HOOFDSTUK 36

Ben ik verslaafd aan elektronica?

„Ik ben helemaal gek op sms’en! Het is het leukste wat er is. Ik doe bijna niks anders meer.” — Alan.

TOEN je ouders jong waren, waren de tv en de radio de belangrijkste vormen van elektronische media. Telefoons waren heel simpel, je kon er alleen mee bellen en meestal zaten ze vast aan de muur. Klinkt dat verschrikkelijk ouderwets? Anna vindt van wel: „Mijn ouders zijn als het om elektronica gaat, in de middeleeuwen opgegroeid. Ze komen er nu pas achter hoe ze bepaalde functies op hun mobieltje moeten gebruiken!”

 Tegenwoordig kun je een gesprek voeren, naar muziek luisteren, tv-kijken, gamen, vrienden e-mailen, foto’s maken en internetten met één apparaatje dat je in je zak kunt stoppen. Omdat je opgegroeid bent met computers, mobieltjes, tv en internet, vind je het misschien normaal dat je die de hele tijd gebruikt. Maar misschien vinden je ouders dat je verslaafd bent. Als ze zich zorgen maken, zeg dan niet meteen dat ze niet van deze tijd zijn. Salomo zei: „Wanneer iemand antwoord geeft op een zaak voordat hij ze hoort, is dat dwaasheid” (Spreuken 18:13).

Vraag je je af waarom je ouders zich eigenlijk zorgen maken? Doe dan de volgende test om te zien of je misschien verslaafd bent aan een vorm van elektronische media.

Test jezelf: Ben ik verslaafd?

Volgens een encyclopedie is iemand verslaafd als hij onbeheerst gedrag uit gewoonte steeds herhaalt zonder ermee te kunnen of willen stoppen, ondanks de schadelijke gevolgen. Hieronder is de omschrijving in drie punten verdeeld. Lees de citaten en kijk of jij net zulke dingen zegt of doet. Vul dan de antwoorden in.

Onbeheerst gedrag. „Ik zat urenlang te gamen. Daardoor kreeg ik te weinig slaap, en ik kon nergens anders meer over praten. Ik had weinig contact met mijn familie en ging helemaal op in de fantasiewereld van de games die ik speelde.” — Andrew.

Wat is volgens jou een redelijke hoeveelheid tijd om op een dag aan elektronica te besteden? ․․․․․

 Hoeveel tijd vinden je ouders dat je eraan kunt besteden? ․․․․․

Hoeveel tijd besteed je elke dag in totaal aan sms’en, tv-kijken, foto’s en andere dingen uploaden, gamen, enzovoorts? ․․․․․

Als je naar deze antwoorden kijkt, vind je dan dat je gebruik van elektronica onbeheerst is?

□ Ja □ Nee

Je kunt of wilt niet stoppen. „Mijn ouders zien me de hele tijd sms’en en zeggen dat ik daar te veel mee bezig ben. Maar vergeleken met andere jongeren van mijn leeftijd stelt het niks voor. Ja, ik sms natuurlijk meer dan mijn ouders. Maar dat is appels met peren vergelijken: zij zijn veertig en ik ben vijftien.” — Alan.

Hebben je ouders of vrienden weleens gezegd dat je te veel tijd besteedt aan een bepaalde vorm van elektronische media?

□ Ja □ Nee

Kun of wil je het gebruik daarvan niet onder controle krijgen?

□ Ja □ Nee

Schadelijke gevolgen. „Mijn vrienden sms’en de hele tijd, zelfs tijdens het autorijden. Dat is echt superonveilig!” — Julie.

„Toen ik voor het eerst een mobieltje kreeg, zat ik altijd te bellen en te sms’en. Ik deed  niks anders meer. Dat was slecht voor mijn relatie met mijn familie en ook met sommige vriendinnen. Als ik met mijn vriendinnen op stap ben, merk ik nu dat ze me constant in de rede vallen met: ’Wacht eens. Ik moet even een sms’je beantwoorden.’ Dat is een van de redenen waarom ik niet zo close met ze ben.” — Shirley.

Ben je weleens aan het sms’en in het verkeer, terwijl je les hebt of tijdens christelijke bijeenkomsten?

□ Ja □ Nee

Als je met je familie of met vrienden zit te praten, onderbreek je dan constant het gesprek om e-mailtjes, telefoontjes of sms’jes te beantwoorden?

□ Ja □ Nee

Ga je te laat naar bed of heb je minder tijd voor huiswerk en studie doordat je met elektronica bezig bent?

