Fakamooli e Tua Haau ha ko e Puhala Moui Haau
Fakamooli e Tua Haau ha ko e Puhala Moui Haau
“[Ko] e tua, kaeke ke nakai ha i ai e tau gahua, ti mate ni a ia ha ko e tokotaha ni.”—IAKOPO 2:17.
1. Ko e ha ne matakite e tau Kerisiano fakamua atu ke he tua mo e tau gahua?
KE HE tau mena loga, ne fakamooli he tau Kerisiano fakamua atu e tua ha lautolu ha ko e puhala ne momoui ai. Ne fakamafana he tutaki ko Iakopo e tau Kerisiano oti: “Kia eke a mutolu mo tau tagata omaoma ke he kupu, ka e aua neke fanogonogo hokoia ki ai.” Ne lafi e ia: “Ko e mena tuga e tino kua mate ia ka noa mo e agaga, ti pihia foki e tua kua mate ia kaeke kua noa mo e tau gahua.” (Iakopo 1:22; 2:26) Kavi ke 35 e tau he mole e tohi e ia e tau kupu nei, ne tokologa e Kerisiano ne fakatumau ke fakamooli e tua ha lautolu aki e tau gahua kua lata. Ka e momoko he nakai pihia e falu. Ne nava a Iesu ke he fakapotopotoaga i Semurana; ka ke he tokologa he fakapotopotoaga i Sarataisa, ne pehē a ia: “Kua iloa e au hau a tau gahua, he ha ia koe e higoa kua moui a koe, ka kua mate ni.”—Fakakiteaga 2:8-11; 3:1.
2. Ko e heigoa kua lata he tau Kerisiano ke hūhū hifo hagaao ke he tua ha lautolu?
2 Ati fakamalolō ai e Iesu a lautolu i Sarataisa—ti pihia foki ki a lautolu oti ka totou e tau kupu haana a mui—ke fakamooli e fakaalofa fakamua ha lautolu ma e kupu mooli faka-Kerisiano mo e ke mataala fakaagaaga. (Fakakiteaga 3:2, 3) Lata ia tautolu takitokotaha ke hūhū hifo: ‘Ka e kua e tau gahua haaku? Kua fakakite maali nakai he haaku tau gahua kua hane taute e au e tau mena kua fahia ke fakamooli e tua haaku ke he tau mena oti ne taute, pihia foki ke he falu a mena ne nakai matutaki ke he gahua fakamatala po ke tau feleveiaaga he fakapotopotoaga?’ (Luka 16:10) Kua loga e tau puhala he moui ka fakatutala a tautolu ki ai, ka e tutala ni a tautolu ke he taha he tau mena ia: ko e tau fakalatahaaga, putoia e tau fakafiafia ka oti e tau fakamauaga faka-Kerisiano.
Tau Fakalatahaaga Ikiiki
3. Ko e heigoa e onoonoaga faka-Tohi Tapu kaeke ke fakalataha atu ke he tau fakalatahaaga?
3 Tokologa ia tautolu ne loto fakaaue he uiina ke he fakalatahaaga he tau Kerisiano loto fiafia. Ne manako a Iehova ko e “Atua fiafia” ke fiafia e 1 Timoteo 1:11, NW) Ne fakaaoga e ia a Solomona ke tohi hifo e tuaga mooli nei i loto he Tohi Tapu: “Ti fakaheke atu au ke he fiafia; ha kua nakai fai mena mitaki ke he tagata i lalo he lā, ka kia kai a ia, mo e inu, mo e fiafia; ha kua tumau ia kia ia mai hana tau gahua, ke he tau aho oti he hana moui.” (Fakamatalaaga 3:1, 4, 13; 8:15) Kua liga ha ha ai e fiafia pihia he kaiaga fakamagafaoa po ke falu fakalatahaaga ikiiki he tau tagata tapuaki mooli.—Iopu 1:4, 5, 18; Luka 10:38-42; 14:12-14.
tau fekafekau haana. (4. Ko e heigoa kua lata he tagata ne taute e fakalatahaaga ke mataala ki ai?
