Abangu na amangu vainamata Katorika. Povakajija Bhaibheri voziva kuti zina la Mwari ndi Jehovha, ivona vakava Zvapupu zvinovangisira maningi. Abangu vakaema kuveza zvimudhori zva Jesu. Vakashandisa, uzivi wovainga navo kuti vanasirire nyumba yavo yo mudenga kuti ive Nyumba Yokunamatira, yokutanga munyika yo San Juani del Monte, muthaundi lo Filipina.

Pondakabahwa muna 1952, vabereki vangu vaindiendesa kucikola, vanamukoma vangu valongomuna no majiyaya angu maviri aingeyowo. Pandainga ndesikura abangu vakandikurujira kuti ndiverenge citsauko co Bhaibheri mazuva ese uye vaijija neni mabhuku akasiyana-siyana o sangano mazuva ese. Nguva jimweni vabereki vangu vaikoka vawonereri vondhalaundha no vawonereri vo Bheteri kuti vaviye kumuzi kedu. Inga mbhuri takawana mudakalo nokuvangiswa ngo zvataiverengehwa ngo hama uye kuzwa zvaivaitikira mu upenyu wavo, izvi zvakatiita kuti tikande pakutanga basa lo kuparijira mu upenyu wedu.

Vabereki vangu vakandisiira utaka wo rutendo. Amangu povakafa ngo ndhendha yo kuwa, iyeni na abangu takatanga kushanda inga mapiyona muna 1971. Muna 1973 pondainga no 20 o makore, abangu vakafa. Kufihwa ndi baba na amai zvakandiita kuti ndijizwe ndiri ndega. Soterero iyi yakacijikira no kuvanga inowanika mu Bhaibheri yakandibesa kuti mulangariro wangu no ushamwari wangu na Jehovha zvienderere mberi zvakavanga. (VaH. 6:19) Abangu povakafa, ndakatendera mukoka wokuti ndiende kooshanda inga piyona anokosha, kucirundu ciri cega ku Koroni, ku porovhinsiya yo Palawan.

Iyeni ndainga ndina 21 o makore pondakaguma ku Koroni. Inga mukomana wakakurira ku thaundi pondakaguma ku cirundhu ndakashamisika maningi ngokuti kainga kusina kumwa yainga yesibuda ngo turunera, magetsi akawanda no mudhudhudhu jakawanda. Kunyange hazvo kuti kainga no hama  asi kainga kusinawo piyona wo kuparijira naye mazuva ese, ngo kudalo nguva jimweni ndaienda ndiri ndega. Pamweji wo kutanga ndakaita maningi cisuwo no mbhuri yangu uye no shamwari jangu. Co madeko pondaisota mudenga ndesiwona nyereji, musoji jangu jaierera. Ndakazvizwa kuti zvainga zviri nane kusiya basa langu kuti ndiende kumuzi.

Panguva yese hei yandaizvizwari ndiri ndega, yeni ndaivhura mweyo wangu kuna Jehovha. Ndailangarira masoko anovangisa ondakaverenga mu Bhaibheri uye mu mabhuku edu. Bhuku la Pisarema 19:14 yaindiviira maningi mumulangariro mangu. Ndakazowona kuti ndaidikana kuwona Jehovha inga “Buwe langu uye Muponesi Wangu” ngokulangarijisisa ngo zviro zvinomudakaja, inga muezaniso mabasa ake no undhu wake. Cijijo co Mungwaji cainga no musolo unoti: “Yemwi Amuripi Mega” a cakandibesa maningi”. Yeni ndakauverenga no kuuverengazve. Nguva jimweni ndingatoti ndainga ndina Jehovha basi, izvi zvakandipa mukana wo kuita mukumbiro, kujija no kulangarijisisa.

Panguva doko ndaguma ku koroni, ndakagajwa inga mukuru wo ungano. Ngokuti ndainga ndiri ndega mukuru, ndakatanga kuitisa musangano wo cikola co pakati po vhiki, musangano wokooparijira, bhuku lo cijijo co ungano uye cijijo co Mungwaji. Ndaitazve hurukuro ya vese mavhiki ese. Izvi zvakandibesa kuti nditame kuzvizwa ndiri ndega!

