1. ¿Toni uelis techtajtaniskej akin iniuan titekitij oso akin iniuan timomachtiaj?

 ¿KENIUJ tionmomachilia keman akin iuan tionmomachtia oso akin iuan tiontekiti mitsontajtania toni tikonneltoka? ¿Tepitsin tionmomoujtia? Timiakej ijkon techpanoua. Sayoj ke keman aksa techtajtania teisa, techpaleuia maj tikmatikan toni yekmelauj kinemilia uan toni kineltoka, uan no techpaleuia maj ueli tiknojnotsakan ika Biblia. Oso kemansa techtajtaniskej teisa porin amo tanemiliaj kemej tejuan oso sayoj kinekij motajtolteuiskej touan, xa ijkon kichiuaj porin kikakinij tein amo melauak tein techijtouiliaj (Hech. 28:22). Uan no, tinemij “itech tonalmej keman tatamitiya”, keman miakej ‘amo kinekij moyektenkauaskej iniuan oksekin’ uan ‘kichiuaj tein tel fiero’ (2 Tim. 3:​1, 3).

2. ¿Keyej moneki maj tiyolnejmachmej?

² Xa tionmotajtanis: “¿Keniuj uelis niyolseujtos uan kuali nitanankilis keman nechtajtaniskej toni nikneltoka sayoj para nouan motajtolteuiskej?”. Mitsonpaleuis komo tionyolnejmach. Akin yolnejmach amo ijsiujka kualani keman kinekij kikualantiskej oso keman amo kiyekmati toni tanankilis (Prov. 16:32). Xa tikonnemilis ke semi ouij tikonchiuas nejin. Sayoj ke kemaj uelis yeski tionyolnejmach. ¿Keniuj? ¿Toni mitsonpaleuis xionyolnejmach keman mitsontajtaniskej toni tikonneltoka sayoj para mouan motajtolteuiskej? Uan komo tikonpia mokoneuan, ¿keniuj uelis tikonpaleuis maj yolnejmachmej keman kijtoskej toni kineltokaj? Maj tikitakan.

3. ¿Keyej tikijtouaj ke akin yolnejmachmej no kinextiaj ke chikaujkej? (2 Timoteo 2:​24, 25).

³ Akin yolnejmach amo kijtosneki ke amo chikauak. Keman  panotok se ouijkayot semi moneki maj se yolchikauak para amo se yolijsiuis. Akin yolnejmach kinextia ke mokaua maj ‘kiixyekana ichikaualis Dios’ (Gál. 5:​22, 23). Itech griego, tajtol “yolnejmach” kikuiaj para kijtoskej tein kipanouaya se caballo keman kimachtiayaj maj tatakamati porin tel tateuiaya. ¿Melauj ke caballo monekik semi mopatas? Maski kisentoka chikauak, axkan amo tateuiaok uan tatakamati. ¿Uan tejuan? ¿Keniuj uelis tiyeskij tiyolnejmachmej uan no tichikaujkej? Moneki tiktajtaniskej ichikaualis Dios, porin toselti amo uelis tikchiuaskej. Sekin kinextianij ke uelis tiyeskij tiyolnejmachmej. Miakej tokniuan ijkon kichiuanij keman oksekin kinekij iniuan motajtolteuiskej, uan nejin tapaleuiani maj oksekin kuali ininka tajtokan itaixpantijkauan Jehová (xikonixtajtolti 2 Timoteo 2:​24, 25). Maski tikonnextijtokia seki taman tein kuali, ¿toni uelis mitsonpaleuis no xionyolnejmach?

4. ¿Toni techmachtia tein kichiuak Isaac?

⁴ Biblia ininka tajtoua miakej akin katkaj yolnejmachmej uan kinextia ke semi moneki maj ijkon tikchiuakan. Kemej kipanok Isaac ompa Guerar kampa nemiaj filisteos, yejuan peuak kinexikoluiaj uan kitsakkej ameyalmej tein itekitikauan ipopaj kichkuakaj. Isaac amo iniuan moteuij, ta okachi kuali yajki uejka uan kichkuak okseki ameyalmej (Gén. 26:​12-18). Sayoj ke filisteos peuak kijtouaj ke at tein ompa onkaya no katka ininaxka. Maski ijkon, Isaac amo kualanik (Gén. 26:​19-25). ¿Toni kipaleuij maj yolnejmach maski miakpa kitemojkej kikualantiskej? Xa semi kipaleuij tein kichiujkaj itatuan. Abrahán amo ijsiujka kualania, uan Sara katka semi ‘yolnejmach uan yolseujkanemia’ (1 Ped. 3:​4-6; Gén. 21:​22-34).

