Kwõnaaj Ke Roñjake Naan in Kakkõl ko jãn Jeova?
Kwõnaaj Ke Roñjake Naan in Kakkõl ko jãn Jeova?
“Eñin ial̦ eo, kom̦win etetal ilowaan.”—AISEIA 30:21.
1, 2. Ta eo Setan ekõn̦aan kõm̦m̦ane, im ewi wãween Baibõl̦ eo ej jipañ kõj?
KE KWÕJ jibadekl̦o̦k juon jikin, kwõj lo juon riab in jain im emaroñ kõm̦m̦an bwe kwõn jebwãbwe. Men in emaroñ kauwõtata. Juon jeram̦ emaroñ kar kakkõl eok bwe juon ri nana ear ukot jain eo ilo ial̦ eo kõnke ekõn̦aan bwe armej ren jebwãbwe. Alikkar bwe kwõnaaj kar roñjake naan in kakkõl in an eo jeram̦.
2 Setan ej ãinwõt ri nana in im ekõn̦aan m̦on̦e kõj. (Revelesõn 12:9) Ilo katak eo l̦o̦k, jaar katak kõn jilu men ko rekauwõtata me Setan ej kajerbali ñan kõm̦m̦an bwe jen jab pokake Jeova im ilo̦k jãn ad l̦oor ial̦ eo ñan mour indeeo. (Matu 7:13, 14) Bõtab, jaar bareinwõt katak bwe Jeova Anij ej jerad im ej kakkõl kõj kõn jerbal ko retao an Setan. Jenaaj kiiõ etale bar jilu men ko rekauwõtata me Setan ej kajerbali ñan m̦on̦e kõj. Jenaaj bar etale ewi wãween Baibõl̦ eo emaroñ jipañ kõj ñan kõjparok kõj jãn kauwõtata kein. Ñe jej riiti Baibõl̦ eo, ej ãinwõt ñe Jeova ej pãd ilikid im ba ñan kõj: “Eñin ial̦ eo, kom̦win etetal ilowaan.” (Aiseia 30:21) Ñe jenaaj etale naan in kakkõl kein, enaaj l̦apl̦o̦k ad kate kõj ñan roñjake Jeova.
Jab L̦oor ‘Ri Kaki ro Reriab’
3, 4. (a) Etke ri kaki ro reriab rej ãinwõt aebõj lal̦ ko me ejjel̦o̦k kobbaer? (b) Enañin aolep ri kaki ro reriab rej itok jãn ia, im ta eo rekõn̦aan kõm̦m̦ane?
3 Ilo am̦ etal ilo ial̦ in am̦, ejiktok am̦ maro. Kwõl̦ak reilok, kwõj lo juon aebõj lal̦ im kõnke kwõj l̦õmn̦ak bwe ewõr kobban, kwõj kaiokl̦o̦k. Bõtab ke kwõj tõparl̦o̦k aebõj lal̦ eo, ejjel̦o̦k dãn iloan. Kõn men in, el̦ap am̦ inepata im illu! M̦ool eo ej ãinwõt dãn im ri kaki ro reriab rej ãinwõt aebõj lal̦ ko im ejjel̦o̦k kobbaer. Innem armej ro im rej l̦õmn̦ak bwe katak ko ri kaki rein rej kwal̦o̦ki rem̦ool, renaaj inepata im illu. Jeova ear kajerbal rijjelõk Paul im Piter ñan kakkõl kõj kõn ri kaki rein reriab. (Riit Jerbal 20:29, 30, UBS; 2 Piter 2:1-3.) Wõn ri kaki rein reriab? Paul im Piter rej kwal̦o̦k ñan kõj ia eo ri kaki rein reriab rej itok jãne im ewi wãween rej m̦on̦e armej ro.
