Wosoo kan dai papa bijblijwe ainig sin mit sijn kind?
Wosoo kan dai papa bijblijwe ainig sin mit sijn kind?
HÄT dijn kind al frågt: “Papa, woweegen wätst duu soo feel?” Kan sin dat hät dij sër fröölig låte dat’s duu papa büst. Åwer wen dai kind mër måkt hät, soo as, wen hai dij gaud formånen höört hät un wen dat em hulpe hät, gewiss dij härts hät sich sër fröölig fornåme. a (Provérbios 23:15 un 24)
Mitm tijd, däit dij kind bijblijwe maine dat’s duu låwt ware must? Urer däit hai dij ni låwe soo as airste? Wosoo kast duu bijblijwe ainig sin mit dijn kind solang as dai groot ware däit? Airst, wiman’s wek slime daile saie wat dai wat papa sin doirsete daue.
Drai slime daile wat dai wat papa sin doirsete koine
1. WËNIG TIJD HÄWE: In feel gëgende, is dai papa wat dai mëst loon krigt taum dai familg ernäären. Mëstümer, dai papa mut bijnå dai gans dag oiwer arbëre. In wek stele, is dai papa bloos wënig tijd oiwer mit sijne kiner t’hoop. Ain upsuiken wat dai uutgelërte lüür måkt häwe in França land, wijst dat dai papa blijwt wënige as 12 minute upe dag mit sijn kind.
DAT IS TAUM ANDENKE: Woo feel tijd blijwst duu mit dijn kind? Wat denkst duu in dai anerd week urer in twai weeke lang ansrijwe woo feel tijd büst duu mit dijn kind t’hoop? Kan sin dat däit dij bewunre wat dat ruutergiwt.
2. WEN’S DUU KAIR GAUR PAPA HÄST WAT’S DUU NÅMÅKE KAST: Wek kërls wäire ni sër ainig mit sijn papa. Jean-Marie, wat in França wåne däit, sägt: “Ik har ni ain stark ümgang mit mijn papa”. Woo hät dat Jean-Marie angreepe? Hai hät sägt: “Dat hät problems geewt wat ik nij ais denke däir. Soo as, tau mij is ni sër licht mit mijne kiner fortele.” Feel kërls kene gaud eere papa, åwer häwe kain gaur ümgang mit em. Philippe, wat 43 jår hät, sägt: “Tau mij papa is ni licht wäst lijb wijse up mij. Dårweegen, hüütsendågs mut ik mij sër anstrenge taum lijb up mij kind wijse.”
DAT IS TAUM ANDENKE: Mainst duu dat soo as duu dijn kind behandle däist, besägen hät mit dai moor woo dij papa dij uptrekt hät? Büst duu gewoont slechte urer gaure daile måke soo as dij papa måke däir? Wat fon daile sin dat?
3. WOO DAI LÜÜR GEWOONT SIN WOO’S DUU WÅNST: In wek stele daue dai lüür maine dat dai papa dai kiner ni uptreke bruukt. Luca wat uptrekt woore is in Europa, sägt: “Woo ik uptrekt woore bün, dai lüür daue maine dat dai fruuges dai kiner uptreke muite.” In andrer gëgende, sai daue dai papa taurere bloos air sin taum dai kiner streng formåne. George, wat uptrekt woore is in África, sägt: “Soo as ik uptrekt woore bün, dai papa däit ni mit dai kiner speele, hai hät angst dat dai kiner em ni mër horge daue. Dårweegen is ni licht wääst tau mij ain ainfach dail måke, t’hoop sin mit mijn kind.”
DAT IS TAUM ANDENKE: Woo duu wåne däist, woo mut dai papa sin? Daue dai kërls denke dat dai fruuges dai kiner uptreke muite? Daue dai lüür dai papa taurere lijb wijse up eer kiner urer ni?
Wen’s duu papa büst un ain urer mër fon dës slimhëte doirsete däist, wosoo kast duu dat oiwerståe? Sai man’s dai hülp.
