၁။ ဘုရား​သခင့်​လူမျိုး​တွေ ဘယ်နည်းနဲ့ မေတ္တာပြ​ကြသလဲ။

ဘုရား​လူမျိုးဟာ အချင်းချင်း ချစ်ခင်​ကြ​တဲ့ မိသား​စုကြီး​ပါပဲ။ (၁ ယော. ၄:၁၆၊ ၂၁) အချင်းချင်း​အတွက်​ အကြီးအကျယ် စွန့်လွှတ်​အနစ်နာခံ​တဲ့အခါ​တွေ ရှိ​သလို အများအားဖြင့်​တော့ စာနာ​တဲ့​စကား​၊ ကြင်နာတဲ့​လုပ်ရပ်​လေး​တွေ​အားဖြင့် မေတ္တာပြ​ကြတယ်။ တခြား​သူတွေကို စာနာ​မှု​ပြခြင်းအားဖြင့် “ဘုရား​သခင်​ကို အတုယူ” ကြတယ်။—ဧ. ၅:၁။

၂။ ယေရှု​ ဘယ်လို မေတ္တာ ပြခဲ့သလဲ။

^၂ ယေရှု​ဟာ ယေဟော​ဝါကို အပြည့်အဝ တုပတယ်။ “ဝန်ပိ​လို့ ပင်ပန်း​နေသူတို့၊ ကျွန်တော့်​ဆီ လာ​ကြပါ။ ခင်ဗျား​တို့ကို လန်းဆန်း​စေမယ်။ . . . ကျွန်တော်​ဟာ နူးညံ့​သိမ်မွေ့ပြီး စိတ်​နှိမ့်​ချတယ်” လို့ ယေရှု​ပြောတယ်။ (မ. ၁၁:၂၈၊ ၂၉) ကျွန်တော်​တို့လည်း ယေရှု​ကို တုပ​ပြီး “နိမ့်ကျ​သူကို စာနာ​မှု​ပြ” မယ်​ဆိုရင် ဘုရား​မျက်နှာသာ ခံစား​ရပြီး ပျော်ရွှင်​ပါလိမ့်မယ်။ (ဆာ. ၄၁:၁) မိသား​စု၊ အသင်း​တော်၊ အမှု​ဆောင်​လုပ်ငန်းမှာ စာနာ​မှု ပြနိုင်ပုံ​ကို သုံးသပ်ကြည့်​ကြစို့။

၃။ ခင်ပွန်း​အနေနဲ့ ဇနီးကို ဘယ်လို စာနာ​မှု ပြနိုင်သလဲ။ (ဆောင်းပါး​အစမှာ​ပါတဲ့ ပုံကို ကြည့်ပါ။)

^၃ မိသား​စု​အတွင်း စာနာ​မှု​ပြရာ​မှာ လင်​ယော​က်ျား​က ဦးဆောင်​သင့်တယ်။ (ဧ. ၅:၂၅။ ၆:၄) ဇနီးကို နားလည်​ပေးပြီး ထောက်ထား​စာနာ​ဖို့ လင်​ယော​က်ျား​တွေကို ကျမ်းစာမှာ တိုက်တွန်း​ထားတယ်။ (၁ ပေ. ၃:၇၊ အောက်ခြေမှတ်ချက်) နားလည်မှု​နဲ့ စာနာ​မှု​ဆိုတာ အမြဲ​ဒွန်တွဲ​နေတယ်။ နားလည်မှု​ရှိတဲ့ ခင်ပွန်းဟာ ဇနီး​ဖြစ်​သူနဲ့ ကဏ္ဍ​များစွာမှာ မတူညီ​တာ​ကို သိပေမဲ့ ဇနီး​ထက် ပိုသာတယ်​လို့ မယူဆ​ဘူး။ (က. ၂:၁၈) ဇနီးရဲ့​ခံစား​ချက်ကို ထည့်​စဉ်းစား​ပေးပြီး ဂုဏ်တင်တယ်။ ကနေဒါ​နိုင်ငံ​က ဇနီး​တစ်ဦး သူ့​ခင်ပွန်း​အကြောင်း​ ဒီလို​ပြောတယ်– “ကျွန်မ​ရဲ့ ခံစား​ချက်ကို ဘယ်တော့မှ အထင်မသေး​ဘူး။ ‘အဲဒီ​လို မတွေး​နဲ့’ လို့ မပြော​ဘဲ ကောင်းကောင်း နားထောင်​ပေးတယ်။ လိုအပ်​ရင်​တော့ ကြင်ကြင်နာနာ တည့်မတ်​ပေးတယ်။”

