Kia Atihake e Fakapotopotoaga

“Ko e fakapotopotoaga . . . ne huhū atu ke he magaaho mafola, kua atihake.”​—GAHUA 9:31, NW.

1. Ko e heigoa e tau hūhū ka liga hūhū hagaao ke he “fakapotopotoaga he Atua”?

KE HE aho Penetekoso 33 V.N., ne talia e Iehova e matakau he tau tutaki he Keriso ke eke mo motu foou, ko e “Isaraela he Atua.” (Kalatia 6:16) Ko e tau Kerisiano nei ne fakauku he agaaga kua eke foki ko e tau mena ne ui he Tohi Tapu ko e “[“fakapotopotoaga,” NW] he Atua.” (1 Korinito 11:22) Ti ko e heigoa ne putoia ki ai? To fakatokatoka fēfē e “fakapotopotoaga he Atua”? To gahuahua fēfē ke he lalolagi, ke he ha mena ne nonofo ai e tau tagata haana? Mo e lauia fēfē e tau momoui mo e fiafia ha tautolu?

2, 3. Fakailoa fēfē e Iesu to fai fakaholoaga i loto he fakapotopotoaga?

² Tuga ne mailoga he vala tala fakamua, ne talahau tuai e Iesu e fakatūaga he fakapotopotoaga nei he tau tutaki fakauku, he tala age ke he aposetolo ko Peteru: “To fakatu foki e au [Iesu Keriso] a ekalesia [po ke, fakapotopotoaga] ki luga he maka nai; ti nakai kautu ki ai e gutuhala a hate.” (Mataio 16:18) Mua atu foki, he nofo agaia a Iesu mo e tau aposetolo, ne foaki e ia e tau fakailoaaga hagaao ke he gahua mo e fakaholoaga i loto he fakapotopotoaga ia ka nakai leva ti fakatū.

³ Ne fakaako e Iesu ke he tau kupu mo e tau gahua haana to fai tagata i loto he fakapotopotoaga ka takitaki. To taute ai e lautolu he fekafekau atu ke he falu he matakau ha lautolu. Ne pehē e Keriso: “Kua iloa e mutolu, ko e tau iki he tau motu kehe kua pule kia lautolu; mo e tau iki lalahi foki ha ha ia lautolu, kua pule a lautolu kia lautolu. Ka e aua neke pihia a mutolu; ka ko e tagata ia mutolu ne fia iki to eke a ia mo fekafekau ha mutolu; ko ia ne fia mua ia mutolu, to eke a ia mo tupa ha mutolu oti.” (Mareko 10:42-44) Maaliali ai, ko e “fakapotopotoaga he Atua” to nakai tafola fano, ko e tau tagata ne femaveheveheaki, ke tuga e fakapotopotoaga kua nakai maopoopo. Ka e to fai fakaholoaga, ne ha ha ai e tau tagata ne fefakafetuiaki i loto he fakapotopotoaga.

4, 5. Iloa fēfē e tautolu to ha ha he fakapotopotoaga e tau fakaakoaga fakaagaaga?

⁴ Ko e Tagata ka eke mo Ulu he “fakapotopotoaga [ia] he Atua” ne fakakite ko e tau aposetolo haana mo e falu ne ako mai ia ia ka moua e tau matagahua pauaki ke he fakapotopotoaga. Ke taute e heigoa? Ko e matapatu he kotofaaga ke foaki e tau fakaakoaga fakaagaaga ki a lautolu i loto he fakapotopotoaga. Kia manatu ne pehē a Iesu ne liu tu mai ki a Peteru, he ha ha ai mo e falu aposetolo: “Ma Simona na e, ko e tama a Iona, kua fakaalofa mai nakai a koe kia au?” Ne tali a Peteru: “E, ma Iki na e, kua fioia e koe kua fakaalofa au kia koe.” Ne pehē a Iesu ki a ia: “Kia fagai e koe haku a tau punua mamoe. . . . Kia leveki e koe haku a tau mamoe. . . . Kia fagai e koe haku a tau mamoe [ikiiki].” (Ioane 21:15-17) Ko e kotofaaga aoga lahi mooli!

⁵ Kitia ai e tautolu mai he tau kupu a Iesu ko lautolu ne fakalataha ki loto he fakapotopotoaga kua fakatai ke he tau mamoe i loto he pā. Ko e tau mamoe nei​—tau tagata taane, tau fifine mo e fanau Kerisiano—​kua lata ke fagai fakaagaaga mo e leveki fakamitaki. Taha mena foki, ha kua poaki e Iesu ke he tau tutaki oti hana ke fakaako atu ke he falu mo e taute tutaki, ko e tau tagata foou ne eke mo tau mamoe haana kua lata ke fakaako ke taute e matafekau faka-Atua ia.​—Mataio 28:19, 20.

