1, 2. a) Bõe yĩng tɩ d mi n maand yɩɩre? (Ges-y fotã sẽn be yĩngrã.) b) Bõe la d na n yã sõs-kãngã pʋgẽ?

A SƲƖTÃAN “gõodame n kelemd wa gɩgemde, n baood a sẽn tõe n paam a soab n sãame.” (1 Pɩy. 5:8; Vẽn. 12:17) Woto kɩtame tɩ yɛlã lebg wʋsgo, n wat ne yɩɩre, la namsd nebã fãa, hal baa sẽn tũud-b a Zeova wã. Pĩnd wẽndẽ wẽn-sakdb me ra mi n maana yɩɩre. Biiblã wilgame tɩ wakat kẽere, sũ-sãams n nams rĩm a Davɩɩde. (Yɩɩn. 13:3) Tʋm-tʋmd a Poll me yeelame tɩ yẽ ‘tara zɩɩb daar fãa, Kiris tẽedbã fãa yɛl sẽn pak yẽ wã yĩnga.’ (2 Kor. 11:28) La yɩɩr sã n wa rat n loog-do, bõe la d tõe n maane?

² Tõnd saasẽ Ba-nongrã sõnga a nin-buiidã pĩnd wẽndẽ tɩ yɩɩr pa tõog-b ye. A tʋll n sõnga tõnd me rũndã-rũndã. Sɩd me, Biiblã yetame: “Sik-y yãmb yɩɩrã fãa n bas ne bãmba, bala, bãmb n get yãmb yelle.” (1 Pɩy. 5:7) La wãn to la d tõe n tũ sagl-kãngã? D na n yãa bũmb a naas sẽn na n sõng-do. 1) Yaa pʋʋsgã, 2) Biiblã karengo, la a goamã zug bʋgsgo, 3) d sẽn na n kot a Zeova a vʋʋsem sõngã, la 4) d sẽn na n pelg d pʋg n togs d yellã ned d sẽn kɩs sɩda. Bɩ ned kam fãa gũus neere, n ges zĩig ning a sẽn tog n modg n paase.

3. Wãn to la pʋʋsgã tõe n sõng-d tɩ d bas d yell ne a Zeova?

³ Pipi bũmb d sẽn tõe n maan n bas d yell ne a Zeova yaa d sẽn na n pelg d pʋg n pʋʋs-a. Bũmb sã n wa kɩt tɩ d maand yɩɩre, d saasẽ Ba wã sẽn nong-dã ratame tɩ d pʋʋs-a n togs sẽn be d sũurẽ wã fãa. Yɩɩn-gʋlsd a Davɩɩd ra pʋʋsa a Zeova, n bõos-a yaa: “Wẽnnaam, kɩll-y y tʋbr n kelg m pʋʋsgã.” Yɩɩn-kãng pʋgẽ bala, a paasame: ‘Bas f yell ne Sẽn-Ka-Saabo, la bãmb na n kõo foom bũmb ning f sẽn date.’ (Yɩɩn. 55:2, 23) Dẽnd yell ning pʋgẽ, d sã n maana d sẽn tõe fãa, yɩta sõma tɩ rẽ poor bɩ d bas sẽn ketã a Zeova nugẽ. Rẽ n são d sẽn na n ket n maand yɩɩre. La wãn to la pʋʋsgã tõe n sõng tɩ d yɩɩrã ra loog nugu?—Yɩɩn. 94:18, 19.

4. Bũmb sã n wa kɩt tɩ d maand yɩɩre, wãn to la pʋʋsgã tõe n sõng-do?

⁴ Karm-y Filip-rãmb 4:6, 7. D sã n pelg d pʋg n pʋʋs a Zeova n togs sẽn be d sũurẽ, la d pẽdg ne kosgo, a na n sõng-d lame. Bõe la a na n maane? A na n kõ-d-la a laafɩ wã, tɩ d yam gãande. A zoe n sõnga tõnd tẽed-n-taas wʋsg woto. Wẽnnaam laafɩ wã kɩtame tɩ b paam bãan buud sẽn ka to, bãan sẽn yɩɩd ninsaalbã bãngr fãa, tɩ b pa le maand yɩɩr ye. A Zeova tõe n sõnga yãmb me woto. Dẽnd “Wẽnnaam laafɩ wã” tõe n sõng-y lame tɩ y mao ne yell buud fãa. Y tõe n basa y yam t’a Zeova na n sõng-y-la wa a sẽn pʋlmã. A yeelame: “Da maan yɩɩr ye, bala, mam yaa fo Wẽnnaam. Mam kõta foom pãnga, la m na n wa sõnga foom.”—Eza. 41:10.

