ISIFUNDO 13
Thandanani Kakhulu
“Thandanani kakhulu ngenhliziyo yonke.”—1 PHET. 1:22.
INGOMA 109 Thanda Ngenhliziyo Yonke
ESIZAKUFUNDA *
1. Yiwuphi umlayo ocacileyo uJesu awunika abafundi bakhe? (Khangela umfanekiso ongaphandle.)
NGOBUSUKU bokucina uJesu engakabulawa wanika abafundi bakhe umlayo ocacileyo. Wathi kubo: “Thandanani ngendlela lami engilithande ngayo.” Waphinda wathi: “Nxa lithandana, abantu bonke bazakwazi ukuthi lingabafundi bami.”—Joh. 13:34, 35.
2. Kungani kuqakathekile ukuthi sithandane?
2 UJesu wathi abafundi bakhe babezakhanya sibili ukuthi bangabalandeli bakhe beqiniso nxa babengathanda abantu ngendlela yena ayebathanda ngayo. Amazwi lawo ayeliqiniso ngesikhathi sabaphostoli futhi alokhu eliqiniso lamuhla. Ngakho kuqakatheke kakhulu ukuthi sithandane lanxa kungaba nzima ukwenza njalo.
3. Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?
3 Isono senza kube nzima ukuthi sithandane kakhulu. Lanxa kunjalo kumele sizame ukulingisela uKhristu. Esihlokweni lesi sizafunda ukuthi uthando lusinceda njani ukuthi sibe lokuthula labanye, singababandlululi njalo sibamukele emizini yethu. Ngesikhathi utaditsha isihloko lesi zibuze: ‘Kuyini engingakufunda kubafowethu labodadewethu abaqhubeka bethanda abanye lanxa kungabe kunzima ukwenza njalo?’
YENZA KUBE LOKUTHULA
4. Ngokwalokho okutshiwo kuMathewu 5:23, 24, kungani kumele senze kube lokuthula phakathi kwethu lomfowethu osicaphukeleyo?
4 UJesu wasifundisa ngokuqakatheka kokwenza ukuthi kube lokuthula lomfowethu osicaphukeleyo. (Bala uMathewu 5:23, 24.) Wagcizelela ukuthi nxa sifuna ukuthokozisa uNkulunkulu kumele sihlale silobudlelwano obuhle labanye. UJehova uyathokoza nxa sisenza konke esingakwenza ukuze kube lokuthula phakathi kwethu labazalwane. Kasoze akwamukele ukukhonza kwethu nxa sibamba izikhwili futhi singafuni ukuzama ukwenza ukuthi kube lokuthula.—1 Joh. 4:20.
5. Kuyini okwenza kwaba nzima ukuthi uMark enze ukuthi kube lokuthula?
5 Kwezinye izikhathi singakubona kunzima ukwenza ukuthi kube lokuthula. Kungani kunjalo? Ake sixoxe ngalokho okwenzakala kuMark. * Wezwa ubuhlungu lapho omunye umfowethu emchothoza futhi ekhuluma kubi ngaye kwabanye ebandleni. Wenzani uMark? Uthi: “Ngehluleka ukuzibamba ngavuka ngolaka.” Ngemva kwesikhathi uMark wazisola wasezama ukuxolisa umfowethu ukuze kube lokuthula phakathi kwabo. Kodwa umfowethu kazange avume ukuxoliswa. Ekuqaliseni uMark wayezibuza, ‘Kungani kumele ngiqhubeke ngizama yena engafuni ukuthi kube lokuthula?’ Kodwa umbonisi wesiqinti wamkhuthaza ukuthi angakhalali. Manje uMark wenzani?
6. (a) UMark wenzani ukuze kube lokuthula? (b) UMark wawusebenzisa njani umbhalo kaKholose 3:13, 14?
6 UMark wahlolisisa indlela ayecabanga ngayo wasenanzelela ukuthi kwezinye izikhathi wayezibona engcono kulabanye. Wabona ukuthi kwakumele antshintshe. (Kol. 3:8, 9, 12) Wazehlisa wamlanda umzalwane owayemcaphukele waphinda waxolisa ngalokho ayekwenzile. Kanti njalo wambhalela izincwadi exolisa futhi emcela ukuthi baphinde babe ngabangane. UMark wamnika ngitsho lezipho ezincane ayecabanga ukuthi uzazithanda. Okudanisayo yikuthi umzalwane wayelokhu ebambe isikhwili. Lanxa kunjalo uMark waqhubeka elalela umlayo kaJesu wokuthi athande umfowabo njalo amthethelele. (Bala uKholose 3:13, 14.) Uthando lweqiniso luzasinceda ukuthi siqhubeke sithethelela abanye futhi sikhulekela ukuthi kube lokuthula phakathi kwethu labo lanxa bengavumi nxa sizama ukubaxolisa.—Mat. 18:21, 22; Gal. 6:9.