၄။ တခြား​အမျိုးသမီး​တွေ​နဲ့ ပြောဆို​ဆက်ဆံ​ရာ​မှာ ဇနီးကို စာနာ​ကြောင်း ဘယ်လို ပြနိုင်သလဲ။

^၄ စာနာ​မှု​ရှိတဲ့ ခင်ပွန်းဟာ ဇနီးရဲ့​ခံစား​ချက်ကို ထည့်​စဉ်းစား​ပေးတယ်။ တခြား​အမျိုးသမီး​တွေ​နဲ့ ပရောပရည် မ​လုပ်​ဘူး။ မသင့်​တော်တဲ့ စိတ်ဝင်စားမှု မပြ​ဘူး။ လူမှု​မီဒီယာ​နဲ့ အင်တာနက် သုံးတဲ့​အခါ​မှာလည်း ပရောပရည် မ​လုပ်​ဘူး။ (ယောဘ ၃၁:၁) ဇနီးကို သစ္စာရှိ​တာ​ဟာ ဇနီးကို ချစ်လို့​သာမက ဘုရား​ကို ချစ်​ပြီး မကောင်းမှု​ကို မုန်း​လို့ ဖြစ်တယ်။—ဆာလံ ၁၉:၁၄။ ၉၇:၁၀ ကိုဖတ်ပါ။

၅။ ဇနီး​ဖြစ်​သူက ခင်ပွန်းကို စာနာ​မှု ဘယ်လို​ပြနိုင်သလဲ။

^၅ ခင်ပွန်းဟာ ဦးခေါင်း​ဖြစ်တဲ့ ယေရှု​ခရစ်ကို တုပ​တဲ့အခါ​ ဇနီး​ဘက်က “အလွန်​ရိုသေ” ဖို့ လွယ်ကူ​သွားမယ်။ (ဧ. ၅:၂၂-၂၅၊ ၃၃) ရိုသေ​လေးစား​တတ်တဲ့ ဇနီးဟာ ခင်ပွန်းရဲ့ ခံစား​ချက်၊ အထူးသဖြင့် အသင်း​တော်​တာဝန်တွေ၊ တခြား​ပြဿနာတွေနဲ့ အလုပ်​ရှုပ်​နေချိန်မှာ နားလည်​ပေးတယ်။ ဗြိတိန်​နိုင်ငံက ညီအစ်ကို​တစ်ယောက် ဒီလို​ပြောတယ်– “ကျွန်တော်​ စိတ်​အနှောင့်အယှက်​ဖြစ်လို့ အမူအရာ​ပျက်​တဲ့အခါ​ ကျွန်တော့်​ဇနီး ချက်ချင်း ရိပ်မိ​လေ့​ရှိတယ်။ ပညာအလိမ္မာ ၂၀:၅ မှာပါတဲ့ မူ​အတိုင်း ပြောလို့​ရတဲ့ ကိစ္စတွေကို ထုတ်ပြော​လာစေဖို့ သင့်တော်​တဲ့ အချိန်​ကို စောင့်​ပြီး ကျွန်တော့်​ခံစား​ချက်ကို ‘ခပ်ယူ’ တတ်တယ်။”

၆။ တခြား​သူတွေကို စာနာ​တတ်ဖို့ ကျွန်တော်​တို့​အားလုံး ကလေးတွေကို ဘယ်လို အားပေး​နိုင်သလဲ။ ဘာ​ကောင်းကျိုး ရနိုင်သလဲ။

^၆ မိဘ​အချင်းချင်း စာနာ​မှု​ပြတာက သားသမီးတွေ​အတွက်​ ပုံသက်သေ​ကောင်း ပြရာ​ရောက်တယ်။ တခြား​သူတွေကို စာနာ​တတ်ဖို့ သားသမီးတွေကို သင်ပေး​ရမှာ မိဘတွေရဲ့ တာဝန်ပဲ။ နိုင်ငံတော်​ခန်းမ​ထဲ လျှော​က်​မပြေး​ဖို့၊ စုဆုံပွဲ​တွေ​မှာ အစားအသောက် တန်းစီတဲ့​အခါ​ အသက်ကြီးသူ​တွေကို ဦးစား​ပေးဖို့ သင်ပေး​နိုင်တယ်။ အသင်း​တော်​တစ်ခုလုံး​က​လည်း မိဘတွေကို ကူညီ​ပေးနိုင်တယ်။ တံခါး​ဖွင့်​ပေးတာ​လို စာနာ​မှု​ရှိတာ​တစ်ခုခု လုပ်ပေးတဲ့​အခါ​ ချီးမွမ်း​သင့်တယ်။ ဒီနည်းအားဖြင့် “ရယူခြင်း​ထက် ပေးကမ်းခြင်းက ပိုပျော်​ရွှင်​စေ” မှန်း ကလေးတွေကို သိလာ​စေနိုင်တယ်။—တ. ၂၀:၃၅။