5. Wãn to la Wẽnnaam Gomdã tõe n sõng ned t’a paam sũur pʋgẽ bãane?

⁵ Bũmb a yiib-n-soab sẽn tõe n sõng-d tɩ d paam sũur pʋgẽ bãane, yaa d sẽn na n karem Biiblã vɛrse-rãmb kẽere, la d bʋgse. Bõe yĩng tɩ rẽ tar yõodo? D tẽeg tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomde. Yaa d Naandã goam la a saglsã sẽn yaa sõma wʋsgã n be beenẽ. Biiblã saglsã tõe n sõng-d lame tɩ d ra maan yɩɩre, wall d tõog n boog d yɩɩre, pa rẽ bɩ d tõog tɩ ra loog nug ye. Sẽn yaa yell ning fãa n namsd yãmba, yaa wĩndg tɩ yaa yʋngo, y sã karem Wẽnnaam Gomdã sẽn yet yel-kãng zugu, la y bʋgs n ges rẽ sẽn tõe n sõng yãmb to-to, na n kenga y raoodo. A Zeova meng wilgame t’a Gomdã kareng sõngda ned t’a ‘keng a meng n paam daoodo,’ n ‘da zoe rabeem,’ la a ra “yɛɛs ye.”—Zoz. 1:7-9.

6. Wãn to la a Zeezi goamã tõe n sõng-do?

⁶ Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ, d yãta a Zeezi goam sẽn kengd raoodo. A goamã ne a sẽn da zãmsd nebã to-to wã ra belsd-b lame. Neb wʋsg ra nonga a zĩigẽ, bala, a goamã ra belsda sẽn maand-b yɩɩrã, n kengd sũ-sãams rãmbã la ka-pãng rãmbã raoodo, n sigsd b sũyã. (Karm-y Matye 11:28-30.) A Zeezi ra tagsda a taabã yelle, n sõngd-b ne a sũur fãa. (Mark 6:30-32) A tõe n sõnga tõnd me wa a sẽn da sõngd a tʋm-tʋmdbã sẽn da tũud-a n gilgdẽ wã. Yaa sɩd tɩ rũndã-rũndã, tõnd pa tũud-a n gilgdẽ, la a tõe n sõng-d lame. A yaa Rĩm n be saasẽ, la a ket n nong-d lame, n sõngd tõndo. Woto yĩnga, bũmb sã n wa kɩt tɩ d maand yɩɩre, a tõe n zoee d nimbãanega, n ges tɩ d “paam sõngr wakat ning d sẽn tog n paame.” Hakɩɩka, a Zeezi goamã tõe n sõng-d lame tɩ d paam raood la d tẽ manegre, tɩ yɩɩr ra tõog-d ye.—Ebre. 2:17, 18; 4:16.

7. D sã n kos Wẽnnaam a vʋʋsem sõngã t’a kõ-do, wãn to la na n naf-do?

⁷ A Zeezi yeelame tɩ d sã n kos d saasẽ Ba wã a vʋʋsem sõngã, a na n sak n kõ-d lame. (Luk 11:10-13) Rẽnd d tõe n paama vʋʋsem sõngã sẽn yaa bũmb a tãab-n-soab sẽn sõngd ned t’a mao ne yɩɩrã. Wẽnnaam vʋʋsem sõngã kɩtdame tɩ d bɩɩsd zʋg-sõma toor-toor sẽn tat Wẽnnaam yam. (Kol. 3:10) Biiblã pʋgẽ, b boonda zʋg-sõma kãens tɩ ‘Sɩɩg-sõng biis’ bɩ a bila. Wẽnnaam Sebr ning sẽn yi yʋʋmd 1983 wã pʋgẽ, Galat-rãmb 5:22, 23 yetame: “Sɩɩg Sõng biis yaa nonglem, la sũ-noogo, la laafɩ, la sũ-mare, la maan-neere, la sũ-maasem, la tẽebo, la sũ-bʋgsem, la yõk-m-menga.” Yaa zʋg-sõma sẽn sõngd tɩ zems-n-taar be tõnd ne d taabã sʋka, la sõngdẽ tɩ d gind yɛl wʋsg sẽn tõe n wa ne yɩɩre. Bɩ d ges vʋʋsem sõngã sẽn tõe n sõng-d to-to yɛl kẽer pʋgẽ.

