FERNANDO tepitsin yolmoui. * Ome tayekananij kiluijkej ke kinekij iuan tajtoskej. Satepan ke tokniuj takalpanojkej panouaya itech nechikol, tayekananij kimelauiliayaj toni moneki kichiuas uan ijkon uelis kiselis okachi tekimej itech nechikol. Ijkon kemej panouanij tonalmej, Fernando peuani motajtaniani ox se tonal kiselis tekit kemej tayekankej. Axkan tokniuj takalpanojkej yankuixtok oksepa panok itech nechikol. ¿Toni axkan kiluiskej tayekananij?

Fernando kikaki keman semej tayekananij ika tajtoua 1 Timoteo 3:1 uan kiluia ke yejuan kinmatiltijkej ke kiejkok tekit kemej tayekankej. Yejua kimoujkakaki nejon uan tajtani: “¿Keniuj tikonijtoua?”. Tayekankej oksepa kiluia uan Fernando ixuetska ika yolpakilis. Satepan, ijkuak tematiltiaj itech nechikol ke peuas tekitis kemej tayekankej nochin ixuetskaj ika yolpakilis.

¿Kuali yetok maj aksa kineki kiselis okachi tekimej itech nechikol? Kemaj. Tatitanil Pablo kijkuiloj ke “takan aksa tokniu kineki mochiuas keme tayekanke [...], nojon semi kuali tekit” (1 Tim. 3:1). Miakej tokniuan kinyolchikaua nejin tajtolmej uan kinolinia maj kichikauakan ininkuali uikalis iuan Dios. Nejon tapaleuia maj itech ixolal Dios moajsikan tel miakej tayekananij uan tapaleuianij akin kichiuaj se kuali tekit. Sayoj ke kemej nechikolmej kisentokaj momiakiliaj, moneki maj okachi tokniuan ‘kinekikan mochiuaskej keme tayekananij’. ¿Ika toni tanemilil moneki kichiuaskej? Uan no, akin kinekij tekitiskej kemej tayekananij, ¿moneki kinteltekipachos uan tel ika tanemilijtoskej, ijkon kemej kipanok Fernando?

Tajtol “kineki mochiuas”, itech tajtol griego kijtosneki se mochikauas se kiajsis teisa. Tetanemililtia kemej ijkuak aksa motilana uan ijkon uelis kiajsis uan kitekis se takilot tein uelik, tein moajsi itech imakoujyo. Sayoj ke Pablo amo kijtosnekia ke monekia kiteltemoskej kiajsiskej tekit kemej tayekankej ika xijxikuiyot. ¿Keyej? Porin akin yekmelauj kinekij tekitiskej kemej tayekananij, moneki kiajsiskej porin kinekij  kichiuaskej se “kuali tekit” uan amo porin kinekij kiseliskej se tokayit.

Itech 1 Timoteo 3:2-7 uan Tito 1:5-9 moijtoua miak taman tein moneki kichiuaskej akin kinekij kiajsiskej nejin kuali tekit. Se tayekankej akin kipia kuali taixejekolis akin monotsa Raymond, ika tajtoua nejon tein moneki kichiuaskej tayekananij uan kimelaua: “Nejua nikita ke okachi moneki maj se kinexti kualneskayomej. Kemaj motelneki maj se kitemaka kuali tanojnotsmej uan maj kuali se tamachti, sayoj ke no moneki maj amo tikchiuakan teisa tein amo kuali ika tajtoskej, maj se kichiua teisa ika taixejekolis, maj kuali se taixejeko, maj se kichiua teisa kemej moneki, maj kuali se kinseli oksekin uan maj se teajsikamati”.

Se tokniuj takat akin kipia se kuali tanemilil, kinextia ke amo kichiua teisa tein amo kuali ika tajtoskej keman kiixtopeua nochi taman tein amo chipauak uan tein amo melauak. Kichiua teisa ika taixejekolis, tamatkej uan teajsikamati, uan kichiua teisa kemej moneki; yejua ika tokniuan takuaujtamatij ke kinpaleuis keman kipiaskej kuejmolmej uan kuali taixyekanas itech nechikol. Kemej kuali kinselia oksekin, kinyolchikaua telpochmej uan akin yankuikej. Uan kemej kitasojta tein kuali, kinyolseuia uan kinpaleuia akin mokokouaj uan akin xiuejkejya. Kiiskaltia nejin kualneskayomej porin kineki kinpaleuis oksekin, amo porin kinemilia ke ijkon okachi uelis kiselis tekit kemej tayekankej. *