၇။ နားမကြား​တဲ့​သူကို ယေရှု​ ဘယ်လို စာနာ​မှု​ပြသလဲ။ ဘာသင်ခန်းစာ​တွေ ရသလဲ။

^၇ တစ်ခါ​က ဒေ​ကာ​ပေါလိ​နယ်​မှာ ရောက်နေတဲ့ ယေရှု​ဆီ “နားမကြား၊ စကား​မပြောနိုင်တဲ့ လူတစ်ယောက်ကို” ခေါ်လာကြတယ်။ (မာ. ၇:၃၁-၃၅) ယေရှု​က လူအများ​ရှေ့ ကုပေး​မယ့်​အစား “လူအုပ်​ထဲ​ကနေ သီးသန့်​ခေါ်ထုတ်​သွားပြီး” ကုပေး​တယ်။ ဘာကြောင့်လဲ။ နားမကြား​တဲ့​သူ လူတွေ​ရှေ့ အနေရခက်​မှာ​ကို သိ​နေလို့ပဲ။ ကျွန်တော်​တို့​ကတော့ အံ့ဖွယ်​နည်းနဲ့ မ​ကုပေး​နိုင်​ ပေမဲ့​ ညီအစ်ကို/မ​တွေရဲ့ လိုအပ်ရာ​နဲ့ ခံစား​ချက်တွေကို နားလည်​စာနာ​ပေး​သင့်တယ်။ “မေတ္တာ​စိတ် ရှိစေဖို့၊ အကျင့်​ကောင်း​တွေ ကျင့်​စေဖို့ တိုက်တွန်း​အားပေးပြီး အချင်းချင်း ထောက်ထား​စာနာ​ကြစို့” လို့ တမန်တော်​ပေါလု​ ရေး​တယ်။ (ဟီ. ၁၀:၂၄) ယေရှု​က နားမကြား​သူရဲ့ ခံစား​ချက်ကို နားလည်​ပေးပြီး စာနာ​မှု​ပြတယ်။ တကယ့် ပုံသက်သေ​ကောင်း​ပါပဲ။

၈၊ ၉။ အိုမင်းမစွမ်း​သူတွေကို ဘယ်နည်းတွေနဲ့ စာနာ​မှု​ပြနိုင်သလဲ။ ဥပမာ​ပေးပါ။

^၈ အသက်ကြီးသူ၊ မသန်စွမ်း​သူတွေကို စာနာ​ပါ။ ခရစ်ယာန်​အသင်း​တော်ရဲ့ အမှတ်အသား​ဟာ ပြီးမြောက်နိုင်စွမ်း မဟုတ်​ဘဲ မေတ္တာ​ဖြစ်တယ်။ (ယော. ၁၃:၃၄၊ ၃၅) အသက်ကြီး​သူတွေ၊ မသန်စွမ်း​သူတွေ အများကြီး မလုပ်​ဆောင်​နိုင်ပေမဲ့ အစည်းအဝေး​၊ အမှု​ဆောင်မှာ ပါဝင်နိုင်​အောင် ကူညီ​ပေးဖို့ ကျွန်တော်​တို့ကို မေတ္တာ​က လှုံ့ဆော်​ပေးတယ်။ (မ. ၁၃:၂၃) ဘီးတပ်​ကုလားထိုင် သုံး​နေရတဲ့ မို​က်​ကယ်​ဟာ မိသား​စုနဲ့ အမှု​ဆောင်​အုပ်စု​ထဲ​က ညီအစ်ကိုတွေရဲ့ အကူအညီ​အတွက်​ ကျေးဇူး​တင်တယ်။ “သူတို့ရဲ့ အကူအညီ​ကြောင့် အစည်းအဝေး​အားလုံးနီးပါး တက်​နိုင်ပြီး အမှု​ဆောင်မှာ မှန်မှန် ပါဝင်​နိုင်ပြီ။ အထူးသဖြင့် လူထုရှေ့ သက်သေခံခြင်း​ကို သိပ်​ကြိုက်တယ်” လို့​ပြောတယ်။