5. ¿Toni kinextia ke tetatmej uelis kinmachtiskej ininkoneuan maj yolnejmachmej?

⁵ Tetatmej akin kitekitiliaj Jehová no uelis kinmachtiskej ininkoneuan maj yolnejmachmej. Maj tikitakan tein kipanok Maxence, akin kipia 17 xiujmej. Yejua monekia tajtos iniuan akin niman kualaniaj kampa momachtiaya uan kampa tanojnotsaya. Itatuan amo yolijsiujkej keman kimachtijkej maj yolnejmach. Yejuan kijtouaj: “Axkan tookichpil kiajsikamati ke okachi amo ouij se tetauelnankilis keman se kualantok, uan ke akin yekmelauj chikauak ueli motsakuilia uan yolseujtok”. ¡Axkan Maxence no semi yolnejmach!

6. ¿Keniuj techpaleuis maj okachi tiyolnejmachmej komo timotataujtiaj?

⁶ ¿Toni uelis tikchiuaskej komo kinekij techkualantiskej, xa komo kijijtouaj Jehová oso ika mokejkelouaj tein tamachtia Biblia? Maj tiktajtanikan Jehová maj techmaka ichikaualis uan maj techpaleui maj timochiuakan titamatinij para maj kuali titanankilikan. ¿Uan toni uelis tikchiuaskej komo tikitaj ke ueliskia okachi kuali titanankiliskej? Maj oksepa tiktataujtikan Jehová uan maj tikitakan keniuj uelis titanankiliskej keman oksepa ijkon panos. Komo tikchiuaj nejon, yejuatsin techpaleuis ika ichikaualis para uelis timotsakuiliskej uan tiknextiskej ke tiyolnejmachmej.

7. ¿Keniuj techpaleuis komo tikelnamikij seki versículos tein kipia Biblia keman kinekiskej techkualantiskej? (Proverbios 15:​1, 18).

⁷ Seki versículos tein kipia Biblia uelis techpaleuiskej maj tiyolnejmachmej keman ueliskia tikualantikisaskej. Ichikaualis Jehová uelis kichiuas maj tikelnamikikan nejon versículos (Juan 14:26). Semej amatajkuilolmej tein techpaleuia maj tiyolnejmachmej yejua amatajkuilol  Proverbios, porin ompa techyolmajxitia seki taman tein moneki tikchiuaskej (xikonixtajtolti Proverbios 15:​1, 18). No kinextia keniuj semi tapaleuia komo amo niman tikualanij keman panoua teisa tein ueliskia techkualantis (Prov. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15).

8. ¿Toni moneki tikelnamikiskej keman techtajtaniskej toni tikneltokaj?

⁸ Komo tiyektanemiliaj no uelis semi techpaleuis (Prov. 19:11). Akin yektanemilia kimati keniuj motsakuilis keman kitajtaniaj toni kineltoka. Miakpa keman aksa techtajtania teisa, amo techiluia keyej techtajtania. Yejua ika, achto ke titanankiliskej moneki tikelnamikiskej ke xa amo tikmatij keyej techtajtanij (Prov. 16:23).

9. ¿Keniuj kinextij Gedeón ke yektanemiliaya uan ke katka yolnejmach?

⁹ Maj tikelnamikikan keniuj Gedeón kinnankilij takamej de Efraín. Yejuan kualantoyaj keman kitajtanijkej keyej amo kinnotsak keman kinteuito akin kintauelitayaj israelitas. ¿Keyej kualantoyaj? ¿Moyolkokojtoyaj? Maski ijkon, Gedeón yektanemilij, kiajsikamatik tein kimachiliayaj uan amo kualanik keman kinnankilij. ¿Keniuj  tapaleuij? “Keman kiniluij nejin, yejuan yolseujkej” (Juec. 8:​1-3).

10. ¿Toni techpaleuis maj kuali titanankilikan keman techtajtaniskej toni tikneltokaj? (1 Pedro 3:15).

