Tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ na lo ti zangangɔ ngu nɛ?

E zu na gwɛ̃ ti ngu mɛ nzɔ̃ni ti nɛngɔ ya, e du na dungɔ lɛ ngɛ̃́. Kanda “Hũngɔ se mɛ azi ndo salela na ngu ndɛ na ndo lɛ gigi zu ko, e na tingɔ na krizɛ ti kpengbani na omɛ aba ngu ti nzɔ̃ni” Ndɛ lo mɛ ko, amiliɔ̃ tɛ azi na ndo lɛ gigi zu ndo tengbi na kpengba kpale ti luangɔ ngu ti nzɔ̃ni ti lingɔ na kwa—Tɛnɛ tɛ António Sɛkrɛtɛrɛ general ti ONU.

Strdel/AFP via Getty Images

Azi ti lɛ sese zu na dungɔ gbanda na ngu mɛ na lengbingɔ na ala zu? Bere ala na hũngɔ bo gbanda pɛnɔ na lo ti zangangɔ ngu? Tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ nɛ?

Kapa mɛ Ngbangɔ ko na omɛ aba ngu

Ngbangɔ ko kapa ya, ta azi ti lɛ sese na zangangɔ gbanda ngu fãni mɛndɛ̃ ma. Ala na dungɔ gbanda na ngu ti nzɔ̃ni mɛ dedeni mayama.

“Ngu na sĩngɔ ka bɛ nyama, wa ngu na suangɔ ka bɛ nyama mɛ na atɛ̃nɛ ti kpangbala. Sese mɛ ahulɛ hulɛngɔ na tingɔ ndo mɛ sã ndo ko da kpengbani, wa ndo mɛ zanga ngu, na tingɔ li ngu mɛ ndo sua.”—Yisaya 35:6, 7.

Nda mɛ elengbi ti kpãngɔ bɛ e na ndo akapa ti ya Ngbangɔ nɛ? Zia e ba tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ na ndo se mɛndó Nzapa li na sese.

Tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ na lo ti sese nga na se ti ngu mɛ ka da

“Ta [Nzapa] lindó [sese] sãnga ma, kanda lo lindó ni ya, azi du da.”—Yisaya 45:18.

Na lo mɛ ya, Nzapa lindó lɛ sese ti nɛngɔ ya, azi du da ko, lo li ngandó ya, sese ndo si na ngu ti nzɔ̃ni gba na lo tɛ azi.

“[Nzapa] ndo gbɔ ngu mɛ ndo tɔ̃nɔ agwe ndozu; mbindã ndo bombi tɛrɛ lo, wa ati da baba; na gesi ngu ndo ni kpengbani na ndo azi zu.”—Yobo 36:27, 28.

Tɛnɛ mɛ ti yangondo ndo fa se mɛndó Nzapa li ya, ngu ndo ni ngoi zu ge lɛ sese. Ngu mɛ ndo ni ge lɛ sese ndo diri gwe ndozu na lége ti evaporation (bere mbindã) mɛ ndo lo kaya sese ná tɛ, ni ndo gbe tɛrɛ lo kaya da baba, wa ati ngu mɛ ndo diri ni fãni mɛndɛ̃, ni la azi nga na asa ndo lua ngoi zu ngu ti nzɔ̃ni mɛ dedeni.—Mosakoli 1:7; Amose 5:8.

“Mbi na lingɔ ya, ngu ni na lo tɛ ĩ na ngoi mɛ alengbi, sese na singɔ na le tɛ, wa akɛkɛ ti yaka na dũngɔ ale tɛ gba.”—Balevi 26:4.

Nzapa kondó kapa ya, ni na sulungɔ azi ti ndasewa ti Izraɛlɛ mɛndó ndo li kwa ti lungɔ yaka ti nɛngɔ ya, yaka tɛ la ndo dũ ale tɛ gba, wa lo nga na lingɔ ya, ngu ndo ni gba na lo tɛ ala. Nzapa hĩnga ya, ti nɛngɔ ya, tɛ ti yaka amai, wa ahɛ̃ nga le ti nzɔ̃ni ko, ando yɔ ya, ngu ndo ni na seni.

Angbã yakere Nzapa li aye niko mɛndó lo li na lo tɛ aya Izraɛlɛ hɛ̃ azi zu ti lɛ sese. (Yisaya 30:23) uzu ti nɛngɔ ya, ngoi niko lengbi ko, azi gba na ndo lɛ sese ndo zanga ngu ti nzɔ̃ni, wa ta ngu ndo ni nga na seni ma. Ye mɛ na onzingɔ kpale ti zangangɔ ngu na ndo lɛ sese nɛ? Tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ nɛ?

Se mɛ kpale ti zangangɔ ngu na ndo lɛ sese na wɛngɔ

Ngbangɔ tɛnɛ ya, na lége ti Lo-lengɔ Gbia tɛ lo, Nzapa na onzingɔ akpale zu mɛ ndo gbɛ̃ lɛ sese ndɛ, abɛse kpale mɛ aba nga ngu. (Matie 6:9, 10) Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa adu guvɛrnɛma ti ndozu mɛ na lengɔ gbia na ndo lɛ sese zu. (Danyele 2:44; Suma 11:15) Hãngɔ ni zingɔ, Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa na lingɔ aye mɛ ta lo-lengɔ gbia tɛ azi akoka lingɔ ma, ni na onzingɔ ye mɛ ndo li ya, azi zanga ngu.