□ Ja □ Nee

Denk je dat het nodig is iets te veranderen? Kijk dan eens naar de volgende tips.

Hoe vind je een goede balans?

Als je een vorm van elektronische media gebruikt, zoals een computer of een mobieltje, stel jezelf dan eens de vier vragen die hieronder staan. Door de Bijbelse adviezen op te volgen en je aan een paar simpele richtlijnen te houden, blijf je verstandig bezig en houd je het in de hand.

● Wat is de inhoud? „Schenk aandacht aan alles wat waar is, alles wat edel is, alles wat rechtvaardig is, alles wat zuiver is, alles wat lieflijk is, alles wat eervol is” (Filippenzen 4:8, NBV).

 ✔ Wel doen Contact houden met vrienden en met je familie, en positieve nieuwtjes en ideeën uitwisselen (Spreuken 25:25; Efeziërs 4:29).

X Niet doen Roddels verspreiden, immorele berichtjes of plaatjes doorsturen of naar immorele videoclips of programma’s kijken (Kolossenzen 3:5; 1 Petrus 4:15).

● Wanneer gebruik ik het? „Voor alles is er een vastgestelde tijd” (Prediker 3:1).

✔ Wel doen Een limiet stellen aan de hoeveelheid tijd die je besteedt aan bellen, sms’en, tv-kijken of gamen.

X Niet doen Toelaten dat elektronica tijd in beslag neemt die je eigenlijk had willen besteden aan omgang met vrienden of familie, huiswerk of geestelijke activiteiten (Efeziërs 5:15-17; Filippenzen 2:4).

 ● Met wie ga ik om? „Wordt niet misleid. Slechte omgang bederft nuttige gewoonten” (1 Korinthiërs 15:33).

✔ Wel doen Elektronische media gebruiken om een betere band te krijgen met mensen die je aanmoedigen om goede gewoonten te ontwikkelen (Spreuken 22:17).

X Niet doen Jezelf voor de gek houden door te denken dat je niet de normen, taal en ideeën zult overnemen van de mensen met wie je omgaat via sms’jes, e-mail, msn, tv, films, games of internet (Spreuken 13:20).

● Hoeveel tijd kost het me? ’Onderscheid waar het op aankomt’ (Filippenzen 1:10, NBV).

✔ Wel doen Bijhouden hoeveel tijd je aan elektronica besteedt.

X Niet doen De opmerkingen van je vrienden of de regels van je ouders negeren als ze zeggen dat je te veel tijd aan een bepaalde vorm van elektronica besteedt (Spreuken 26:12).

Andrew zegt terecht over een evenwichtig gebruik van elektronica: „Apparaten zijn leuk, maar niet voor lang. Ik heb geleerd om niet toe te laten dat ze tussen mij en mijn familie en vrienden komen.”

MEER INFORMATIE VIND JE IN HOOFDSTUK 30 VAN DEEL 2

IN HET VOLGENDE HOOFDSTUK

Hoe krijg je je ouders zover dat je eens ergens heen mag?

SLEUTELTEKST

„Word niet wijs in uw eigen ogen. Vrees Jehovah en keer u af van het kwaad.” — Spreuken 3:7.

TIP

Houd het gebruik van je mobieltje onder controle door je vrienden te laten weten dat er momenten zijn dat je niet direct op sms’jes, e-mailtjes of telefoontjes zult reageren.

WEETJE

Als je nu foto’s van jezelf of opmerkingen over je leven op een website plaatst, kunnen die jaren later nog toegankelijk zijn voor potentiële werkgevers en anderen.

ACTIEPUNTEN

Als ik er moeite mee heb het gebruik van ․․․․․ onder controle te houden, zal ik me voornemen om er niet meer dan ․․․․․ per week aan te besteden.

Wat ik mijn ouder(s) over dit onderwerp wil vragen: ․․․․․

WAT DENK JIJ?

● Waarom kan het moeilijk zijn om te weten of je verslaafd bent aan een vorm van elektronische media?

● Wat kan er gebeuren als je het gebruik ervan niet onder controle houdt?

[Inzet op blz. 262]

„Een paar dingen hebben me geholpen van mijn tv-verslaving af te komen: Ik dwong mezelf de hoeveelheid tijd die ik keek te beperken. Ik praatte vaak met mijn moeder over het probleem en ik bad heel veel.” — Kathleen

[Illustratie op blz. 263]

Heb je je apparaten onder controle of hebben ze de controle over jou?