Tokniuan tayekananij uelis kinyolmajxitiskej uan kinyolchikauaskej akin ‘kinekij’ kiseliskej okachi tekimej. Sayoj ke yejua tokniuj akin kineki kiselis se tekit moneki kichiuas tein motajtani. Henry, akin miak xiujmejya tekititok kemej tayekankej kijtoua: “Komo tikneki tikselis se tekit, moneki timochikauas tikchiuas kemej motajtani”. Satepan, keman ika tajtoua Eclesiastés 9:10 kinextia: “‘Nochi tein momay kiajsis toni kichiuas, xikchiua ika mochikaualis’. Komo tayekananij mitsiluiaj xikchiua teisa, xikchiua kemej okachi kuali tiuelis. Xiyolpaki itech nochi taman tekit tein mitsmakaskej itech nechikol, hasta keman titachpanas. Tekit uan chikaujkayot tein tikchiuas amo akin kielkauas”. Kemej tikitaj, komo tikonneki tiontekitis kemej tayekankej, xikonchiua se kuali tekit uan xiontakuaujtamach itech nochi taman itekiyo Dios tein tikchiuaj.  Itech monemilis okachi moneki monextis ke tionyolyemanik, uan amo ke tionmoueyichiua uan ke tikontelneki teisa (Mat. 23:8-12).

Sekin akin kinekij kiajsiskej tekimej itech nechikol, uelis kinuikas maj kiteajsikamatiltikan ke yejuan kinnamiki kiseliskejya tekit kemej tayekankej oso kintakachiuaskej tayekananij porin kinekij maj kuali kinitakan. Oksekin mokuejmolouaj keman tayekananij kinyolmajxitiaj. Semi kuali komo nejon tokniuan motajtaniaj: “¿Sayoj niktemojtok notanejnekilis oso nikneki nikinyekpias iichkauan Jiova ika yolyemanilis?”.

Uan no, tayekananij moneki mochiuaskej “neskayomej ininixpan ichkamej” (1 Ped. 5:1-3, TNM). ¿Keniuj mochiuaj neskayomej? Keman kiixtopeuaj tanemililmej uan tachiualismej tein amo kuali, uan no keman mochikauaj amo yolijsiuiskej uan kipiaskej taxikolis, yeski kipiaskej tekit kemej tayekananij oso amo. Tein melauj, tekit kemej tayekankej amo kijkuanilia aksa inepololuan (Núm. 12:3; Sal. 106:32, 33). Uan no, se tokniuj xa ‘italnamikilis amo teyi ika kitenextia ke tajtakole’, sayoj ke oksekin xa amo ijkon kiitaj uan onkak keyej ijkon kijtouaj (1 Cor. 4:4). Yejua ika, komo tayekananij ika nochi ininyolo mitsonyolmajxitiaj ika Biblia, xikonkaki uan amo xionkualani. Uan satepan xionmochikaua tikonchiuas kemej mitsoniluijkej.

Seki tokniuan kimachiliaj ke amo niman kiseliaj tekit itech nechikol. Komo tejuatsin miak xiujmejya ‘tikonneki tionmochiuas keme tayekanke’, ¿kemansa tionyolijsiui? Komo ijkon, xikonelnamiki tein kijtoua nejin tajkuilol: “Tein tikchiaj uan amo ejko kikokolispeualtia toyolo, sayoj ke ijkuak mochiua tein tiknejnekij kemej yeskia se kouit tein kitemaka nemilis” (Prov. 13:12).

Keman tiknejnekij tikseliskej se tekit uan moita ke amo ueli tikajsij, uelis timoyolkokoskej. Yejua nejon kipanok Abrahán. Jiova iuan motenkaujka ke kipiaskia se konetsin, sayoj ke ijkon kemej panouayaj tonalmej, yejua uan Sara kisentokayaj amo kipiayaj (Gén. 12:1-3, 7). Keman xiuejya katka, kijtoj: “NoTajtsin Jiova akin okachi tiUeyi Taixyekankej, ¿toni tinechmakas ta niksentoka amo nikpia nokonetsin[?] [...] Amo tinechmakani konemej”. Maski Jiova kiyekiluij ke kichiuaskia kemej motenkaujka, monekik mochiasok kemej catorce xiujmej (Gén. 15:2-4; 16:16; 21:5).

Sayoj ke, kemej Abrahán monekia kichias tein Jiova motenkauak, ¿kipoloj yolpakilis kitekitilis yejuatsin? Amo. Yejua amo keman omeyolouak ke Jiova kichiuaskia tein kiluijka. Yejua ika kisentokak kichiak ika takuaujtamatilis nejon. Tatitanil Pablo kijkuiloj: “Abraham kiyolikachixtoya ne tatiochiualisme uan ijkon melau kiselito nochi ten Dios iuan moyektenkauka de kimaktilis” (Heb. 6:15). Satepan, Jiova, Akin kipia nochi uelilis, kimakak tatiochiualismej okachi ke tein kichiaya. ¿Toni techmachtia ineskayo Abrahán, akin amo keman kikauak Dios?

