DINOSE di kgona go kotama gabotse go tšwa mahlakoreng ka moka ntle le mathata. Di kgona bjang go dira seo?

Ela hloko: E le gore nose e kotame gabotse, go nyakega gore e fokotše kudu lebelo leo e tlago ka lona pele e kotama. Tsela e nngwe ya gore nose e kgone go dira se, ke go ela goba go kala dilo tše pedi—lebelo leo e fofago ka lona le bokgole bja mo e nyakago go kotama gona—ke moka e fokotše lebelo la yona ka mo go swanetšego. Lega go le bjalo, mokgwa wo o ka thatafalela dikhunkhwane tše dintši ka ge di na le mahlo ao a batamelanego, ao a bonago felo gotee gomme a sa kgone go ela bokgole.

Tsela ya dinose ya go bona e fapane kudu le ya batho ka ge ba diriša mahlo a bona ka bobedi go bona. Go bonagala dinose di diriša mokgwa o bonolo wa gore selo seo di nyakago go kotama go sona se bonala se gola ge di le gare di se batamela. Ge di le gare di batamela selo seo, go bonagala se gola ka lebelo. Diteko tšeo di dirilwego Yunibesithing ya Setšhaba ya Australia di bontšhitše gore nose e fokotša lebelo leo e fofago ka lona e le gore selo seo e nyakago go kotama go sona se se sa gola. Nakong ya ge nose e fihla selong seo e nyakago go kotama go sona, lebelo leo e tlago ka lona le ba le fokotšegile kudu gore e kgone go kotama gabotse.

Makasine wa Proceedings of the National Academy of Sciences o bega gore: “Mokgwa wo o bonolo le o tlwaelegilego wa go kotama . . . [o dira] gore go be bonolo go ka ekišwa ge go hlangwa motšhene wa go laola diroboto tša go fofa.”

O nagana eng? Na mokgwa wa nose wa go kotama o bile gona ka go itiragalela? Goba na o hlamilwe?