4 Paul ear kakkõl elder ro ilo congregation eo ilo Epesõs ke ear ba: “Jet iami renaj kwalok nan ko reriab.” Piter ear bar je juon lõta ñan jet congregation ko im ba: “Enaaj wor ri kaki riab ippemi.” Naan kein aerro rej kalikkar bwe ri kaki ro reriab remaroñ itok jãn iloan congregation eo. Ri kaki rein reriab rej ri jum̦ae ro. * Ta eo rekõn̦aan? Paul ear ba bwe ñe rein rej ilo̦k jãn doulul eo an Jeova, rekõn̦aan ‘karel ri tõmak ro jet bwe ren l̦oor er.’ Ri tõmak rein me Paul ej kõnono kake ej jitõñl̦o̦k ñan ri kal̦oor ro an Jijej Kũraij. Ri kaki rein rejjab ilo̦k ñan jikin ko jet im kõm̦m̦an aer ri kal̦oor. Rej kajjioñ m̦on̦e ro jet jãn loan congregation eo bwe ren l̦oor er. Jijej ear ba bwe ri jum̦ae ro rej ãinwõt kidu ol̦ip ko im rej kañ jiip ko. Ri jum̦ae rein rekõn̦aan ko̦kkure tõmak eo an ro doon Anij im kõm̦m̦an bwe ren ilo̦k jãn m̦ool eo.—Matu 7:15; 2 Timote 2:18, UBS.
5. Ewi wãween an ri kaki ro reriab m̦on̦e armej ro?
5 Ewi wãwen an ri kaki ro reriab m̦on̦e armej ro? Rej kõm̦m̦ane men in ilo juon wãween emãlõtlõt im etao. Ri jum̦ae rein rej bõktok katak ko aer ñan loan congregation ko “ilo ittino.” Rej ãinwõt ri nana ro im rej noje aer bõktok jet men ko renana ñan juon aelõñ. Ri jum̦ae rein rej kajerbale naan ko reriab. Mel̦el̦ein men in bwe rej kajerbale jet naan ko ñan kõm̦m̦an bwe katak ko aer ren ãinwõt katak ko rem̦ool. Rej ãinwõt ri nana ro im rej kwal̦o̦k peba ko reriab bwe ren maroñ del̦o̦ñ ilo juon aelõñ. Ri jum̦ae rein rej kajjioñ m̦on̦e elõñ ro iloan doulul eo ikijjeen katak ko aer reriab. Rej kajerbale Baibõl̦ eo ilo juon wãween ejjab jim̦we im etao ñan kõm̦m̦an bwe armej ro ren tõmaki katak kein aer make. (2 Piter 2:1, 3, 13; 3:16, UBS) Ri jum̦ae rein rejjab yokwe im kea kake kõj. El̦aññe jenaaj l̦oor er, jenaaj ilo̦k jãn ial̦ eo ej ñan mour indeeo.
6. Ta naan in kakkõl̦ ko ilo Baibõl̦ eo n̦ae ri kaki ro reriab?
6 Ewi wãween jemaroñ kõjparok kõj jãn ri kaki rein reriab? Eokwe Baibõl̦ eo ej jiroñ kõj kõn ta eo jemaroñ kõm̦m̦ane. (Riit Rom 16:17; 2 Jon 9-11.) Baibõl̦ eo ej ba bwe jen “ilo̦k jãn er.” Men in ej mel̦el̦ein bwe jej aikuj kõttol̦o̦k kõj jãn er. Ñan waanjoñak, juon taktõ ear kakkõl eok bwe kwõn jab kepaake juon armej enañinmej. Ej ba men in kõnke nañinmej in an armej in ekapopo. Taktõ eo ejel̦ã bwe el̦aññe kwõj bõk nañinmej in, kwõnaaj mej. Elukkuun alikkar naan kein an im kwõnaaj roñjake. Ilo ejja wãween in wõt, katak ko an ri jum̦ae ro rekapopo im remaroñ kajorrããn armej ro. (1 Timote 6:3, 4) Jeova ej ãinwõt taktõ in em̦m̦an. Ej kakkõl kõj ilo alikkar bwe jen kõjparok kõj jãn ri kaki rein reriab. Jen kate kõj im roñjake naan ko an aolep iien.
7, 8. (a) Ta ko jej aikuj kõm̦m̦ani ñan kõttol̦o̦k kõj jãn ri kaki ro reriab? (b) Etke elukkuun aorõk bwe jen kõjparok kõj jãn ri kaki ro reriab?
