1. Zu-loe-bʋs la d maood ne? Bõe yĩng t’a Zeova sũur noom ne a nin-buiidã? (Ges-y fot-rãmbã sẽn be yĩngrã.)

DŨNI-KÃNGA pʋgẽ vɩɩmã pa nana ye. Wala makre, tõnd sʋkã, wʋsg bẽeda bã-kɛgemse. Sãnda me kʋʋlame, la b segd n ges b roagdb sẽn kʋʋl me yelle. Kẽer me tʋmda wʋsgo. La pa b sẽn dat n da teed ligd sẽn toe ye. Yaa sẽn na yɩl tɩ b zakã rãmb paam bũmb nins sẽn yaa tɩlɛ ne b vɩɩmã bala. Wʋsg meng nengẽ, pa zu-loe-kãensã a yembr bal ye. Mi n naaga taaba. Kɩtame tɩ sẽkã yell yaa toogo, yaa yaamse, tɩ ligd ning d sẽn paamdã me pa sekd ye. La tõnd ned kam fãa kɩsa sɩd t’a Zeova na n sõng-a lame. D miime me tɩ yɛlã na n toeemame, bala a Zeova pʋlmame tɩ manegr n wate. D sẽn tar tẽeb woto wã noom-a-la wʋsgo!

2. Bõe la Ezayi 40:29 wã yeta, tɩ kengd tõnd raoodo? La d sã n pa gũusi, bõe la d tõe n wa tagsdẽ?

² Wakat ninga, y mi n getame tɩ y zu-loeesã rat n looga y nug bɩ? Bãng-y tɩ y pa y yembr ye. Biiblã wilgdame tɩ pĩnd wẽndẽ, wẽn-sakdb kẽer me ra mi n tagsame tɩ b pa na n le tõog n mao ye. (1 Rĩm. 19:4; Zoob 7:7) Bõe n sõng-b tɩ b tõog toogo? B teega a Zeova n paam pãnga. Sɩd me, Biiblã yeelame t’a “kõta ned ning sẽn yɛ wã pãnga.” (Eza. 40:29) Bʋko, neb kẽer sẽn  tũud a Zeova wa n tagsame tɩ b zu-loeesã tɩɩm yaa b sẽn na n bas a Zeova tũudmã tʋʋm wakat bilfu. B getame tɩ yaa zɩɩbo, la tɩ pa bũmb sẽn sõngd ned t’a vɩɩm tall bark ye. Rẽ n so tɩ b bas Biiblã karengo, tigissã kẽnde, la koɛɛgã moonego. Yaool n yaa woto bal la a Sʋɩtãan data.

3. a) Bõe la d tõe n maane, t’a Sʋɩtãan ra tõog tɩ d koms raoodo? b) Bõe yell la d na n gom sõs-kãnga pʋgẽ?

³ A Sʋɩtãan miime tɩ tõnd sã n wɩngd ne tũudmã tʋʋmã, kõta tõnd pãng la raoodo. A yaool n pa rat woto ye. Sũ-sãamsã la yaamsã sã n wa yaa wʋsgo, ra n bas-y tɩ rẽ kɩt tɩ y zãag y meng ne a Zeova ye. Modg-y tɩ yãmb ne yẽ zoodã paase, bala Biiblã yeelame tɩ yẽ n na “n paas yãmb pãnga,” la a “kɩt tɩ yãmb yɩ neb sẽn ka vigsd ye.” (1 Pɩy. 5:10; Zak 4:8) Sõs-kãnga pʋgẽ, d na n deng n gesa wãn to la Ezayi 40:26-31 wã sõngd tõnd tɩ d bãng t’a Zeova sɩd tõe n kõo tõnd pãng la raoodo. Rẽ poore, d na n goma zu-loees a yiib yelle. Yaa zu-loees sẽn tõe n wa kɩt tɩ d pa le tũud a Zeova ne yẽesem ye. La d na n yãa Biiblã sagls sẽn tõe n sõng-d to-to tɩ d mao ne zu-loe-kãense.

