Lautatai mo e Tau Poakiaga Faka-Atua kua Nava Atu ki a Iehova
Lautatai mo e Tau Poakiaga Faka-Atua kua Nava Atu ki a Iehova
“To nava atu foki au kia ia ke he fakaaue.”—SALAMO 69:30.
1. (a) Ko e ha kua lata ke nava atu ki a Iehova? (e) Maeke fefe a tautolu ke nava atu ki a ia ke he fakaaue?
KO IEHOVA ko e Atua mua ue atu, ko e Pule Katoa he Lalolagi mo e Lagi Katoatoa, ko e Tufuga. Tuga a ia, ko e higoa hana mo e finagalo hana kua lata ke nava ki ai. Ke nava atu ki a Iehova kua kakano ke fakalilifu katoatoa, ke fakaheke mo e fakatokoluga a ia ke he tau kupu mo e tau gahua. Ke taute pihia “ke he fakaaue” kua lata ke fakaaue tumau a tautolu ke he tau mena ne taute e ia ma tautolu mogonei mo e mena ka taute e ia anoiha. Ko e aga kua lata ke moua e tautolu ne fakakite ia Fakakiteaga 4:11, nukua fakapuloa he tau mena momoui agaga tua fakamoli he lagi: “Ko e Iki na e, kua lata ni a koe ke tuku atu ki ai e fakahekeaga, mo e lilifu, mo e malolo; ha kua eke e koe e tau mena oti, ha ko e hau a finagalo foki ne ha ha i ai a lautolu; mo e eke ai a lautolu.” Nava atu fefe e tautolu a Iehova? He ako hagaao ki a ia ti taute mogoia e mena kua manako a ia ki a tautolu. Kua lata ia tautolu ke logona tuga e salamo ne pehe a ia: “Kia fakaako mai e koe au ke eke hāu a finagalo; ha ko koe ni ko e haku a Atua.”—Salamo 143:10.
2. Fefe e fehagaiaga ha Iehova mo lautolu kua nava atu ki a ia mo e ka e kua a lautolu ne nakai taute pihia?
2 Kua loto fakaaue a Iehova ki a lautolu kua nava atu ki a ia. Ko e mena haia ko ia “kua taui mai a lautolu kua kumi fakamakutu kia ia.” (Heperu 11:6) Ko e heigoa e palepale? Ne talahau e Iesu he liogi ke he Matua hana he lagi: “Ko e moui tukulagi foki hanai, kia iloa e lautolu a koe, ko e Atua moli tokotaha ni, katoa mo ia ne fakafano mai e koe, ko Iesu Keriso haia.” (Ioane 17:3) E, ko lautolu kua ‘nava atu foki kia [Iehova] ke he fakaaue’ to ‘eke ni e motu ma lautolu, to nonofo muatua ai.’ (Salamo 37:29) He taha fahi, “ko e mena nakai fakahiku mo e mitaki a lautolu kua mahani kelea.” (Tau Fakatai 24:20) Mo e he tau aho fakahiku nei, kua lata ke mafiti he nava atu ki a Iehova ha ko e mena to nakai leva ti moumou a lautolu ne kelea mo e fakahao a lautolu kua tututonu. “Ha ne mole atu foki e lalolagi katoa mo e hana tau manako lahi; ka ko e tagata kua eke e finagalo he Atua to tumau a ia tukulagi.”—1 Ioane 2:17; Tau Fakatai 2:21, 22.