4 Kaeke kua taute e koe e fakalatahaaga pihia ti ko koe ni ka leveki, kua lata ke manamanatu fakamitaki ke he tau mena ne pulega, pihia foki ka tokofiha ni e tagata talitonu ka uiina e koe ke he kaiaga mo e tutala fakakapitiga auloa. (Roma 12:13) To manako a koe ke kitia kua “eke e tau mena oti mo e fulufuluola,” ha kua takitaki he “iloilo mai luga.” (1 Korinito 14:40; Iakopo 3:17) Ne tohia he aposetolo ko Paulo: “Po ke kai mena a mutolu, po ke inu a mutolu, po ke eke e mutolu taha mena, kia eke e mutolu e tau mena oti kana ke fakaheke ai ke he Atua. Aua neke eke a mutolu mo mena ke fakatupetupe ai e tau tagata.” (1 Korinito 10:31, 32) Ko e heigoa e falu vala kua lata ke matakite ki ai? He manamanatu fakamua ke he tau vala ia ka lagomatai ke iloa mooli kua fakakite he tau mena ka taute e koe mo lautolu ne uiina kua fakagahuahua e koe e tua haau.—Roma 12:2.
To Fēfē e Tau Fakalatahaaga?
5. Ko e ha kua lata he tagata leveki ke manamanatu fakamitaki ke foaki e kava po ke fai leo kofe?
5 Tokologa e tagata leveki ne fehagai mo e matakupu ke foaki e kava po ke nakai. Kua nakai fakavē ke he tau mena pihia e atihake ke he fakalatahaaga. Kia manatu ne foaki e Iesu e tau mena kai ma e matakau lahi ne o atu ki a ia—ne vehevehe e ia e tau areto mo e tau ika. Kua nakai talahau he tala ne foaki fakamana e ia e uaina, ka e iloa e tautolu na maeke a ia ke taute pihia. (Mataio 14:14-21) Kaeke kua fifili e koe ke foaki e kava he fakalatahaaga, kia fakalatalata ke he lahi he kava, mo e foaki falu mena inu nakai ko e kava ma lautolu ne manako ki ai. (1 Timoteo 3:2, 3, 8; 5:23; 1 Peteru 4:3) Ti kalo fakalahi mai he fakaohooho ha tagata neke inu e mena ne liga ke ‘gagau tuga e gata.’ (Tau Fakatai 23:29-32) Ka e kua e tau leo kofe mo e tau lologo? Kaeke fai leo kofe he fakalatahaaga haau, mooli ni to fifili fakamitaki e koe e tau lologo, he mataala ke he leo tau mitaki mo e tau kupu. (Kolose 3:8; Iakopo 1:21) Ne mailoga he tokologa he tau Kerisiano he tā e tau Kingdom Melodies po ke uhu auloa foki e tau lologo ia kua lafi ke he takatakaiaga fiafia. (Efeso 5:19, 20) Ti lata foki ke fakakia tumau ke he tagi he leo kofe neke tauhele e tau fakatutalaaga fiafia po ke faguna e tau tuutakaina.—Mataio 7:12.
6. Maeke fēfē he tagata leveki ke fakakite kua gahuahua e tua haana hagaao ke he fakatutalaaga po ke falu a feua?
6 He fakalatahaaga, kua liga tutala e tau Kerisiano ke he tau tala loga, totou fakaleo lahi taha valatala, po ke talahau e tau mena fulufuluola Filipi 4:5) To mailoga e lautolu kua gahuahua e tua haau, ti lauia ai e tau faahi oti he moui haau.