¹⁰ Xa aksa akin iuan timomachtiaj oso iuan titekitij techtajtanis keyej tiktakamatij tein kijtoua Biblia. Maski tiknekij tikmelauiliskej ke tein Biblia kijtoua yejua tein okachi kuali, moneki tikchiuaskej kemej kinextis ke tikpoujkaitaj tein kinemilia (xikonixtajtolti 1 Pedro 3:15). Yejua ika amo moneki tiknemiliskej ke kineki touan motajtolteuis, ta ke tein kijtoj techpaleuia maj tikmatikan toni tein okachi kiyolnotsa. Maski xa yekmelauj kineki kimatis oso amo, moneki maj tiyolnejmachmej uan maj kuali tiknankilikan. Nejon xa kichiuas maj kipata tein kinemilia. Tejuan moneki nochipa kuali tikinnojnotsaskej, maski amo kuali technankiliskej oso sayoj technojnotsaskej para techpinaujtiskej (Rom. 12:17).

11, 12. ¿Toni moneki tikchiuaskej achto ke titanankiliskej? Xikonijto keniuj nejon uelis mitsonpaleuis kuali iuan xionmonojnotsa aksa. (No xikonita taixkopin).

¹¹ Maj tiknemilikan ke aksa akin iuan titekitij techtajtania keyej amo tiiluichiuaj keman tixiuajsij. ¿Toni ueliskia tiknemiliskej achto ke tiknankiliskej? ¿Kinemilia ke amo techkauaj maj timoyolpaktikan? ¿Oso kinemilia ke kemej amo tiiluichiuaj, tikchiuaskej maj amo kuali mouikakanok iniuan akin titekitij? Ueliskia tikiluiskej ke tiktasojkamatij maj ininka motekipacho oksekin, uan ke tejuan no tiknekij maj nochin kuali mouikakan. Nejon xa kiyolseuis uan kichiuas maj kuali iuan timonojnotsakan uan maj tikmelauilikan toni kijtoua Biblia keman aksa xiuajsi.

¹² No ueliskia ijkon tikchiuaskej keman aksa techtajtanis teisa tein ouij. Xa akin iuan timomachtiaj kijtos ke tiitaixpantijkauan Jehová moneki tikpataskej kemej tikinitaj akin kinuelitaj inintakaikniuan oso ininsiuaikniuan. ¿Kijtoua nejon porin amo kiyekmati toni kineltokaj itaixpantijkauan Jehová? ¿Kipia se itasojikniuj oso se ichankauj akin kinuelita itakaikniuan oso isiuaikniuan? ¿Kinemilia ke tikintauelitaj? Xa ueliskia tikiluiskej ke nochin ininka timotekipachouaj uan ke tikpoujkaitaj tein kiixpejpenaj oksekin (1 Ped. 2:17). b Ijkon xa techkauas maj tikmelauilikan keyej semi tapaleuia maj tiktakamatikan tein kijtoua Biblia.

13. ¿Keniuj uelis tikpaleuiskej aksa akin kijtoua ke tepinaujtij maj se kineltoka ke Dios nemi?

¹³ Komo aksa amo kiuelita tein tikneltokaj uan techiluia tein kinemilia, maj amo niman tiknemilikan ke tikmatijya tein kineltoka (Tito 3:2). Maj tikijtokan ke aksa akin iuan timomachtia mitsiluia ke tepinaujtij maj se kineltoka ke Dios nemi. ¿Tiknemiliskia ke kineltoka evolución uan ke kuali kiajsikamati? Tein melauj, xa sayoj kineltoka tein kikakini. Yejua ika amo iuan ximotajtolteui, ta xikilui teisa tein kitanemililtis. Ueliskia tiktitanilis tein ika kitapos se tamachtilis oso se video itech jw.org kampa ika tajtoua ke aksa tachijchiuak. Xa satepan hasta kinekis kiitas okse tamachtilis mouan, uan komo kuali tiknojnotsa hasta kinekis kipatas tein kinemilia.

14. ¿Keniuj Niall kikuik jw.org para kinextilis akin iuan momachtiaya ke amo melauj tein kinijtouiliaj itaixpantijkauan Jehová?

¹⁴ Se tokniuj telpoch akin monotsa Niall kikuik jw.org para kinextilis aksa ke amo melauj tein kinijtouiliaj itaixpantijkauan Jehová. Niall kijtoj: “Se telpoch akin iuan  nimomachtiaya nochipa nechiluijtoya ke amo nikneltoka tein kiajsinij taixmatinij uan ke okachi nikneltoka tein kitetapouia se amatajkuilol”. Kemej amo kikauaya maj kimelauili tein kineltoka, Niall kiluiaya maj kitemo taxelol “Tein kiajsinij tamatinij uan Biblia” itech jw.org. Satepan, Niall kimatik ke telpoch kiixtajtoltijkaya nejon taxelol uan okachi amo ouij kikisak ika kinojnotsas keniuj peuak tinemij. Tejuan no uelis ijkon tikchiuaskej uan kuali techkakiskej.