4. Ezayi 40:26 sõngda tõnd tɩ d bãng bõe?

⁴ Karm-y Ezayi 40:26. Ned kae n tõe n sõd ãdsã n bãng b sõor ye. Siãnsã bãngdb tagsdame tɩ ãd-sull ning b sẽn boond tɩ voalakte wã bal ãds sõor yɩɩda milyaar 400. La a Zeova pʋda ãndũniyã ãdsã fãa yʋy n boondẽ. Rẽ wilgda tõnd bõe? A Zeova sã n mii ãdsã sẽn pa vɩ wã hal n tẽr ãdg fãa yʋʋre, yaa vẽeneg tɩ tõnd sẽn tũud-da wã la a mi n yɩɩda, tɩ d ned kam fãa yell pak-a. Bala, tõnd pa tũud-a modgr yĩng ye. Yaa d sẽn nong-a wã yĩnga. (Yɩɩn. 19:2, 4, 15) Tõnd Ba sẽn be saasẽ wã mii tõnd ned kam fãa sõma. Biiblã wilgame t’a mii baa tõnd “zugã zoobd fãa” sõore. (Mat. 10:30) Yɩɩn-gʋlsdã yeelame t’a Zeova “mii burkĩmbã rasmã,” rat n yeel tɩ bũmb ning fãa sẽn maand b vɩɩmã pʋgẽ daar fãa wã. (Yɩɩn. 37:18) Hakɩɩka, a Zeova mii y zu-loeesã fãa. A tõe n kõ-y-la pãng tɩ y tõog n mao ne b fãa yembr-yembre.

5. Bõe yĩng tɩ d tõe n kɩs sɩd t’a Zeova tõe n kõo tõnd pãnga?

⁵ Karm-y Ezayi 40:28. A Zeova pãngã ka to ye. D rɩk makr ne wĩntoogã a sẽn naanã. Wĩntoogã pãng labsame. Bãngd a David Bodanis yeelame tɩ walem ning wĩntoogã sẽn yiisd segõnd fãa wã taa b sẽn na n naag bõmb-dãmb milyaar-dãmb n pusi. Bãngd a to me magame n mik tɩ walem ning wĩntoogã sẽn yiisd segõnd a ye pʋgẽ wã taa kʋʋrã sẽn sekd dũniyã gill nebã na maan b sẽn dat fãa yʋʋm tus 200 pʋgẽ. Dẽnd d tõe n basa d yam tɩ sẽn wa n yaa zu-loɛɛg ning fãa, sẽn naan-a wĩntoogã tõe n kõo tõnd pãng tɩ d tõog n mao.

6. A Zeezi sẽn yeel tɩ yẽ yubl-balgrã yaa faoogã rat n yeelame tɩ bõe? D sẽn mi rẽ wã, bõe la d segd n maane?

⁶ Karm-y Ezayi 40:29. A Zeova tũubã kõta tõnd sũ-noog wʋsgo. A Zeezi ra yeela a karen-biisã yaa: “Rɩk-y mam yubl-balgr n pidi.” A paasame yaa: “Yãmb na paam vʋʋsgo. Bala, yubl-balgr ning mam sẽn pit yãmbã yaa faoogo, la zɩɩb ning mam sẽn tʋkd yãmbã yaa faasga.” (Mat. 11:28-30) A gomdã yaa sɩda! Wakat ninga, d sã n wa rabd tigissã bɩ koɛɛgã moonego, yaamsã tar-d lame, wall d yamã ka be bũmb maaneg ye. La tigissã bɩ koe-moonegã poore, d sũur noomame, bala d paama yolsgo, n tar daood n na n kell n mao ne d zu-loeesã. Sɩd-sɩdã, a Zeezi yubl-balgrã yaa faoogo.