ne tutupu. Kaeke ke hihiga kehe e fakatutalaaga mai he tau mena faka-Kerisiano, kua lata he tagata leveki ke lautaki fakailoilo mai e fakatutalaaga ia. Lata foki ia ia ke mataala kua nakai fai tagata ka fofō e fakatutalaaga. Kaeke ke kitia e ia hane tupu e mena nei, lata ia ia ke talahau fakatekiteki e manatu haana ti fakaatā falu ke tutala, liga he futia mai e tau manatu he tau fuata ikiiki po ke talahau taha tala ka maeke ke tutala auloa ki ai. Ko e tau fuata ikiiki mo e tau momotua to fiafia lahi ke he vala nei he fakalatahaaga. Kaeke ko koe e tagata fakatokatoka, ne leveki fakapulotu mo e fakailoilo e koe e tau puhala oti, ‘to iloa e mahani totonu’ haau ki a lautolu ne fakalataha mai. (Tau Fakamauaga mo e Tau Fakafiafiaaga he Fakamauaga
7. Ko e ha kua lata ke manamanatu ka pulega e tau fakamauaga mo e tau fakalatahaaga ne matutaki ki ai?
7 Taha e magaaho uho ke fiafia ai ko e fakamauaga faka-Kerisiano. Ko e tau fekafekau he Atua i tuai, putoia a Iesu mo e tau tutaki haana, ne makai ke fakalataha ke he tau magaaho fiafia pihia, mo e ke he kai galue ka oti. (Kenese 29:21, 22; Ioane 2:1, 2) Ka e he tau magaaho foou nei, kua kitia maali mai he tau mena kua fitā he iloa, ka pulega e tau feua fakafiafia ne matutaki atu ke he tau fakamauaga kua lata ma e laliaga pauaki ke maeke he tau feua ia ke fakaata e fifiliaga mitaki mo e lagotatai faka-Kerisiano. Pete ia, ko e tau vala fa mahani anei he moui ne foaki ke he Kerisiano e magaaho ke fakatātā e tua haana.
8, 9. Kua fakamaama fēfē he tau puhala he tau fakamauaga loga e mena ne totou e tautolu he 1 Ioane 2:16, 17?
8 Tokologa e tagata ne nakai iloa po ke fakateaga ke he tau matapatu fakaakoaga faka-Atua ne mailoga ko e fakamauaga ko e magaaho ke taute e tau mena kua molea lahi, po ke taha mena ke tokaholo e tau puhala pihia. He taha mekasini Europa, ne pehē taha hoana foou hagaao ke he fakamauaga “patuiki” haana: ‘Ne heke a mautolu he peleō fakaaliali ti toho he fa e solofanua ti mumui mai e tau peleō hui ua ne toho he 12 e solofanua mo e taha e peleō lahi ne heke e kau tā leo kofe fakatagitagi. Ti olioli e mautolu e tau kai lolo mo e leo kofe fulufuluola; kua mua atu e mitaki. Tuga ni ne loto au ki ai, ti ko au e patuiki fifine he aho ia.’
9 Pete he kehekehe e tau puhala mai he taha motu ke he taha motu, kua fakamahino mooli he tau talahauaga ia e mena ne tohia he aposetolo ko Ioane: “Ko e tau mena oti ha ha he lalolagi, ko e manako lahi he tino, mo e manako lahi he tau mata, katoa mo e tau mena he mouiaga nai ke hula ki ai, nakai mai he Matua ia, ka e mai he lalolagi.” To manako nakai e hoa Kerisiano ne motua fakaagaaga he fakalata e koe ke he fakamauaga “patuiki” ka mahuiga e fakafiafiaaga ke he tau mena kalopalopa-fulufuluola? He nakai pihia, kua lata ia laua ke manamanatu “ko e tagata kua eke e finagalo he Atua to tumau a ia tukulagi.”—1 Ioane 2:16, 17.
10. (a) Ma e fakamauaga ne fakalatalata, ko e ha kua aoga ke pulega? (e) Kua lata ke taute fēfē e tau fifiliaga hagaao ki a lautolu ka uiina?