^၉ ဗေသလအိမ်​တွေ​မှာ သစ္စာ​ရှိတဲ့ အိုမင်းမစွမ်း​သူတွေ ရှိကြတယ်။ သူတို့ စာရေး​ပြီး၊ ဖုန်းဆက်​ပြီး သက်သေခံ​နိုင်အောင် စီစဉ်​ပေးခြင်း​အားဖြင့် ကြီးကြပ်မှူးတွေ စာနာ​မှု​ပြ​နေကြတယ်။ အသက် ၈၆ နှစ်အရွယ် ဘီလ်​ဟာ ရပ်​ဝေး​မှာ နေထိုင်သူ​တွေ​ဆီ စာရေး​သက်သေခံ​တယ်။ “ဒီ​အခွင့်ထူး​ကို သိပ်​တန်ဖိုး​ထားတယ်” လို့ သူပြောတယ်။ အသက် ၉၀ အရွယ် နန်စီ​က​လည်း “စာရေး​သက်သေခံ​တာ​ဟာ စာတွေ​ကို စာအိတ်​ထဲ ထည့်​လိုက်​ရုံ​ပဲ မဟုတ်​ဘူး။ အမှု​ဆောင်​လုပ်ငန်း ဖြစ်တယ်။ လူတွေ အမှန်တရား သိဖို့ လို​နေတယ်” လို့​ပြောတယ်။ အသက် ၉၇ နှစ်အရွယ် အယ်​သာ​က “အမြဲလိုလို နာကျင်ကိုက်ခဲ​နေတယ်။ တချို့​နေ့​တွေ​ဆို အဝတ်အစား​လဲ​ဖို့​တောင် ခက်တယ်” လို့ ပြောတယ်။ ဒါတောင် ဖုန်း​နဲ့ သက်သေခံ​ပြီး ပြန်လည်ပတ်မှု​ကောင်း​တွေ ရှိတယ်။ အသက် ၈၅ နှစ်အရွယ် ဘာ​ဘ​ရာ​က “ကျန်းမာရေး​မကောင်း​လို့ အမှု​ဆောင်မှာ ပုံမှန် မပါဝင်နိုင်​ဘူး။ ဒါပေမဲ့​ ဖုန်း​နဲ့​သက်သေခံ​ရလို့ လူတွေကို စကား​ပြော​နိုင်ခဲ့တယ်။ ကျေးဇူး​ပါ၊ ယေဟော​ဝါ” လို့ ပြောတယ်။ သူတို့​အုပ်စု​ဟာ တစ်နှစ်​အတွင်း အမှု​ဆောင်​လုပ်ငန်းမှာ ၁,၂၂၈ နာရီ​ ပါဝင်ခဲ့ပြီး စာ ၆,၂၆၅ စောင် ရေးပို့​ခဲ့​တယ်။ လူ ၂,၀၀၀ ကျော်​ကို ဖုန်း​နဲ့​သက်သေခံ​ပြီး စာပေ​ပေါင်း ၆,၃၁၅ စောင် ဝေငှ​ခဲ့​တယ်။ ယေဟော​ဝါ သိပ်​ရွှင်လန်း​မှာ သေချာ​တယ်။—ပညာ. ၂၇:၁၁။

၁၀။ အစည်းအဝေး​တွေကနေ အကျိုး အပြည့်အဝ ရအောင် ညီအစ်ကိုတွေကို ဘယ်လို ကူညီ​ပေးနိုင်​မလဲ။

