Anij Ear Kwal̦o̦k Yokwe eo an El̦ap ñan Kõj

“Joij eo an Anij ej iroij kin wãnik, im ej tel kij ñõn mour indrio.” —ROM 5:21, UBS.

1, 2. Ta menin letok ko im elõñ armej rej l̦õmn̦ak bwe reaorõk? Ak ewi iaan menin letok kein im el̦apl̦o̦k an aorõk?

 JUON ri kaki ilo college eo an Melbourne ilo Aujtõrõlia ear ba bwe kien ko an aelõñ in Rom rej juon menin letok eaorõk im wõr tokjãer ñan juon jukjuk im pãd ilo raan kein. Bõtab, Baibõl̦ eo ej kwal̦o̦k bwe Anij ear letok ñan kõj juon menin letok el̦apl̦o̦k an aorõk im em̦m̦an. Ta menin letok in? Ej karõk eo an Anij bwe jen maroñ wãnõk im̦aan mejen im bõk lo̦mo̦o̦r im mour indeeo.

² Wãween an Jeova letok menin letok in ej kalikkar kõn an ekajet jim̦we. Ilo Rom jebta 5, rijjelõk Paul ear jab kõnono kõn aolep tibrikin im wãween an Jeova letok menin letok in. Ak ilo m̦õn̦õn̦õ, ear ba: “Em̦õj kowãnõk kõj kõn tõmak, ewor aenõm̦m̦an ipped ñan Anij kõn ad Irooj Jisõs Kraist.” Ro im rej bõke menin letok in rej kwal̦o̦k aer kam̦m̦oolol im yokwe Anij. Paul ear juon iaan ro im rar kõm̦m̦ane men in. Ear je naan kein: ‘Em̦õj lutõk yokwe an Anij ilo bũruõd kõn kajoor eo an.’—Rom 5:1, 5.

3. Ta kajjitõk ko jenaaj etali?

³ Ak etke menin letok in ekanooj aorõk? Ewi wãween Anij emaroñ letok men in ilo juon wãween ejim̦we im emaroñ bõktok  jeraam̦m̦an ñan aolep armej? Im ta eo kajjojo armej rej aikuj kõm̦m̦ane bwe ren maroñ bõk menin letok in? Jenaaj lale uwaak ko ñan kajjitõk kein im ewi wãween rej kwal̦o̦k kõn yokwe eo el̦ap an Anij.

Yokwe eo an Anij im Jerawiwi eo an Armej

4, 5. (a) Ta wãween eo el̦aptata Jeova ear kwal̦o̦k an yokwe kõj? (b) Ta eo jej aikuj in jel̦ã kake bwe jen mel̦el̦e kõn naan ko ilo Rom 5:12?

⁴ Kõn an Jeova yokwe armej, ear jilkintok Nejin eo ej make wõt bwe en jipañ er. Paul ear kwal̦o̦k kõn men in ke ear ba: “Anij ear kwalok drettan yokwe eo an elab ñõn kij; bwe ilo ien eo ke jaar bed ilo jerawiwi Christ ar mij kin kij!” (Rom 5:8, UBS) Eoon in ej ba: “Jaar bed ilo jerawiwi.” Kõn men in, aolep armej rej aikuj in jel̦ã jerawiwi ear itok jãn ia.

⁵ Paul ear kõmel̦el̦e kõn men in ke ear ba: “Kõn juon armej, jero̦wiwi ear del̦o̦ñ ilo lal̦, im mej kõn jero̦wiwi; im ãindein mej ear itok ioon armej otemjej, bwe er otemjej raar jero̦wiwi.” (Rom 5:12) Jej aikuj in jel̦ã kõn men in kõnke Anij ej kwal̦o̦k ilo Baibõl̦ eo kõn jinoin an armej mour. Jeova ear kõm̦anm̦an armej ro ruo m̦oktata, Adam im Iv. Ri kõm̦anm̦an eo eweeppãn, innem armej rein ruo m̦oktata ak rein jibwid im jim̦m̦ad rar bareinwõt weeppãn. Anij ear kamo̦ aerro m̦õñã jãn juon wõt wõjke im ear jiroñ erro bwe ñe rejjab pokake renaaj mej otem mej. (Jen. 2:17) Bõtab, rar jab pokake Anij im rar rupe kien eo an me ejjab pen. Kõn men in, rar kõjekdo̦o̦n Anij ãinwõt juon Ri Ekajet im Irooj L̦apl̦ap.—Dt. 32:4, 5.

6. (a) Etke aolep ro nejin Adam rar mej m̦okta jãn an kar Anij lel̦o̦k kien ko ñan ri Israel ro im ãlikin? (b) Kõmel̦el̦e ewi wãween jerawiwi ej ãinl̦o̦k wõt juon nañinmej jej bõdañe.