15. ¿Keniuj tetatmej uelis kinmachtiskej ininkoneuan maj yolnejmachmej keman tanankiliskej?

¹⁵ Tetatmej uelis kinmachtiskej ininkoneuan maj yolnejmachmej keman aksa kintajtanis toni kineltokaj (Sant. 3:13). Seki tetatmej kinmachtiaj ininkoneuan keman taueyichiuaj kemej kalyetonij. Ika tajtouaj tein ueliskia kintajtaniskej kampa momachtiaj, uan momamachtiaj keniuj tanankiliskej. Uan no kinmachtiaj ininkoneuan maj yolnejmachmej keman tanankiliskej uan keniuj kichiuaskej maj kinyolnotsa tein ika tajtoskej akin kinojnotsaskej. (Xikonita recuadro “ Komo namomamachtiaj uelis kinpaleuis namochankauan”).

16, 17. ¿Keniuj uelis kinpaleuis telpochmej komo momamachtiaj keniuj tanankiliskej?

¹⁶ Komo timomamachtiaj kemej kalyetonij amo sayoj kinpaleuis telpochmej maj kimatikan keniuj kuali tanankiliskej, ta no kinpaleuis maj kimatikan keyej uelis kineltokaskej nejon. Itech taxelol “Jóvenes” tein moajsi itech jw.org, no kipia okse taxelol tein monotsa “Ponlo por escrito”, tein chijchiujtok para kinpaleuis telpochmej maj okachi takuaujtamatikan uan maj ueli kinmelauilikan oksekin tein kineltokaj.  Komo timomachtiaj kemej kalyetonij nejin tamachtilis uan taxelol “Los jóvenes preguntan”, tinochin techpaleuis maj tiyolnejmachmej keman tikijtoskej toni tikneltokaj.

¹⁷ Se telpoch akin monotsa Matthew kijtoua ke semi kipaleuiani keman momamachtiaj. Keman taueyichiuaj kemej kalyetonij yejua uan itatuan kitemouaj seki taman tein uelis kitajtaniskej kampa momachtia. Yejua kijtoua: “Tiknemilianij seki taman tein uelis nechtajtaniskej uan timomamachtiaj keniuj uelis nitanankilis ika tein timomachtijkej. Keman nikajsikamati keyej nikneltoka teisa, kuali nimomachilia uan amo ouij nechkisa maj niyolnejmach keman nikinnojnotsa oksekin”.

18. Kemej kijtoua Colosenses 4:6 ¿keniuj moneki titanankiliskej?

¹⁸ Maski kemansa kuali tikmelauaskej teisa, amo nochipa kinekiskej kineltokaskej. Sayoj ke komo kuali tikinnojnotsaj uan tiyolnejmachmej iniuan, uelis kinpaleuis (xikonixtajtolti Colosenses 4:6). Keman aksa ika tiknojnotsaj tein tikneltokaj kemej yeskia tiktamotiliskiaj se pelota. Uelis tiktamotiliskej yolik oso eliuis. Komo yolik tiktamotiliaj, okachi uelis kikitskis uan kisentokas mauiltis. No ijkon, komo kuali tiknojnotsaj uan tiyolnejmachmej, xa kinekis kisentokas techkakis uan amo techtajtolkotonas. Uan komo aksa kineki touan motajtolteuis oso techkejkelos, amo moneki tiksentokaskej titajtoskej iuan (Prov. 26:4). Sayoj ke amo nochin ijkon kichiuaskej, miakej xa kinekiskej techkakiskej.

19. ¿Toni techpaleuis maj tiyolnejmachmej keman tikijtoskej tein tikneltokaj?

¹⁹ Kemej tikitakej, semi tapaleuis komo timochikauaj tiyeskij tiyolnejmachmej. Xikontajtani Jehová maj mitsonpaleui xionyolnejmach keman oksekin mitsontajtaniskej teisa tein ouij oso mitsonijijtoskej. Amo xikonelkaua ke komo tionyolnejmach tapaleuis amo xionmotajtolteui keman oksekin kijtoskej tein kinemiliaj. Uan xa komo kuali tiontanankilia uan tionyolnejmach tapaleuis maj kipatakan kemej kiitaj tein tamachtia Biblia uan kemej techitaj. Yejua ika ‘nochipa xikmatikan keniuj nantanankiliskej […] sayoj ke keman nantanankiliskej xiyolnejmachmej uan xitetakachiuakan’ (1 Ped. 3:15). ¡Xionyolnejmach sayoj ke no xionchikauak!