6. Ko e heigoa e tau fakaholoaga ne taute i loto he “fakapotopotoaga he Atua” ne fakatū foou?

⁶ He fakatū e “fakapotopotoaga he Atua,” ne fakalataha tumau a lautolu ne fakakatoatoa  ai ma e fakaakoaga mo e fefakamafanaaki: “Kua tumau a lautolu ke he tau kupu he tau aposetolo, mo e fakafetui, mo e tofitofiaga he areto, mo e tau liogi.” (Gahua 2:42, 46, 47) Taha tala matafeiga he fakamauaga tuai ne mailoga lahi kua kotofa e tau tagata taane kua lata ke lagomatai ke leveki e falu feua ne aoga. Ne nakai fifili a lautolu ha kua loga e tau ne ō he aoga, po ke tau makaka lahi ha lautolu. Ko e tau tagata taane nei “kua puke ke he [a]gaga [t]apu mo e iloilo.” Ko e taha ko Setefano, ti talamai he fakamauaga ia ko ia “ko e tagata kua puke ke he tua mo e [a]gaga [t]apu.” Taha e fua ne moua mai he fakaholoaga he fakapotopotoaga ko e “tupu foki e kupu he Atua; ti kua au atu ai he tokologa e tau tutaki i Ierusalema.”​—Gahua 6:1-7.

Tau Tagata Taane ne Fakaaoga he Atua

7, 8. (a) Ko e heigoa e matagahua he tau aposetolo mo e tau patu i Ierusalema ke he tau Kerisiano fakamua atu? (e) Ko e heigoa e fua he magaaho ne foaki e tau fakaakoaga ke he tau fakapotopotoaga?

⁷ Mooli, ne takitaki he tau aposetolo e fakaholoaga he fakapotopotoaga fakamua atu, ka e nakai ko lautolu ni hokoia. He taha magaaho, ne liliu a Paulo mo e tau hoa haana ki Suria Anetioka. Ne talahau he Gahua 14:27: ‘Kua hoko foki a lautolu, ati fakalataha auloa ai e lautolu e fakapotopotoaga, mo e fakamatala atu ai e tau mena oti ne eke he Atua ia lautolu.’ Ko lautolu agaia he fakapotopotoaga he matakavi ia, ne mafuta hake e hūhū hagaao ke he tau Tagata Motu Kehe ne talitonu ko e lata kia a lautolu ke peritome. Ke moua e tali, ne fakafano a Paulo mo Panapa “ke he tau aposetolo mo e tau patu ki Ierusalema,” ne fekafekau mooli ko e kau fakatufono.​—Gahua 15:1-3.

⁸ Ko e motua Kerisiano ko Iakopo, ko e lafu ha Iesu ka e nakai ko e aposetolo, ne ha ha ai he magaaho ne “fakapotopoto ai e tau aposetolo mo e tau patu ke pulega ke he mena na.” (Gahua 15:6) He mole e manamanatu fakahokulo ki ai mo e he lagomatai he agaaga tapu, ne hokotia a lautolu ke he fakahikuaga he fakatatau ke he tau Tohiaga Tapu. Ne fakafano ai e lautolu e tohi ke he tau fakapotopotoaga he matakavi. (Gahua 15:22-32) Ko lautolu ne moua e fakailoaaga nei ne talia mo e fakagahua ai. Ti ko e heigoa e fua? Ne atihake mo e fakamafanatia ai e tau matakainaga. Ne talahau he Tohi Tapu: “Ti kua mauokafua e tau ekalesia [po ke, fakapotopotoaga]  ke he tua, mo e fakatokologa a lautolu ke he taha aho mo e taha aho.”​—Gahua 16:5.