3. Ko e ha kua lata ke hagaaki kitekite a tautolu ke he tohi ha Malaki?
3 Ko e finagalo ha Iehova kua moua he Tohi Tapu, ha ko e “tau Tohi Tapu oti kana mai he Agaga he Atua ia.” (2 Timoteo 3:16) Ko e Kupu he Atua haia kua toka ai e tau fakamauaga loga ke he puhala ka fakamonuina e Iehova a lautolu kua nava atu ki a ia mo e mena ka tupu ki a lautolu ne nakai taute pihia. Taha he tau fakamauaga ia kua lautonu mo e mena ne tupu i Isaraela he magahala he perofeta ko Malaki. Kavi ke he tau 443 F.V.N., he tuaga iki ha Nehemia i Iutaia, ne tohi e Malaki e tohi ne tu ai e higoa hana. Ko e tohi malolo mo e alaala nai kua toka ai e vala tala mo e tau perofetaaga ne “tohi foki ke eke mo tomatomaaga ma tautolu kua hohoko mai ke he vaha ke fakahiku ai.” (1 Korinito 10:11) Kua maeke he fakateliga ke he tau kupu ha Malaki ke lagomatai a tautolu ke tauteute ma e “aho a Iehova, ne mua ue atu mo e matakutakuina,” ka moumou e Ia e fakatokatokaaga kelea nei.—Malaki 4:5.
4. Ko e heigoa e tau manatu ono ne fakakite mai ki a tautolu ia Malaki veveheaga 1?
4 Maeke fefe e tohi ha Malaki, ne tohi molea e 2,400 e tau i tuai, ke lagomatai a tautolu he senetenari 21 nei ke tauteute a tautolu ma e aho lahi mo e matakutakuina ha Iehova? Ko e veveheaga fakamua kua hagaaki e onoonoaga ha tautolu ke he ono la e manatu aoga ke nava atu a tautolu ki a Iehova ke he fakaaue ke maeke ke moua e tautolu hana a taliaaga mo e moui tukulagi: (1) fakaalofa a Iehova ke he hana tau tagata. (2) Kua lata ia tautolu ke fakakite e loto fakaaue ma e tau mena tapu. (3) Kua amanaki a Iehova ki a tautolu ke foaki katoatoa ki a ia. (4) Ko e tapuakiaga moli kua fakalagalaga he fakaalofa nakai lotokai, he nakai velevelemena. (5) Ko e fekafekauaga talia ke he Atua kua nakai mamafa. (6) Igatia a tautolu mo e fai fakalagoaga ke he Atua. Ti ko e mena ia, he tau vala tala tolu fakamua nei he tohi ha Malaki, kia onoono takitaha la a tautolu ke he tau manatu ia he hagaaki fakatata a tautolu ki a Malaki veveheaga 1.
Fakaalofa a Iehova ke he Hana Tau Tagata
5, 6. (a) Ko e fakaalofa he ha a Iehova ki a Iakopo? (e) Kaeke ke fifitaki a tautolu ke he mahani fakamoli ha Iakopo, ko e heigoa ka amanaki a tautolu ki ai?
5 Kua fakakite fakamaali e fakaalofa ha Iehova he tau kupu fakamua ha Malaki. Kua hafagi e tohi aki e tau kupu: “Ko e kavega he kupu a Iehova ne hoko mai ai [“hagaao ki a Isaraela,” NW].” Lafi atu, kua pehe e Atua: “Kua fakaalofa atu au kia mutolu.” He talahau e fakataiaga, he kupu taha ia, kua talahau e Iehova: “Fakaalofa au kia Iakopo.” Nakai leva, ne hiki e Iehova e higoa ha Iakopo ki a Isaraela, ti eke a ia mo tupuna ke he motu ha Isaraela. Ko Iakopo ko e tagata he tua ati fakaalofa a Iehova ki a ia. Ko lautolu foki ne fakakite e aga ha Iakopo ki a Iehova ne fakakite foki e Ia e fakaalofa ki ai.—Malaki 1:1, 2.
6 Kaeke ke fakaalofa a tautolu ki a Iehova mo e pipiki mau fakamoli mo e hana tau tagata, maeke ia tautolu ke moua mai e mafanatia mai he talahauaga ia 1 Samuela 12:22: “Ko e mena nakai tiaki e Iehova hana motu ha ko e hana higoa lilifu.” Kua fakaalofa a Iehova ke he hana tau tagata mo e palepale a lautolu, fakamatapatu aki e moui tukulagi. Ti totou e tautolu: “Kia tua a koe kia Iehova, mo e eke e mahani mitaki, kia nofo ai a koe ke he motu, mo e kai e fakamoli. Kia fiafia a koe kia Iehova, ti foaki mai ai e ia kia koe e tau mena kua manako ki ai hāu a loto.” (Salamo 37:3, 4) Ko e fakaalofa ha tautolu ki a Iehova kua putoia e manatu ke uaaki ne tamai ke he ha tautolu a onoonoaga ki a Malaki veveheaga 1.
