DINÉ bił dahózhǫ́ǫ doo danízin. Ndi nihoogháahjįʼ ayííłką́, áko diné tʼáá ałtso “achʼįʼ nahwiiʼná” bee dahólǫ́. (2 Timothy 3:1) Diné doo aheełtʼéégóó baa nitsáhákees, bitsʼíís baa dahooʼaahgo, binaanish baa náádiilyéehgo, doodaiiʼ ayóóʼájóʼnínę́ę hatsʼą́ą́ʼ ádin yileehgo ił hózhǫ́ bee ádaadįįh. Áádóó łaʼ éí haʼátʼíí shı̨́ı̨́ bee bichʼįʼ hodiiʼnáahgo biniinaa yaa bíniʼgo yínííł yikʼee nikidiighááh. Jiihóvah Yá Dahalneʼé ałdóʼ yíníił daaleehgo bił dahózhónę́ę bitsʼą́ą́ʼ áádįįł yileeh. Kóniʼdiilyaago, haitʼéego ił hózhǫ́ naa nídoolyééł?

Áłtséʼ éí ił hózhǫ́ íiyisíí óolyéegi baa ídahwiidiilʼááł. Áádóó azhą́ achʼįʼ nahwiiʼnáa ndi haitʼéego łaʼ tʼáá bił dahózhǫ́ǫ́ ńtʼééʼ. Bikéédóó éí haitʼéego nihił dahózhǫ́ áádóó nooséełgo ádeíníilzin doo.

God bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ ił hózhǫ́ nishóhootʼeehii éí doo tʼóó kóníshgháníjįʼ ił hózhǫ́ǫ da. Díí baa nitsíníkees: Łaʼda yéigo bił honiidohgo éí ayóó átʼéego anádloh łeh. Ndi hashtʼeʼninádzáago oodloh yę́ę ádin łeh, áádóó tʼah bichʼįʼ anáhóótʼiʼgo yaa ákónániidzįįh. Tʼóó kóníshgháníjįʼ bił hózhǫ́ yileeh, éí doo God bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ ił hózhǫ́ átʼée da.​—Proverbs 14:13.

Ndi God bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ ił hózhǫ́ éí nihaa yílyáii doodaiiʼ nihaa doolyéełgo bíká adéestʼı̨́įʼgo nihijéí tłʼááhdę́ę́ʼ bidziilgo nayiiłnáa łeh. Yáʼátʼéehgo doodaiiʼ doo yáʼátʼééhgóó nihił hazʼą́ą yileeh ndi ił hózhǫ́ hwee hólǫ́ǫ doo. (1 Thessalonians 1:6) Azhą́ haʼátʼíí shı̨́ı̨́ bikʼee doo ákóniitʼée da yiidleeh ndi ił hózhǫ́ tʼah nihee hólǫ́. Daalʼaadii éí Jesus yaa nidahalneʼgo biniinaa ayóó átʼéego atídabiʼdiilyaa. Ndi éí “diné ándahaʼáii áłah nilínígíí bitsʼą́ą́ʼ dashdiikaigo, Jesus bízhiʼ biniinaa doo ił ídlı̨́ bikʼee tiʼdahodzoozniiʼígi bą́ą́h daʼjílı̨́įgo hąąh tsíhodeeskézígíí baa hoł dahóózhǫǫd.” (Acts 5:41) Tiʼdahodzoozniiʼígi doo baa hoł dahózhǫ́ǫ da, ndi God tʼáadoo yitsʼą́ąjįʼ dahidiikaiígi yaa bił dahóózhǫǫd.

Ił hózhǫ́ éí doo bił nidanihiʼdiizhchı̨́į da doodaiiʼ doo tʼóó nihaa doolyéeł da. Haʼátʼíí biniinaa? Ił hózhǫ́ éí God biníłchʼi diyinii bineestʼąʼii łaʼ átʼé. God biníłchʼi diyinii éí “iiná ániidíii biih” hiikáahgi yee nihíká análwoʼ, éí ił hózhǫ́ bił áhóóltąʼ. (Ephesians 4:24; Galatians 5:22) Nihił hózhǫ́ǫgo éí bee nihichʼįʼ anídahaztʼiʼii bichʼįʼ haʼííníilníigo ánihósin.