7 Ta ko jej aikuj kõm̦m̦ani ñan kõttol̦o̦k kõj jãn ri kaki ro reriab? Jen jab kõm̦m̦ao ippãer ak kũrtok er ñan m̦oko im̦õd. Jen jab riiti bok ko aer, alwõje er ilo TV, riiti kõmel̦el̦e ko aer ilo internet, ak jeje ad naan ilo website ko aer. Etke jej aikuj lukkuun kate kõj ñan ilo̦k jãn er? Un eo el̦aptata ej kõnke jej yokwe Jeova, “Anij in m̦ool.” Innem jejjab kõn̦aan roñjake katak ko reriab im rej idaaptõk ippãn katak ko rem̦ool ilo Baibõl̦ eo. (Sam 31:5; Jon 17:17) Jej bareinwõt yokwe doulul eo an Jeova im ej katakin kõj kõn m̦ool eo. Doulul in an Jeova ear katakin kõj kõn etan Jeova im mel̦el̦ein, im kõn̦aan eo an Anij kõn lal̦ in im armej ro. Ear bareinwõt katakin kõj kõn ta eo ej wal̦o̦k ñan armej ro ñe rej mej, im kõn kõjatdikdik eo bwe armej ro remej renaaj bar mour. Kwõj ke keememej joñan am̦ kar m̦õn̦õn̦õ ke kwaar jino katak kõn men kein im katak ko jet rem̦ool? El̦aññe aet, eokwe kwõn jab kõtl̦o̦k bwe katak ko an armej rein reriab ren kõm̦m̦an bwe kwõn jum̦aeiki doulul eo im ear katakin eok kõn men kein rem̦ool.—Jon 6:66-69.
8 Jekdo̦o̦n ta eo ri kaki ro reriab rej ba, jejamin roñjake ak l̦oor er! Ejjel̦o̦k tokjãn ad roñjake armej ro me rej ãinwõt aebõj lal̦ ko im ejjel̦o̦k kobbaer. Ro im rej roñjake rein, renaaj inepata im illu. Jen kate wõt kõj im tiljek wõt ñan Jeova im doulul eo an. Ejañin wõr juon iien doulul in an enañin kainepataik im kaillu kõj. Iien otemjej ej letok katak ko rem̦ool im rej jãn Baibõl̦ eo.—Aiseia 55:1-3; Matu 24:45-47.
Jab Roñjake ‘Bwebwenato ko Rewaan’
9, 10. Ta eo Paul ear kakkõl Timote kake ikijjeen bwebwenato ko rewaan? Kain bwebwenato rot ko me Paul ear kõnnaan kaki? (Lale bar kõmel̦el̦e ko jet ilo footnote.)
9 Juon jain eo me juon armej ear kabõde emaroñ kejebwãbweik kõj. Jet iien jemaroñ kile bwe ebõd jain eo ak jet iien ejjab pidodo. Ãindein naan in riab ko an Setan. El̦aññe jejjab kõjparok kõj, emaroñ pidodo ad po ilo riab kein. Rijjelõk Paul ear kakkõl kõj kõn men kein. Ej ba bwe riab kein an Setan rej “bwebwenato waan.” (Riit 1 Timote 1:3, 4.) Ta bwebwenato kein rewaan? Im ewi wãween jemaroñ kõjparok kõj jãn men kein? Jej aikuj jel̦ã uwaak ko ñan kajjitõk kein bwe jen maroñ pãd wõt ilo ial̦ eo ñan mour indeeo.
10 Naan in kakkõl ko an Paul kõn bwebwenato ko rewaan rej pãd ilo lõta eo an kein kajuon ñan Timote. Paul ear jiroñ Timote bwe en kõjparoke erreo eo an congregation eo im jipañ ro jein im jatin bwe ren tiljek wõt ñan Jeova. (1 Timote 1:18, 19) Naan in Grik eo Paul ear kajerbale ñan bwebwenato waan ej mel̦el̦ein “juon men eriab” ak “juon ino̦ñ bajjek.” Juon bok ej kõmel̦el̦e bwe bwebwenato ko rewaan rej itok jãn kabuñ ko im bwebwenato ko aer relukkuun riab im el̦ap aer kõl̦l̦apl̦ap. Bõlen Paul ear kõnnaan kõn bwebwenato ko me armej ro rar kini im rej kõm̦m̦an bwe ro jet ren kõn̦aan lali. * Paul ear ba bwe bwebwenato kein rekauwõtata kõnke remaroñ ‘kwal̦o̦k kajjitõk ko.’ Ta mel̦el̦ein men in? Armej ro im rej roñjake bwebwenato kein rewaan enaaj jino wõr aer kajjitõk innem renaaj jol̦o̦k iien ko aer ñan kappukot uwaak ko ñan men kein ejjel̦o̦k tokjãer. Setan ej kajerbale bwebwenato kein im katak ko reriab ñan kõm̦m̦an bwe armej ro ren mel̦o̦kl̦o̦k men ko raorõkl̦o̦k. Naan in kakkõl kein an Paul relukkuun alikkar. Jab roñjake bwebwenato ko rewaan!