Dau anfänge wen dai kiner klain sin
Is soo as wen dai jonges al geboore ware taum dem papa nåmåke. Den, dau dës tijd benutse un dau dij kind inlëre wen hai nog klain is. Woo kast duu dat måke? Un woo kast duu tijd dårtau fijne?
Ümer wen mööglig is, låt dij kind dij helpe dag for dag in dijn arbëd. Wen duu feege däist, geew em aine klaine bessem dat hai dij helpe kan un wen duu gråwe däist, geew em aine schüp dat hai dij uk helpe kan. Is sicher dat dai kind sich sër frööge däit t’hoop arbëre mit sijn papa un måke wat hai måke däit. Kan sin dai arbëd wart ni soo rasch trecht, åwer juuch ümgang wart stärke un dij kind wart air arbëdsmësch. Feel jåre trööguut dai Bijbel hät inlërt dat dai papa ümer t’hoop schule sin mit sijn kiner in eer arbëd dag for dag un dårmit eer inlëre un mit eer gaud fortele. (Deuteronômio 6:6 bet 9) Dit is air gaur formånen tau oose dåg.
Dau ni bloos t’hooparbëre mit dijn kind, dau uk mit em speele. T’hoop speele is mër as t’hoop lustig sin. Uutgelërte lüür häwe ruuterfuune wen dai papa speele däit mit sijn klaine kiner, krijgt dai koråsch un lust taum ümer nijg daile måke.
Speele hät groote wërd. Dai uutgelërt Michel Fize sägt: “T’hoop speele mökt dat dai kind beeter fortele däit mit sijn papa.” Solang as dai papa un kind speele, dai papa kan lijb wijse up sijn kind doir dat wat hai sägt un måke däit. Wen hai soo måke däit, däit hai uk inlëre dem kind lijblig sin. André, air papa wat in Düütschland wåne däit, sägt: “As mijn kind klain wäir, däire wij sër feel speele. Ik däir em ümfåte un hai hät lërt uk soo måke.”
Ain anerd gaur tijd taum dat lijb mit dai kiner stärke is wen sai slåpe gåe. Duu kast den em ain geschicht leese un gaud horge wat em in der dag fröölig låte hät un wat fon kopbreeken hai hat hät. Wen’s duu dit måke däist, wart lichter tau dijn kind mit dij fortele solang as hai groot wart.
Dau bijblijwe daile t’hoop mit dij kind måke
Mit wek juugende is dat ni ainfach fortele, weegen sai geewe wënig wërd dat eer papa sich anstrengt taum mit eer fortele. Wen dij kind öftens ni gaud antwoord geewe däit, dau ni denke dat hai oiwer gårnischt fortele wil. Is mööglig dat dijn kind beeter fortelt wen’s duu up anerd moor forsuike däist.
Jacques, air papa wat in França land wåne däit, däir öftens ni licht maine mit sij kind Jérôme fortele. Åwer, ståts måke dat sij jong mit em fortele wile, hät hai wat aners måkt. Hai hät anfånge futebol speele mit sij jong. “Nåm speele” sägt dai papa, “däire wij oos hensete upe gras taum bits uutrooge. Den, däir mij jong oft uutm härts mit mij fortele. Ik denk, dat wij dår t’hoop wäire, bloos ik un hai, dat hät måkt dat wij aine stark ümgang hat häwe.”
Un wen dij kind ni gërn buuten speele däit? Däir André fëgle dai tijd woo hai un sij jong dai stërne kijke däire. Hai sägt: “In dai kule nacht, däire wij oos buuten hensete, däire wij oos gaud antreke un mit ain haite të, däire wij dat himel kijke. Wij däire fortele oiwer Dai wat dai stërne måkt hät, oiwer oos un bijnå oiwer ales.” (Isaías 40:25 un 26)
Kan sin dat wek daile wat dij kind mage däit, daue dij ni gefale. Wat kast duu den måke? Kan sin dat’s duu bits besijdlåte däist dat wat dij gefale däit. (Filipenses 2:4) Ian, wat in África do sul wåne däit, sägt: “Buuten speele däir mij düler gefale as dat mij jong Vaughan gefale däir. Vaughan däir gërn mage luftschif un komputadors, dårweegen häw ik mij dåroiwer bekümert. Ik däir mit em hengåe taum dai luftschif flaige saie, wij däire wat in komputador benutse un dat wäir soo as wen wij in dai luftschif flaige däire. Ik main, weegen dës daile wat wij t’hoop maike, däir Vaughan lichter maine mit mij fortele.”