8-12. Wãn to la sɩɩg sõng biisã tõe n sõng tɩ d ra maan yɩɩre, wall d tõog tɩ yɩɩr da loog-do?

⁸ “Nonglem, la sũ-noogo, la laafɩ.” Bũmb fãa pʋgẽ, y sã n waoogd y taabã, na n kɩtame tɩ y gil sũ-yikri, la bũmb a taab sẽn wat ne yɩɩre. Bõe yĩnga? Bala, y sã n wilgdẽ tɩ y nonga y tẽed-n-taasã, n bʋkd y meng ne-b la y waoogd-ba, y na n gũusdame n pa rat n maan yɛl sẽn sãamd sũuri, bɩ sẽn wat ne yɩɩr ye. Woto sõngdame tɩ laafɩ la zems-n-taar be yãmb ne y taabã sʋka.—Rom. 12:10.

⁹ “Sũ-mare, la maan-neere, la sũ-maasem.” Biiblã yetame: “Maan-y taab neere, n kʋmd taaba, la y kõ taab sugri.” (Efɛ. 4:32) Y sã n tũud sagl-kãngã, yãmb ne y taabã moor na n noomame. Leb n na n kɩtame tɩ y gil yɛl kẽer sẽn wat ne yɩɩre. Sẽn paase, na n sõngame tɩ y tõog n welg mo-yõsã sẽn mi n be yãmb ne y taabã sʋka, d sẽn yaa neb sẽn pa zems zãngã yĩngã.

¹⁰ “Tẽebo.” Rũndã-rũndã, wae n yaa ligdã la d bõn-daab a taab poorẽ la nebã maand yɩɩre. (Yel. 18:11) Bõe n tõe n sõng-y tɩ y ra maan yɩɩr bõn-kãensã poorẽ? Tũ-y tʋm-tʋmd a Poll sẽn sagl tɩ d ‘maan sũ-noog ne bũmb nins d sẽn tar moasã wã.’ Y tẽebã sã n tar pãnga, y na n kɩsa a Zeova sɩda, n bas y yam t’a sẽn nong yãmbã, a na n gesame tɩ y paam sẽn yaa tɩlɛ ne-yã. Sɩd me, ad a sẽn pʋlme: “Mam kõn bas yãmba, wall m mong yãmb abada ye.” Rẽ n so tɩ d tõe n yeel ne raood wa a Poll yaa: “Zu-soabã yaa mam sõangda, mam kõn zoe rabeem ye. Ned tõe n maana maam bõe?”—Ebre. 13:5, 6, Wẽnnaam Sebre, 1983.

¹¹ “Sũ-bʋgsem, la yõk-m-menga.” Tags-y n ges-y zʋg-sõma kãensã sẽn tõe n sõng-y to-to. B na n kɩtame tɩ y ra maan bũmb wall y gom gomd n wa maand y bãngẽ, tɩ lebg yɩɩr n kõ-y ye. Leb na n kɩtame tɩ y gil “mo-beedo, sũuri, sũ-toogo, gãgse, la tʋya.”—Efɛ. 4:31, Sebr Sõngo.

¹² Yaa vẽeneg tɩ yɩl n sak n ‘sik y yɩɩrã fãa n bas’ ne a Zeova sẽn yaa “Wẽnnaam sẽn yaa pãng soabã,” rẽnda y tall sik-m-menga. (1 Pɩy. 5:6, 7) Y sã n yaa sik-meng soaba, y na n mi y sẽn tõe, la y sẽn pa tõe. Woto na n kɩtame tɩ y ra teeg y meng ye. Y sã n teeg a Zeova n neẽ t’a sõngd-y lame, na n booga y yɩɩrã.—Mii. 6:8.

