1. Patinorangarira ngo mundhu ano usizi zvicinyi zvinoviya mu murangariro mwedu?

PATINORANGARIRA mundhu ano usizi, tinorangarira mundhu wakapfava, wakanaka, anopena no anokova. Mundhu wakadari anoita kuti tirangarire ngo muezaniso wakanangwa ndi Jesu ngo pamusoro po mu Samaria wakanaka. Mwanarume wiya aacaingepi Mujudha, asi iyena ‘wakaitira usizi’ Mujudha wainga abihwa no kutakwa ngo maphanga. Mu Samaria ‘wakazwira pena’ Mujudha waingaya akhuvazika womutaja ngo rudo hwese. (Ruka 10:29-37) Muezaniso uwu unovonesa mugariro wakanaka maningi una Mwari wedu, usizi. Njiku jese Jehovha anokhombija usizi hwake kwatiri ngo njira jakasiyana-siyana. Iyena anoita zvondhozvo ngokuti anotida.

2. Mundhu angakhombijazve usizi ngo njira yapi?

² Pano njira imweni, inokhombija kuti mundhu ano usizi. Iyena angatema civaringo cokutama kupanica mundhu, pikija ano thangwe rokuita zvondhozvo. Tikavona zvaperari kunangwa tingatonaga kamare kuti Jehovha ano usizi maningi. Mutari wo nduyo wakananga kuti iyena aatitaji, “ngokuteveja kuposa kwedu.” (Nduyo 103:10) Asi nguva jimweni Jehovha angapangira mundhu waita cishaishi cikuru ngo njira yakavanga.

3. Pajijo iyi tinozovona mupinguro jo muvhunjo japi?

³ Pajijo iyi, tinozodavira muvhunjo mutatu: Ngenyi Jehovha anokhombija usizi? Zvinokwanisika kupangira munjira yakavanga perapo toenderera mberi tecitatija usizi? Zvicinyi zvingatibesera kuti tive vandhu vano usizi? Ngatende tivone kuti Soko ra Mwari rinodavirisa kudini muvhunjo iji.

4. Ngenyi Jehovha anokhombija usizi?

⁴ Jehovha anodakarira kuva no usizi. Mupostori Pauro wakatara kuti Mwari ano “usizi hwakakura.” Magama aya anovonesa  kuti Pauro wakananga izvi ngo kuti Jehovha, wainga wakapa vandhu vacizivi kukwana, vetero yo kuzopona kumatenga. (Vaefeso 2:4-7) Asi Jehovha aatatijiri usizi hwake basi kuno vokuzojwa. Dhavhidhi mutari wo nduyo wakati: “Tenji Mwari wakanakira vese, anousizi no vandhu vese vaakarura.” (Nduyo 145:9) Jehovha anoda maningi vandhu, ngo iyo ndava nguva jese paanova no thangwe raushoni ro kukhombija usizi, anozviita.

5. Jesu wakaitisa kudini kuti ajije ngo muezaniso wa Baba wake?

⁵ Jesu anonasa kuziva kamare kuti Jehovha anodakarira maningi kukhombija usizi. Acito apona pasi pano iyena wakagara na Babake kumatenga mukuvo wakareba. (Mazwi Akangwara 8:30, 31) Ko vhaza jakawanda, iyena wakakwanisa kuvona Jehovha ecikhombija usizi ku vandhu vacizivi kukwana. (Nduyo 78:37-42) Paaijijisa vamweni, Jesu kazinji waibhuya ngo mugariro uwu wakanaka una Baba wake.