11. Ewi wãween an Setan kajerbal kabuñ ko reriab ñan m̦on̦e armej ro? Ta naan in kakkõl eo an Jeova jej aikuj lukkuun roñjake?
11 Ta jet iaan bwebwenato ko rewaan me remaroñ m̦on̦e kõj el̦aññe jejjab kõjparok? Bwebwenato ko rewaan ej jabdewõt katak ko reriab an kabuñ ko im rej kõm̦m̦an bwe jen pinej ‘lo̦jilñid jãn m̦ol eo’ ak bõjrak jen ad roñjake katak ko rem̦ool. (2 Timote 4:3, 4) Setan elukkuun mãlõtlõt. Ej kajerbale kabuñ ko reriab bwe ren m̦on̦e armej ro. Eñin unin Baibõl̦ eo ej ba bwe “Setan ej make kõm̦m̦ane enjel̦ in meram.” (2 Korint 11:14) Ñan waanjoñak, kabuñ kein rej ba bwe rej l̦oor Kũraij, bõtab rej katakin armej ro bwe ewõr jilu anij ilo juon. Rej bar ba bwe ewõr juon jikin ebwil im ej tile armej ro renana. Rej bar katakin bwe ñe armej ro rej mej, ewõr juon aan ak juon men iloaer me ej mour m̦aanl̦o̦k wõt. Elõñ rej l̦õmn̦ak bwe Ijtõ im Kũrijm̦õj rej kabuñbũruon Anij. Bõtab, m̦anit ko rej kõm̦m̦ani ilo iien kein rar itok jãn kabuñ ko reriab ilo iien ko etto. Jeban l̦orak ilo bwebwenato kein rewaan el̦aññe jej roñjake naan in kakkõl eo an Jeova bwe jen kõjenolo̦k kõj jãn kabuñ kein reriab im “jab uññũr jabdewõt men eo e jab erreo.”—2 Korint 6:14-17.
12, 13. (a) Ta riab ko jilu im rej itok jãn Setan? Bõtab ta men ko rem̦ool Baibõl̦ eo ej ba kõn riab kein jilu? (b) Ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane el̦aññe jejjab kõn̦aan po ilo bwebwenato kein reriab an Setan?
12 Ebar wõr jet riab ko an Setan im jej aikuj lukkuun kõjparok kõj jãni. Jen etale jet iaan men kein. Riab eo kein kajuon an Setan: Am̦ pepe ta ko kokõn̦aan kõm̦m̦ani. Ej am̦ maroñ ñan kããlõt ta ko rem̦m̦an im ta ko renana. Ekkã an wal̦o̦k l̦õmn̦ak in eriab ilo pija ko, bok ko, nuujpeba ko, im bareinwõt ilo Internet. Kõnke jej roñ men in aolep iien, emaroñ pidodo ñan bõke l̦õmn̦ak in im l̦õmn̦ak ko jet rettoon an armej in lal̦ in. Bõtab ekkar ñan Baibõl̦ eo, jej aikuji Anij bwe en kwal̦o̦k ñan kõj ta ko rem̦m̦an im ta ko renana. (Jeremaia 10:23) Riab eo kein karuo: Anij eban kakõm̦anm̦anl̦o̦k ak kõm̦m̦an oktak ko ñan lal̦ in. L̦õmn̦ak in eriab ej kõm̦m̦an bwe armej ro ren l̦õmn̦ak wõt kõn mour ko aer ilo raan kein. Rejjab kea kõn ilju im jekl̦aj eo aer im rejjab kõn̦aan kabuñbũruon Anij. El̦aññe jej bõk l̦õmn̦ak in, emaroñ jino dikl̦o̦k ad kijejeto ilo ad jerbal ñan Jeova. (2 Piter 1:8) Ak ekkar ñan katak ko rem̦ool ilo Baibõl̦ eo, m̦õttan jidik Jeova enaaj kõm̦m̦an oktak ko ñan lal̦ in. Ilo mour ko ad jej aikuj kalikkar ad tõmak bwe Anij enaaj kõm̦m̦ane men in. (Matu 24:44) Riab eo kein kajilu: Anij ejjab yokwe eok im ejjab kaorõk eok. Setan ekõn̦aan bwe jen l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k tokjed im bwe Anij ejjab yokwe kõj. El̦aññe jenaaj tõmake riab in an Setan, jemaroñ bõjrak jãn ad jerbal ñan Jeova. Bõtab ilo m̦ool, Jeova ej yokwe eok im ej kaorõk kõj kajjojo.—Matu 10:29-31.