7. Togs-y kibar sẽn wilgd tɩ Matye 11:28-30 goamã yaa sɩda.

 ⁷ D gom saam-bi-poak a ye yelle. A bẽeda yaams bãaga, yam-ka-m-menga, la zu-zab-toaaga. Kɩtame tɩ mi n yaa toog wʋsg ne-a t’a kẽng tigissã. Daar a ye, a maana modgr n kẽng tigsga, tɩ sõng-a hal wʋsgo. Ad a sẽn yeele: “Tigsgã sasa, b goma raood komsgã yelle. Sõsdã sẽn da gomd to-to wã ra wilgda vẽeneg t’a kʋmda nebã nimbãanega, la t’a ningda a meng b zĩigẽ. Kɩtame meng tɩ m pa tõog m nintãmã ye. Tẽega maam tɩ pʋd n yaa tigissã waoong n na n sõng-ma.” A sũur yɩɩ noog wʋsg a sẽn modg n kẽng tigsgã!

8, 9. A Poll sẽn yeel tɩ yaa ‘yẽ pãn-komsmã wakat la a tar pãngã’ rat n yeelame tɩ bõe?

⁸ Karm-y Ezayi 40:30. Baa d bãngr la d minim sẽn yaa to-to fãa, bũmb kẽer la d pa tõe n maan ne d meng pãnga. D ned kam fãa segd n sak n deega rẽ. Tʋm-tʋmd a Poll tõog n maana bũmb toor-toore, la pa a sẽn da ratã fãa la a tõog n maan ye. A goma rẽ yell ne a Zeova, la a Zeova yeel-a lame: “Yaa pãn-komsmã pʋg la mam pãngã maand a tʋʋmde.” A Poll wʋma gomdã võore. Ad a sẽn yeele: “Yaa mam pãn-komsmã wakat la mam tar pãnga.” (2 Kor. 12:7-10) Woto rat n yeelame tɩ bõe?

⁹ A Poll sɩd bãngame tɩ bũmb kẽer n be a sẽn pa tõe n maan ne a meng pãnga, la tɩ yaa tɩlɛ t’a paam tɩ Wẽnnaam sẽn yaa pãn-kãseng soabã sõng-a. A sã n wa pa tar pãnga, Wẽnnaam vʋʋsem sõngã tõe n kõ-a-la pãnga. Vʋʋsem sõngã pʋd n tõe n sõng-a lame t’a maan a sẽn da pa tõe n maanã. Tõnd me tõe n paama sõngr a woto. A Zeova sã n kõ tõnd a vʋʋsem sõngã, d paamda pãng la raoodo.

10. Wãn to la a Zeova sõng a Davɩɩd ne a vʋʋsem sõngã maasem?

¹⁰ Wẽnnaam sõnga yɩɩn-gʋlsd a Davɩɩd naoor wʋsg ne a vʋʋsem sõngã maasem t’a paam pãng la raoodo. Ad a sẽn yeel Wẽnnaam: “Ne yãmb pãnga, mam zoet n segda tãb-bi-sulli, ne mam Wẽnnaamã pãnga, mam gãndgda lalga.” (Yɩɩn. 18:30) Zu-loees kẽer yaa wa lals sẽn zãnte, tɩ d pa tõe n gãndg-b ne d meng pãng ye. Yaa tɩlɛ tɩ d paam t’a Zeova teel-do.

11. Wãn to la vʋʋsem sõngã tõe n sõng tõnd tɩ d mao ne d zu-loeesã?

¹¹ Karm-y Ezayi 40:31. Pa-nand-tugr sẽn tõe n yɩk n pa yĩngr n kaoosã, pa ne a meng pãng bal ye. Yaa yĩngr pems-tʋʋlgã n sõngd-a t’a zẽk n kul yĩngri, n pa nams wʋsg ye. Yãmb me sã n wa neẽ tɩ zu-loɛɛg ning yɩɩda y pãnga, bɩ y tẽeg pa-nand-tugr yelle. Yõk-y-yã a Zeova sɛɛg t’a sõng-y ne a vʋʋsem sõngã b sẽn boond tɩ “sõangdã,” tɩ y paam pãnga. (Zã 14:26) Sẽn wa n yaa sasa ning fãa, d tõe n pʋʋsa a Zeova n kos a vʋʋsem sõngã. Wakat ning menga, tõnd ne d tẽed-n-taag moor sã n yõsge, tõe n yɩɩ tɩlɛ tɩ d pʋʋs a Zeova n kos a sõngre. La bõe yĩng tɩ mo-yõs mi n be d sʋka?