Jiihóvah éí nahasdzáán bikááʼ yáʼátʼéehgo áhooníił doo nízin, ndi dííshjı̨́įdi doo yáʼádaatʼéehii ádahooníłígíí éí ndagaʼ. Azhą́ diné éí doo yáʼáshóonii yéikah ndi, Jiihóvah éí ił hózhǫ́ tʼahdii bee hólǫ́. Diyin Bizaad ání: “Bisodizin bá hooghan biiʼ dziil índa ił hózhóonii hólǫ́.” (1 Chronicles 16:27) Áádóó Jiihóvah bá ndaalʼaʼí éí yáʼátʼéehgo ádaaníiłgi yaa bił hózhǫ́.​—Proverbs 27:11.

Haitʼéego Jiihóvah bedaʼiilʼı̨́į doo? Áhodoonííł niidzinígi átʼéego tʼáadoo ádzaa da ndi nihił hózhǫ́ǫ doo. Tʼáadoo baa yínííł niidlínígo yáʼádaatʼéehii nihee hólónígíí  baa nitsíikees doo, áádóó níléí náasdi tsʼídá yáʼádaatʼéehii nihaa doolyéełii bibaʼ ániitʼée doo. *​—Footnote níníłʼı̨́.

Diyin Bizaad biiʼ łaʼ bedaʼiilʼı̨́į doogo baa dahaneʼ, éí bichʼįʼ nidahwiisnáaʼ ndi ił hózhǫ́ tʼáá bee dahólǫ́ǫ́ ńtʼééʼ. Éíbraham éí shidiʼyoolyééł shaʼshin nízin ndi, dóó łahdę́ę́ʼ bichʼįʼ nidahwiiłnáa ndi bił hózhǫ́ǫgo hoolzhiizh. (Genesis 12:10-20; 14:8-16; 16:4, 5; 20:1-18; 21:8, 9) Díí haitʼéego ákójiidzaa? Éí nahasdzáán bikááʼ Mesáíyah hodeezʼą́ągo biyáádóó hweʼiinaʼ joołtʼih doogo nijólíí ńtʼéeʼgo hoł chohooʼı̨́. (Genesis 22:15-18; Hebrews 11:10) Jesus ání: “Éíbraham nihizhéʼé yę́ę sheidoołkáłígíí yiidoołtséełgo yąą bił hózhǫ́ǫ́ nítʼééʼ.” (John 8:56) Éíbraham bedaʼiilʼı̨́įgo níléí náasdi nihaa doolyéłígíí baa nitsídeikeesgo baa nihił dahózhǫ́.​—Romans 8:21.

Paul dóó Sáílas éí beʼoodląʼ ayóó bidziil dóó azhą́ bichʼįʼ nahwiiʼnáa ndi bił hózhǫ́ǫ́ ńtʼééʼ. Náhodiʼneesghaalgo awáalyaa góneʼ yah ahoʼdooʼnil, ákondi “sodilzingo sin bee Diyin God bichʼįʼ hojitaałgo” jizké. (Acts 16:23-25) Achʼįʼ nahwiiʼná bichʼįʼ haʼjólníigo éí náasdi áhootʼée doo níigo God yee hadoodzih yę́ę baa nitsíjíkees ńtʼééʼ. Éí hoł hózhǫ́, háálá hoł bééhózingo Christ bikééʼ jooʼashgi baa hoł hózhǫ́, áko éí biniinaa atíhoʼdoolʼįįd. Paul dóó Sáílas bedaʼiilʼı̨́įgo éí God doo bitsʼá niidaahgóó bá neiilʼaʼgo yáʼátʼéehgo nihá áhodoonííł.​—Philippians 1:12-14.