13 Jej aikuj kõjparok kõj bwe jen jab bõk l̦õmn̦ak kein an armej in lal̦ in an Setan. Jet iien jemaroñ l̦õmn̦ak bwe men kein rej ba im l̦õmn̦ak kein aer rem̦ool. Bõtab jej aikuj keememej bwe Setan ekõn̦aan m̦on̦e kõj. Ejjel̦o̦k juon el̦ap an jel̦ã m̦on̦e armej ro ãinwõt Setan. Jej aikuj roñjake naan in kakkõl ko ilo Baibõl̦ eo el̦aññe jejjab kõn̦aan po ippãn Setan im bwebwenato kein an rewaan.—2 Piter 1:16.
Jab “L̦oor Setan”
14. Ta naan in kakkõl eo Paul ear lel̦o̦k ñan jet kõrã ro me ejako l̦õm̦aro pãleer? Etke kõj aolep jej aikuj roñjake naan in kakkõl in?
14 Ilo ial̦ eo am̦, kwõj loe juon jain ej ba “Ial̦ eo an Setan In.” Ejjel̦o̦k pere bwe ejjel̦o̦k Kũrjin renaaj kõn̦aan l̦oore jain in. Bõtab ilo m̦ool, jet iien armej ro doon Anij remaroñ jino aer l̦oor Setan. Rijjelõk Paul ear kwal̦o̦k jet wãween ko me men in emaroñ wal̦o̦k. (Riit 1 Timote 5:11-15, UBS.) Paul ear jeje kõn jet kõrã ro ejako l̦õm̦aro pãleer, bõtab kõj aolep jemaroñ katak kõn men in. Kõrã rein rar jab l̦õmn̦ak bwe rej l̦oor Setan, bõtab ilo m̦ool rar. Men ko rar kõnono kaki im kõm̦m̦an ko aer rar lukkuun kaalikkar bwe rar l̦oor Setan. Jet iien jemaroñ l̦oor Setan ilo ad jab jel̦ã kake. Ewi wãween jemaroñ kõjparok bwe men in en jab wal̦o̦k? Jenaaj kiiõ etale naan in kakkõl ko an Paul kõn kauwõtata ko rej wal̦o̦k el̦aññe armej ro rej ruruwe, ak ba jet naan ko renana kõn ro jet.
15. Ta eo Setan ekõn̦aan? Ta men ko Setan ej kajerbali ñan kõm̦m̦an bwe jen l̦oor e?
15 Setan ejjab kõn̦aan bwe jen kõnnaan kake tõmak eo ad. Ekõn̦aan bwe jen bõjrak jãn ad kwal̦o̦k naan kõn nuuj eo em̦m̦an. (Revelesõn 12:17) Ekõn̦aan bwe jen kajerbale iien ko ad ñan men ko me ejjel̦o̦k tokjãer im remaroñ kõm̦m̦an poktak iloan congregation eo. Paul ear kwal̦o̦k jet iaan men kein Setan ej kajerbali ñan kõm̦m̦an bwe jen l̦oor e. Paul ear ba bwe jet kõrã ro ejako pãleer ilo raan ko an rar ‘jowan im emmõkadkad jãn em̦ ñan em̦.’ Kõrã rein rar kajerbale iien ko aer ñan lol̦o̦k ro m̦õttaer im bwebwenato kõn men ko ejjel̦o̦k tokjãer. Jej aikuj kõjparok bwe men in en jab wal̦o̦k ñan kõj. Ñan waanjoñak, jemaroñ jol̦o̦k el̦ap iien ko ad ilo ad etal ippãn ro m̦õttad, email, call im text er ñan bwebwenato kõn men ko ejjel̦o̦k tokjãer. Paul ear bar ba bwe kõrã rein rar ‘ri ruruwe.’ Men in ekauwõtata kõnke jemaroñ ba naan ko renana im reriab kõn ro jet im emaroñ kõm̦m̦an bwe en wõr poktak iloan congregation eo. (Jabõn Kõnnaan 26:20) Ro rej riab kõn ro jet rej ãinwõt Setan, meñe rejjab jel̦ã kake men in. * Bareinwõt, Paul ear ba bwe kõrã rein rej bõkjab ak ‘kõnono kõn men ko ejjab tellokier.’ Rar kajjioñ in kajebwebweik mour ko an armej ro jet. Ejjel̦o̦k juon armej ewõr an maroñ ñan kõm̦m̦ane men in. Aolep men kein rekauwõtata kõnke remaroñ kõm̦m̦an bwe jen mel̦o̦kl̦o̦k jerbal eo eaorõk jãn Jeova. Jej aikuj kajerbale iien ko ad ñan kwal̦o̦k naan. El̦aññe jenaaj bõjrak jãn ad kwal̦o̦k naan, jenaaj jino ad l̦oor Setan. El̦aññe jej l̦oore Setan, eokwe jej jum̦ae Jeova. Jej aikuj kããlõt wõn eo jej l̦oore kiiõ.—Matu 12:30, UBS.