^၁၀ အသင်း​တော်​အစည်းအဝေး​မှာ စာနာ​မှု ပြပါ။ စာနာ​မှုက အစည်းအဝေး​တွေကနေ အကျိုး အပြည့်အဝ ရအောင် ကူညီ​ပေးနိုင်တယ်။ ဘယ်​နည်းနဲ့လဲ။ တစ်နည်း​ကတော့ တခြား​သူတွေ အာရုံ​မ​ပျံ့လွင့်​အောင် အချိန်​မီ လာ​ခြင်း​ပါပဲ။ ကြို​မမြင်နိုင်တဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေ​ကြောင့် နောက်ကျ​တာ​မျိုး ရှိ​နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့​ နောက်ကျတဲ့​အကျင့်​ ရှိနေမယ်​ဆိုရင် စာနာ​မှု ပို​ပြ​နိုင်မယ့်​နည်းတွေကို စဉ်းစား​သင့်တယ်။ ယေဟော​ဝါနဲ့ ယေရှု​ဟာ ကျွန်တော်​တို့ရဲ့ အိမ်ရှင်​တွေ​ဖြစ်ကြောင်း​လည်း သတိ​ရသင့်တယ်။ (မ. ၁၈:၂၀) သူတို့ကို လေးစား​မှု​ပြသင့်တယ်။

၁၁။ အစည်းအဝေး​မှာ တာဝန်ရ​သူတွေဟာ ၁ ကောရိန္သု ၁၄:၄၀ ပါ လမ်းညွှန်ချက်ကို ဘာကြောင့် လိုက်နာသင့်​သလဲ။

^၁၁ ညီအစ်ကိုတွေကို စာနာ​မယ်​ဆိုရင် “အရာရာကို​ နည်း​လမ်း​တ​ကျ၊ စည်းစနစ်တကျ လုပ်ဆောင်ကြပါ” ဆိုတဲ့ ညွှန်ကြားချက်​ကိုလည်း လိုက်နာပါ​လိမ့်မယ်။ (၁ ကော. ၁၄:၄၀) အစည်းအဝေး​မှာ တာဝန်ရ​တဲ့ ညီအစ်ကို​တွေဟာ အချိန်​တိကျခြင်း​အားဖြင့် လိုက်နာ​နိုင်တယ်။​  ဒါဟာ​ နောက်​ဟောပြောသူ​ကိုသာမက အသင်း​တော်ကို​ပါ စာနာ​ရာ​ရောက်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲ​ဆိုတော့ အဝေး​ကြီး ပြန်​ရမယ့်​သူတွေ ရှိ​နိုင်တယ်။ တချို့​က အများသုံး​ယာဉ်​ကို သုံး​ကြရတယ်။ တချို့​မှာ​တော့ အိမ်ပြန်ချိန်​ကို စိတ်မရှည်​စွာ စောင့်ဆိုင်း​နေတဲ့ မယုံကြည်သူ အိမ်ထောင်ဖက်​တွေ ရှိကြတယ်။

၁၂။ အလုပ်​ကြိုးစားတဲ့ အကြီးအကဲ​တွေကို ဘာကြောင့် ရိုသေ​လေးစား​သင့်သလဲ။ (“ ဦးဆောင်နေသူ​တွေကို စာနာ​ပါ” လေးထောင့်ကွက်​ကို ကြည့်ပါ။)

^၁၂ အသင်း​တော်မှာ အလုပ်​ကြိုးစားတဲ့၊ အမှု​ဆောင်မှာ ထက်ထက်သန်သန် ဦးဆောင်​ပေးနေတဲ့ သိုးထိန်းတွေကို မေတ္တာနဲ့ ရိုသေ​လေးစား​မှု ပြသင့်တယ်။ (၁ သက်သာလောနိတ် ၅:၁၂၊ ၁၃ ကိုဖတ်ပါ။) သင့်အတွက်​ အကြီးအကဲ​တွေရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုကို တန်ဖိုး​ထားကြောင်း တလိုတလား ပူးပေါင်း​လုပ်ဆောင်ခြင်း၊ ထောက်မခြင်း​အားဖြင့် ဖော်ပြပါ။ သင့်ကို “သူတို့ ဂရုစိုက် စောင့်ရှောက်​ပေးနေ” လို့​ပါပဲ။—ဟီ. ၁၃:၇၊ ၁၇။