12, 13. a) Bõe yĩng tɩ mo-yõs mi n be kiris-neb sʋka? b) A Zozɛf kibarã wilgda tõnd bõe a Zeova mengã zugu?

¹² Yaa d fãa sẽn pa zems zãngã la mo-yõsã sẽn mi n be wã. Rẽ n so tɩ d tẽed-n-taag mi n maan bũmb wall a yeel bũmb tɩ yik d sũuri, pa rẽ bɩ yaa tõnd n maan bũmb ning tɩ yik d to sũuri. Mo-yõsr ning tõe n yɩɩ makr tɛkẽ! La a Zeova ratame tɩ d modg n wa tõe n naag d tẽed-n-taasã n tʋm yam a yembre. Rẽ la d wilgd tɩ d maanda sɩd ne-a baa ne mo-yõsã, wa d sẽn maood n maand sɩd ne-a zu-loees a taabã pʋgẽ wã. A nonga d tẽed-n-taasã fãa, baa ne b sẽn pa zems zãngã. Tõnd me segd n maana woto.

¹³ A Zeova pa pẽsgd yell tɩ ra mak ned  tẽeb ye. A Zozɛf kibarã wilgda rẽ. A bi-bɩɩlem wakate, a ba-biis n koos-a yembdo, sũ-kiir yĩnga, tɩ b tall-a n kẽng Ezipti. (Sɩng. 37:28) A Zeova ra nee b sẽn da namsd a zoa a Zozɛf sẽn tũud-a ne pʋ-peelmã. Yaa vẽeneg tɩ ra sãamda a Zeova sũuri. La a basame tɩ b maan b sẽn datã. Kaoosg zugẽ, b sẽn wa n dõd a Zozɛf t’a ra rat n yõga a Potifaar pagã, n kẽes-a roogã, a Zeova pa fãag-a a rõatbã nugẽ ye. La rat n yeelame t’a Zeova ra pa be ne a Zozɛf bɩ? Ayo. Biiblã yeelame t’a Zeova “kɩtame t’a Zozɛf paamd tõogr ne bũmb nins fãa a sẽn maandã.”—Sɩng. 39:21-23.

14. Bõe yĩng tɩ d rat n “zãgs sũ-yikri,” la wãn to la na n naf tõnd mengã?

¹⁴ D gom a Davɩɩd me sẽn da yaa a Zeova zoa wã yelle. Neb sẽn yã namsg wa a Davɩɩd pa waoog ye. La a pa bas tɩ rẽ kɩt t’a lebg sũ-to-ned ye. Ad a sẽn yeele: ‘Zãgs sũ-yikri, la f bas sũ-puugri. Sik f sũuri, t’a ra wa kɩt tɩ f maan sẽn yaa wẽng ye.’ (Yɩɩn. 37:8) Bʋʋm waoog sẽn kɩt tɩ d segd n “zãgs sũ-yikri,” la sẽn yɩɩd fãa, yaa d sẽn dat n dɩk a Zeova togs-n-taarã. A “ka sɩbgd tõnd wa sẽn zems d yel-wẽnã ye.” (Yɩɩn. 103:10) La ned sã n “zãgs sũ-yikri,” nafda yẽ mengã me. Bala, sũ-yikr wata ne bãase, wala tãnsiyõ, vʋʋsmã bãase, sãoor bãase, la pʋgã roog bãase. Sẽn paase, ned sũur sã n yiki, a pa le tõe n tags neer ye. Tõe n kɩtame tɩ d gom goam wall d maan bũmb tɩ zab d taabã, tɩ rẽ me wa sãam d sũur hal tɩ d yamã kae d meng ye. Dẽnd d sã n mao n tõogd d sũurã, n paam tɩ d yam gãe, rẽ n são. Sɩd me, ad Biiblã sẽn yeele: “Yam-gãneg kõta yĩns vɩɩm.” (Yel. 14:30) Woto wã, d tẽed-n-taag sã n maan bũmb tɩ sãam d sũuri, d manesem segd n yɩɩ wãna? Bõe la d tõe n maan tɩ laafɩ le zĩnd d sʋka? Biiblã kõta saglse, tɩ d sã n tũ bɩ na n sõng-do.

