IŻ-ŻGĦAŻAGĦ JISTAQSU
Kif nistaʼ nkampa mal-ansjetà?
X’jagħmlek ansjuż?
Jiddeskrivu kif ġieli tħossok int l-istqarrijiet li ġejjin?
“Jien il-ħin kollu naħseb dwar x’jistaʼ jinqalaʼ: ‘Xieraq jiġri. . . ?’ ‘Xieraq ikollna aċċident bil-karozza?’ ‘Xieraq jaqaʼ l-ajruplan li nkunu fuqu?’ Jien ansjuż dwar affarijiet li persuna iktar raġunevoli ma toqgħodx tinkwieta fuqhom.”—Charles.
“Jien inħossni ansjuża l-ħin kollu, bħallikieku kont ħamster li jdur il-ħin kollu fuq rota imma qatt ma jasal imkien. Naħdem bi lsieni barra imma ma nkun qed inwettaq xejn!”—Anna.
“Meta n-nies jgħiduli li għandi xorti li għadni l-iskola, bejni u bejn ruħi ngħid, ‘M’għandhomx idea kemm hi stressanti l-iskola!’”—Daniel.
“Inħoss li jien kontinwament taħt pressjoni kbira. Dejjem ninkwieta dwar dak li se jiġri jew dwar dak li rrid nagħmel.”—Laura.
Fatt tal-ħajja: Qed ngħixu f’dak li l-Bibbja ssejħilhom “żminijiet kritiċi li diffiċli biex issib tarfhom.” (2 Timotju 3:1) Minħabba f’hekk, l-ansjetà tistaʼ teffettwa ż-żgħażagħ daqskemm teffettwa lill-adulti.
L-ansjetà dejjem hi ħażina?
It-tweġiba hija le. Infatti, il-Bibbja tgħid li hu tajjeb li n-nies ikunu ansjużi biex jogħġbu lil dawk li jħobbu.—1 Korintin 7:32-34; 2 Korintin 11:28.
Ukoll, irridu nammettu li l-ansjetà tistaʼ tkun xi ħaġa li timmotivana għat-tajjeb. Pereżempju, ejja ngħidu li l-ġimgħa d-dieħla għandek eżami l-iskola. L-ansjetà tistaʼ ġiegħlek tistudja din il-ġimgħa—u dan jistaʼ jgħinek iġġib marka aħjar!
Ukoll, ftit ansjetà tistaʼ ġġiegħlek toqgħod attent għall-perikli. “Jaf tħossok ansjuż għax tkun taf li qed tagħmel xi ħaġa ħażina u li għandek bżonn tagħmel xi bidliet biex ma tniggżekx il-kuxjenza,” tgħid żagħżugħa jisimha Serena.—Qabbel Ġakbu 5:14.
Fatt tal-ħajja: L-ansjetà tistaʼ taħdem favurik—dment li tqanqlek biex tieħu l-pass it-tajjeb.
Imma xi ngħidu jekk minħabba l-ansjetà tħossok il-ħin kollu mitluf fi ħsibijiet negattivi?
Eżempju: “Moħħi jiġri bija meta noqgħod naħseb dwar modi differenti taʼ kif tistaʼ tiżvolġi sitwazzjoni stressanti,” jgħid Richard li għandu 19-il sena. “Noqgħod il-ħin kollu nhewden fuq is-sitwazzjoni sal-punt li tgħidx kemm niġi ansjuż.”
Il-Bibbja tgħid li “qalb kalma hija l-ħajja tal-ġisem.” (Proverbji 14:30) Min-naħa l-oħra, l-ansjetà tistaʼ ġġib magħha għadd taʼ sintomi fiżiċi xejn sbieħ, bħal uġigħ taʼ ras, stordament, uġigħ fl-istonku, u l-qalb tħabbat b’rata iktar mgħaġġla.
X’tistaʼ tagħmel jekk l-ansjetà donnha qed taħdem kontrik minflok favurik?
Dak li tistaʼ tagħmel
Staqsi lilek innifsek jekk l-ansjetà tiegħek hijiex raġunevoli. ‘Li taħseb dwar ir-responsabbiltajiet tiegħek hi ħaġa; li tkun ansjuż iżżejjed hi ħaġ’oħra. Dan hu bħal meta xi ħadd jipprova jgħum kontra l-kurrent għal sigħat sħaħ f’baħar imqalleb. Jaħli dik l-enerġija kollha imma ma jasal imkien.’—Katherine.