၁၃။ လူတွေကို ယေရှု​ ဆက်ဆံပုံ​ကနေ ဘာသင်ယူနိုင်သလဲ။

^၁၃ “နင်း​ခြေ​ခံရတဲ့ ကျူပင်​ကို​ချိုး​မှာ မဟုတ်​ဘူး။ ငြိမ်း​ခါနီး မီး​စာ​ကိုလည်း ငြိမ်းသတ်​မှာ မဟုတ်​ဘူး” လို့ ယေရှု​နဲ့​ပတ်သက်ပြီး ဟေရှာယ ကြိုဟော​တယ်။ (ဟေရှာ.​ ၄၂:၃) ယေရှု​က လူတွေကို ချစ်တဲ့​အတွက်​ စာနာ​မှု​ပြတယ်။ နင်း​ခြေ​ခံရတဲ့ ကျူပင်​လို၊ ငြိမ်း​ခါနီး မီး​စာ​လို ဖြစ်နေ​သူတွေရဲ့ ခံစား​ချက်ကို နားလည်​ပေးတယ်။ ဒါကြောင့်​ စာနာ​မှု၊ ကြင်နာမှု ရှိပြီး စိတ်ရှည်တယ်။ ကလေးတွေ​တောင် ယေရှု​အနား လာ​ချင်ကြတယ်။ (မာ. ၁၀:၁၄) ကျွန်တော်​တို့မှာ ယေရှု​လို ထိုးထွင်း​သိမြင်နိုင်စွမ်း၊ သွန်သင်​နိုင်စွမ်း မရှိ​ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့​ ရပ်ကွက်မှာ  ရှိသူတွေကို စာနာ​မှု ပြ​နိုင်တယ်။ အဲဒီ​ထဲမှာ ဘယ်လို၊ ဘယ်​အချိန်​မှာ၊ ဘယ်လောက်​ကြာကြာ စကား​ပြော​သင့်တယ် ဆိုတာ​တွေ ပါဝင်တယ်။

၁၄။ လူတွေနဲ့ စကား​ပြော​ပုံကို ဘာကြောင့် ဂရုစိုက်​သင့်သလဲ။

^၁၄ လူတွေကို ဘယ်လို ပြော​သင့်သလဲ။ ယနေ့ လူ​သန်းပေါင်း​များစွာဟာ အကျင့်​ပျက်​ခြစား​နေတဲ့ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ ဘာသာ​ရေး​ကြောင့် “အရေခွံ​ဆုတ်​ပြီး ပစ်ထား​ခံ” နေရတဲ့အတွက်​ အကောင်းမြင်​စိတ် မရှိ​ဘဲ မျှော်လင့်ချက်​မဲ့​နေကြတယ်။ (မ. ၉:၃၆) ဒါကြောင့်​ ကျွန်တော်​တို့​ပြောတဲ့ စကား​အသုံးအနှုန်း​နဲ့ လေသံ​မှာ စာနာ​မှု​ပါ​ဖို့ လိုတယ်။ လူများစွာဟာ ကျွန်တော်​တို့ရဲ့ ကျမ်းစာ​အသိပညာ​ကြွယ်ဝမှု၊ ကျိုးကြောင်း​ဆင်ခြင်​နိုင်​မှု​ကြောင့်​သာ မဟုတ်​ဘဲ သူတို့ကို စိတ်ရင်းမှန်နဲ့ စိတ်ဝင်စား​ပြီး စာနာ​မှု​ပြလို့ သတင်းကောင်းကို နားထောင်​လေ့​ရှိတယ်။

၁၅။ ကိုယ်​ဟောပြောတဲ့​သူတွေကို စာနာ​ကြောင်း ဘယ်နည်းတွေနဲ့ ပြနိုင်သလဲ။

^၁၅ သက်သေခံ​တဲ့အခါ​ လူတွေကို စာနာ​မှု​ပြ​နိုင်တဲ့​နည်း များစွာ​ရှိတယ်။ မေးခွန်းတွေဟာ ထိ​ရောက်တယ်။ ဒါပေမဲ့​ မေးခွန်း မေးတဲ့အခါ​ စာနာ​မှု၊ လေးစား​မှု ရှိဖို့​ လိုတယ်။ အိမ်ရှင်​က ရှက်​တတ်တယ်​ဆိုရင် ဖြေရခက်​တဲ့ မေးခွန်းတွေ မ​မေး​ဘူးလို့ ရှေ့ဆောင်​တစ်ယောက် ပြောတယ်။ ‘ဘုရား​နာမည်​ကို သိလား။ ဘုရား​နိုင်ငံတော်​​ဆိုတာ​ ဘာလဲ သိလား’ ဆိုတဲ့ မေးခွန်းတွေ​ပေါ့။ အဲဒီ​လို​မေး​မယ့်​အစား “ဘုရား​မှာ နာမည်​ရှိတယ်။ ကျမ်းစာ​ကနေ​ ပြ​ပေးချင်တယ်” လို့ သူ​ပြောလေ့ရှိ​တယ်။ လူတွေ၊ ယဉ်ကျေးမှု​တွေ မတူတဲ့​အတွက်​ ပုံသေ​စည်းမျဉ်း သတ်မှတ်​လို့​တော့ မရဘူး။ ဒေသခံ​တွေ​အကြောင်း​ သိအောင်​လုပ်ပြီး စာနာ​လေးစား​မှု အမြဲ ပြသင့်တယ်။