Dííshjı̨́įdi ląʼí nihibrothers dóó nihisisters bichʼįʼ nidahwiisnáaʼ ndi bił dahózhǫ́, éí bedaʼiilʼı̨́į doo. Łaʼ éí November 2013 yę́ędą́ą́ʼ Philippinesdi Super Typhoon Haiyan wolyéego hakʼi chʼíníyáago 1,000 Jiihóvah Yá Dahalneʼé dabighan yę́ę ałtso íísdįįd. George joolyéego éí Taclobangi haghan yę́ę ałtso ahiih nááłdááz áko ájíní: “Azhą́ kódanihiʼdiilyaa ndi, nihibrothers bił dahózhǫ́. Tsʼídá tʼáá íiyisíí ił hózhǫ́ǫ bee ádaniitʼéegi baa hodoonihgi nantłʼa.” Jiihóvah nihá áátʼįįdgi baa nitsídeiikeesgo dóó baa ahééh daniidzingo éí azhą́ ayóó átʼéego nihichʼįʼ nidahwiiʼnáa ndi nihił dahózhǫ́ǫ doo. Haʼátʼíí ałdóʼ baa nihił dahózhǫ́ǫ dooígíí Jiihóvah nihaa yiinííł?

Jiihóvah bił kʼé ahidiiʼníigi éí tsʼídá aláahdi baa hózhóonii átʼé. Yá biiʼ adahwiisʼáágóó Yinaatʼáanii nilíinii béédahoniilzin. Éí Nihizhéʼé, nihiDiyin, dóó Nihikʼis nilı̨́!​—Psalm 71:17, 18.

Jiihóvah éí iiná nihainíláagi dóó baa nihił dahózhǫ́ǫgi baa ahééh daniidzin. (Ecclesiastes 3:12, 13) Ádíchʼįʼ kónihiilaago éí bí íinízinii dóó yáʼátʼéehgo iináa dooígi hazhóʼó nihił béédahodoozįįłgo átʼé. (Colossians 1:9, 10) Ndi ląʼígo diné éí biniyé iiná beílyáhígíí doo hazhóʼó bił béédahozin da. Paul éí díí hazhóʼó bikʼidiʼdootı̨́ı̨́ł biniyé kóní: “Diné tsʼídá doo łaʼ hazhdeelʼįįhii, doo nidi baa hozdiitsʼı̨́įhii, łáʼí nidi doo baa nitsídzíkeesii, éí Diyin God ayóóʼádabóʼníinii yá hashtʼeyiilaa. Nidi nihí éí Diyin God biníłchʼi diyinii bee nihił bééhózingo áyiilaa.” (1 Corinthians 2:9, 10) Áko díí binahjįʼ nihił dahózhǫ́.

Jiihóvah éí ląʼígóó nihá áátʼįįdgo átʼé. Éí nihibąąhági ádaatʼéii nihá yóóʼiidiiʼaahgo áyiilaa. (1 John 2:12) Bichʼįʼ hoolzhishgo nahasdzáán bikááʼ hoolʼáágóó iináa doogo bíká ił chohooʼı̨́įgo áyiilaa. (Romans 12:12) Kʼad ndi ałkʼis bee łáʼí ídlı̨́įgo Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi yee nihikʼihadlí. (Psalm 133:1) Áádóó Séítan dóó demons bitsʼąą nihaa áhályą́. (Psalm 91:11) Díí tʼáá átʼé yáʼádaatʼéehii Jiihóvah nihainíláhígíí baa nitsíikeesgo nihił hózhǫ́ǫ doo.​—Philippians 4:4.

Oodlání éí tʼáá íídą́ą́ʼ ayóó bił hózhǫ́ǫ́góó tʼáá yédígoósh bił nááhózhǫ́ǫ doo? Jesus ání: “Shibee ił hózhǫ́ nihiiʼ dahólǫ́ǫ doo biniyé díí bee nihichʼįʼ hahásdzííʼ, áko nihíniʼ bíighahgo nihił dahózhǫ́ǫ doo.” (John 15:11)  Díí binahjįʼ bééhózingo éí tʼáá yédígo nihił náádahózhǫ́ǫ doogo átʼé. Nihił hózhǫ́ǫgo éí kǫʼ nahalin. Kǫʼ yéigo dookʼą́ął doo jinízingo éí chizh biih jiiníił doo. Béénílniih: God biníłchʼi diyinii nihíká análwoʼgo ił hózhǫ́ nihee hólǫ́. Áko ił hózhǫ́ łaʼ náániidzingo éí sodiilzingo God biníłchʼi diyinii bííníikeed doo. Áádóó Diyin Bizaad nabikʼítsíilkees doo, háálá éí níłchʼi diyinii bee hadilyaa.​—Psalm 1:1, 2; Luke 11:13.