Fakakite e Loto Fakaaue ma e Tau Mena Tapu
7. Ko e vihiatia he ha e Iehova a Esau?
7 He totou e tautolu a Malaki 1:2, 3, he mole e vagahau ha Iehova, “fakaalofa au kia Iakopo,” kua pehe a ia, “ka e vihiatia e au a Esau.” Ko e ha ne kehekehe ai? Ne nava atu a Iakopo ki a Iehova, ka ko e la mahaga hana ko Esau, ne nakai pihia. Ne fakahigoa foki a Esau ko Etoma. Ia Malaki 1:4, ko Etoma ko e motu ne fakahigoa ko e matakavi he mahani kelea, ne fakahala foki e tau tagata i ai. Ko e higoa Etoma (kakano “Kula”) ne age ki a Esau he mole e fakafua e ia e tufaaga uho he uluaki hana ki a Iakopo aki e atasemo tunu. “Ne fakateaga pihia a Esau ke he tufaaga he uluaki,” he talahau he Kenese 25:34. Ne fakamalolo he aposetolo ko Paulo e tau matakainaga talitonu ke fakaeneene ha ko e mena “ha i ai ha tagata feuaki, po ke taha kua fakateaga ke he tau mena tapu, tuga na Esau, ko ia ne āge e tufaaga uluaki hana ke fakafua aki e taha mena kai.”—Heperu 12:14-16.
8. Ko e heigoa ne fakatupu a Paulo ke fakatatai a Esau ke he tagata feuaki?
8 Ko e ha ne matutaki e Paulo e tau gahua ha Esau ke he feuaki? He moua e manamanatuaga ha Esau kua takitaki e tagata ke kaumahala ke loto fakaaue ke he tau mena tapu. Fakahiku ai e mena nei ke he tau agahala muitui he kelea, tuga e feuaki. Ti, igatia a tautolu mo e huhu ki a tautolu ni: ‘Fa kamatamata kia a au he falu magaaho ke tautui e tufaaga Kerisiano haku—ko e moui tukulagi—aki taha mena mole vave tuga e polu atasemo tunu? Liga he nakai mailoga ai, kua fakateaga kia a au ke he tau mena tapu?’ Ha ha ia Esau e manako fakatepetepe ke fakamakona aki e manako fakatino hana. Ne pehe a ia ki a Iakopo: “Ati ta mai la e mena kula nā kou kai.” (Kenese 25:30) Momoko ai, ko e falu he tau fekafekau he Atua kua lauia ai, he kau ke pehe: “Mafiti! Ko e leo he ha ma e fakamauaga lilifu?” Ko e manako ke he makona he feuaki, pete ni ko e fakahikuaga mamahi, kua eke mo polu atasemo tunu ha lautolu.
9. Maeke fefe ia tautolu ke fakatumau e matakutaku ki a Iehova?
9 Aua neke tiaki e tautolu e tau mena tapu he galo e mahani mea, fakamoli, mo e tufaaga fakaagaga ha tautolu. Kia nakai tuga a Esau, ka e tuga a Iakopo kua fakamoli a tautolu mo e fakatumau e matakutaku fakalilifu ke he Atua he fakakite e tautolu e loto fakaaue hokulo ma e tau mena tapu. Fakakite fefe e tautolu e mena nei? He fakaeneene ke fakalautatai mo e tau poakiaga ha Iehova. Ko e papahiaga nei kua takitaki a tautolu ke he manatu ke tolu aki ne tamai ia Malaki veveheaga 1. Ko e heigoa a ia?
