1. UmSamariya owelatshwa nguJesu wenzani?

AMADODA alitshumi ayethwele nzima ngenxa yokuthi ayelobulephero futhi kwakukhanya kungathembisi ukuthi ayezasila. Kodwa ngelinye ilanga abona uJesu, uMfundisi Omkhulu. Ayesezwile ukuthi uJesu welapha yonke imikhuhlane, yikho aba lethemba lokuthi lawo wayengawasilisa. Emi khatshana amemeza athi: “Jesu, Mfundisi, sizwele isihawu!” UJesu wawasilisa amadoda la. Asithandabuzi ukuthi wonke athokoza ngomusa uJesu ayewatshengise wona. Kodwa omunye walamadoda kazange abongele enhliziyweni kuphela, watshengisa ngezenzo ukuthi uyabonga. * Indoda le engumSamariya yadumisa uNkulunkulu “ngelizwi elikhulu.”​—Luk. 17:12-19.

2-3. (a) Kuyini okujayele ukwenzakala kwezinye izikhathi? (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

² Lathi sifuna ukwenza njengomSamariya, sibonge nxa abanye besitshengisa umusa. Kodwa kwezinye izikhathi siyakhohlwa ukubonga loba ukutshengisa ukuthi sizwa njani ngomusa esiwutshengisiweyo.

³ Esihlokweni lesi sizaxoxa ngokuthi kungani kuqakathekile ukuthi sibe ngabantu ababongayo. Sizaxoxa ngabanye okukhulunywa ngabo eBhayibhilini abatshengisa ukuthi bayabonga labanye abangazange benze njalo. Kanti njalo  sizabona lezinye indlela esingatshengisa ngazo ukuthi siyabonga.

4-5. Kungani kumele sibe ngababongayo?

⁴ UJehova uyatshengisa ukuthi uyabonga. Enye indlela akwenza ngayo lokhu yikubusisa labo abamthokozisayo. (2 Sam. 22:21; Hubo. 13:6; Mat. 10:40, 41) IBhayibhili lisikhuthaza ukuthi ‘silingisele uNkulunkulu njengoba singabantwana abathandwayo.’ (Efe. 5:1) Ngakho isizatho esiqakathekileyo esenza sibonge abanye yikuthi sifuna ukulingisela uJehova.

⁵ Yisiphi esinye isizatho esenza sibonge abanye? Siyathokoza nxa abanye betshengisa ukuthi bayabonga ngalokho esikwenzayo. Labo bayathokoza nxa lathi sibabonga ngoba bayabona ukuthi abasenzele khona loba abasiphe khona kusincedile. Lokhu kuyabuqinisa ubungane bethu.

6. Amazwi okubonga afanana njani lama-apula enziwe ngegolide?

⁶ Kuqakathekile ukukhuluma amazwi atshengisa ukuthi siyabonga. IBhayibhili lithi: ‘Ilizwi elikhulunywe ngesikhathi esifaneleyo linjengama-apula egolide ezitsheni zesiliva ezibaziweyo.’ (Zaga. 25:11, TBS.) I-apula elenziwe ngegolide laselifakwa esitsheni sesiliva liyabukeka sibili. I-apula legolide liligugu futhi lihlala isikhathi eside. Ungezwa njani nxa ungaphiwa isipho esinjalo? Amazwi okubonga esiwatshela abanye lawo aligugu njalo bangahlala bewakhumbula okwesikhathi eside.

7. KuHubo 30:12, uDavida watshengisa njani ukuthi uyabonga njalo abanye abalobi bamahubo bakutshengisa njani?

⁷ Endulo banengi abantu ababekhonza uNkulunkulu abatshengisa ukuthi  bayabonga. UDavida ngomunye wabo. (Bala iHubo 30:12.) Wayekuqakathekisa ukukhonza okumsulwa futhi lokho kwakhanya ngezenzo zakhe. Ngokwesibonelo, wanikela ngenotho yakhe ukuze kwakhiwe ithempeli. Amadodana ka-Asafi abhala amahubo loba izingoma zokudumisa ukuze atshengise ukuthi ayabonga. Kwenye ingoma abonga uNkulunkulu njalo amdumisa ‘ngemisebenzi yakhe emangalisayo.’ (Hubo. 75:1) Kuyakhanya-ke ukuthi uDavida kanye lamadodana ka-Asafi babebonga kakhulu ngalokho uJehova ayebabusise ngakho. Wena ungawalingisela njani amadoda la?

