TAMACHTILIS 8
Tokniuan “yolseujkanemiaj”
Saulo, akin semi tetajyouiltiaya peuak kiteixmatiltia Cristo
Mokixtia itech Hechos 9:1-43
1, 2. ¿Keyej Saulo yajki Damasco?
SEKI takamej ajsitokejya Damasco, uan amo kuali tein kinemilijtokej kichiuaskej: kintemojtiouij imomachtijkauan Jesús para kintajyouiltiskej, kinpinaujtiskej, kintsikoskej uan kinuikaskej Jerusalén para maj uejueyi Tamelauanij kintatsakuiltikan.
2 Takat akin kinixyekana yejua Saulo. a Yejua no katka itajtakol maj kimiktianij Esteban, porin kinextij ke kuali tein kichiujkej seki judíos akin kitetenkej hasta kimiktijkej nejin imomachtijkauj Cristo (Hech. 7:57-8:1). Uan desde nejon tonal Saulo peuak kintajyouiltia itatojtokakauan Jesús akin nemiaj Jerusalén. Uan amo sayoj yejuan kintemoto. No kinekia kintemos kampa yeski moajsiskiaj para kintamis nochin akin pouiskiaj itech taneltokalis tein moixmatia kemej iOjtsin toTekotsin (Hech. 9:1, 2; xikonita recuadro “ Tanauatil tein kipiaya Saulo ompa Damasco”).
3, 4. 1) ¿Toni kipanok Saulo? 2) ¿Katiyejua netajtanilmej tiknankiliskej?
3 Keman yajtoyaj Damasco, se tanex tein semi chikauak sepasan kiixmiktij Saulo. Akin iuan youij kiitaj nejon tanex, uan semi momoujtiaj hasta nion ueli tajtouaj. Saulo amo ueli tachia uan uetsi talpan. Ompa kikaki ke aksa kinotsa desde iluikak uan kiluia: “Saulo, Saulo, ¿keyej tinechtajyouiltijtok?”. Yejua moujkatajtani: “¿Tiakoni noTekotsin?”. Uan xa semi kimojkakakik keman kinankilij nejin: “Nejua niJesús, akin tejua tiktajyouiltijtok” (Hech. 9:3-5; 22:9).
4 ¿Toni techmachtia yekinika tajtolmej tein Jesús kiluij Saulo? ¿Keniuj techpaleuia timomachtiskej nochi tein panok keman Saulo mochiuak imomachtijkauj Jesús? Uan ¿toni kichiujkej tokniuan keman amo kinixnamikiajok uan toni techmachtia nejon?
“¿Keyej tinechtajyouiltijtok?” (Hechos 9:1-5)
5, 6. ¿Toni techmachtia tein Jesús kitajtanij Saulo?
5 Keman Saulo yaya Damasco uan Jesús kitsakuilij, amo kitajtanij “¿Keyej tikintajyouiltia nomomachtijkauan?”, ta “¿keyej tinechtajyouiltijtok?” (Hech. 9:4). Kijtosneki ke komo imomachtijkauan Jesús tajyouiaj, yejua no tajyouia (Mat. 25:34-40, 45).
6 Yejua ika, komo tejuatsin mitsontajyouiltiaj porin tikontakamati Dios, amo xikonelkaua ke Jesús uan Jehová kimatij tein tikonpanotok (Mat. 10:22, 28-31). Uan xa Jehová amo niman kitamis tajyouilis. Yejua nejon panok keman Saulo tapaleuij maj kimiktianij Esteban uan keman kalakia ininchan uan kintitilatsaya tokniuan de Jerusalén. (Hech. 8:3). Jesús kiitak nejon uan amo kitsakuilij. Sayoj ke Jehová kichiuak maj Cristo kimakani chikaualis Esteban uan okseki imomachtijkauan Jesús para maj amo kikauanij Dios.
7. Komo techtajyouiltiaj ¿toni moneki tikchiuaskej para tikxikoskej?
7 Komo techtajyouiltiaj, ¿toni techpaleuis maj titaxikokan? Yekinika, maj tikixtalikan tiktakamatiskej Jehová maski tein yeski panos. Ojpatika, maj tiktataujtikan maj techpaleui (Filip. 4:6, 7). Expatika, maj amo timomakepakan, ta maj tikauilikan Jehová (Rom. 12:17-21). Uan naujpatika, maj titakuaujtamatikan ke techmakas chikaualis para tikxikoskej ouijkayot hasta keman kitamis (Filip. 4:12, 13).