7. (a) UJesu wasikhuthaza ukuthi senzeni? (b) Yibuphi ubunzima obehlela omunye udadewethu?
7 UJesu wasikhuthaza ukuthi sihlale siphatha abanye ngendlela esifuna ukuphathwa ngayo. Waphinda wathi akumelanga sithande kuphela labo abasithandayo. (Luk. 6:31-33) Lanxa kungajayelekanga ukuthi omunye ebandleni ayekele ngabomo ukukubingelela, kuthiwani nxa into enjalo ingenzakala? Lokhu yikho kanye okwenzakala kuLara. Uthi: “Omunye udade wayengidlula engangibingeleli kodwa ngangingakwazi ukuthi ukwenzelani lokho. Ngakhathazeka kakhulu futhi ngangingasakukholisi ukuya emihlanganweni yebandla.” Ekuqaliseni uLara wazitshela wathi: ‘Mina kangiphambanisanga lutho. Phela labanye ebandleni babona angani indlela udade lo enza ngayo kayizwisiseki.’
8. ULara wenzani ukuze kube lokuthula futhi sifundani kulokho okwenzakala kuye?
8 ULara wenza okuthile ukuze kube lokuthula. Wakhuleka kuJehova wasebona kungcono ukuthi ayebonana lodade owayengamkhulumisi. Baxoxa ngendaba le, bagonana futhi benza ukuthi kube lokuthula. Konke kwakukhanya sokuhamba kuhle. ULara uthi: “Kodwa ngokuhamba kwesikhathi udade lo waphinda wenza njengakuqala. Lokhu kwangiqeda amandla.” Ekuqaliseni uLara wayecabanga ukuthi wayengathokoza kuphela nxa udade lo engantshintsha indlela ayesenza ngayo. Kodwa ngokuhamba kwesikhathi wananzelela ukuthi okungcono ayengakwenza yikuqhubeka emtshengisa uthando futhi ‘emthethelela ngenhliziyo yonke.’ (Efe. 4:32–5:2) ULara wakhumbula ukuthi uthando lweqiniso “kalugcini izikhwili. Lubekezelela zonke izinto, lukholwa zonke izinto, luthemba zonke izinto, luqinisela ezintweni zonke.” (1 Khor. 13:5, 7) ULara kazange aphinde azikhathaze ngendaba leyo. Ngokuhamba kwesikhathi udade lo waba lomusa kuye. Nxa ungenza ukuthi kube lokuthula phakathi kwakho labafowenu labodadewenu futhi uqhubeke ubathanda ungaba leqiniso lokuthi ‘uNkulunkulu wothando lokuthula uzakuba lawe.’—2 Khor. 13:11.
UNGABANDLULULI
9. Ngokwalokho okutshiwo kumiSebenzi 10:34, 35, kungani kungamelanga sibandlulule abanye?
9 UJehova kakhethi. (Bala imiSebenzi 10:34, 35.) Nxa singabandlululi siyabe sitshengisa ukuthi singabantwabakhe. Siyabe silalela umlayo wokuthi sithande omakhelwane bethu ngendlela esizithanda ngayo futhi sisenza ukuthi kuhlale kulokuthula phakathi kwethu labafowethu labodadewethu.—Rom. 12:9, 10; Jak. 2:8, 9.
10-11. Omunye udadewethu wenzani ukuze alwisane lendlela engaqondanga ayecabanga ngayo?
10 Kungaba nzima kwabanye ukuthi bangabandlululi. Ake sixoxe ngalokho okwenzakala kudadewethu okuthiwa nguRuth. Esesemncane omunye umuntu owayedabuka kwelinye ilizwe waphatha kubi abemuli yakhe. Lokhu kwabangelani? URuth uthi: “Ngakuzonda konke okumayelana lalelolizwe. Ngangicabanga ukuthi ukwenza kwabantu bonke belizwe lelo kuyafanana, ngitsho lokwabafowethu labodadewethu.” Manje kuyini okwamnceda ukuthi antshintshe?