13. A Zeezi sẽn yeel tɩ d ra maan yɩɩrã võor yaa bõe?

¹³ Matye 6:34 pʋgẽ, a Zeezi sagl-d lame tɩ d ra ‘maan yɩɩr’ ye. (Karm-y-yã.)  Wõnda saglg d sẽn pa tõe n tũ. A gomdã võor yaa bõe? Yaa vẽeneg t’a ra pa rat n yeel tɩ ned sẽn tũud Wẽnnaam pa na n tol n maan yɩɩr baa bilf ye. Sɩd me, d zoe n yeelame t’a Davɩɩd ne a Poll ra mi n maana yɩɩre. La a Zeezi ra tʋll n sõnga a karen-biisã tɩ b bãng tɩ b sã n maand yɩɩr bũmb sẽn pa sek yɩɩr poorẽ, wall b maand yɩɩr tɩ loog noore, pa rẽ n na n welg b zu-loeesã ye. Daar fãa tara a zu-loeese. Woto yĩnga, kiris-ned pa segd n dɩk a zu-loees nins sẽn loogã la sẽn nan watã n paas a daarã pʋgẽ zu-loeesã, n zɩlg a meng zaalem ye. Yɩɩr sã n wa loog-yã, wãn to la y tõe n tũ a Zeezi saglgã tɩ sõng-yã?

14. Bõe la y tõe n maan tɩ sõng-y tɩ y ra maan yɩɩr yɛl sẽn loog yĩnga?

¹⁴ Nina mi n maanda yɩɩre, yɛl a sẽn da maan yĩnga. A tõe n ningda a meng taale, n sidgd yel-kãens poorẽ, baa sã n kaoosa yʋʋm wʋsgo. A buud paama rĩm a Davɩɩde. A ra wa n getame t’a ‘yel-wẽnã zãntlem yɩɩda a zugã woglem.’ Ad a sẽn yeele: “Mam sũ-sãangã kɩtame tɩ m sidgdẽ.” (Yɩɩn. 38:4, 5, 9, 19) Bõe la a Davɩɩd ra segd n maane? Bõe la a maan-yã? A kɩsa sɩd t’a Zeova na n zoeya a nimbãanega, n kõ-a sugri. A sũur yɩɩ noogo, a Zeova sẽn sɩd kõ-a sugrã. A yeelame: “Bark bee ned ning sẽn paam tɩ Sẽn-Ka-Saab bas a kongrã taale.”—Karm-y Yɩɩn-sõamyã 32:1-3, 5.

15. a) Baa sã n yaa yell sẽn nan be ne-do, bõe yĩng tɩ d pa segd n maan yɩɩr tɩ looge? b) Bõe la y tõe n maan n boog yɩɩre? (Ges-y zĩ-gũbrã. A gom-zugã yaa: “Y sẽn tõe n maan n boog yɩɩre.”)

¹⁵ Sasa ning me, tõe tɩ yaa zu-loɛɛg sẽn nan be ne yãmb n kɩt tɩ y maand yɩɩr wʋsgo. Wala makre, a Davɩɩd sẽn wa n gʋlsd yɩɩll 55 soabã t’a ra yɛɛsda b na n wa kʋ-a. (Yɩɩn. 55:3-6) La a pa bas tɩ yɩɩrã kɩt t’a pa teeg a Zeova ye. A pelga a pʋg n togs a Zeova yellã, n kos a sõngre, la a ra miime tɩ yẽ me segd n maana a sẽn tõe. (2 Sãm. 15:30-34) D tõe n dɩka yam a Davɩɩd kibarã pʋgẽ. Yell sã n namsd tõndo, wall tɩ d bas tɩ yɩɩrã loog-dã, yɩta sõma tɩ d maan d sẽn tõe, la d bas sẽn ketã a Zeova nugẽ.

16. Bõe yĩng tɩ Wẽnnaam yʋʋrã võor kɩt tɩ d maneg n kɩs-a sɩda?

¹⁶ Wakat ning me, kiris-ned tõe n maanda yɩɩre, a sẽn yɛɛsd zu-loees na n wa wa yĩnga. La y pa segd n zoe n maand yɩɩre, tɩ yell nan pa wa ye. Bõe yĩnga? Bala, naoor wʋsgo, yɛlã pa yɩt kãn-kãe wa d sẽn da tẽedã ye. Sẽn paase, d tẽeg tɩ yell kae Wẽnnaam ning tõnd sẽn basd d yɛlã ne wã sẽn pa tar a tɩɩm ye. A yʋʋrã võor meng yaa: “A kɩtdame tɩ yɩ.” (Yik. 3:14) Rẽnd d pa segd n maan yɩɩr yɛl sẽn wat yĩnga, bala, Wẽnnaam yʋʋrã sẽn dat n yɛɛlgã wilgda vẽeneg tɩ bũmb nins fãa a sẽn pʋlem ãdem-biisã neer yĩngã na n pidsame. Y tõe n kɩsa sɩd tɩ Wẽnnaam na n ninga sẽn tũud-b yẽ wã barka, n  sõng-b tɩ b ra maan yɩɩr wʋsg yell sẽn loog poorẽ, yell sẽn nan be, wall sẽn wat ye.