15, 16. D tẽed-n-taag sã n maan bũmb tɩ sãam d sũuri, bõe la d segd n maane?

¹⁵ Karm-y Efɛɛs-rãmb 4:26. Neb nins sẽn pa tũud a Zeova wã sã n maan-d sẽn pa segde, pa sãamd d sũur wʋsg ye. Bala, pa lingr ye. La sã n yaa d tẽed-n-taag wall d zakã ned n gom gomd bɩ n maan bũmb tɩ zabd tõndo, tõe n sãama d sũur wʋsgo. La d sã n pa tõe n bas yellã tɩ sa, d maanda wãna? D na n basame tɩ d sũur puud ne a soaba, hal n kaoos yʋʋm bɩ, bɩ d na n tũu Biiblã sagls n welg yellã tao-tao? D sã n bas tɩ kaoosdẽ, yɩl n wa welg yellã tɩ laafɩ le zĩnd d sʋkã me na n lebgda toog n paasdẽ.

¹⁶ La y tẽed-n-taag sã n maan bũmb tɩ sãam y sũuri, tɩ y rat n yĩm n pa tõe? Bõe  la y tõe n maane, n tõog tɩ laafɩ le zĩnd y sʋka? Pipi, pʋʋs-y-yã a Zeova n togs yellã. Kos-y-yã-a t’a sõng-y tɩ y tõog n tɩ gom ne y tẽed-n-taagã noog-noogo. Tẽeg-y tɩ yẽ me yaa a Zeova zoa. (Yɩɩn. 25:14) A Zeova nong-a lame. Wakat fãa, a Zeova maanda sũ-bʋgsem ne neb nins sẽn yaa a zo-rãmbã. A ratame tɩ d rɩk a togs-n-taare. (Yel. 15:23; Mat. 7:12; Kol. 4:6) Yiibu, maag-y y yĩng n tags bũmb ning y sẽn na n tɩ yeel y tẽed-n-taagã. Ra n tags-y t’a maana pʋ-toog n dat n sãam y sũur ye. Tõe tɩ yaa a sẽn tudgi, wall yaa yãmb n pa wʋm yellã vɩʋʋgo. Sak-y n deeg-y tɩ tõe tɩ yãmb me tara taal yellã pʋgẽ. Y sã n wa na n sɩng goama, y tõe n yeelame yaa: “Tõe tɩ yellã yita mam nengẽ. La fo sẽn gom ne maam to-to zaamẽ wã, m sũur . . . ” Baa y baraar yẽsgã sã n pa tõog tɩ laafɩ le zĩndi, bɩ y le bao wakat a to. La yɩta sõma tɩ y pʋʋs a Zeova y tẽed-n-taagã yĩnga, n kos t’a ning-a barka. Kos-y-yã a Zeova t’a sõng yãmb me, tɩ y zʋʋg yellã n ges y tẽed-n-taagã zʋg-sõma wã. Baa yellã sẽn baas to-to, y tõe n kɩsa sɩd t’a Zeova sũur na n yɩɩ noogo, y sẽn maan y sẽn tõe fãa n dat n maneg yellã ne y tẽed-n-taagã sẽn yaa a zoa wa yambã.