Ndakadakala maningi ngo kubudirira kaiita basa lo kuparijira ku Koroni ngokuti vajiji vangu vamweni vakabhabhatijwa. Asi kaitongawo no zvineso. Nguva jimweni kuti ndigume ku ndau yotaiparijira ndaidikana kuhamba kuvha mangwanani mbhera masikati asi ndisikazivi pandinozovatira. Ndima yaishandwa ngo ungano yedu yaibatanijawo zvirundu zvakawanda zvidoko. Kakawanda taihambira mu jombe rino mavimbi ndesishandisa zvingarava zvidoko! Kunyange hazvo kuti andisaikona kushambeya asi Jehovha wakandibesa pa zvineso zvese zvandaisangana nazvo. Ngokuhamba ko nguva ndakazwisisa kuti Jehovha wainga esindinasirira pa zvineso zvikuru zvandaizosangana nazvo pa basa londaizogajwa kuvha ponapo.

Muna 1978, ndakagajwa kuti ndiende kooshandira ku Papuwa Novha Guinea kucambhembhe yo Australia. Papuwa Novha Guinea inyika ino mathundhu akakura inga Espanya. Ndakashamisika pondakaziva kuti vandhu veyo vanokwana kuita 3 yo mamiliyau, vanovereketa ndumi jinodarika 800. Zvinodakajisa ngo zvokuti vandhu vakawanda vakona vanobhuya Pidgin Melanesian inozivikanwa ngokuti Tok Pisin.

Ndakagajwa kuti ndiende kooshanda ko nguva shoma ku ungano yo cingezi ku thaundi lo Port Moresby. Pejepo ndakazocinja ndoenda kuungano yo Tok Pisin uye ndakazojijira ndumi. Ndumi yandaijijalo ndakazoishandisa mu basa lo kuparijira. Izvi zvakandibesa kuti ndijije ndumi ngokukasika. Ngo nguva doko ndakakwanisa kuita hurukuro ya vese ngo ndumi Tok Pesin. Ambolangariranyi kushamisika kondakava nako ngokuti ndainga ndisati ndaano gore ndiri ku Novha Guinea asi ndakavha ndagajwa kuva muwonereri wo ndharaundha kuti ndihambire ungano jo Tok Pisin jinowanika mu maProvhinsiya akasiyana-siyana.

Zvisiwoneka kuti ungano jakona jainga ndhambo no ndhambo, ndaidikana kunasirira magungano akawanda uye nokuita maningi rwendo. Pakutanga,  ndaizvizwa ndiri ndega kundau yandisito kujaeya, nyika imweni, ndumi ipsa uye tsika ipsa. Zvainesa maningi kuti ndihambire ungano ngokuti yainga nyika ino matundhu. Ngo kudalo ndaidikana kuvhakaca ngo ndeki mavhiki ese. Nguva jimweni ndaikhwijwa ndiri ndega mu ndeki ino motori usito kuvanga. Kuhamba ngo ndeki kaindinyangaja maningi kupinda kuhamba ngo ngarava!

Vandhu vainga no foni vainga vashoma, ngo kudalo kuti ndibhuye no vandhu vo muungano zvaidikana kuti ndishandise tsamba. Nguva jimweni ndaitanga kuguma, tsamba jisati jaguma uye ndaidikana kuhamba ndesivhunjisa vagari vemo kuti munozivawo Zvapupu zva Jehovha here. Pondaisangana no hama, jaindiashira ngo rudo wese. Izvi zvaindilangarija kukosha kaiita kuvhakacira uku. Ndaiwona ndesibeswa ndi Jehovha ngo maitire akasiyana-siyana uye ushamwari wangu naye waienderera mberi wesikula.

Pa musangano wo kutanga wo takaita pa cirundu cinodanijwa kuti Bougainville, hama imweni no mukaji wayo vakaviya kandiri vesinyemwerera vondivhunjisa kuti: “Musatiziva here?” Ndakalangarira kuti ndivona mukaji no mwamuna vo ndakaparijiraya pondakaguma pa Port Moresby uye ndakalangarirazve kuti ndivona mukaji no mwamuna vo ndaijijaya navo Bhaibheri ndopeja ndokumbira hama imweni kuti inderere mberi yesijija navo. Vese vo vaviri vakabhabhatijwa! Aya ndi amwe omakomborero andakawana pa makore matatu andakashanda ku Papua Novha Guinea.