9. Ko e heigoa e tau matagahua ne tohia i loto he Tohi Tapu ma e tau tagata taane Kerisiano kua kotofa?

⁹ Ka kua lata ke gahuahua fēfē e tau fakapotopotoaga he matakavi he tau aho takitaha? Ke fakatai ki ai, ko e tau fakapotopotoaga he aelani ko Kereta. Pete he tokologa e tagata mahani kelea ne nonofo i ai, nukua hikihiki falu ti eke mo tau Kerisiano mooli. (Tito 1:10-12; 2:2, 3) Ne nonofo a lautolu he tau maaga kehekehe, ti mamao ke he kau fakatufono i Ierusalema. Ka e nakai ko e lekua lahi a ia, ha ko e “tau patu” fakaagaaga kua kotofa ke he tau fakapotopotoaga he matakavi i Kereta, tuga ne taute ke he falu matakavi. Ko e tau tagata taane pihia kua fakakatoatoa e tau kotofaaga ha lautolu tuga kua kitia e tautolu ne tohia i loto he Tohi Tapu. Ne kotofa a lautolu mo tau motua, po ke tau leveki ka “fakamafana atu ke he tau kupu ke momoui ai, mo e akonaki atu foki kia lautolu kua liuliu mai.” (Tito 1:5-9; 1 Timoteo 3:1-7) Ko e falu tagata taane kua kotofa ke lagomatai e tau fakapotopotoaga he eke mo tau fekafekau lagomatai, po ke tau tiakono.​—1 Timoteo 3:8-10, 12, 13.

10. Hagaao ke he Mataio 18:15-17, puhala fe ke fakamafola ai e tau lekua mamafa?

¹⁰ Ne fakakite e Iesu to ha ha ai e tau fakatokaaga pihia. Liu manatu e tala ia Mataio 18:15-17, ne talahau e Ia to ha ha ai e tau magaaho ka tupu e tau mena uka he vahāloto he tau tagata tokoua he Atua, ne agahala e taha ke he taha ke he ha puhala ni. Ko ia ne hepe ka finatu ke he taha mo e [“folafola hana hehē,” NW] hoko laua ni. Ka nakai fakamafola he lakaaga ia e matakupu, ko e tokotaha po ke tokoua ne iloa e lekua ka liga ole ki ai ke lagomatai. Ka e kua ka nakaila mafola e lekua? Ne pehē a Iesu: “Ka nakai fanogonogo a ia kia laua, ti talahau atu e koe ke he ekalesia [po ke, fakapotopotoaga]; ka nakai fanogonogo a ia ke he ekalesia [po ke, fakapotopotoaga], kia eke a ia kia koe ke tuga e tagata kehe po ke telona.” He magaaho ne talahau pihia a Iesu, ne eke agaia e tau Iutaia ko e “fakapotopotoaga he Atua,” ti kua hagaao fakamua e tau kupu haana ki a lautolu. * Ka e, he fakatū ai e fakapotopotoaga Kerisiano, ti fakagahua mogoia e takitakiaga a Iesu ki ai. Ko e taha fakakiteaga anei to ha ha he tau tagata he Atua e fakaholoaga he fakapotopotoaga ke atihake mo e leveki e tau Kerisiano takitokotaha.

11. Ko e heigoa e matagahua he tau motua ke fakamafola e tau lekua?

¹¹ Ati latatonu ai ma e tau patu, po ke tau leveki, ke hukui e fakapotopotoaga he matakavi he fakakia po ke fakamafola e tau lekua po ke fehagai ke he tau mena tuga e agahala. Kua fakatatau e mena nei mo e tau poaki ma e tau motua ne totoku he Tito 1:9. Mooli kua nakai mitaki katoatoa e tau motua he fakapotopotoaga, tuga a Tito, ne fakafano e Paulo ke he tau fakapotopotoaga ke ‘fakahakohako e tau mena ne toe.’ (Tito 1:4, 5) He vahā nei, ko lautolu ne hokotia ke kotofa ma e tau motua kua liga fitā he fai magaaho he fakakite e tua mo e fakamooli ha lautolu. Ati ha ha he falu i loto he fakapotopotoaga e kakano ke falanaki ke he tau puhala mo e takitakiaga ne foaki mai he fakaholoaga nei.

12. Ko e heigoa e matagahua he tau motua ke he fakapotopotoaga?

¹² Ke he tau motua he fakapotopotoaga Efeso, ne pehē a Paulo: ‘Hanai, kia matakite a mutolu kia mutolu, katoa mo e fuifui mamoe oti kana kua kotofa a mutolu he agaga tapu ke eke ai mo leoleo, kia leveki e fakapotopotoaga he Atua ne fakafua e ia māna ke he hana toto ni.’ (Gahua 20:28) Kua mooli foki pihia he vahā nei nukua kotofa e tau leveki he fakapotopotoaga ‘kia leveki e fakapotopotoaga he Atua.’ Kua lata ia lautolu ke leveki fakaalofa ai ka e nakai ke fia iki ke he fuifui mamoe. (1 Peteru 5:2, 3) Kua lata he tau leveki ke eketaha ke atihake mo e lagomatai e “fuifui mamoe oti kana.”