10 Kua manako e tau hoa Kerisiano ke mataala mooli mo e fakalatalata, ti maeke he Tohi Tapu ke lagomatai a lautolu. Pete ko e aho mahuiga e aho he fakamauaga, na iloa e lautolu ko e kamataaga ni a ia he moui he tau Kerisiano tokoua kua mau ne amaamanaki ke moui tukulagi. Kua nakai lata ia laua ke taute e taonaga makimaki. Kaeke kua fifili ke fai fakalatahaaga, to manako a laua ke fafati e tupe fakamole he fakalatahaaga mo e manamanatu ke he fakaholoaga. (Luka 14:28) Ke he moui faka-Kerisiano ha laua tokoua, ko e taane e ulu ne kotofa he Tohi Tapu. (1 Korinito 11:3; Efeso 5:22, 23) Ti ko e kitofaihoana ka matapatu e leveki ke he fakafiafiaaga he fakamauaga. Mooli, to tutala fakamitaki a ia mo e fifine ka hoana e ia hagaao ke he tau mena tuga e tau tagata kua manako po ke maeke ia laua ke uiina ke he taonaga. Liga kua nakai maeke po ke hagahaga mitaki ke uiina e tau kapitiga mo e tau magafaoa katoa ha laua; kua liga maeke ke taute falu a fifiliaga mo e fakalatalata. Kua lata he hoa ke mauokafua kaeke ke nakai maeke ke uiina falu matakainaga Kerisiano, to maama ai e lautolu ti nakai ita.—Fakamatalaaga 7:9.
“Tagata ne Pule ke he Taonaga”
11. Ko e heigoa e matagahua he “tagata ne pule ke he taonaga” ka taute he fakamauaga?
11 Kaeke manako e hoa ke leveki e fakalatahaaga ma e fakamauaga, maeke fēfē ia laua ke iloa mooli to tumau e magaaho ia ke lilifu? Ke he tau tau loga, nukua fitā e Tau Fakamoli a Iehova he iloa e pulotu ke fakagahuahua e vala ne totoku hagaao ke he fakalatahaaga i Kana ne fano ki ai a Iesu. Ne ha ha ai e “tagata ne pule ke he taonaga,” ko e matakainaga talitonu ne lotomatala. (Ioane 2:9, 10) Pihia foki, kua lata he kitofaihoana pulotu ke fifili e matakainaga taane Kerisiano ne motua fakaagaaga ma e gahua aoga nei. He iloa e tau manako mo e tau fiafia he kitofaihoana, kua lata he tagata ne pule ke he taonaga ke muitua ke he tau poaki ia ato kamata mo e he magaaho he fakalatahaaga.
12. Ko e heigoa kua lata he kitofaihoana ke manamanatu ki ai hagaao ke he fakaaogaaga he kava?
12 Ke felauaki mo e mena ne tutala ki ai he paratafa 5, ne fifili e falu hoa ke nakai fai kava he taonaga neke fakaaoga hēhē ai ti tauhele e fiafia mo e mauokafua he magaaho. (Roma 13:13; 1 Korinito 5:11) Kaeke ke fai kava, kua lata he kitofaihoana ke matakite ki ai kua foaki fakalatalata e tau kava. Kua fai uaina e fakamauaga ne fano a Iesu ki ai i Kana, mo e foaki e ia e uaina mitaki lahi. Ati talahau he tagata ne pule ke he taonaga: “Kua ta mai fakamua he tau tagata oti e uaina mitaki; ka konahia ai e tau tagata, ati ta mai ai e uaina kelea; ka kua toka e koe e uaina mitaki ato hoko ke he magala nai.” (Ioane 2:10) Mooli, kua nakai fakamalolō e Iesu e konahia, ha kua mailoga e ia e mahani pihia ke fakalialia. (Luka 12:45, 46) He talahau e fiafia ke he mitaki he uaina, ne fakamahino he tagata ne pule kua mailoga e ia he falu magaaho e falu tagata uiina ne konahia he fakamauaga. (Gahua 2:15; 1 Tesalonia 5:7) Ko e mena ia, kua lata he kitofaihoana mo e Kerisiano fakamooli ne kotofa e ia ko e tagata ke pule ke he taonaga ke fakailoa ke he tau tagata oti i ai ke muitua ke he poakiaga mahino nei: “Aua foki neke konahia a mutolu ke he uaina, ko e mena matahavala haia.”—Efeso 5:18; Tau Fakatai 20:1; Hosea 4:11.