Ndisati ndavha ku Koroni mugore la 1978, ndakazivana no hanzvaji imweni yaiseja yaivangisira yaidanijwa kuti Adel. Iyena wainga piyona wo nguva yese esirera vana vake vaviri Sameri na Shirley. Pa nguva imweyo waingwarira amake vainga vaamusharuka. Muna Maio wo gore la 1981, ndakahwirirazve ku Filipina kuti ndoocadha na Adel. Po takapeja kucadha, tainga tiri ma piyona onguva yese tesingwarira mbhuri yedu tiri tese.

Kunyange kuti tainga tino mbhuri asi mu gore la 1983, takagajwa kuti tishande inga mapiyona anokosha uye takagajwa kuti tiende koshandira ku cirundu co Linapacan ku Porovhinsiya yo Palawan. Mbhuri yedu yese yakathutha kuti iyende koogala ku nyika iyi yo ndhambo yainga isina Zvapupu. Pasure po gore rimwe, amake Adel vakatamika. Zvakativangisa maningi patakafirwa ngozvo kubatikana maningi mubasa lo kuparijira. Takatanga kuwana zvijijo zvo Bhaibheri zvinodakarira maningi ku Linapacan uye ko nguva doko kesidikana Nyumba yo Kunamatira. Ngo kudalo, yesu takaivaka. Takadakajwa maningi pakapera makore matatu takaguma vandhu vanokwana kuita 110 vakaviya ku cilangarijo uye vakawanda vakona vakaenderera mberi vakaguma pakubhabhatijwa potainga tapinda.

Mu gore la 1986, ndakagajwa kuti ndiende kooshandira ku Culion ku cirundu cainga cino cikwata co vandhu vaiwaja mapere. Kuvha ponapo, Adel wakagajwawo kuva piyona anokosha. Pa kutanga, tainyangajwa kuparijira vandhu vaizala ngo mapere muviri wese. Vapariji vaimonamo vakativhunja kuti ivona vakatambujika maningi ngo ndhendha iyi uye vainga valapwa, asi painga no ngozi doko yokuti ndhendha iyi ipararire. Vandhu vamweni  vainga no ndhendha iyi vaitopindawo musangano pa muzi po hanzvaji imweni. Ngo kudalo, takakasika kucinja kuti tibhuye ngozvo soterero yo Bhaibheri. Zvaidakajisa kuwona vandhu vainga vawaja zvakadalo vesidakala ngokuziva kuti kuno soterero yokuti zuva rimweni vanozova no utano wakanaka.—Ruka 5:12, 13.

Vana vedu vakajijirisa kudini upenyu wo ku Culion? Hina, Adel neni takakoka hanzvaji mbiri jo cidoko kuti jibatane na yesu kuvha ku Koroni kuitira kuti vana vedu vavewo no shamwari jakanaka. Sameri na Shirley uye no hanzvaji mbiri iji vaidakarira maningi basa iri lo kuparijira raibudirira kamare, vesijija no vana vakawanda uye yeni na Adel tesijija no vabereki vakona. Kubhuya cokwadi, pano nguva imweni yo taijija no mbhuri 11. Ngo kukasika, takatanga kuitisa zvijijo zvo Bhaibheri zvakawanda maningi zvinohambira mberi zvokuti takakwanisa kuumba ungano ipsa!

Pa kutanga, ndainga ndiri ndega mukuru mu ndharaundheyo. Bheteri lakandikumbira kuti ndiitise musangano mavhiki ese ku vapariji vanokwana kuita 8 ku nyika yo Culion. Uye ndaidikana kuita zvimwezvo kuvapariji vanokwana kuita 9 ku cinyika cinodanijwa kuti Mariln, taihamba hora ndhatu ngo bharko kuti tigume konayo.

Potaipeja musangano inga mbhuri taihamba mumango wakareba, wainga wakazala ngo matundhu kuti tiende koojijisa zvijijo zvo Bhaibheri ku cinyika caidanijwa kuti Halsey, ngo kuhamba ko nguva vandhu vakawanda vakadakarira cokwadi ku nyika yo Marily no Halsey uye zvakaita kuti tivake Nyumba jo Kunamatira ku ndau mbiri iji. Inga zvakaitika ku Linapacan, hama no vamweni vaidakarira vakabesawo pakuvaka no kuviisa mathurusi anobesa pakuvaka. Nyumba yo Kunamatira yo ku Marily yaikwana vandhu vanokwana kuita 200 uye yainga no ndau yakakula izvi zvaititendera kuti tiitiremo gungano lo ndharaundha.