 Pipiki ke he Fakapotopotoaga

13. He falu magaaho, ko e heigoa ka liga tupu i loto he fakapotopotoaga, ti ko e ha?

¹³ Ko e tau motua mo lautolu oti i loto he fakapotopotoaga kua nakai mitaki katoatoa, ti to fai magaaho ka tutupu e tau fekehekeheaki po ke tau lekua, ke tuga he senetenari fakamua he magahala ne fai aposetolo agaia. (Filipi 4:2, 3) Liga kua talahau he leveki po ke taha tagata ne tuga e hemu, nakai fakaalofa, po ke nakai katoatoa e mooli. Po ke liga manamanatu a tautolu kua tupu taha mena ne nakai mai he kupu tohi, ka e tuga kua fitā he iloa he tau motua he fakapotopotoaga ka e nakai taute ha mena ke fakahako aki. Ka e liga kua fitā po kua hane fehagai ke he matakupu ia he fakatatau mo e tau Tohiaga Tapu mo e tau mena mooli ne tutupu ka e nakai iloa e tautolu. Pete foki kua mooli e mena ne manatu e tautolu, kia manamanatu ke he mena nei: Ne fai magaaho ne tupu e mena hepe lahi i loto he fakapotopotoaga Korinito, ko e fakapotopotoaga ne ofania e Iehova. Ka e he taha magaaho ni ne taute e ia ke fehagai ke he mena hepe ne tupu he puhala kua hako mo e tonu. (1 Korinito 5:1, 5, 9-11) Liga hūhū hifo a tautolu, ‘Kaeke ke moui au he vahā ia i Korinito, liga to fēfē la e mena haaku ka taute?’

14, 15. Ko e ha ne maliu kehe mai falu he mumui ki a Iesu, ti ko e heigoa e fakaakoaga ne foaki mai ma tautolu?

¹⁴ Manamanatu ke he taha mena ka liga tupu foki i loto he fakapotopotoaga. Fakalata kua uka ke he taha tagata ke maama mo e talia taha fakaakoaga he Tohi Tapu. Liga kua fitā he taute e ia e tau kumikumiaga i loto he Tohi Tapu mo e tau tohi ne moua puhala he fakapotopotoaga mo e kumi lagomatai ke he tau matakainaga Kerisiano, pihia foki ke he tau motua. Pete ia, kua uka agaia ke maama po ke talia e ia e falu manatu. Ko e heigoa haana ka taute? Ne tupu foki taha mena pihia kavi ke taha e tau ato mate a Iesu. Ne pehē a Iesu ko ia “ko e areto he moui” ti ke moui tukulagi kua lata he tagata ke ‘kai e tino he Tama he tagata ti inu foki hana toto.’ Ne fakaofo he mena ia e falu tutaki haana. He nakai kumi a lautolu ke moua e fakamaamaaga po ke fakatalitali ha ko e tua ha lautolu, ne tokologa e tutaki ne “nakai tuai o fano a lautolu mo [Iesu].” (Ioane 6:35, 41-66) Pihia foki, kaeke kua ha ha ai a tautolu, ko e heigoa la ha tautolu ka taute?

¹⁵ He vahā nei, kua fakaoti he falu e feoaki mo e fakapotopotoaga he matakavi, he manamanatu to fekafekau a lautolu ke he Atua hoko lautolu ni. Ti liga talahau e lautolu kua pihia ai ha kua hukia e tau logonaaga ha lautolu, mo e  manatu kua nakai fakahako e mena hepe ne tupu, po ke nakai maeke a lautolu ke talia falu fakaakoaga. Kua tonu kia e puhala ia ha lautolu? Pete he mooli kua lata he tau Kerisiano takitokotaha ke fai fakafetuiaga fakatagata mo e Atua, kua nakai lata ke pōkia e tautolu hane fakaaoga e Ia e fakapotopotoaga he lalolagi katoa, tuga ne taute e Ia he vahā he tau aposetolo. Mua atu, ne fakaaoga mo e fakamonuina e Iehova e tau fakapotopotoaga he matakavi he senetenari fakamua, he taute e tau fakatokatokaaga ma e tau motua mo e tau fekafekau lagomatai kua lata ke lalago e tau fakapotopotoaga. Kua pihia foki ke he vahā nei.