11 URuth wananzelela ukuthi kwakumele alwisane lendlela engaqondanga ayecabanga ngayo. Wabala izindaba kanye lemibiko yelizwe lelo ku-Ncwadi Yonyaka. Uthi: “Ngalwisa sibili ukuthi ngicabange izinto ezinhle ngabantu belizwe lelo. Ngaqalisa ukunanzelela ukuthi abafowethu labodadewethu bayamthanda uJehova. Kwangicacela ukuthi labo bayingxenye yabazalwane abasemhlabeni wonke.” Ngokuhamba kwesikhathi uRuth wananzelela ukuthi kulokunye okwakumele akwenze. Uthi: “Loba nini nxa ngangihlangana labafowethu labodadewethu abavela elizweni lelo ngangizama sibili ukuthi ngibe lomusa kubo. Ngangixoxa labo futhi ngangicina sengibajayele.” Kwaphetha ngani? URuth uthi: “Ngemva kwesikhathi indlela engaqondanga engangibabona ngayo yantshintsha.”
12. USara wayesenzani?
12 Abanye bangabandlulula bengananzeleli. Ngokwesibonelo, uSarah wayecabanga ukuthi kabandlululi ngoba wayengahluleli abantu ngokuthi bangumhlobo bani, balemalini loba ukuthi benza msebenzi bani enhlanganisweni. Kodwa uthi: “Ngaqala ukunanzelela ukuthi ngangilalo sibili ubandlululo.” USarah wakhulela emulini yabantu abafundileyo futhi wayekhetha ukuba lobudlelwano labantu abafunde njengaye. Waze watshela omunye umngane wakhe wathi: “Ngizwanana labazalwane abafundileyo hatshi abangafundanga.” Kuyakhanya sibili ukuthi uSarah kwakumele antshintshe indlela ayecabanga ngayo. Wakwenza njani lokhu?
13. Sifundani kulokho okwenziwa nguSarah ukuze antshintshe indlela ayebona ngayo abazalwane?
13 Omunye umbonisi wesiqinti wanceda uSarah ukuthi azihlole. USarah ulandisa esithi: “Wangincoma ngenkonzo engangiyenza langezimpendulo zami kanye lokwazi kwami iMibhalo. Wasengichasisela ukuthi nxa ulwazi lusanda kumele siphinde sithobeke, sibe lesihawu futhi sivume ukuthi zikhona izinto esingenelisi ukuzenza.” USarah wakwenza lokho akutshelwa ngumbonisi wesiqinti. Uthi: “Ngananzelela ukuthi okuqakatheke kakhulu yikuba lomusa kanye lothando.” Wacina esebona abafowabo labodadewabo ngendlela etshiyene leyakuqala. Uthi: “Ngazama ukunanzelela 1 Phet. 2:17.
ubuntu obuyibo obenza ukuthi babe ligugu kuJehova.” Kuthiwani ngathi? Kasifuni lakancane ukuzibona singcono kulabanye ngenxa yokuthi sifundile. Nxa ‘sibathanda bonke abazalwane’ ngenhliziyo yonke kasisoze sibabandlulule.—BAMUKELE EMZINI WAKHO
14. Ngokwalokho okutshiwo kuHebheru 13:16, uJehova uzwa njani nxa sisamukela abanye emizini yethu?
14 UJehova uyathokoza nxa sitshengisa abanye umusa. (Bala uHebheru 13:16.) Ukubona kuyingxenye yokukhonza kwethu ikakhulu nxa sinceda labo abadinga usizo. (Jak. 1:27; 2:14-17) Yikho iMibhalo isikhuthaza ukuthi sibe “lomkhuba wokwamukela kuhle abanye.” (Rom. 12:13) Nxa singamukela kuhle abanye siyabe sitshengisa ukuthi silendaba labo, siyabathanda lokuthi siyafuna ukuba ngabangane babo. UJehova uyathokoza nxa sisabelana labanye ukudla kumbe nxa sikwejisa labo. (1 Phet. 4:8-10) Kodwa kulezinto ezingenza kube nzima ukuthi sinxuse abanye emizini yethu.
15-16. (a) Kuyini okungenza abanye babone angani abenelisi ukwamukela abazalwane emizini yabo? (b) Kuyini okwanceda u-Edit ukuthi amukele abanye emzini wakhe?
15 Kwesinye isikhathi singabona angani asenelisi ukwamukela abanye emizini yethu ngenxa yezimo zethu kumbe indlela esikhuliswe ngayo lalokho esasikwenza kudala. Ake sixoxe ngesibonelo somfelokazi okuthiwa ngu-Edit. Engakabi nguFakazi wayengakuthandi ukujayelana labanye abantu. Wayebona angani abanye yibo abenelisa ukwamukela izivakatshi.