13. Ko e heigoa kua lata he hoa ke manamanatu ki ai kaeke ke fifili e laua ke fai leo kofe he taonaga, ti ko e ha?
13 Tuga ke he falu fakalatahaaga, kaeke ke fai leo kofe, kua lata ke fakakia e lahi he leo ke maeke he tau tagata ke logona e tau fakatutalaaga ha lautolu. Ne mailoga he taha motua Kerisiano: “He fano fakahaga ke afiafi, ne holo lahi e fakatutalaaga po ke kamata e koli, ne fa tagi lahi e leo kofe he falu magaaho. Ko e tau leo kofe ne ta fakatekiteki mai tua ne kamata aki kua liga tagi lahi foki ti tauhele e tau fakatutalaaga. Kua foaki he fakafiafiaaga he fakamauaga e magaaho ke fakalataha mo e fiafia auloa. Ti kua momoko lahi ka fakakelea he tagi lahi he kofe e magaaho nei!” Kua lata foki he kitofaihoana mo e tagata ne pule ke he taonaga ke mailoga ke nakai age ke he tau tagata ta kofe fakatagitagi, pete ko e kau totogi pauaki po ke nakai, ke pule ke he vahega mo e lahi he leo kofe. Ne tohia e Paulo: “Ko e tau mena oti foki kua eke e mutolu ke he kupu, po ke gahua, kia eke e tau mena oti ke he higoa he Iki ko Iesu.” (Kolose 3:17) He magaaho ka o e tau tagata ne uiina ki kaina he oti e taonaga (po ke, fakafiafiaaga), to manatu nakai e lautolu kua fakakite he leo kofe kua taute he hoa e tau mena oti ke he higoa ha Iesu? Kua lata ke pihia e mena nei.
14. Ko e heigoa kua lata he tau Kerisiano ke manatu hofihofi hagaao ke he fakamauaga?
14 E, to manatu hofihofi e fakamauaga ne fakatokatoka fakamitaki. Ne talahau e Adam mo Edyta ne mau ke 30 e tau hagaao ke he taha fakamauaga: “Kua logona hifo mooli e koe e aga faka-Kerisiano. Kua ha ha ai e tau lologo ne fakaheke a Iehova ti fai fakafiafiaaga mitaki lahi foki. Ti nakai ko e mena mua e koli mo e leo kofe. Kua lahi e fiafia mo e atihake, ti felauaki e tau mena oti mo e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu.” Maali ai, kua loga lahi e mena ka taute he kitofaitaane mo e kitofaihoana ke
fakamooli ha laua a tua ke he tau gahua ha laua.Tau Mena Fakaalofa he Mau
15. Ko e heigoa e fakatonuaga he Tohi Tapu kua lata ke fakagahua hagaao ke he tau mena fakaalofa ma e fakamauaga?
15 He tau motu loga, kua fa mahani e tau kapitiga mo e tau magafaoa ke foaki e tau mena fakaalofa ki a lautolu ne amanaki ke mau. Kaeke ke manako a koe ke taute pihia, ko e heigoa ka liga lata ia koe ke manatu? Kia manatu e mena ne talahau he aposetolo ko Ioane hagaao ke he “tau mena he mouiaga nai ke hula ki ai.” Ne hagaao e ia e hula pihia, nakai ke he tau Kerisiano ne fakakite e tua ke he tau gahua ha lautolu, ka ke he ‘lalolagi katoa ha ne mole atu.’ (1 Ioane 2:16, 17) He mailoga e onoonoaga omoomoi ha Ioane, kua lata nakai he tau hoa mau foou ke fakailoa e higoa he tagata ne foaki e mena fakaalofa? Ne foaki he tau Kerisiano mai Maketonia mo Akaia e tau mena fakaalofa ke he tau matakainaga i Ierusalema, ka e nakai fakakite kua talahau e tau higoa ha lautolu. (Roma 15:26) Tokologa e Kerisiano ne foaki e tau mena fakaalofa ma e fakamauaga ti nakai manako ke tohi e higoa neke fakamatalahi teao ni e lautolu a lautolu. Ke he mena nei, kia liu totou e fakatonuaga a Iesu ia Mataio 6:1-4.
16. Kalo mai fēfē e tau hoa mau foou neke fakahukia e tau logonaaga he falu hagaao ke he tau mena fakaalofa ma e fakamauaga?