Mu gore la 1993 vana vedu povakakula, yeni no mukaji wangu takatanga kushanda kundharaundha yo Filipina. Ngo kuhamba ko nguva mu gore la 2000, ndakajija cikola caidanijwa kuti Treinamento Ministrial kuti ndizoitawo tica wo cikola heci. Yeni ndaizvizwa inga ndisikafanei kuita mabasa aya, asi mukaji wangu nguva jese waindivangisa. Yena  waindilangarija kuti Jehovha waizondipa simba kuti ndikwanise kuita mabasa aya. (VaF. 4:13) Adel waizviziva kuti ici cainga cokwadi ngokuti waaita mabasa aya esirwisana no cineso co utano.

Muna 2006 pondainga ndesijijisa, Adel wakabatwa ngo ndhendha inozwi Parkinsoni. Izvi zvakatiwaja maningi! Yeni ndakasunga kusiya basa heri kuti ndiwone ngozvo utano wo mukaji wangu, asi yena wakadavira kudai: “Ndapota psaka mulapi angandibesa kulapa ndhendha yangu.” Ndinozviziva kuti Jehovha unozotibesa kuti tienderere mberi. Pamakore 6 akazotevera, Adel wakashandira Jehovha asikagunun’guni. Pakazoguma mukuwo wokuti iyena aasakwanisi kuhamba, yena waiparija akagala pa citulu co marodha. Paaikona kudavira pa musangano, yena waidavira gama rimwe kana maviri. Adel nguva jese waiashira tsamba jokumubonga ngo muezaniso wake wo kucungirira mbhera paakazofa muna 2013. Ndakapeja makore anodarika 30 no mukaji wangu Adel akagondeka uye ano rudo, ngo kudalo iyena paakafa ndakasarazve ndesizwa ndiri ndega uye ndakasuruvara.

Adel paainga asapona waida kuti ndienderere mberi no basa heri uye ndakazviita. Ndaigala ndakabatikana nguva jese, izvi zvaindibesa kuti ndirwisane no kuzvizwa ndiri ndega. Kutangira mugore la 2014 mbhera 2017, ndakagajwa kuti ndiende koovhakacira ungano jaibhuya ndumi yo Tagalog kunyika yokuti basa redu lairambiswa. Pasure pazvo ndakavhakacira ungano jaibhuya Tagalog ku Taiwani yo Estadho Unidho uye no Kanadhaa. Muna 2019, ndakajijisa cikola co Vavhangeri vo Umambo mu nyika yo Indiya no Tailandiya ndesishandisa ndimi yo Cingezi. Ndakawana mudakalo wakakura maningi pa mabasa ese aya ondaiitari. Ndinodakala maningi ndikagala ndakabatikana ngo mabasa a Jehovha.

Pese pondaigajwa, ndaikhombija rudo ku hama no hanzvaji, ngo kudalo kusiyana navo zvaaindinesa. Panguva jakadai, ndakajija kuthemba maningi Jehovha. Ndakawona beselo la Jehovha kakawanda, izvi zvinondiita kuti nditendere cinjo jese ngo mweyo wese jinoitika musangano. Nyamasi uno, ndiri kushanda inga Piyona anokosha ku Filipina. Zvino ndaapaungano ipsa, iyi yava mbhuri yangu kamare yakavanga uye inondizwisisa. Cimwenizve ndinodakala maningi ngo kuwona Sameri na shirley vesitevejera rutendo wainga na mai vakona.—3 Joh. 4.

Eya, ndakasangana no zvineso zvakawanda muupenyu wangu kubatanijawo kuwona mukaji wangu esitambujika uye no kufa ngo marwajo aimupeja simba. Ndaidikana kujaera mugariro jakawanda jainga mupsa kandiri. Pazvese zvakaitikari, ndakawona kuti ‘Jehovha aaripi ndhambo na yesu.’ (Mabasa 17:27) Nyala ya Jehovha “aito kufupika” kuti ibesere vashandiri vake no kuvavangisa kunyange vari ndhambo. (Isa. 59:1) Jehovha, buwe langu, wakava na inini nguva jese, mu upenyu wangu wese. Ndinomubonga maningi ngokuti inini andito kumbova ndega.