16. Kaeke kua kamatamata ke tiaki e fakapotopotoaga, ko e heigoa kua lata he tagata ke manamanatu ki ai?

¹⁶ Ka manatu e Kerisiano kua lata ni a ia ke falanaki ke he fakafetuiaga haana mo e Atua, kua fuluhi kehe mai tuai a ia he fakaholoaga ne fakatū e Ia​—he fakapotopotoaga he lalolagi katoa mo e he tau fakapotopotoaga he matakavi he tau tagata he Atua. Liga to taute he tagata ia ni e tau mena haana po ke kaufakalataha mo e tokogaogao foki, ka e ko fē mogoia e fakaholoaga ma e tau motua mo e foakiaga ma e tau fekafekau lagomatai he fakapotopotoaga? Ti ko e magaaho ne tohia e Paulo ke he fakapotopotoaga i Kolose mo e poaki ke totou foki e tohi i Laotikaia, ne talahau e ia ke ‘kia fai vaka a mutolu mo e ati hake ke he Keriso.’ Ko lautolu ni ha i loto he tau fakapotopotoaga, nakai ko e tau tagata ne vevehe kehe ne lautolu a lautolu mai i ai, ka aoga mai he mena nei.​—Kolose 2:6, 7; 4:16.

Pou mo e Fakavēaga he Kupu Mooli

17. Ko e heigoa ne fakakite he 1 Timoteo 3:15 hagaao ke he fakapotopotoaga?

¹⁷ He tohi fakamua haana ke he motua Kerisiano ko Timoteo, ne tohia he aposetolo ko Paulo e tau mena kua lata ma e tau motua mo e tau fekafekau lagomatai he tau fakapotopotoaga he matakavi. He mole e mena ia, ne totoku e Paulo e “fakapotopotoaga he Atua moui,” he talahau ko e “pou foki ia mo e fakaveaga he kupu moli.” (1 Timoteo 3:15) Ko e fakapotopotoaga katoa he tau Kerisiano fakauku kua eke mooli mo pou he senetenari fakamua. Ti kua mooli lahi ko e matapatu fakaholoaga ma e tau Kerisiano takitokotaha ke moua e kupu moli pihia kua matutaki ke he fakapotopotoaga he matakavi. Ko e matakavi haia ka logona e lautolu e kupu mooli hane fakaako mo e lalago, ti atihake ai a lautolu.

18. Ko e ha ne aoga ai e tau feleveiaaga he fakapotopotoaga?

¹⁸ Tatai foki, ko e fakapotopotoaga Kerisiano he lalolagi katoa ko e fale he Atua a ia, “ko e pou foki ia mo e fakaveaga he kupu moli.” He ō atu mo e fai vala tumau ke he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga ha tautolu ko e puhala uho a ia ke atihake a tautolu, ke fakamalolō e fakafetuiaga ha tautolu mo e Atua, mo e mautali ke taute e finagalo haana. He tohia ke he fakapotopotoaga i Korinito, ne hagaaki a Paulo ke he tau mena ne talahau he tau feleveiaaga pihia. Ne tohia e ia kua amanaki a ia ke maama maaliali e tau mena ne talahau he feleveiaaga ha lautolu ke maeke ke “fakamafanatia” a lautolu i ai. (1 Korinito 14:12, 17-19) Maeke foki ia tautolu he vahā nei ke atihake kaeke ke mailoga e tautolu ko Iehova ko e Atua ne foaki e fakaholoaga ma e tau fakapotopotoaga he matakavi ti kua lalago foki e ia.

19. Ko e ha ne fakaaue lahi a koe ke he fakapotopotoaga haau?

¹⁹ Mooli, ka manako a tautolu ke atihake ko e tau Kerisiano, kua lata ia tautolu ke nonofo he tau fakapotopotoaga. Kua leva tigahau ai he eke mo puipuiaga mai he tau fakaakoaga fakavai, ti kua fakaaoga foki he Atua ke maeke he tala mitaki he Kautu faka-Mesia haana ke fakapuloa ke he lalolagi katoa. Kia nakai kapaletū, kua lahi e mena ne fakakatoatoa he Atua puhala he fakapotopotoaga Kerisiano.​—Efeso 3:9, 10.

[Matahui Tala]

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e ha kua lata ia tautolu ke amanaki kua fakaaoga he Atua e tau fakapotopotoaga he lalolagi?

• Ko e heigoa he tau motua, pete kua nakai mitaki katoatoa, ne taute ma e fakapotopotoaga?

• Kua hane atihake fēfē he fakapotopotoaga haau a koe?

[Tau Hūhū he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 14]

Ne fekafekau e tau aposetolo mo e tau patu i Ierusalema ko e kau fakatufono

[Fakatino he lau 16]

Kua moua he tau motua mo e tau fekafekau lagomatai e fakaakoaga ke taute e tau kotofaaga he fakapotopotoaga