Help dijn kind mit, dat hai an sich selwst glööwe däit
Hät dij kind al soo sägt as hai ain nijg dail lërt hät? “Kijk papa, kijk!” Dat hai nuu juugend woore is, däit hai dij nog suike taum saie of dij dat gefale däit? Kan sin në. Åwer gans sicher, hai däit dat bruuke taum air gaur mësch ware.
Kijke’s wat wij lëre koine mit dat wat dai aigen Jehovaa God måkt hät mit air fon sijne kiner. As Jësus näig an wäir, aine groote amt krijge, God hät weese woo hai em lijbe däir, as hai sägt hät: “Dit is mij lijb kind, wat mij gefale däit.” (Mateus 3:17 un 5:48) Is wår, duu must dij kind formåne un inlëre. (Efésios 6:4) Åwer, däist duu uk daile suike taum em wijse dat’s duu fröölig büst mit dat wat hai säge un måke däit?
Wek kërls daue slim maine wijse dat dai kiner eer gefale daue un dat sai eer kiner lijbe daue. Kan sin, sai sin in aine familg uptrekt woo dai papa sich bloos an dai fëgels hule däir un ni an dai gaure daile wat sai måke däire. Wen dit mit dij passijre däit, duu must dij dårtau anstrenge taum dij kind helpe an sich selwst glööwe. Wosoo? Luca, woo wij al oiwer fortelt häwe, däir gërn der huus arbëd måke mit sijn kind Manuel, wat 15 jår hät. Hai sägt: “Wek måls säg ik taum Manuel, hai schal der arbëd alaine anfänge. Ik säg uk wen hai hülp bruuke däit, ik help em. Feel mål krijgt hai dat måkt ån mijn hülp. Dit måke, löt em fröölig un dat däit em mithelpe an sich selwst glööwe. Wen hai dat måkt krijgt, ik dau em låwe. Wen hai dat ni måkt krijgt soo’s hai wul, nog soo dau ik em säge dat ik fröölig bün dat hai sich anstrengt hät.”
Duu kast dij kind uk mithelpe dat hai an sich selwst glööwe däit, doir em helpe mër amt im wile häwe taum måken. Åwer wat däist duu måke wen dit länge duurt as duu dij dacht häst? Urer wat däist duu måke wen hai im wile hät daile måke wat aners sin as dai wat’s duu wilst, lijkerst wen dat ni slechte daile sin? Wen dit passijre däit, kan sin duu must dat nåkijke wat duu häwe wilst taum em. Jacques wat wij al saie häwe, sägt: “Ik dau mij anstrenge taum mijn kind mithelpe im wile häwe amt wat mööglig sin taum måken. Åwer ik dau mij uk anstrenge dat hai im wile hät taum måke wat hai wil, ni wat ik wil. Nåheer, ik dau mij anstrenge taum andenke, hai mut dat måke mitm tijd, soo as hai dat måkt krijgt.” Wen’s duu hööre däist wat dij kind maine däit, låwe däist dai gaure daile wat hai mökt un em taurere däist sijn fëgels oiwerståe, duu däist em helpe måke wat hai im wile hät.
Duu papa, däist swårhëte mit dij kind doirsete, åwer gans sicher, mitm tijd, krijge jij bëd ainig sin. Weegen wij ale wile ainig sin mit dai wat oos helpe daue.
[Nåt]
a Lijkerst wen dës lëren uphaupt fortele däit oiwer dai ümgang tüschen papa un jong, dit wat hijr stäit, kan uk dai ümgang tüschen papa un määke mithelpe.