16 Wathi esenguFakazi wantshintsha indlela ayecabanga ngayo. Waqalisa ukwamukela abanye emzini wakhe. Ulandisa esithi: “Kwathi kusakhiwa iwolu yethu yoMbuso umdala webandla wangitshela ngomfowethu lomkakhe ababezasincedisa ukwakha njalo wangibuza ukuthi ngingenelisa yini ukuhlala labo okwamaviki amabili. Ngakhumbula ukuthi uJehova wambusisa 1 AmaKho. 17:12-16) U-Edit wavuma ukuhlala lemuli le. UJehova wambusisa yini? Uthi: “Abazange bahlale amaviki amabili kuphela kodwa bahlala izinyanga ezimbili. Saba ngabangane abaseduze.” Kanti njalo u-Edit ubusiswe ngokuba labangane abaseduze ebandleni. Khathesi seliphayona futhi uyakholisa nxa atshumayela labo bedlula emzini wakhe ukuze bathole okudliwayo lokunathwayo. Uthi: “Ukupha kungenza ngithokoze futhi iqiniso yikuthi ngithola izibusiso ezinengi ngokwenza njalo.”—Heb. 13:1, 2.
njani umfelokazi waseZarefathi.” (17. ULuke lomkakhe bananzelelani?
17 Mhlawumbe singabe silomkhuba wokwamukela abanye emizini yethu. Kodwa singathuthukisa yini indlela esikwenza ngayo? Ngokwesibonelo, uLuke lomkakhe bayakuthanda ukwamukela abanye emzini wabo. Babejayele ukunxusa abazali babo, izihlobo, abangane abaseduze kanye lombonisi wesiqinti lomkakhe. Kodwa uLuke uthi: “Sananzelela ukuthi sasinxusa kuphela labo esasibajayele kakhulu.” ULuke lomkakhe benzani ukuze bathuthuke endabeni yokwamukela abanye?
18. ULuke lomkakhe benzani ukuze bathuthuke endabeni yokwamukela abanye?
18 ULuke lomkakhe bafunda ukuthi kutshoni sibili ukwamukela abanye sebecabangisise ngamazwi kaJesu athi: “Kambe kulomvuzo eliwutholayo nxa lithanda abalithandayo kuphela?” (Mat. 5:45-47) Bananzelela ukuthi kumele balingisele uJehova ophanayo kubo bonke. Yikho baqalisa ukunxusa abafowabo labodadewabo ababengakaze babanxuse. ULuke uthi: “Khathesi siyakukholisa ukuba ndawonye lalabo esibanxusayo. Siyakhuthazana futhi sakhane.”
19. Sitshengisa njani ukuthi singabafundi bakaJesu futhi uzimisele ukwenzani?
19 Sesifundile ukuthi ukubathanda kakhulu abanye kuzasinceda ukuthi sibe lokuthula labo, singababandlululi futhi sibamukele emizini yethu. Kumele silwisane lendlela engaqondanga esingabe sicabanga ngayo njalo sibathande kakhulu ngenhliziyo yonke abafowethu labodadewethu. Nxa singakwenza lokhu sizathokoza futhi sizatshengisa sibili ukuthi singabafundi bakaJesu.—Joh. 13:17, 35.
INGOMA 88 Ngifundisa Izindlela Zakho
^ indima 5 UJesu wathi amaKhristu eqiniso abonakala ngokuba lothando. Ukuthanda abafowethu labodadewethu kwenza sibe lokuthula labo, singababandlululi futhi sibamukele emizini yethu. Kodwa kwezinye izikhathi akulula ukukwenza lokhu. Esihlokweni lesi sizaxoxa ngamacebo azasinceda ukuthi siqhubeke sithandana kakhulu ngenhliziyo yonke.
^ indima 5 Amanye amabizo asesihlokweni lesi antshintshiwe.
^ indima 57 OKUSEMFANEKISWENI: Udade uzama ukwenza ukuthi kube lokuthula. Ekuqaliseni kaphumeleli kodwa kakhalali. Uqhubeka etshengisa uthando yikho ucina ephumelele.
^ indima 59 OKUSEMFANEKISWENI: Umzalwane osekhulile uzizwa eyindlubu ewele ephokweni.
^ indima 61 OKUSEMFANEKISWENI: Udade owayebona angani kenelisi ukwamukela abanye emzini wakhe untshintsha indlela acabanga ngayo futhi ukwenza njalo kumenza athokoze kakhulu.