8-9. Umphostoli uPhawuli watshengisa njani ukuthi uyababonga abazalwane njalo kungenzakala ukuthi lokhu kwaba lempumela bani?

⁸ Umphostoli uPhawuli wayebaqakathekisa abazalwane futhi lokho kwakhanya kulokho ayekutsho ngabo. Wayehlala ethandaza kuNkulunkulu ebonga ngokuthi wayemnike abazalwane laba. Kanti njalo ayekubhala kwakuveza ukuthi uyabaqakathekisa. KuRoma 16:1-15 uPhawuli waqamba amabizo abazalwane abangu-27. Wakhuluma langokuthi uPriska lo-Akhwila ‘bafaka impilo yabo engozini’ ngenxa yakhe futhi wathi uFebhi wamvikela njalo ‘wavikela labanengi.’ Wabancoma abazalwane labo ababesebenza nzima.​—Rom. 16:1-15.

⁹ Lanxa uPhawuli wayekwazi ukuthi abazalwane bakhe babewenza amaphutha, wakhetha ukukhuluma ngokuhle ababekwenza emazwini akhe okuphetha encwadi yamaRoma. Kumele ukuthi abazalwane laba bathokoza kakhulu lapho besizwa incwadi kaPhawuli ibalwa ebandleni. Kungenzakala lokuthi lokhu kwenza ubungane babo loPhawuli baqina kakhulu. Wena uhlala ubabonga yini abanye ebandleni ngalokho abakwenzayo labakutshoyo?

10. UJesu watshengisa njani ukuthi uyababonga abalandeli bakhe futhi thina sifundani kulokhu?

¹⁰ UJesu wabonga abalandeli bakhe ababesemabandleni ase-Asia Minor ngomsebenzi ababewenza. Ngokwesibonelo, waqala ngokutsho amazwi la ebandleni laseThiyathira: “Ngiyazazi izenzo zakho, lothando lwakho, lokholo lwakho, lenkonzo yakho, lokuqinisela kwakho, kanye lokuthi khathesi izenzo zakho sezisedlula ezokuqala.” (Isam. 2:19) UJesu kazange akhulume ngokuthuthuka okwakwenziwe ngabazalwane kuphela kodwa wabancoma ngokuba lobuntu obuhle obabubangele ukuthi benze imisebenzi emihle. Lanxa wayefuna ukunika abanye iseluleko waqala ngokukhuthaza ibandla futhi waphetha ngokulikhuthaza. (Isam. 2:25-28) UJesu uyinhloko yebandla futhi akulasidingo sokuthi asibonge ngomsebenzi esimenzela wona. Loba kunjalo, uyakuqakathekisa ukuncoma abanye. Abadala bebandla kumele bamlingisele.

11. UHebheru 12:16 uthi u-Esawu wayezibona njani izinto ezingcwele?

¹¹ Kuyadanisa ukuthi bakhona abanye okukhulunywa ngabo eBhayibhilini ababesidla besesulela phansi njengenkukhu. Ngokwesibonelo, u-Esawu kazange aqakathekise izinto ezingcwele lanxa wayekhuliswe ngabazali ababethanda uJehova futhi bemhlonipha. (Bala uHebheru 12:16.) Kwakhanya njani ukuthi kabongi? Wathengisela umfowabo uJakhobe ubuzibulo ngenxa yokudla nje. (Gen. 25:30-34) Ngemva kwesikhathi u-Esawu wazisola ngalokho ayekwenzile. Kodwa kwakungamelanga  akhonone ngokuthi katholanga isibusiso esasiphiwa amazibulo ngenxa yokuthi wayetshengise ukuthi kakuqakathekisi lokho ayelakho.

12-13. Ama-Israyeli atshengisa njani ukuthi ayengabongi njalo lokho kwabangelani?

