makatulong ed anak pian magmaliw ya matatken so panagnonot to. Kanian ibangat mo ya amtaen to no siopa ray kaukolan ya tulongan. Ibagam no antoy nayarin gawaen to pian natulongan ira. Suportaan tan pisalamatan moy anak mo no ontutulong ed arum.