⁶ Ãlikin wõt an kar Adam jerawiwi, ear wõr nejin. Kõn men in, ear lel̦o̦k jerawiwi ñan ro nejin im men ko renana rej wal̦o̦k jãn jerawiwi rar jelõt er aolep. Em̦ool bwe ajri rein nejin rar jab rupe kien eo an Anij im ejjel̦o̦k rueir ilo jerawiwi eo an Adam. Bareinwõt, Anij ejañin kar lel̦o̦k kien ko ñan ro nejin Adam ilo tõre in. (Jen. 2:17) Aolep ro nejin im jibwin Adam rar bõdañe im rar jolet jerawiwi. Innem, jerawiwi im mej rar jino wal̦o̦k jãn iien eo an Adam ñan iien eo Anij ear lel̦o̦k kien ko an ñan ri Israel ro. Kien kein rar kalikkar ñan ri Israel ro bwe er ri jerawiwi. (Riit Rom 5:13, 14, UBS.) Jemaroñ keidi jerawiwi ippãn juon nañinmej jaar bõdañe jãn jined im jemed. Jet ajri ilo juon baam̦le remaroñ bõke juon nañinmej kõnke rej bõdañ jineer im jemãer. Bõtab, ajri ro jet remaroñ jab. Men in eoktak jãn jerawiwi. Aolep ro nejin Adam rej jerawiwi kõnke rej bõdañe. Im kõn men in, aolepeir rej rũttol̦o̦k im mej. Ewi wãween bwe men in enana en jako?

Men eo Anij Ear Letok Ikijjeen Jijej Kũraij

7, 8. Ewi wãween jerawiwi eo an Adam ear jelõt kõj? Ak ta eo Jijej ear kõm̦m̦ane?

⁷ Kõn an Jeova yokwe kõj, ear letok juon menin letok ñan aolep armej ñan jolok jerawiwi ko aer. Paul ear kwal̦o̦k bwe jerawiwi ko rar jako kõn juon armej. Armej in ear juon em̦m̦aan eweeppãn im kar n̦aetan Adam eo ãlik. (1 Ko. 15:45) Bõtab, eoktak men ko rej wal̦o̦k jãn kõm̦m̦an ko an Adam eo m̦okta im Adam eo ãlik. Ewi wãween?—Riit Rom 5:15, 16.

⁸ Paul ear ba: “A jab ãinwõt buñ, im barãinwõt men in jouj.” Adam ear wõr ruõn kõn an kar jerawiwi. Kõn men in, kar liaakel̦o̦k e ñan mej. Bõtab, ejjab e wõt enaaj kar mej. Baibõl̦ ej ba: “Kõn buñ an juon, elõñ raar mej.” Ekkar ñan wãween an Anij ekajet ilo jim̦we, aolep ro nejin Adam im rejjab weeppãn, ekoba kõj, jej bar bõk kaje eo an Adam im mej. Meñe ãindein, jej m̦õn̦õn̦õ kõnke jejel̦ã bwe em̦m̦aan eo tokãlik eweeppãn, Jijej, ear letok juon ial̦an ad anemkwoj jãn men in. Innem, Jeova emaroñ kõwãnõk armej ro meñe elõñ alen rar kõm̦m̦an jerawiwi ium̦win elõñ buki  iiõ ko. Ta jeraam̦m̦an eo ear wal̦o̦k jãn men in? Paul ear ba, “Jerbal in kowãnik ej kanemkwoj armij otemjej, im lelok mour ñõn ir.”—Rom 5:18, UBS.

9. Ilo Rom 5:18 ej ba bwe Anij ej kõwãnõk armej ro. Ta mel̦el̦ein men in?

⁹ Ta mel̦el̦ein naan in “kõwãnõk”? Ri kaki in college eo me ear wal̦o̦k ilo jinoin katak in im ej juon ri ukok in Baibõl̦, ear kõmel̦el̦e bwe ñe Baibõl̦ eo ej ba bwe Anij ear kõwãnõk armej ejjab mel̦el̦ein bwe armej ro rej oktak ak ejjel̦o̦k aer bõd. Bõtab ej kwal̦o̦k kõn an oktak wãween an Anij watõke armej. Ej waanjoñak kake men in ilo an pijaikl̦o̦k Anij ãinwõt juon ri ekajet. Im ewõr juon ri nana rar bõkl̦o̦ke ñan jikin ekajet eo an im kinaakl̦o̦k e. Bõtab, Anij ej lo bwe ejjel̦o̦k ruõn armej eo im ej kanemkwoj e.