17. Kiris-ned sã n maan yel-wẽn-kãsenga, ne ãnd dãmb maasem la a Zeova na n sõng-a, la bõe yĩng t’a segd n sak sõngrã?

¹⁷ Neb kẽer sẽn tũud a Zeova tagsdame tɩ b pa tõe n ta a yam, bala b ra maana yel-wẽn-kãsenga. Ned sã n ningd a meng taale, tõe n kɩtame t’a yam pa gãe bãane, t’a pa tar sũ-noog la raood bɩ pãng ye. A buud paama rĩm a Davɩɩd. Ad a sẽn yeele: “Mam sẽn dag n sĩnd n ka togsd m kongrã, mam kõabã rag n wãgdame, tɩ m wõosd n ka sɛtẽ ye. Bala, yãmb nugã zɩsgda maam wĩndg ne yʋngo.” La a Davɩɩd talla raoodo, n maan wa a Zeova sẽn datã. A yeelame: “Mam vẽneg n togsa yãmb m yel-wẽndã. . . . Yãmb kõo maam sugr m kongrã ne m yel-wẽndã yĩnga.” (Yɩɩn. 32:3-5) Y sã n maana yel-wẽn-kãsenga, a Zeova ratame n kõ-y sugri, n sõng-y tɩ y le paam zood sõma ne-a. La yaa tɩlɛ tɩ y sak tɩ kãsem-dãmbã sõng-yã, bala yaa ne bãmb maasem la a Zeova sõngd tõndo. (Yel. 24:16; Zak 5:13-15) Bao-y b zĩig tao-tao! Bala, y na paam vɩɩm sẽn kõn sa wã bee ne rẽ. La a Zeova sã n kõ-y sugri, tɩ kaoos tɩ y ket n ningd y meng taale, y maanda wãna?

18. Wãn to la a Poll kibarã tõe n sõng neb nins sẽn tagsd tɩ b pa tõe n ta a Zeova yamã?

¹⁸ Tʋm-tʋmd a Poll sũurã ra mi n sãama wʋsgo, yel-wẽn nins a sẽn da maan pĩndã yĩnga. Ad a sẽn yeele: “Tẽn-tʋmdbã sʋka, maam n ka ta m taaba, la mam ka zems tɩ b bool maam tɩ tẽn-tʋmd ye. Tɩ bõe, mam namsa Wẽnnaam nin-tũusdsã.” La a paasame yaa: ‘Wẽnnaam barkã yĩnga, mam yaa m sẽn yaa a soaba.’ (1 Kor. 15:9, 10) A Zeova ra mii a Poll kongrã fãa, la baa ne rẽ, a sakame t’a na n tũ-a, n dat t’a bas a yam t’a nong-a lame. Y sã n sɩd teka yam, n togs a Zeova y kongrã, la y togs kãsem-dãmbã me sã n mikame tɩ yaa yel-wẽn-kãsenga, y tõe n kɩsa sɩd t’a Zeova na n zoee y nimbãanega. Rẽ wã, sak-y t’a Zeova kõ-y-la sugri, n bas y yam zãng-zãnga.—Eza. 55:6, 7.

19. Yʋʋmd 2018 wã vɛrse yetame tɩ bõe, la bõe yĩng tɩ kell n zemse?

¹⁹ Dũni-kãnga sãoongã sẽn tar kolgrã, d miime tɩ d zu-loeesã na n yɩɩ wʋsgo. La d segd n basa d yam t’a Zeova, a soab ning sẽn ‘kõt ned ning sẽn yɛ wã pãnga,’ tɩ ‘ned ning pãng sẽn boog bɩ a paasd a soab pãngã’ tõe n kõo tõnd pãng tɩ d kell n maan a raabã. (Eza. 40:29; Yɩɩn. 55:23; 68:20) Yʋʋmd 2018 wã pʋgẽ, d sã n kẽng Rĩungã roogẽ fãa, n ne d yʋʋmdã vɛrse, d na n tẽegda gom-kãnga. Yʋʋmdã vɛrse wã yetame: Sẽn tẽed-b a Zeova wã pãng palemdame.—Eza. 40:31.