16. Ta ko jej aikuj kõm̦m̦ani el̦aññe jejjab kõn̦aan l̦oor Setan?
16 El̦aññe jej roñjake naan in kakapilõk ko jãn Baibõl̦ eo, jejamin l̦oor Setan. Paul ear kwal̦o̦k jet men ko im remaroñ jipañ kõj. Ear ba bwe jej aikuj ‘kijejeto iien otemjej ilo ad jerbal ñan Irooj.’ (1 Korint 15:58, UBS) El̦aññe jej kijejeto ilo ad jerbal ñan Jeova, eban wõr ad iien ñan men ko ejjel̦o̦k tokjãer im rekauwõtata. (Matu 6:33) Paul ear bar rõjañ kõj bwe jen kajerbale naan ko ‘rem̦m̦an im naan in kalõk.’ (Epesõs 4:29) Kwõn jab ruruwe im jab roñjake an armej ro ruruwe ro jet. (Lale bo̦o̦k eo etan “Kool̦ in Bao ko Rejeplõklõk ilo Kõto In.”) Kwõn kwal̦o̦k kautiej ñan ri tõmak ro m̦õttam̦ iloan congregation eo. El̦aññe kwõnaaj kõm̦m̦ane men in, aolep iien enaaj em̦m̦an men ko kwõj ba kõn er. Paul ear bar letok naan in kakapilõk in bwe jen jab bõkjab kõn men ko an ro jet ak jen ‘lale wõt men ko ad.’ (1 Tessalonika 4:11) Kwõn kwal̦o̦k ñan armej ro bwe kwõj kea kake er, bõtab kwõn bar kwal̦o̦k am̦ kautiej er ilo am̦ jab bõk kun̦aam̦ ilo men ko ejjab tõllo̦kũm̦. Keememej bwe ewõr men ko ilo mour ko aer im rejjab kõn̦aan kõnnaan kaki im rejjab kõn̦aan bwe ro jet ren jel̦ã. Kwõn kõtl̦o̦k bwe ren make kõm̦m̦ani pepe ko ilo mour ko aer.—Galetia 6:5.
17. (a) Etke Jeova ej kakkõl kõj jãn kauwõtata ko? (b) Ta eo jej aikuj kate kõj ñan kõm̦m̦ane?
17 Jej lukkuun kam̦m̦oolol Jeova bwe ej kwal̦o̦k ñan kõj ilo alikkar ta ko jen jab l̦oori ak kõm̦m̦ani. Jen keememej bwe unin an Jeova letok aolep naan in kakkõl kein ej kõnke el̦ap an yokwe kõj. Ejjab kõn̦aan bwe Setan en m̦on̦e kõj im kõm̦m̦an bwe jen eñtaan. Ial̦ eo Jeova ekõn̦aan bwe jen l̦oore emaroñ pen, bõtab ej ial̦ eo wõt im ej tõll̦o̦k kõj ñan mour indeeo. (Matu 7:14) Aolep iien jen kate kõj ñan roñjake Jeova ñe ej ba: “Eñin ial̦ eo, kom̦win etetal ilowaan.”—Aiseia 30:21.
[Kamelele eo Itulal]
^ Wõn ri jum̦ae rein? Ej ro rar ilo̦k jãn kabuñ eo em̦ool im kiiõ rej jum̦ae katak ko jãn Baibõl̦ eo.