6. Jesu wakashandisenyi kuti atibesere kuzwisisa usizi una Jehovha?

⁶ Inga zvakatavona pa jijo yakapera, Jesu wakananga ngo muezaniso wo mwana mupanduki, kuti atibesere kuvona manera Jehovha aanodakarira kukhombija usizi. Mwana uwu wakabuda pamuzi wopera “kumosha zviro zvese zvaainga nazvo ngo kuva no upenyu hwakashata.” (Ruka 15:13) Pakufamba ko nguva, iyena wakakhauya ngo zvishaishi zvake, wojidodokesa wohwirira kumuzi. Baba wo mwana uwu vakaitenyi? Pacizivi kupera mukuvo wakareba, mwana uwu wakavona zvakaita baba ava. Jesu wakati: “Paainga aciri ndhambo, baba wake vakamuvona vomuzwira pena, vogogoma kwenda komutandamija, vakamukumbatira, vomubhejhari kamare.” Ivona avazivi kushora mwana wavo. Kusiyapo zvondhozvo, vakamukhombijira usizi vomuregerera no kunasa kumuashira. Zvakaitari mwana uwu zvainga zvakashata maningi, asi zvecivoneka kuti iyena wainga wakhauya, baba wake vakamuregerera. Baba vanari usizi vo muezaniso wa Jesu vanoimirira Jehovha. Ecishandisa muezaniso uwu unodakajisa, Jesu wakakhombija kuti Jehovha anoda maningi kuregerera vaya vanokhauya ngo mwoyo wese.—Ruka 15:17-24.

7. Ungwaru wa Jehovha unozwirana papi no usizi hwake?

⁷ Jehovha anokhombija usizi ngokuti ano ungwaru hwakakura. Jehovha nguva jese anotema zvivaringo zvinozobesera vandhu vake. Bhaibheri rinoti: “Ungwaru hunovha mugore . . . hwakazara ngo usizi no mucero yakanaka.” (Jakobo 3:17) Inga baba vano rudo, Jehovha anoziva kuti paanokhombija usizi iyena anonga ecibesera vana vake. (Nduyo  103:13; Isaia 49:15) Zvecivoneka kuti Jehovha anokhombija usizi kuno vashandiri vake, ivona vano vetero kuitira kumbeji pikija vacizivi kukwana. Ngo kudaro, ungwaru wakakura wa Jehovha unomuita kuti iyena akhombije usizi mukuvo wese paanova no thangwe ro kuita zvondhozvo. Asi Jehovha anoziva paanodikana kukhombija usizi no paacikadikani. Iyena anoziva maningi kamare. Anozivazve musiyano wo kuva mundhu ano usizi no anotendera mufambiro wakashata.

8. Ngozvapi zvinodikana kuitwa nguva jimweni, ngenyi?

⁸ Ngatiti umwe Mukristu watema civaringo cokuva no mufambiro wakashata. Zvicinyi zvatinodikana kuita? Mupostori Pauro wakafemehwa kuti atare kudari: ‘Mucadoshamwarijana’ na iyena. (1 VaKorinte 5:11) Mushaishi acikakhauyi anodikana kujingwa mu ungano. Zvinosisira maningi kuita izvi kuti tikwanise kujivirira hama no hambzaji jedu jakagondeka no kuva vandhu vakacena inga ndi Jehovha. Asi vamweni vanorangarira kuti mundhu paanojingwa, Jehovha aazivi kumukhombijira usizi. Kunanga kuti ndizvona? Ngatende tivone.

9-10. Mukuzwirana na Vahebheru 12:5, 6, ngenyi tingananga kuti kujinga i citatijo co usizi? Ezanisiranyi.

⁹ Tinosuruvara maningi, patinozwa ciziviso pamusongano cokuti mundhu watinoziva no kuda “aaciripizve Capupu ca Jehovha.” Kangaije tinogara tecijivhunjisa kuti: Kureva kuti iyena waidikanadi kujingwa? Kureva kuti kujinga kunokhombijadi usizi? Hina kunokhombija. Kutama kupangira mundhu waifanera kupangihwa, azvitatiji ungwaru, usizi nee rudo. (Mazwi Akangwara 13:24) Kunanga kuti kujinga kungabesera mundhu waita cishaishi wotama kukhauya kuti acinje zviito zvake? Hina. Vazinji vakaita cishaishi cikuru, vakazwisisa kuti cisungo cakatemwa ngo vakuru cokujinga, zvainga izvona zvavaifanera kamare kuti vakwanise kucinja mugariro javo no kuhwirira kuna Jehovha.—Verenganyi Vahebheru 12:5, 6.