Komo tejuatsin tikonuelitaskia tiontekitis kemej tayekankej, sayoj ke panokya miak xiujmej uan amo tikonselia nejon tekit, amo xionmosenkaua, ta xikonsentoka xiontakuaujtamati iuan Jiova. Amo xikonpolo yolpakilis tikontekitilis Dios. William, akin kinpaleuiani miakej tokniuan maj okachi kuali  kitekitilikan Dios kimelaua: “Moneki panos tonalmej uan ijkon uelis moitas ox aksa uelis kichiuas se tekit itech nechikol. Tein ueli kichiua se tokniuj uan itanemilil, yolik monextijtiuj ijkon kemej monejnemiltia uan kichiua tein kinauatiaj. Sekin kinemiliaj ke kiajsij tein yekmelauj kuali keman kiseliaj se tekit itech nechikol. Semi mopolojtokej akin ijkon tanemiliaj uan nejon uelis kinuikas maj kitelnekikan teisa. Tein melauj, tikajsij tein yekmelauj kuali ijkuak tiksentokaj tiktekitiliaj Jiova kampa yeski tiyetoskej oso tein yeski tikchiuaskej itech nechikol”.

Se tokniuj kichixtoya panoua majtakti xiuit hasta keman kiselij tekit kemej tayekankej. Keman ika tajtoj tein momelaua itech Ezequiel capítulo 1 kijtoua tein kimachtij: “Jiova kitsikuinaltia icarro, oso inechikol, kemej yejuatsin kiixtalia. Teisa amo mochiua keman tejuan tiknekij, ta keman yejuatsin kiita ke okachi kuali. Maski nejua niktelnekis nitekitis kemej tayekankej, tein okachi moneki, amo tein nejua nikneki oso tein nejua niknemilia ke uelis nikchiuas. Xa nejon tein nejua nikneki amo yejua tein Jiova kimati ke nechpoloua”.

Komo tejuatsin tikonuelitaskia tikonchiuas “kuali tekit” kemej tayekankej, xikonixtali tiontapaleuis maj kipiakan yolpakilis tokniuan itech nechikol. Komo tikonmachilia ke amo niman tikonselia tekit, xionmochikaua amo tionmoteltekipachos uan nion tionyolijsiuis. Raymond, akin achto ika titajtokej, kinextia: “Keman se kitelnejneki se kipias teisa, amo ueli se yolpaki. Keman nochipa itech se tanemilijtok, amo teyolpaktiaok se kitekitilis Jiova”. Yejua ika, xikoniskalti kualneskayomej tein kipia takilot tein kitemaka iespíritu Dios, uan okachiok amo xionyolijsiui. Xikonchikaua mokuali uikalis iuan Dios ika nemachtil ika Biblia. Okachi xiontanojnotsa uan xikonpaleui oksekin maj mochiuakan imomachtijkauan Jesús. Xikonyekana mochankauan itech itekiyo Dios tein nankichiuaj uan itech taueyichiualis kemej kalyetouanij. Xionyolpaki keman tionmoajsis iniuan tokniuan. Ijkon okachi tionyolpakis keman tikonchiujtos tein mitsonpaleuis xikonajsi tekit tein tikonnejneki.

Keman tikonchiujtos tein mitsonpaleuis xikonajsi se tekit itech nechikol, xikonita ke ika nejon, Jiova mitsonkaua xikoniskalti ikualneskayouan uan xikonpaleui tokniuan; nion yejuatsin uan nion inechikol kinekij xionmoyolkoko oso xionyolkualani. Akin kitekitiliaj Dios ika se kuali tanemilil, yejuatsin kinpaleuia uan kintiochiua. Uan xikonelnamiki ke nion se itatiochiualis kipia “tekokojkayot” (Prov. 10:22).

Uan maski uejkaua se kichixtok se kiselis se tekit, nochipa uelis se kichikauas se ikuali uikalis iuan Dios. Jiova amo kielkauas tein tejuatsin tikonchiua uan ijkon uelis okachi tikonnextis kualneskayomej tein moneki uan tionteltekitis itech nechikol, ijkon kemej tikonpaleuis mochankauan. Nochipa xikontekitili Jiova ika yolpakilis, maski tein yeski tekit tikonselis.