16 He fakailoa e tau tagata ne foaki e tau mena fakaalofa ka takitaki atu ke he “fepalekoaki” ko e ha hai e mena fakaalofa ne mitaki lahi mo e tauuka. Ti, ko e tau Kerisiano mau foou ne pulotu to nakai fakailoa ke he toloaga e tau higoa ha lautolu ne foaki e tau mena fakaalofa. Ka fakailoa e tau higoa he tau tagata foaki ka liga fakamā falu ne nakai maeke ke foaki e mena fakaalofa. (Kalatia 5:26; 6:10) Ka kua nakai hepe ke iloa he kitofaitaane mo e kitofaihoana ko hai ne foaki e mena fakaalofa. Ti liga iloa e laua ha ko e lau tohi ne tuku i loto he mena fakaalofa ka e nakai totou ke he toloaga. He magaaho ka fakatau, foaki atu, mo e moua e tau mena fakaalofa ma e fakamauaga, kua ha ha ia tautolu oti e fifiliaga ke fakamooli ke he tau gahua fakatagata pihia, kua lauia e tau gahua ha tautolu ha ko e ha tautolu a tua. *
17. Ko e heigoa e foliaga kua lata ke moua he tau Kerisiano hagaao ke he tua mo e tau gahua ha lautolu?
17 Kua nakai kuenaia ke fakamooli e tua ha tautolu he moui mahani mitaki, o ke he tau feleveiaaga faka-Kerisiano, mo e fakalataha ke he gahua fakamatala. Kia ha ha ia tautolu takitokotaha e tua kua gahuahua ka fakaohooho aki e tau mena oti ne taute e tautolu. E, lata ia tautolu ke fakakite e tua ha tautolu ke he “tau gahua kua katoatoa,” putoia ai e tau puhala he moui ne fakatutala ki ai i luga.—Fakakiteaga 3:2.
18. Fakamooli fēfē e tau kupu he Ioane 13:17 hagaao ke he tau fakamauaga faka-Kerisiano mo e tau fakalatahaaga?
18 He mole e fakatoka e Iesu e fakafifitakiaga mitaki ma e tau aposetolo tua fakamooli haana he fakatokolalo ke holoholo e tau hui ha lautolu, ne pehē a ia: “Kaeke kua iloa e mutolu e tau mena nai, uhoaki a mutolu kaeke kua eke e mutolu.” (Ioane 13:4-17) He matakavi ne nonofo ai a tautolu he vahā nei, kua liga nakai lata po ke fa mahani ke holoholo e tau hui he taha tagata, tuga e tagata ka hāu ke he kaina ha tautolu. Ka e, tuga ne fakatutala a tautolu he vala nei kua fai puhala foki he moui ka fakakite e tautolu e tua ke he tau gahua fakaalofa mo e manamanatu, putoia ai e tau mena ne matutaki ke he tau fakalatahaaga pauaki mo e tau fakamauaga faka-Kerisiano. Kua taute pihia ai kaeke kua amanaki a tautolu ke mau po ke tau tagata uiina he fakamauaga po ke he fakalatahaaga he tau Kerisiano ka mole e fakamauaga ne manako ke fakakite e tua ke he tau gahua ha lautolu.
[Matahui Tala]
^ para. 16 Ko e tau vala ne lafi ke he tau fakamauaga mo e tau fakafiafiaaga ka oti e mau kua fakatutala ki ai he vala tala “Fakatolomaki e Fiafia mo e Lilifu he Aho Fakamauaga Haau,” he The Watchtower, Oketopa 15, 2006, lau tohi 28.
To Tali Fēfē e Koe?
Fakamooli fēfē e koe e tua haau
• ka fakatokatoka e fakalatahaaga?
• ka fakatokatoka e fakamauaga po ke fakafiafiaaga ka oti e mau?
• ka foaki po ke moua e tau mena fakaalofa ma e fakamauaga?
[Tau Hūhū he Fakaakoaga]
[Fakatino he lau 14]
Pete he tokofiha e tagata ne uiina, kia takitaki he “iloilo mai luga”