17, 18. D sã n wa maand yɩɩre, n pelg d pʋg n togs ned d yellã, wãn to la tõe n sõng-do?

¹⁷ Bũmb a naas-n-soab sẽn tõe n boog yɩɩre, yaa y sẽn na n bao ned y sẽn kɩs sɩda, n togs sẽn be y sũurẽ wã fãa. Tõe n yɩ y pag wall y sɩda, y zoa hakɩɩka, pa rẽ bɩ tigingã kãsem-soaba. Ned a woto tõe n sõng-y lame tɩ y maneg n tags yellã zug neere, n bãng a vɩʋʋg sõma. Sɩd me, Biiblã yetame tɩ “yɩɩr sãamda sũur hal wʋsgo, la gom-noog kõta sũ-noogo.” (Yel. 12:25) A yetame me tɩ “yẽsg sã n kae, saagr ka paamd pidsg ye, la sagendb sã n yaa wʋsgo, tõogr beeme.”—Yel. 15:22.

¹⁸ Tigissã a Zeova sẽn kɩt tɩ d paamd semen fãa wã me sõngda ned t’a yɩɩr booge. D tigimda ne d tẽed-n-taas sẽn dat d neere, la sẽn dat n keng b taabã raoodo. (Ebre. 10:24, 25) D sẽn ‘naagd taab n paamd raood paoosg’ woto wã kengda pɛlga, la kɩtdẽ tɩ d tõe n mao ne yell buud fãa, n da maan yɩɩr tɩ loog ye.—Rom. 1:12.

19. Bõe yĩng tɩ y kɩs sɩd tɩ y sã n tar zood sõma ne Wẽnnaam, na n sõng-y lame tɩ y ra maan yɩɩr tɩ looge?

¹⁹ Kanada tiging a ye kãsem-soab kibar n wilgd tɩ tara yõod tɩ d sik d yɩɩr buud fãa n bas ne a Zeova. A yaa lekoll karen-saamb la kõnseye, n tʋmd wʋsgo, la a bẽed bãag sẽn wat ne sũ-sãams la yɩɩre. Bõe n sõngd-a? Ad a sẽn yeele: “Sẽn sõngd maam n tɩ yɩɩd m zu-loɛɛgã pʋgẽ, yaa m sẽn maood n paasd maam ne a Zeova zoodã pãngã. M toogã sã n wa rat n loog-mã, m tẽed-n-taas sẽn yaa m zo-rãmb hakɩɩk me sõngd-m lame. Mam pelgda m pʋg n togsd m pagã sẽn be m sũurẽ wã. Tigingã kãsem-dãmb a taabã la tigims sull yel-gɛtã me sõnga maam sẽn na yɩl tɩ m da tall tagsg sẽn pa zems m yellã zug ye. Sẽn paase, m tɩ yãa logtor t’a sõng-m tɩ m bãng m bãagã sõma. Mam maneg n sigla m tʋʋmã sõma, la m yãk wakat takɩ n vʋʋsdẽ la m maand ɛspoore. Bilf-bilfã, m pa le maand yɩɩr wʋsg ye. Yell sã n wa yɩɩd m pãnga, m basda a Zeova nugẽ.”

20. a) Wãn to la d wilgd tɩ d basa d yell ne a Zeova? b) Bõe la sõsg ning sẽn pʋgdã na n wilgi?

²⁰ Sõs-kãngã pʋgẽ, d yãame tɩ d sã n pʋʋs a Zeova n togs d yelle, n karem Biiblã la d bʋgs d sẽn karmã zugu, sõngdame. Woto la d wilgd tɩ d basa d yellã a Zeova nugẽ. D yãame me tɩ tara yõod tɩ d bɩɩs zʋg-sõma nins vʋʋsem sõngã sẽn sõngd ned t’a bɩɩsã, la d rɩk d yellã n togs ned d sẽn kɩs sɩda, la d wɩng ne tigissã kẽnde. Sõsg ning sẽn pʋgdã na n wilgame t’a Zeova sẽn sõng tõnd tɩ d bãng t’a na n keo-d-la beoog daarã me kõta raoodo.—Ebre. 11:6.