“Noknitsin Saulo, toTekotsin [...] nechualtitanik” (Hechos 9:6-17)
8, 9. ¿Keniuj xa momachilij Ananías ika tekit tein kimakak Jesús?
8 Satepan ke Jesús kinankilij Saulo akoni katka, yejua kiluij: “Ximeua uan xiouj Damasco, uan ompa mitsiluiskej tein moneki tikchiuas” (Hech. 9:6). Kemej Saulo amo uelia tachiaya, monekik kimajchantiaskej hasta kampa yaya mokauati ompa Damasco, kampa motataujtij eyi tonal uan amo takuaya. Uan Jesús kinojnotsak Ananías, semej imomachtijkauan akin “nochin judíos akin ompa nemiaj kuali ika tajtouayaj” uan kinojnotsak de Saulo (Hech. 22:12).
9 Ananías xa yolpakik maski xa no yolmouik. Jesucristo akin oksepa nemi uan akin kiixyekana nechikol, iuan tajtojtoya para kimakas se tekit tein semi monekia: maj kinojnotsati Saulo. Maski katka se tatiochiualis maj kichiua nejon, xa no mouia. Yejua ika kinankilij Jesús: “NoTekotsin, nikakini ke miakej ika tajtouaj nejin takat uan keniuj semi kintajyouiltij momomachtijkauan ompa Jerusalén. Uan nikan yetok porin uejueyi tiopixkamej kiualtitankej maj kinkitskiki nochin akin kiteneuaj motokay” (Hech. 9:13, 14).
10. ¿Toni techmachtia de Jesús kemej kinankilij Ananías?
10 Jesús amo kiajuak Ananías keman kiluij keniuj momachiliaya, sayoj ke kuali kiluij toni monekia kichiuas. Uan no, kiluij keyej monekia kichiuas nejon tein kinauatij maski semi ouij katka: “Nejin takat [Saulo] nikijitak para maj nechteixmatilti iniuan akin amo judíos, uan no iniuan tekiuanij uan israelitas. Nejua nikyeknextilis nochi tein kijyouis porin kiteixmatiltis notokay” (Hech. 9:15, 16). Ananías niman kitakamatik Jesús uan kiitato Saulo akin semi kintajyouiltijka tokniuan. Uan kiluij: “Noknitsin Saulo, toTekotsin Jesús akin monextij moixpan itech ojti kampa tiualaya, nechualtitanik para oksepa xitachia uan xikseli ichikaualis Dios” (Hech. 9:17).
11, 12. ¿Toni techmachtia nejin tajkuilol kampa tajtoua de Jesús, Ananías uan Saulo?
11 ¿Toni techmachtia nejin? Ke Jesús kiixyekantok tanojnotsalis (Mat. 28:20). Maski axkan amo monextia iixpan aksa para kinojnotsas, kemaj kiixyekana tekit itechkopa takeual takuaujtamach uan tamatkej, akin kiixtalij maj kinixyekana itekitikauan Dios (Mat. 24:45-47). Tokniuan Oloch Taojtokaltianij kinmelauiliaj tanojnotsanij uan precursores keniuj kintemoskej akin kinekij okachi kiixmatiskej Cristo. Kemej tikitakej itech tamachtilis 7, miakej kitataujtianij Jehová maj kinpaleui maj kiixmatikan uan ompa itaixpantijkauan kinkalpanouanij (Hech. 9:11).
12 Ananías kichiuak tein Jesús kinauatij uan Jehová kitatiochiuij. ¿Uan tejuan? ¿Kuali tikinixmatiltiaj oksekin tein kichiuas iTaixyekanalis Dios maski kemansa timouiskej? Seki tokniuan semi kimouiliaj yaskej kajkalpan uan kinnojnotsaskej akin amo kinixmatij. Uan oksekin kinouijmaka tanojnotsaskej kampa tanamakaj, itech ojti, ika teléfono oso carta. Komo ijkon techpanoua, maj tikchiuakan kemej Ananías. Keman yejua kiselij ichikaualis Dios, moyolchikauak uan uelik kipaleuij Saulo. b Takuaujtamatik iuan Jesús, yejua ika uelik kichiuak tein kinauatij uan kinojnotsak Saulo kemej yeskia tokniujya. No ijkon tejuan timoyolchikauaskej komo titakuaujtamatij ke Jesús kiixyekana tanojnotsalis, komo tiknemiliaj keniuj moajsij akin tikinnojnotsaj, uan tiknemiliaj ke uelis mochiuaskej tokniuan hasta akin semi tikinmouiliaj (Mat. 9:36).