Kpengba kpale: Gbinyangbingɔ ti klima ndo li ya, ta ngu ndo ni na seni ma. ni ndo li nga ya, ngu ndo hulɛ kpengbani, ngu ndo sĩ agbɔ akɔdɔrɔ wa ngoi mɛndɛ̃ ngu ndo ni na yá ti kpengbani.

Ye mɛ na onzingɔ ni: Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa na onzingɔ aye mɛ ndo gbɛ̃ klima, ni nga na lingɔ ya, ngu ndo ni na landangɔ se mɛndó Nzapa kpã na ni ti nɛngɔ ya, sese diri ngama se mɛndó ni da. Nzapa ko kapa ya: “Ba! Mbi ndo li ya, aye zu ati fãnani.” (Suma 21:5) Sese mɛ hulɛ hulɛngɔ na sĩngɔ na ngu mayama, ni na lingɔ ya, azi sepala na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ka ndo ti ngaso mɛ ndɛ ta azi ndo ye dungɔ da ma. (Yisaya 41:17-20) Na lége ti Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa, Yezo na dungɔ na ngunu na ndo aye ti lɛ sese mɛ aɔ azi na ngunu.

Na ngoi mɛndó lo ge lɛ sese ko, Yezo gbanzindó kpengba yá, lo fandó ngunu mɛ Nzapa hɛ̃ lo na ndo aya niko. (Marko 4:39, 41) Ka gbɛ Lo-lengɔ Gbia tɛ Yezo, ta yengingɔ ti sese, kpengba yá nga na apɛnɔ mɛndɛ̃ mɛ ndo si na bɛ lo na lingɔ tɛrɛ lo fãni mɛndɛ̃ ma. Azi na dungɔ na bɛta siriri, wa ta ala nga na kpɛngɔ ye kɔi ma, abɛse apɛnɔ mɛ ndo si nga na bɛ lo.

Kpengba kpale: Azi mɛ awa sãna nga na awa dɛngɔ buzɛ na lége ti Izini mɛ awa zugbu ndo gbɛ̃ tɛ, akota tɛ ni ndo li ya, zangangɔ ngu ati kpengbani.

Ye mɛ na onzingɔ ni: Nzapa na lɛkɛngɔ lɛ sese, lo na lingɔ ya, atɛ, akota tɛ nga na angu ti yakere adiri ati nzɔ̃ni nga vuruni. Lɛ sese zu na tingɔ paradizo. Ngbangɔ tɛnɛ ya: “Bɛ nyama ná sese mɛ ahulɛ kpengbani na dungɔ na dengɔ bɛ gba nvɛ̃ni, wa ndo mɛ tɛ̃nɛ da kpakpakpa na dungɔ na dengɔ bɛ ti singɔ na fɛlɛlɛ mɛ aili ni ya, safra.”—Yisaya 35:1.

Ye mɛ na singɔ na azi mɛ ndo gbɛ̃ sese bere ndo hɛ̃ afɔ̃ la pɛnɔ nɛ? Nzapa ko kapa ti “gbɛ̃ngɔ azi ko la ndo gbɛ̃ lɛ sese.”—Suma 11:18, NWT; Masese.

Kpengba kpale: Azi ndo salela ngu na ndenge ti siɔni nvɛ̃ni, ni ndo li ya, ta kɔdɛ ti nɛngɔ ya, sese ndo si na ngu na ndenge ti nzɔ̃ni da ma.

Ye mɛ na onzingɔ ni: Na lége ti Lo-lengɔ Gbia, “dangɔ bɛ tɛ Nzapa na lingɔ tɛrɛ lo ge lɛ sese” kanda ta dangɔ bɛ tɛ azi ma. (Matie 6:9, 10) Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa na hangɔ na azi se ti nzɔ̃ni ti salelangɔ ngu. Yisaya 11:9. a tɛnɛ ya, “lɛ sese na sĩngɔ na hĩngangɔ ndo tɛ Yehova,” Hĩngangɔ ndo mɛ azi na tingɔ na ni, songo tɛ Nzapa nga na lo ti aye mɛ lo li mɛ ala na dungɔ na ni, na tongɔ azi zu mɛ na dungɔ gɛ lɛ sese ya, ala bata sese nga na aye zu mɛ ka da.

Ti nɛngɔ ya, mɔ hĩnga aye mɛndɛ̃ mɛ Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa na lingɔ ko, di bɛli tɛnɛ mɛ “Bokonzi ya Nzambe ekosala nini?”
Gwe kaya mbeti ti Yisaya shapitrɛ 35, wa di se mɛ lɛ sese olo na tingɔ paradizo.
Ba video Nda mɛ Nzapa lindó sese nɛ? ti nɛngɔ ya, mɔ hĩnga dangɔ bɛ tɛ Nzapa na ndo lɛ sese.