¹⁰ Amborangariranyi muezaniso uwu basi. Umwe muhavisi anozwisisa kuti rimwe vhuta riri kuhwaja, iyena anoziva kuti kudari ecida kubesera vhuta ririweya kuhwaja, anodikana kuparajanisa vhuta iri no mavhuta amweni. Mavhuta anodakarira maningi kugara no amweni. Asi anonyangajwa paanoparajaniswa no amweni. Waro izvi, zviri kuda kunanga kuti muhavisi anoparajanisaya vhuta riri kuhwaja no amweni, ari kuva no cishatihwa kana kushaisha kumataja? Haiwa andizvopi. Iyena anozviziva kuti, kudari akatendera kuti vhuta riri kuhwajaya rigare pamwepo no amweni, ndhendha iya yaizorapajika. Ngokuparajanisa vhuta iri, zvinoita kuti mushambi wese uve wakangwaririka.—Ezanisanyi no VaLevi 13:3, 4.

11. (a) Munjira yapi mundhu wakajingwa wakaita inga vhuta riri kuhwaja? (b) Vandhu vakajingwa vangaitenyi, ibesero rapi ravangaashira?

¹¹ Mukristu paanojingwa, tinodikana kumuvona inga mundhu ari kuhwaja. Asi musiyano ngo wokuti iyena ari kuhwaja kudivi ro umwari. (Jakobo 5:14) Inga ndhendha jatinoziva, kuhwaja kudivi ro umwari kungaparajikavo ngo kukasika. Ngo kudaro, pamugariro jimweni zvingatodikana kurapajanisa vhuta riri kuhwaja mu ungano. Kupangihwa uku icitatijo co rudo una Jehovha kuno mavhuta akagondeka o mushambi wake. Zvingaita kuti mundhu wajingwaya akhauye. Asi mundhu wakajingwa ana mukana wokuita zviro zvimweni. Iyena ega angaviya kumusongano, kwaangajija zvizinji zvinovha mu Bhaibheri no kuvangisazve rutendo hwake. Angatoashirazve mabhuku kuti aite jijo yake yo mundhu ega no kuvona urongwa wo JW Broadcasting^®. Pakufamba ko nguva, vakuru pavanovona cinjo jaari kuita, ivona vangamupa besero no mbhangiro kuti avezve no ushamwari na Jehovha. Kangaije  izvi, zvingamubesera kuti iyena ahwirijwezve mu ungano. *

12. Vakuru vangakhombijisa kudini kuti vano rudo no usizi ku mushaishi acikakhauyi?

¹² Zvinosisira kuceukija kuti vandhu vanojingwa ndivaya basi vanoita cishaishi vacikakhauyi. Vakuru vanozviziva kuti vanodikana kuva no ubhasopa vacito vatema civaringo cokujinga ari wese. Ivona vanozviziva kuti mbhangiro ya Jehovha inodikana kupuwa mundhu ‘inga bzaanofanera.’ (Jeremia 30:11) Vakuru vanoda maningi hama no hambzaji javo, avadi kuita ciri cese cingadira pangozi ushamwari hwavo na Jehovha. Asi nguva jimweni, njira yakanakisisa yokukhombija rudo no usizi ngo yo kuvhisa mushaishi mu ungano ko mukuvo wakati kuti.

13. Ngenyi Mukristu umweni ku Korinte wakadikana kujingwa?

¹³ Vonanyi zvakaita mupostori Pauro kuno umwe mushaishi acikazivi kukhauya wo muzana ro kutanga ro makore. Mukristu umweni ku Korinte wainga eciita zvouhure no mukaji wa baba wake. Zviro zvakashata zvakadini! Jehovha wainga wakabhuya no Vaiziraeri ngo pamusoro pa izvi paakati: “Mundhu anoomba no mukaji wa baba wake, anovona umitu wa baba wake. Vovaviri vanodika kufa.” (VaLevi 20:11) Zvakajeka kuti Pauro aacaizonanga kuti mwanarume uwu auraiwe. Asi wakavhunja hama jo ku Korinte kuti iyena waidikana kujingwa. Mufambiro wake wakashata wainga wecipsasa hama jimweni mu ungano. Zvotoita kuti vamweni vatogume pa kurangarira kuti zvaaitaro azvicaingepi zvakashata!—1 VaKorinte 5:1, 2, 13.