¹² Ama-Israyeli kwakumele ambonge uJehova ngoba kunengi ayewenzele khona. Wawakhulula ebugqilini ngemva kokwehlisela amaGibhithe Inhlupho Ezilitshumi. Wasewasindisa emlonyeni wesilwane ngokutshabalalisa wonke amabutho eGibhithe eLwandle Olubomvu. Ama-Israyeli atshengisa ukuthi ayabonga ngokuhlabela ingoma yokunqoba edumisa uJehova. Kodwa ahlala engabantu ababongayo yini?

¹³ Ngesikhathi ama-Israyeli esenkangala ehlelwa yibunzima, akhohlwa konke okuhle ayekwenzelwe nguJehova futhi atshengisa ukuthi ayengabongi. (Hubo. 106:7) Uzulu wonke wako-Israyeli waqalisa ‘ukukhonona kuMosi lo-Aroni.’ Kodwa iqiniso yikuthi wayekhonona kuJehova. (Eks. 16:2, 8) Lokhu kwamdanisa uJehova. Yikho wathi bonke ababengamlalelanga babezafela enkangala ngaphandle kukaJoshuwa loKhalebi. (Nani. 14:22-24; 26:65) Ake sixoxe ngokuthi singenzani ukuze silingisele izibonelo ezinhle hatshi ezimbi.

14-15. (a) Abatshadileyo bangatshengisa njani ukuthi bayabonga? (b) Abazali bangabafundisa njani abantwababo ukuthi babe ngababongayo?

¹⁴ Emulini. Bonke emulini bayathokoza nxa ilunga ngalinye litshengisa ukuthi liyabonga. Nxa abatshadileyo betshengisa ukuthi bayabonga okwenziwa ngomunye wabo, umtshado uyaqina. Lokhu kwenza baxolelane masinyane nxa omunye ephambanisile. Indoda eqakathekisa umkayo iyananzelela konke okuhle akwenzayo lakutshoyo futhi “iyamdumisa.” (Zaga. 31:10, 28) Inkosikazi ehlakaniphileyo iyamtshela umkayo ukuthi kuyini ekuthandayo ngaye.

¹⁵ Bazali lingabafundisa njani abantwabenu ukuthi babe ngababongayo? Khumbulani ukuthi abantwabenu bazalingisela lokho elikutshoyo lelikwenzayo. Ngakho kumele libe yisibonelo esihle ngokubabonga nxa belenzele okuthile. Kanti njalo kumele libafundise ukuthi labo babonge abanye. Ncedani abantwabenu bazwisise ukuthi ukubonga kumele kusuke  enhliziyweni lokuthi amazwi abo angabanceda abanye. Ngokwesibonelo, omunye owesifazana okuthiwa nguClary uthi: “Umama wathi eleminyaka engu-32 ubaba wabotshwa futhi kwasekumele anakekele abantwana abathathu eyedwa. Ngathi ngisiba leminyaka engu-32 ngabona ukuthi umama wathwala nzima ngesikhathi esinakekela eleminyaka leyo. Yikho ngambonga kakhulu ngakho konke asenzela khona ukuze asikhulise. Umama uke wangitshela ukuthi engakutshoyo kulokhu kuligugu kuye njalo uhlala ecabanga ngakho futhi kumenza athokoze ngaso sonke isikhathi.”

16. Chasisa ukuthi ukubonga abanye kungabakhuthaza njani.

¹⁶ Ebandleni. Ukubonga abanye ebandleni kuyabakhuthaza. Ngokwesibonelo, umdala webandla oleminyaka engu-28 okuthiwa nguJorge wagula kakhulu. Waqeda inyanga yonke engenelisi ukungena imihlangano yebandla. Langesikhathi eseqalisile ukuyingena, wayelokhu engenelisi ukwenza imisebenzi ethile ebandleni. UJorge uthi: “Ngangizibona ngiyisehluleki ngenxa yokuthi ngangingenelisi ukwenza imisebenzi ebandleni. Kodwa ngelinye ilanga imihlangano isiphelile omunye umzalwane wathi kimi: ‘Ngiyabonga kakhulu ngesibonelo sakho esihle. Besizikholisa kakhulu inkulumo zakho eminyakeni edlulileyo. Zincede imuli yami ukuthi ibe lokholo oluqinileyo.’ Ngaswela lokuthi ngithini, ngaqalisa ukukhala. Amazwi angitshela wona yiwo kanye engangifuna ukuwezwa.”