Foaki e Katoatoa ha Tautolu ki a Iehova
10. Ko e heigoa e tau puhala ne fakateaga e tau ekepoa ke he laulau ha Iehova?
10 Ko e tau ekepoa ha Iutaia ne fekafekau he faituga i Ierusalema he vaha ha Malaki ne nakai poa e tau mena mitaki katoatoa ki a Iehova. Kua pehe a Malaki 1:6-8: “Kua fakalilifu e tama tane ke he hana matua tane, kua fakalilifu foki e fekafekau ke he hana a iki; kaeke ko e matua tane au ko fe kia haku a lilifu? Kaeke foki ko e iki au ko fe kia e matakutaku kia au? kua pihia mai a Iehova Sapaota kia mutolu ko e tau ekepoa kua fakavihia haku a higoa; ka kua pehe mai a mutolu, Ko e mena fe kia kua fakavihia ai e mautolu hau a higoa?” he huhu he tau ekepoa. “Kua ta mai e mutolu e tau mena kai kelea ke he haku a fatapoa,” he tali e Iehova. “Ko e heigoa e mena ne kelea ai a koe ia mautolu?” he huhu he tau ekepoa. Ti tala age a Iehova ki a lautolu: “Kua kelea he pehe age a mutolu, Ko e laulau a Iehova, ko e mena fakateaga ni haia.” Ne fakakite he tau ekepoa ia na fakateaga e lautolu e laulau ha Iehova he tau magaaho oti ka foaki e lautolu e poa kelea, he pehe: ‘Nakai fai kelea.’
11. (a) Ko e heigoa ne talahau e Iehova hagaao ke he tau poa nakai talia? (e) Ke he puhala fe ne agahala ai e tau tagata noa?
11 Ne fakamaama mogoia e Iehova hagaao ke he tau poa nakai talia: “Kia ta age a ke he iki kua pule kia koe; po ke fiafia mai nakai a ia kia koe? Po ke talia mai nakai e ia a koe?” Nakai, to nakai fiafia e iki ha lautolu ke he mena fakaalofa pihia. To nakai fiafia pihia foki e Pule Katoa he Lalolagi mo e Lagi Katoatoa ke he tau poa kelea! Ti nakai ni ko e tau ekepoa ne kelea. Moli, ne fakakite e lautolu e fakateaga ki a Iehova he tau magaaho huhunu he tau poa. Ka e magalo kia e tau tagata noa? Nakai pihia! Ko lautolu haia ne fifili e tau manu matapouli, kulikuli, mo e gagao ti tamai e lautolu ke he tau ekepoa ke poa ai. Ko e agahala ha ia!
12. Lagomatai fefe a tautolu ke foaki e katoatoa ha tautolu ki a Iehova?
12 He foaki e tautolu e katoatoa ki a Iehova ko e puhala ke fakakite kua fakaalofa moli a tautolu ki a ia. (Mataio 22:37, 38) Nakai tuga e tau ekepoa liuliu ia he vaha ha Malaki, kua foaki mai he fakatokatokaaga ha Iehova he vaha nei e fakaakoaga faka-Tohiaga Tapu mitaki lahi kua lagomatai a tautolu ke nava atu ki a Iehova mo e fakaaue he fakalautatai mo e tau poakiaga faka-Atua. Fakatatai atu e mena nei ke he manatu aoga ke fa aki ka moua mai ia Malaki veveheaga 1.
Fakalagalaga he Fakaalofa e Tapuakiaga Moli, Nakai he Velevelemena
13. Ko e heigoa he tau ekepoa ne taute nukua fakakite kua fakalagalaga he velevelemena a lautolu?
13 Ko e tau ekepoa he vaha ha Malaki ne lotokai, nakai fakaalofa, mo e to vevele ke he tau tupe. Iloa fefe e tautolu e mena ia? Talahau mai he Malaki 1:10: “Ko hai ia mutolu ke pa e tau gutuhala? Ke aua neke tafu noa e mutolu e afi ke he haku a fatapoa; nakai ni fai fiafia au kia mutolu, kua pihia mai a Iehova Sapaota; nakai talia foki e au e poa mai he tau lima ha mutolu.” E, ko e tau ekepoa velevelemena ia ne manako lahi mahaki ke he tupe ma e tau gahua ikiiki lalahi he faituga, he manako ke totogi ka papa e tau gutuhala mo e tafu afi he fatapoa! Ko e mena ia ni ne nakai talia e Iehova e tau poa mai he tau lima ha lautolu!