14. Pauro wakakhombijisa kudini usizi ku mundhu waingaya wakajingwa ku Korinte, ngenyi iyena wakaita zvondhozvo? (2 VaKorinte 2:5-8, 11)

¹⁴ Pa kufamba ko nguva, Pauro wakazwa kuti mwanarume wiya wainga waita cinjo mu upenyu. Iyena wainga wakakhauya kamare! Mwanarume wiya wainga akanyoweja maningi ungano, asi Pauro wakavhunja vakuru kuti iyena aacaidepi kutonga shwiro iyi “ngo hasha.” Wakavavhunja kudari: “Munodikana kumuregerera ngo mwoyo wese no kumutondhoja.” Thangwe rakaita kuti Pauro anange izvi ngo rokuti mundhu wiya “atame kunyiswa ngo kunyangajwa kwakakura.” Mupostori Pauro wakava no pena ku mwanarume uwu waingari wakhauya. Iyena aacaidepi kuti mwanarume wiya agare akasuruvara ngo zviro zvaaingaya akaita, wogumira pakutama kupsaka kuregerehwa ndi Mwari.—Verenganyi 2 VaKorinte 2:5-8, 11.

15. Vakuru vangakhombijisa kudini kupangira mu njira yakavanga no kuva no usizi pa mukuvo wondhowo?

 ¹⁵ Vecitevejera muezaniso wa Jehovha, vakuru vanodakarira kukhombija usizi. Ivona vanopangira ngo njira yakavanga pazvinodikana weya, asi vanokhombija usizi pazvinokwanisika weya. Vakuru vanozviziva kuti kutama kupa mbhangiro mundhu anofanera kupuwa mbhangiro asipi kukhombija usizi. Asi ikutendera zvaashaisharo. Kunanga kuti ndi vakuru basi vanodikana kukhombija usizi?

16. Mukuzwirana na Mazwi Akangwara 21:13, Jehovha anoitenyi kuno mundhu acikakhombiji usizi?

¹⁶ Itusu tese tinoda kuva no usizi inga ndi Jehovha. Ngenyi? Thangwe rimwe ngo rokuti Jehovha aapurukiri mukumbiro jo vaya vacikakhombiji usizi. (Verenganyi Mazwi Akangwara 21:13.) Apana na umwe wedu anoda kuti izvi zviitike. Ngo kudaro, tinoita zvese zvatinokwanisa kuti titame kuva vandhu vacina usizi. Atirambi kubesera hama jiri kutambujika nee atirambivo kupurukira “mukhuwo wo murombo.” Mukufananavo, tinoita zvese zvatinokwanisa kuti tishandise mbhangiro yo kuti: “Wiya acikaiti usizi, anozotongwa acikaitihwi usizi.” (Jakobo 2:13) Patinoceukija no kujidodokesa kwese kuti tinoda kutajwa ngo usizi, tinozova takanasiririka kuti titajevo vamweni ngo usizi. Umwe mugariro wo kuti tinodikana kutatija usizi, ngapaya pokuti mushaishi wakhauya anohwirijwa mu ungano.

17. Mambo Dhavhidhi wakakhombijisa kudini kuti wainga no usizi?

¹⁷ Mu Bhaibheri tinowana muezaniso jakasiyana-siyana jingatibesera kuva vandhu vano usizi totama kuva vandhu vano hasha. Inga muezaniso, amborangariranyi ndi Mambo Dhavhidhi. Iyena kazinji wakakhombija kuva mundhu ano usizi. Mambo Sauri paaida kumuuraya, Dhavhidhi wakakhombija usizi kuno mambo wakazojwa ndi Jehovha. Iyena aazivi kumboeja kumuitira zviri zvese zvakashata nee kumukhuvaza.—1 Samueli 24:9-12, 18, 19.

18-19. Muezaniso japi muviri jinovonesa kuti Dhavhidhi aazivi kukhombija usizi?

¹⁸ Asi, asipi nguva jese kuti Dhavhidhi wainga mundhu waikhombija usizi. Inga muezaniso, Nabhari mwanarume umweni wakashata, wakabhuya na Dhavhidhi mu njira icikaripi yaushoni woramba kupekeja iyena no masoca ake zvokuha. Dhavhidhi wakaguma pakunyangajwa maningi, wotema civaringo cokuda kuuraya Nabhari no vanarume vese vo pamuzi pake. Dhavhidhi aazivi kuva no ndava yo ngazi ngokuti mukaji wa Nabhari waizwi Abhigairi wainga wakanaka no anosengerera. Iyena wakapa zvokuha Dhavhidhi no masoca ake ngo kukasika.—1 Samueli 25:9-22, 32-35.