17. Singatshengisa njani ukuthi siyambonga uJehova njengalokho okutshiwo kuKholose 3:15?

¹⁷ UNkulunkulu wethu ophanayo. UJehova usinika ukudla okuyithaphutshiye okusinceda ukuthi siqinise ukholo lwethu. Ngokwesibonelo, kunengi esikufundayo emihlanganweni yebandla, kubomagazini kanye lakuwebhusayithi yethu. Engxenye sewake wezwa inkulumo, wabala isihloko esithile loba wabukela uhlelo lweBroadcast futhi wananzelela ukuthi okukhulunywa ngakho yikho kanye obukudinga. Singatshengisa njani ukuthi siyambonga uJehova? (Bala uKholose 3:15.) Enye indlela yikuhlala simbonga emithandazweni yethu ngezipho lezi ezinhle.​—Jak. 1:17.

18. Yiziphi ezinye izindlela esingatshengisa ngazo ukuthi siyabonga ngokuba leWolu yoMbuso?

¹⁸ Enye indlela esingatshengisa ngayo  ukuthi siyambonga uJehova yikugcina indawo zethu zokukhonzela zihlanzekile futhi zibukeka. Kumele sincedise nxa kuklinwa loba kunakekelwa amaWolu oMbuso njalo abazalwane abasebenzisa imitshina yokukhulisa ilizwi leyokubukelisa amavidiyo leyokudlala izingoma kumele bayiphathe kuhle. Nxa singawanakekela kuhle amaWolu oMbuso, azahlala isikhathi eside futhi kuzakuba kulutshwane okulungiswayo. Kanti njalo siyabe sisonga imali ezasetshenziswa nxa kusakhiwa kumbe kulungiswa amanye amaWolu oMbuso emhlabeni wonke.

19. Kuyini okufundileyo kulokho okwenzakala komunye umbonisi wesiqinti lomkakhe?

¹⁹ Labo abasebenza nzima ngenxa yethu. Amazwi okubonga esiwatshela abanye angabanceda ukuthi bantshintshe indlela ababona ngayo uhlupho abaphakathi kwalo. Ake sihlole lokho okwenzakala komunye umbonisi wesiqinti lomkakhe. Ngelinye ilanga bevela ekutshumayeleni babuyela lapho ababehlala khona bedinwe befile. Mhlalokho kwakuqanda kakhulu udade waze walala egqoke ijazi. Ngelanga elilandelayo ekuseni, watshela umkakhe ukuthi yena kasenelisi ukuqhubeka ngomsebenzi wokuhambela. Ngemva kwesikhatshana bemukela incwadi eyayivela ewofisini yegatsha futhi yayibhalelwe udade lo. Encwadini le bamncoma kakhulu ngenkonzo yakhe kanye lokuqinisela kwakhe. Kwakubhalwe lokuthi bayakuzwisisa ukuthi kunzima kangakanani ukuntshintsha indawo zokuhlala iviki ngayinye. Umkakhe uthi: “Ukunconywa lokhu kwamnceda kakhulu futhi kazange aphinde akhulume ngokutshiya umsebenzi wokuhambela. Izikhathi ezinengi nguye owayesengikhuthaza ukuthi ngiqhubeke ngokuhambela nxa ngasengifuna ukuyekela.” Umzalwane lo lomkakhe bahambela okweminyaka engaba ngu-40.

20. Kuyini okumele sizame ukukwenza nsuku zonke njalo kungani kumele senze njalo?

²⁰ Kumele sizame nsuku zonke ukubonga abanye ngalokho abakutshoyo labakwenzayo. Engxenye amazwi ethu loba izenzo zethu kungaba yikho kanye okufunwa ngabafowethu ukuze baqhubeke belwisana lenhlupho ezibehlelayo emhlabeni lo ogcwele abantu abangabongiyo. Ukubonga abanye kuzakwenza ukuthi ubungane bethu labo buqine futhi buhlale kuze kube nini lanini. Okuqakathekileyo yikuthi nxa singenza njalo, siyabe silingisela uBaba wethu ophanayo njalo obongayo.