“Peuak kiteixmatiltia Jesús” (Hechos 9:18-30)
13, 14. Komo tejuatsin tionmomachtijtok Biblia sayoj ke ayamo tionmoauia, ¿toni mitsonmachtia tein kichiuak Saulo?
13 Saulo niman kichiuak tein momachtij. Keman oksepa tachiak, moauij uan peuak mosentilia iniuan imomachtijkauan Jesús ompa Damasco. Uan no, “nimantsin peuak kiteixmatiltia Jesús kampa taueyichiuaj judíos, kijtouaya ke yejua iKoneuj Dios” (Hech. 9:20).
14 Komo tejuatsin tionmomachtijtok Biblia uan ayamo tionmoauia, ¿toni mitsonmachtia tein kichiuak Saulo? Ke semi moneki xikonchiua tein tionmomachtia. Semi melauak ke Saulo niman kichiuak tein monekia porin kiitak se milagro keman monextij Cristo iixpan. Sayoj ke miakej no kiitakej milagros tein kichiuak Jesús uan amo kuali tanankilijkej. Kemej fariseos, yejuan kiitakej keman Jesús kipajtij se takat akin amo uelia kioliniaya imay, uan miakej judíos kimatkej ke Jesús kichiuak maj Lázaro oksepa nemi. Maski ijkon, miakej amo teyi kichiujkej uan sekin hasta kualankej (Mar. 3:1-6; Juan 12:9, 10). Sayoj ke Saulo amo kichiuak kemej yejuan, ta mopatak. ¿Keyej? Porin okachi kimojkatokaya Dios uan amo takat uan semi kitasojkamatiliaya Cristo porin kiiknelij (Filip. 3:8). Komo tikonchiua kemej Saulo, amo tikonkauas maj nion teyi uan maj nion akin mitsontsakuili tiontanojnotsas uan satepan tionmoauis.
15, 16. ¿Toni kichiuak Saulo kampa mosentiliayaj judíos, uan toni kichiujkej judíos akin nemiaj Damasco?
15 Xikonnemili keniuj momachilijkej judíos keman kiitakej ke Saulo kiteixmatiltijtoya Jesús kampa mosentiliayaj judíos. ¡Xa kimojkaitakej uan sekin xa kualankej! Motajtaniayaj: “¿Amo yejua nejin takat akin eliuis kintajyouiltiaya ompa Jerusalén akin kiteneuaj nejin tokayit?” (Hech. 9:21). Para kinmelauilis keyej kipatak itaneltokalis, Saulo “kinyeknextiliaya ke Jesús yejua Cristo” (Hech. 9:22). Maski kuali kinyeknextiliaya tein kijtoua Biblia, amo nochin kineltokakej. Amo kipatakej kemej tanemiliayaj porin amo kinekiaj kikauaskej tein ipa kineltokayaj oso porin moueyinekiaj. Sayoj ke Saulo amo mosenkauak.
16 Eyi xiuit satepan, judíos akin nemiaj Damasco kisentokayaj kiixnamikiaj, uan hasta kiixtalijkej kimiktiskej (Hech. 9:23; 2 Cor. 11:32, 33; Gál. 1:13-18). Keman Saulo kimatik toni kinekiaj kichiuiliskej, kitemoj cholos. Lucas kijtoua ke se youak kipantemouijkej itech se chikiuit kampa takoyontoya itech tepamit. ¿Akonimej kipaleuijkej? “Itatojtokakauan” (Hech. 9:25). Nejin kinextia ke sekin akin Pablo kinmachtij ompa Damasco, mopatakej uan mochiujkej imomachtijkauan Cristo.
17. 1) ¿Toni kichiuaj miakej keman kikakij itajtol Dios? 2) ¿Toni moneki tiksentokaskej tikchiuaskej, uan keyej?