၁၆၊ ၁၇။ (က) လူတွေ​ဆီ သွားတဲ့အခါ​ ဘယ်လို စာနာ​မှု​ပြနိုင်သလဲ။ (ခ) စာနာ​မှု​ပြတဲ့အနေနဲ့ ဘယ်လောက်​ကြာကြာ စကား​ပြော​သင့်သလဲ။

^၁၆ ဘယ်​အချိန်​မှာ သွားမလဲ။ တစ်အိမ်တက်ဆင်း သွားတာ​က မ​ဖိတ်ခေါ်​ဘဲ​သွားတာ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်​ လူတွေ စကား​ပြော​ဖို့ လိုလိုလားလား​ရှိတဲ့ အချိန်​မှာ သွားဖို့ အရေး​ကြီးတယ်။ (မ. ၇:၁၂) ဥပမာ၊ စ​နေ၊ တနင်္ဂနွေ​နေ့တွေမှာ ရပ်ကွက်​က လူတွေ ကြာကြာ​အိပ်​တတ်​သလား။ ဒါဆို လမ်းပေါ်​သက်သေခံခြင်း၊ လူထုရှေ့​ သက်သေ​ခံခြင်း၊ အိပ်ရာနိုး​နေပြီ​ဖြစ်တဲ့ ပြန်လည်ပတ်မှု​တွေ​ဆီ သွားခြင်း​အားဖြင့် အမှု​ဆောင် စ​နိုင်တယ်။

^၁၇ ဘယ်လောက်​ကြာကြာ နေ​သင့်သလဲ။ လူတွေ အလုပ်များ​တဲ့​အတွက်​ အစပိုင်းမှာ ခဏတစ်ဖြုတ်​ပဲ နေတာ သင့်တော်တယ်။ အချိန်​အကြာကြီး မ​ယူပါ​နဲ့။ (၁ ကော. ၉:၂၀-၂၃) သူတို့ အလုပ်များ​တာ​ကို နားလည်​ပေး​ကြောင်း သိလာတဲ့​အခါ​ နောက်​တစ်ကြိမ်​မှာ ပို​လက်ခံ​ချင်​ပါလိမ့်မယ်။ အမှု​ဆောင်​လုပ်ငန်းမှာ စွမ်းအား​တော် အရည်အသွေးတွေ တင်​ပြမယ်​ဆိုရင် လူတွေကို အမှန်တရား​ထဲ ဆွဲဆောင်​ရာ​မှာ “ဘုရား​သခင်​ရဲ့ လုပ်ဖော်ဆောင်ဖက်တွေ” အဖြစ်​ အသုံးတော်ခံ​နိုင်​ပါလိမ့်မယ်။—၁ ကော. ၃:၆၊ ၇၊ ၉။

၁၈။ တခြား​သူတွေကို စာနာ​မှု​ပြ​ရင် ဘာ​ကောင်းချီးတွေ ရမလဲ။

^၁၈ “နိမ့်ကျ​သူကို စာနာ​မှု​ပြ​တဲ့​သူဟာ ပျော်ရွှင်​ချမ်းမြေ့​တယ်။ ဘေးဆိုး​ကြုံရချိန်​မှာ ယေဟော​ဝါ ကယ်တင်​လိမ့်မယ်။ . . . ကမ္ဘာမြေပေါ်မှာ ပျော်ရွှင်​ချမ်းမြေ့သူလို့ သတ်မှတ်​လိမ့်မယ်” ဆိုပြီး ဆာလံ ၄၁:၁၊ ၂ မှာ ပြောထားတယ်။ မိသား​စု၊ အသင်း​တော်၊ အမှု​ဆောင်​လုပ်ငန်းမှာ တခြား​သူတွေကို စာနာ​မှု​ပြဖို့ အတတ်နိုင်ဆုံး ကြိုးစားပါ။ ဒါဆို အခုရော အနာဂတ်​မှာပါ ကောင်းချီး​များစွာ ခံစား​ရ​ပါလိမ့်မယ်။