Il-Bibbja tgħid: “Min minnkom billi jkun ansjuż jistaʼ jtawwal għomru mqar bi ftit?”—Mattew 6:27.
Dan xi jfisser: Sakemm l-ansjetà ma twasslekx għal soluzzjoni, din se tkabbarlek il-problema—jew issir il-problema tiegħek.
Imxi ġurnata b’ġurnata. “Aħseb ftit. Dak li int ansjuż dwaru llum se jkun importanti għada? xahar ieħor? sena oħra? jew ħames snin oħra?”—Anthony.
Il-Bibbja tgħid: “Qatt tkunu ansjużi dwar l-għada, għax l-għada se jkollu l-ansjetajiet tiegħu. Hu biżżejjed għal kull ġurnata l-ħażen tagħha.”—Mattew 6:34.
Dan xi jfisser: Ma tantx jagħmel sens li toqgħod tinkwieta fuq il-problemi t’għada—xi problemi minnhom jaf qatt ma jseħħu.
Tgħallem għix b’dak li ma tistax tbiddel. “L-iktar li tistaʼ tagħmel hu li tipprepara kemm jistaʼ jkun għal xi sitwazzjonijiet, imma aċċetta l-fatt li xi sitwazzjonijiet m’għandekx kontroll fuqhom.”—Robert.
Il-Bibbja tgħid: “Il-ħfief mhux dejjem jirbħu t-tiġrija, . . . u lanqas dawk li għandhom l-għarfien ma jkollhom l-approvazzjoni; għax iż-żmien u l-ġrajjiet mhux mistennijin jiġu fuq kulħadd.”—Ekkleżjasti 9:11.
Dan xi jfisser: Xi kultant ma tistax tbiddel iċ-ċirkustanzi tiegħek, imma tistaʼ tbiddel il-mod kif tħares lejhom.
Ħares lejn is-sitwazzjoni b’mod realistiku. “Sibt li għandi nara l-istampa kollha u mhux noqgħod ninkwieta fuq l-irqaqat. Imbagħad niddeċiedi x’inhu l-iktar importanti u nuża l-enerġija tiegħi biex nagħmel dawn l-affarijiet.”—Alexis.
Il-Bibbja tgħid: ‘Aċċertaw ruħkom minn dak li hu iktar importanti.’—Filippin 1:10.
Dan xi jfisser: Nies li jkollhom ħarsa xierqa lejn l-affarijiet, għandhom inqas ċans li jinħakmu mill-ansjetà.
Tkellem maʼ xi ħadd. “Meta kelli ħdax-il sena, kont nispiċċa mmur id-dar vera ansjuża u nibżaʼ niffaċċja l-għada. Ommi u missieri kienu joqogħdu jisimgħuni hekk kif kont niftaħ qalbi magħhom. Imnalla kienu huma. Stajt nafdahom u nitkellem magħhom bil-libertà kollha. Dan għenni niffaċċja l-ġurnata taʼ wara.”—Marilyn.
Il-Bibbja tgħid: “L-ansjetà f’qalb il-bniedem ittaqqalha, imma l-kelma t-tajba tferraħha.”—Proverbji 12:25.
Dan xi jfisser: Ġenitur jew ħabib għandu mnejn ikun jistaʼ jagħtik suġġerimenti prattiċi dwar kif tistaʼ tnaqqas l-ansjetà.
Itlob. “It-talb jgħinni, speċjalment meta nitlob b’mod li nismaʼ lili nnifsi. Għax b’hekk nesprimi dak li qed jagħmilni ansjuża, u mhux noqgħod inżomm kollox ġo fija. Dan jgħinni nirrealizza wkoll li Ġeħova hu akbar mill-ansjetà tiegħi.”—Laura.
Il-Bibbja tgħid: ‘Itfaʼ l-ansjetà kollha tiegħek fuq Alla, għax hu jimpurtah minnek.’—1 Pietru 5:7.
Dan xi jfisser: It-talb mhux qiegħed hemm biex insolvu l-problemi tagħna waħedna. Hu komunikazzjoni reali m’Alla Ġeħova, li jwiegħed: “Tibżax, għax jien miegħek. Tiċċassax ’l hemm u ’l hawn [jew, tkunx ansjuż], għax jien Alla tiegħek. Jien inqawwik. Jien ngħinek verament.”—Isaija 41:10.