17 Keman tionmomachtijtoya Biblia uan peuak tikontapouia mochankauan uan oksekin akin tikonixmati, ¿keniuj tanankilijkej? Xa tikonnemiliaya ke nochin kineltokaskiaj porin kuali tikonmelauiliaya tein kijtoua Biblia. Sekin xa kinekij momachtiskej Biblia, sayoj ke miakej amo. Uan hasta xa sekin mochankauan mitsonixnamikij (Mat. 10:32-38). Komo ijkon panoua, amo xionmosenkaua. Amo tikmatij, xa kipataskej kemej tanemiliaj komo tikonsentoka kuali tionmonejnemiltia uan tikontemoua tiontamachtis ika Biblia kemej kintaneltoktis (Hech. 17:2; 1 Ped. 2:12; 3:1, 2, 7).
18, 19. 1) ¿Keniuj Bernabé kipaleuij Saulo uan keniuj tapaleuij nejon? 2) ¿Keniuj uelis tikchiuaskej kemej Bernabé uan Saulo?
18 Keman Saulo mokepak Jerusalén, tokniuan amo kineltokayaj ke katkaya semej imomachtijkauj Jesús. Sayoj ke Bernabé kipaleuij, uan tatitanilmej kuali kiselijkej Saulo, uan yejua mokauak iniuan seki tonalmej (Hech. 9:26-28). Maski moyekpiaya, amo pinauaya kiteixmatiltis kuali tanauatilmej (Rom. 1:16). Moyolchikauak uan tanojnotsak Jerusalén, kampa yejua peuak kintajyouiltia imomachtijkauan Jesús. Uan judíos akin nemiaj Jerusalén semi kitauelitakej Saulo, porin kiitakej ke kipatakaya itaneltokalis uan axkan kinekiaj kimiktiskej. Sayoj ke, “keman tokniuan kimatkej, kiuikakej hasta Cesarea uan kititankej maj youi Tarso” (Hech. 9:30). Jesús kichiuak maj tokniuan kiluikan Saulo toni monekia kichiuas, uan yejua tatakamatik. Uan ijkon Saulo uan tokniuan kuali yetoyaj.
19 Biblia kijtoua ke Bernabé kitemoj kipaleuis Saulo. Nejon tapaleuij maj kuali mouikakan. Uan tejuan, ¿keniuj uelis tikchiuaskej kemej Bernabé? No ijkon moneki tiktemoskej tikinpaleuiskej akin yankuixtok peuak tanojnotsaj. Xa uelis iniuan titanojnotsaskej uan tikinpaleuiskej maj mochiuakan kuali itekitikauan Jehová. Komo ijkon tikchiuaj, Jehová semi techtatiochiuis. Uan komo tejuan yekin peua titanojnotsaj, ¿keniuj uelis tikchiuaskej kemej Saulo? Moneki timokauaskej maj techpaleuikan tokniuan akin miak xiujmejya kitekitilianij Jehová. Ijkon okachi kuali titanojnotsaskej, okachi tiyolpakiskej uan uelis peuas kuali timouikaskej iniuan nejon tokniuan.
“Miakej taneltokakej iuan toTekotsin” (Hechos 9:31-43)
20, 21. ¿Toni kichiujkej tokniuan ne uejkauj uan toni kichiuaj axkan keman amo kinixnamikij?
20 ¿Toni panok satepan ke Saulo mochiuak imomachtijkauj Jesús uan choloj de Jerusalén? “Tokniuan akin nemiaj Judea, Galilea uan Samaria, yolseujkanemiaj” (Hech. 9:31). ¿Toni kichiujkej keman ijkon moajsiaj? (2 Tim. 4:2). Biblia kijtoua ke tokniuan “okachi takuaujtamatiaj” uan “kimojkatokayaj Jehová uan ichikaualis Dios kinyolseuiaya”. Ijkon uelik mochiuak porin tatitanilmej uan okseki tokniuan akin tayekanayaj kinyolchikaujtoyaj tokniuan uan kuali kiixyekanayaj tanojnotsalis. Yejua nejon kichiuak Pedro. Kinyolchikauato tokniuan akin nemiaj Lida ompa Sarón. Yejua ika, miakej akin ompaka nemiaj “takuaujtamatkej iuan toTekotsin” (Hech. 9:32-35). Uan no, imomachtijkauan Jesús amo sayoj kitemojkej kichiuaskej tein yejuan kinekiaj, ta okachi mosenyolchikauayaj uan kiteixmatiltiayaj kuali tanauatilmej. Ijkon tokniuan “okachi momiakilijtiayaj”.