14. Ko e ha ne maeke a tautolu ke talahau kua fakalagalaga he fakaalofa e Tau Fakamoli a Iehova?
14 Ko e velevelemena mo e lotokai he tau ekepoa agahala i Ierusalema i tuai ne fakamanatu mitaki mai ki a tautolu, ko e hagaao ke he Kupu he Atua, to nakai moua e lautolu kua velevelemena e Kautu he Atua. (1 Korinito 6:9, 10) He fakaata mai e tau puhala lotokai he tau ekepoa ia kua fakatokoluga e loto fakaaue ha tautolu ma e gahua fakamatala he lalolagi katoa ne taute he Tau Fakamoli a Iehova. Kua foaki noa; nakai fafati totogi e tautolu ha vala he fekafekauaga ha tautolu. Nakai, ‘ai fiofio e tautolu e kupu he Atua.’ (2 Korinito 2:17) Tuga a Paulo, igatia a tautolu mo e talahau fakamoli: “Ha kua fakamatala atu e au kia mutolu e vagahau mitaki he Atua mo e nakai totogi mai!” (2 Korinito 11:7) Mailoga a Paulo “kua fakamatala atu e . . . vagahau mitaki.” Kua hagaaki e onoonoaga ha tautolu ke he manatu ke lima aki ia Malaki veveheaga 1.
Nakai Mamafa e Fekafekauaga ke he Atua
15, 16. (a) Ko e heigoa e aga he tau ekepoa ke he foakiaga he tau poa? (e) Foaki fefe he Tau Fakamoli a Iehova e tau poa ha lautolu?
15 Ko e tau ekepoa nakai tua i Ierusalema i tuai ne onoono ke he tauteaga he tau poa ko e gahua uka. Ko e kavega ki a lautolu. Ne totoku mai he Malaki 1:13, ne tala age e Atua ki a lautolu: “Kitiala, ko e mena ke matematekelea lahi ai ni! mo e vihiatia ai e mutolu.” Ne vihiatia ki ai, po ke uta fakateaga he tau ekepoa ia e tau mena tapu he Atua. Kia liogi a tautolu ke nakai tatai mo lautolu ia. Ka e, kia fakakite tumau e tautolu e aga moli he tau kupu he 1 Ioane 5:3: “Ha ko e fakaalofa ke he Atua hanai, kia omaoma a tautolu ke he tau poaki hana; nakai mamafa foki hana tau poaki.”
16 Kia fiafia a tautolu he taute e tau poa fakaagaga ke he Atua, nakai onoono ki ai ko e kavega mamafa gugune. Kia fanogonogo a tautolu ke he tau kupu fakaperofeta: “Kia pehe atu a mutolu kia [Iehova], Kia uta kehe e koe e tau mahani kelea oti, mo e talia e koe e mena ne mitaki ti ta atu ai e mautolu kia koe e tau poa he tau laugutu ha mautolu.” (Hosea 14:2) Ko e talahauaga “tau poa he tau laugutu” kua fakakite ko e tau poa fakaagaga, ko e tau kupu kua vagahau e tautolu he fakaheke a Iehova mo e hana tau amaamanakiaga. Fakakite mai ia Heperu 13:15: “Hanai, kia uta mau e tautolu [ia Iesu Keriso] e poa fakaheke ke he Atua kia ia ni, ko e fua haia he tau laugutu ha lautolu, kua fakaaue atu ke he hana higoa.” Ko e fiafia ha ia ha tautolu ha ko e tau poa fakaagaga ha tautolu, nakai mamafa noa ia, ka ko e fakakiteaga loto katoa he fakaalofa ha tautolu ma e Atua! Takitaki he mena nei a tautolu ke he manatu ke ono aki ka ako mai ia Malaki veveheaga 1.