Náánáłahgo bee ił hózhónígíí éí Jiihóvah yaa bił hózhónígíí yéigo bideiyíníilníishgo ádaʼdííníilzin. (Psalm 35:27; 112:1) Háálá Diyin Bizaad áníigo díí biniyé ádanihiʼdilyaa, éí “Diyin God díínísin, áádóó bibikʼeh óʼooʼníiłii bikʼeh honíłʼı̨́, háálá díí diné tʼáá ałtso bee bá hazʼą́.” (Ecclesiastes 12:13) God íinízinii ádeiʼníił doo biniyé ádanihiʼdiilyaa. Áko Jiihóvah bá nideilʼaʼgo iiná yéigo baa nihił dahózhǫ́ǫ doo. *​—Footnote níníłʼı̨́.

Tʼáá áłahjįʼ nihił dahózhǫ́ǫgo éí ląʼígóó bee nihikʼihojidlíi doo. Éí azhą́ nihichʼįʼ nidahwiiʼnáa ndi, nihił dahózhǫ́ǫgo Jiihóvah bá nideiilʼaʼgo bee bił dahoniilzhǫ́ǫ doo. (Deuteronomy 16:15; 1 Thessalonians 5:16-18) Áádóó ałdóʼ, God bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ ił hózhǫ́ nihee hólǫ́ǫgo éí naadeełii ląʼí hwee hólǫ́ǫgo éí ílíinii átʼé doo niidzin da doo. Ndi, God biNahatʼaʼ éí yéigo bá íítʼı̨́į doo. (Matthew 13:44) Ląʼígóó Jiihóvah bá íítʼı̨́įgo bitsʼą́ą́dóó yáʼádaatʼéehii nihá ááníiłgo yéigo baa nihił dahózhǫ́ǫ doo, yáʼátʼéehgo ádaa nitsíikees doo, índa łahdę́ę́ʼ bił dahózhǫ́ǫgo ííníilzin doo.​—Acts 20:35; Philippians 1:3-5.

Áádóó nááʼáłdóʼ yéigo nihił hózhǫ́ǫgo éí nihitsʼíís doo bąąh téeh da doo. Diyin Bizaad ání: “Ajéí bił hózhóonii éí azeeʼ idééłnínígíí nahalingo yáʼátʼééh.” (Proverbs 17:22) University of Nebraska óltaʼdi łaʼ atsʼíís bá yáʼátʼéehii neiłkaahii éí Diyin Bizaad áníigi tʼáá aaníí ákótʼé níigo yee haadzííʼ: “Kʼad nił hózhǫ́ǫgo neʼiinaʼ níniʼ beełtʼéego éí níléí náasdi nitsʼíís doo bąąh téeh da doo.”

Azhą́ shı̨́ı̨́ ayóó átʼéego achʼįʼ nahwiiʼná biiʼ kééhwiitʼı̨́į ndi, níłchʼi diyinii bíká sodiilzingo, Diyin Bizaad bíhwiilʼaahgo nabikʼítsíilkeesgo God bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ ił hózhǫ́ nihee hólǫ́ǫ doo. Ląʼígóó Jiihóvah nihainíláaii baa nitsíikeesgo, łahdę́ę́ʼ bedaʼoodląʼ beʼiilʼı̨́įgo, dóó God íinízinii bikʼeh ániitʼéego éí nááʼáłdóʼ bee nihił hózhǫ́ǫ doo. Áko éí Psalm 64:10 ánínígi baa ákodíníidzįįł: “Tʼáá ákogi ádaatʼéii éí Bóhólníihii [Jiihóvah] binahjįʼ bił dahózhǫ́ǫ doo áádóó yaa deidzólíi doo.”