21 Kemej itech xiuit 1990, itaixpantijkauan Jehová itech miak altepemej no ‘yolseujkanenkej’. Sepasan tekiuanij akin miak xiujmej kintajyouiltijtoyaj tokniuan amo yetoyajok uan yejua ika okachi amo ouijok tanojnotsayaj kampa amo kinkauayaj oso senkis ueliaya tanojnotsayaj. ¿Toni kichiujkej tokniuan? Tel miakej peujkej tanojnotsaj kampa yeski uan nejon tapaleuij maj okachi miakej kikakinij itajtol Dios.
22. ¿Keniuj uelis kuali tikuiskej totiempo komo amo techtsakuiliaj maj titanojnotsakan?
22 Uan tejuan, ¿tiktemouaj titanojnotsaskej komo kampa tinemij tekiuanij amo teyi kijtouanij ke amo uelis titanojnotsaskej? Satanás kiuelitaskia maj techtapololti okseki taman uan maj amo tiktekitilikan Dios (Mat. 13:22). ¡Maj amo tikauakan maj nion teyi techtapololti! Axkan ke tekiuanij amo techtsakuiliaj, maj tiktemokan senkis tikteixmatiltiskej kuali tanauatilmej uan maj tikinyolchikauakan tokniuan, porin nochi uelis ijsiujka mopatas.
23, 24. 1) ¿Toni ome taman techmachtia tein kipanok Tabita? 2) ¿Toni moneki tikixtaliskej tikchiuaskej?
23 Maj tiknemilikan tein kipanok Tabita (akin no kiixmatiaj kemej Dorcas). c Nejin imomachtijkauj Jesús nemia Jope, tein amo uejka moajsia de Lida. Yejua kuali kikuia itiempo uan tein kipiaya, porin “kichiuaya miak taman tein kuali uan semi kinpaleuiaya pobres”. Sayoj ke, ijsiujka kokolispeuak uan momikilij. Semi tayokoyakej tokniuan akin nemiaj Jope, okachiok viudas akin kinpaleuij. Ompa Pedro ajsito kampa kipixtoyaj Tabita para kitokaskej uan nejon tonal kichiuak se milagro tein nion semej tatitanilmej kichiujtoyaj achto. Pedro motataujtij uan kichiuak maj oksepa nemi. Ompa kinnotsak imomachtijkauan Jesús uan nejon siuatsitsin para maj kiitakan Tabita. ¡Semi yolpakkej keman kiitakej ke oksepa yoltoya! Nejon milagro kinyolchikauak para taxikoskiaj keman ejkoskiaj ouijkayomej amo uejkaua. “Itech nochi ueyi xolal Jope momatik nejin, uan miakej taneltokakej iuan toTekotsin” (Hech. 9:36-42).
24 Tein kipanok Tabita techmachtia ome taman tein semi moneki. Yekinika, ke uelis ijsiujka timomikiliskej; yejua ika moneki maj kuali tikuikan totiempo uan maj tikchiuakan tein kiyolpaktia Dios (Ecl. 7:1). Uan ojpatika, ke uelis titakuaujtamatiskej ke oksepa nemiskej akin momikilijkej. Jehová amo kielkauak nochi tein kuali tein kichiuak Tabita uan kitatiochiuij uan no ijkon kichiuas touan. Komo timomikiliaj achto ke ejkos Armagedón, kichiuas maj oksepa tinemikan (Heb. 6:10). Yejua ika, maj tikixtalikan nochipa tikteixmatiltiskej Cristo maski tikpanoskej ouijkayomej oso tiyolseujkanemiskej (2 Tim. 4:2).
a Xikonita recuadro “ Saulo akin katka fariseo”.
b Moita ke sayoj tatitanilmej ueliaj kimakayaj aksa ichikaualis Dios para kichiuas milagros. Sayoj ke nejon tonal moita ke Jesús kimakak tanauatil Ananías para maj kimaka Saulo nejon ichikaualis Dios. Miak tonalmej Saulo amo kinitaskia tatitanilmej, sayoj ke kitetapouijtoskia itajtol Dios. Yejua ika nesi ke Jesús kichiuak nejin para maj Saulo kipiani chikaualis para kichiuaskia tekit tein kimakakej.
c Xikonita recuadro “ Tabita ‘kichiuaya miak taman tein kuali’”.