^ Ñan waanjoñak, bok eo etan Tobit (Tobias) kar je ilo kar raan ko m̦okta jãn iien ko an Jijej, im ear bar wõr bok in ilo raan ko an Paul. Bwebwenato ko ilo bok in robrak kõn anijnij im katak ko reriab. Ejjel̦o̦k an kein kam̦ool bõtab armej ro rej ba bwe ej juon bok em̦ool im em̦m̦an.—Jouj im lale Insight on the Scriptures, Volume 1, peij 122 (Ejjel̦o̦k ilo kajin M̦ajel̦).
^ Naan eo “devil” ej itok jãn juon naan in Grik im ej mel̦el̦ein “ri ruruwe.” Kar kajerbale naan in ñan Setan kõnke ej ri ruruwe eo m̦oktata.—Jon 8:44; Revelesõn 12:9, 10.
Ewi Wãween Am̦ Naaj Uwaak?
Ewi wãween kwõmaroñ kwal̦o̦k bwe kwõj roñjake naan in kakkõl kein ilo eoon kein?
• 1 Timote 5:11-15, UBS
[Kajitõk ko ñan katak]
[Box/Pija ilo peij 15]
Kool̦ in Bao ko Rejeplõklõk ilo Kõto In
[Pija ilo peij 15]
Ewõr juon bwebwenato in etto an ri Ju ro kõn men ko renana rej wal̦o̦k el̦aññe juon armej ej ruruwe bar juon.
Juon em̦m̦aan ear ruruwe em̦m̦aan eo emãlõtlõt tata ilo bukwõn eo ñan elõñ armej ro. Tokãlik, ri ruruwe in ear kõn̦aan bwe em̦m̦aan eo emãlõtlõt en jol̦o̦k an bõd. Kõn men in ear kajjitõk ippãn em̦m̦aan eo emãlõtlõt: “Ta eo imaroñ kõm̦m̦ane ñan kwal̦o̦k ñan kwe bwe ebõd men eo iar kõm̦m̦ane im ikõn̦aan bwe kwõn jol̦o̦ke bõd eo aõ?” Em̦m̦aan eo emãlõtlõt ear ba: “Ewõr juon men kwõj aikuj kõm̦m̦ane. Kwõn bõk juon pet eobrak iloan kõn kool̦ in bao ko. Kwõn m̦wijiti pet eo im kõtl̦o̦k bwe kool̦ ko ren pel̦o̦k ilo kõto in.” Em̦m̦aan eo ear kõm̦m̦an ãinwõt kar jiroñ e bõtab ear jab jel̦ã un eo. Ãlikin an kar kõm̦m̦ane men in, ear jepl̦aak ippãn em̦m̦aan eo emãlõtlõt im ba: “Kwõj ke jol̦o̦k aõ bõd kiiõ?” Em̦m̦aan eo emãlõtlõt ear ba: “Kwõn m̦okta ilo̦k im aintok aolepen kool̦ ko.” Em̦m̦aan eo ear ba: “Men n̦e kwõj kajjitõk elukkuun pen. Em̦õj an aolep kool̦ in bao ko pããl̦o̦k ilo kõto in im repãd aolep jikin. Ijjab maroñ ainitok aolepeir.” Kõn men in, em̦m̦aan eo emãlõtlõt ear ba: “Ãinwõt an kar kõto in kajeplõklõki aolep kool in bao ko, naan ko am̦ reriab rar jeededl̦o̦k ñan elõñ armej. Im ãinwõt am̦ jab maroñ ainitok aolep kool̦ ko, kwoban kõm̦m̦an bwe armej ro ren mel̦o̦kl̦o̦k men ko kwaar ba.”
Ta eo jemaroñ katak jãn bwebwenato in? Jejjab maroñ ukot naan ko em̦õj ad ba kadede. Im jet iien jeban kabõjrak jorrããn ko rej wal̦o̦k itok wõt jãn kar naan ko ad. Kõn men in, m̦okta jãn am̦ ruruwe ro jet, kwõn keememej bwe naan ko ad rej ãinwõt kool̦ in bao ko rejeplõklõk ilo kõto in.
[Pija ilo peij 12]
Ewi wãween an jet kadel̦o̦ñtok ri jum̦ae ro ñan m̦oko im̦wier?