Igatia mo e Fai Fakalagoaga
17, 18. (a) Ko e ha ne fakamalaia e Iehova a ia ko e “tagata fakavai”? (e) Ko e heigoa ne fakalago ki a lautolu ne gahua fakavai?
17 Ko lautolu kua nonofo he vaha ha Malaki nukua fai fakalagoaga fakatagata ma e tau gahua ha lautolu, ti pihia foki a tautolu. (Roma 14:12; Kalatia 6:5) Hagaao ki ai, fakakite mai ia Malaki 1:14: “Kia malaia e tagata fakavai kua fai manu tane [malolo] a ia ke he hana fuifui, ka kua omonuo a ia mo e eke poa ai ke he Iki ke he mena kelea.” Ko e tagata ne fai fuifui manu ne nakai taha e manu hana—tuga ke taha ni e mamoe—ti nakai fai fifiliaga foki a ia. He fifili e manu ma e poa, nakai fifili e ia taha ne matapouli, kulikuli, po ke gagao. Ka fifili e ia e manu kelea pihia, to fakakite kua fakateaga a ia ke he fakatokaaga ekepoa ha Iehova, ha ko e tagata ne fai fuifui manu kua nakai taumaleku to moua taha ne nakai fai kelea!
18 Ma e kakano mitaki, mogoia, ne fakamalaia e Iehova a ia ne gahua fakavai, ko ia ne fai manu tane mitaki ka e tamai e ia—liga toho mai—e mena moui matapouli, kulikuli, po ke gagao ke he ekepoa mo poa. Ka e, nakai fakakite age he ha ekepoa ke fatiaki mai he fakatufono he Atua kua nakai talia e tau manu gagao. (Levitika 22:17-20) Ko e tau tagata mitaki ne iloa to malaia a lautolu kaeke ke lali a lautolu mo e fakaohooho kelea e mena fakaalofa ia ke he iki ha lautolu. Ka kua moli ne fakafehagai a lautolu mo e Pule Katoatoa he Lalolagi mo e Lagi Katoa, ko Iehova, ne mua ue atu ke he ha iki-tagata. Kua tuku mai pehe he Malaki 1:14: “Ha ko e Patuiki ne mua ue atu au, kua pihia mai a Iehova Sapaota; ko e mena ke matakutaku ai haku higoa ke he tau motu kehe.”
19. Ko e heigoa ne manako ki ai a tautolu, ti ko e heigoa ha tautolu kua lata ke taute?
19 Ko e tau fekafekau fakamoli he Atua, kua manako atu a tautolu ke he aho ka fakalilifu he tau tagata oti e Patuiki ne Mua, ko Iehova. He magaaho ia, “to puke e lalolagi ke he maama kia Iehova, tuga ne toka kua ūfia ke he puke tahi.” (Isaia 11:9) He magaaho nei, kia makai a tautolu ke fakalautatai mo e tau poakiaga ha Iehova he fifitaki e salamo ne pehe: “To nava atu foki au kia ia ke he fakaaue.” (Salamo 69:30) Ke moua e foliaga ia, ha ha ia Malaki falu tomatomaaga foki nukua aoga lahi ai. Ke he tau vala tala ua ne toe, kia manamanatu fakamitaki a tautolu ke he falu vala he tohi ha Malaki.
Manatu Nakai e Koe?
• Ko e ha kua lata ke nava atu a tautolu ki a Iehova?
• Ko e ha e tau poa fakaekepoa he vaha ha Malaki ne nakai talia ai ki a Iehova?
• Foaki fefe e tautolu e poa he fakaheke ki a Iehova?
• Ko e heigoa e fakalagalaga kua lata ma e tapuakiaga moli?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Fakatino he lau 17]
Ne tuhi mai e perofetaaga ha Malaki ke he vaha ha tautolu
[Fakatino he lau 18]
Ne nakai loto fakaaue a Esau ke he tau mena tapu
[Fakatino he lau 19]
Ne foaki he tau ekepoa mo e tau tagata e tau poa nakai talia
[Fakatino he lau 20]
He lalolagi katoa, ne foaki noa he Tau Fakamoli a Iehova e tau poa he fakahekeaga