¹⁹ Pa vhaza imweni, muporofita Natani wakavhunja Dhavhidhi kuti mwanarume umweni mukhupuki wakaba vhuta ro wocigarisano wake wainga murombo. Dhavhidhi wakanyangajwa maningi wonanga kudari: “Ngo kupona ka Tenji Mwari, ndiani wakaita ibzi, anofanera kuurawa.” (2 Samueli 12:1-6) Dhavhidhi wainasa kuziva Mutemo wa Mosi. Mukuzwirana no Mutemo uwu, kudari mundhu akaba vhuta rimwe iyena waidikana kuhwirija mavhuta  marongomuna kuno mune wo vhuta riya. (Exodo 22:1) Asi ngenyi Dhavhidhi wakananga kuti mwanarume wiya waidikana kufa? Zvainga zvakashata maningi kunanga kuti mundhu wabaya waidikana kuuraiwa. Natani wainga eciverenga shitoriya iyi kuti abesere Dhavhidhi kuzwisisa kuti iyena wainga wakaita cishaishi cikuru maningi! Jehovha wakakhombijira maningi usizi Dhavhidhi, zviro zvokuti Dhavhidhi aacaizozviita kuno mwanarume wiya wo pamuezaniso wa Natani!—2 Samueli 12:7-13.

20. Muezaniso wa Dhavhidhi ungatijijisenyi?

²⁰ Vonanyi kuti Dhavhidhi paainga akanyangajwa iyena wakatema civaringo cokuti Nabhari no vanarume vese vainga pamuzi pake vaidikana kuuraiwa. Pakufamba ko nguva iyena wainga no cokwadi cokuti mwanarume wo pamuezaniso wa Natani waidikana kufa. Patinoverenga ciitiko cocipiri ici cinonangwa mu Bhaibheri, kangaije tingajivhunjisa kudari: Ngenyi Dhavhidhi mwanarume wakanaka maningi wakatonga mwanarume wakabaya ngo njira yakashata? Amborangariranyi basi manera Dhavhidhi wainga ecijizwa pa mukuvo uwu. Hana yake pa mukuvo uwu yainga yecirema. Mundhu wakavanga kudivi ro umwari aatongi ari wese ngo njira yakavanga no yo cishatihwa. Mukusiyana Jesu wakangwaja vajiji vake kudari: “Mucadotonga kuti mutame kutongwa; matongero amunoita, munozotongwavo ndiwona.” (Mateu 7:1, 2) Ngo kudaro, tinodikana kungwarira kuti titame kuva vandhu vanotonga ngo hasha, asi vano “usizi hwakakura” inga ndi Mwari wedu.

21-22. Injira japi jatingakhombija usizi kuno vamweni?

²¹ Mundhu ano usizi aazwiri pena basi vamweni, asi “anoita ciri cese kuti avabesere.” Ngo kudaro, itusu tinodikana kusotesesa kuti tivone dangani pa mbhuri pedu, mu ungano no patinogara dangani pano mundhu ari wese anoda kuitihwa usizi. Tikadaro, tinozowana mukana muzinji kuti tikhombije usizi. Munoziva ari wese anoda kuembejehwa? Kangaije imwimwi mungamubesera ngo kumubikira zviri zvese kana kuita basa riri rese haro kumuzi kwake. Munoziva hama iri yese yahwirijwa wari mu ungano inoda kuembejehwa kana kuvangiswa ngo shamwari? Kana mungaembezera vamweni vari mundima yedu vanoda kuzwa masoko akanaka? Iji injira jakanaka maningi jokukhombija usizi kuno vamweni.—Jobe 29:12, 13; Varoma 10:14, 15; Jakobo 1:27.

²² Kudari tikanasa kusotesesa zvinodiwa zvovamweni, tinozovona kuti tina mukana jakawanda maningi kuti tikhombije kuva vandhu vano usizi. Patinokhombija mugariro uwu, tinodakajisa Baba wedu vo kudenga, Mwari ano “usizi hwakakura!”