10. Ta eo Jijej ear kõmmane bwe Anij en maroñ kõwãnõk armej ro?

¹⁰ Ak ewi wãween an “Eo ej Irooj in ekajet ñan aolepen lal̦” maroñ kanemkwoj armej ro rejerawiwi? (Jen. 18:25) Anij ear maroñ kõm̦m̦ane men in ilo an kar jilkintok Nejin ej make wõt ñan lal̦. Jijej ear weeppãn ilo an kar kõm̦anm̦an ankilaan Jemen meñe ear iion menin kapo ko, rar kajjirere kake, im lãj ñan e. Ear tiljek wõt ñan iien eo ear mej ioon alal in eñtaan eo. (Hi. 2:10) Ilo an kar Jijej katok kõn mour eo an eweeppãn, ear lel̦o̦ke ãinwõt juon on̦ean ñan kanemkwoj ro ineen Adam jãn jerawiwi im mej.—Matu 20:28, UBS; Rom 5:6-8.

11. Wõn eo wõt ear maroñ kõl̦l̦ãik on̦ean jerawiwi ko an armej otemjej? Etke?

¹¹ Ilo bar juon eoon, Paul ear ba kõn Jijej: “Ear lel̦o̦k an mour ãinwõt juon on̦ean me ear joñan wõt juon ippãn mour eo ear jako bwe en wiaik armej otemjej.” (1 Ti. 2:6, NW) Ta mel̦el̦ein an kar Paul ba “joñan wõt juon ippãn mour eo ear jako”? Ilo kar m̦okta, bok ko ad rar kõmel̦el̦e bwe Adam ear bõktok jerawiwi ñan billion armej ak ro ineen. Im kar kõmel̦el̦e bwe Jijej, ãinwõt juon eo ear eweeppãn, el̦aññe en kar wõr ineen innem aolepeir renaaj kar bar weeppãn. Kõn men in, jaar l̦õmn̦ak bwe Jijej im aolep rein ineen renaaj kar ãinwõt juon menin katok im ej joñan wõt men eo Adam im ro ineen rar luuji. * Bõtab, Baibõl̦ eo ejjab ba bwe ro ineen Jijej remaroñ kar m̦õttan karõk eo an Jeova ñan kõl̦l̦ãik on̦ean jerawiwi ko an armej. Ilo Rom 5:15-19 ej kwal̦o̦k bwe mej eo wõt an “juon armej” ear kanemkwoj armej otemjej. Alikkar bwe mour eo eweeppãn an Jijej ear joñan wõt juon ippãn mour eo eweeppãn kar an Adam. Eoon in ej kwal̦o̦k kõn Jijej wõt. Kõn an kar Jijej pokake im tiljek ñan mej, ear kepel̦l̦o̦k juon ial̦ bwe aolep armej ren bõk menin letok eo an Anij im mour indeeo. (2 Ko. 5:14, 15; 1 Pi. 3:18) Ewi wãween Anij ear kanemkwoj armej ro rejerawiwi?

 Kar Kanemkwoj Armej jãn Jerawiwi

12, 13. Etke ro em̦õj kõwãnõk er rej aikuji yokwe im tũriam̦o eo an Anij?

¹² Jeova ear buñbũruon kõn menin katok eo an Jijej. (Hi. 9:24; 10:10, 12) Bõtab, ri kal̦oor ro an Jijej ekoba rijjelõk ro an retiljek ilo raan ko an rar pãd wõt ilo aer jab weeppãn. Meñe rar kate er bwe ren kõm̦m̦ani wõt men ko rejim̦we, ak jet iien rar jirilo̦k im kõm̦m̦an bõd. Etke? Kõnke aolepeir rar jolet jerawiwi. (Rom 7:18-20) Meñe ãindein, Jeova ear jipañ er ilo an kar buñbũruon im bõke menin katok eo an Jijej. Ikijjeen men in katok in, Jeova ear m̦õn̦õn̦õ in jol̦o̦k an armej ro doon bõd meñe er ri jerawiwi.

¹³ Ejjab unleplep in an kar Jeova jol̦o̦k jerawiwi ko an rijjelõk ro im ri kabit ro ej kõnke rar kõm̦m̦ani jerbal ko rem̦m̦an. Ear kõm̦m̦ane men in kõnke ear yokwe er im el̦ap an tũriam̦o. Jeova ear jol̦o̦k kaje eo kar liaakel̦o̦k er kake kõnke ear ejjel̦o̦k rueir ilo jerawiwi eo an Adam. Paul ear kalikkar men in ilo an kar ba: “Bwe kin joij an Anij komar bõk lomor kin ami tõmak. Innem lomor in ej menin letok jen Anij, im jab jen jerbal ko ami.”—Ep. 2:8, UBS.

14, 15. Ta jeraam̦m̦an eo Anij ej lel̦o̦k ñan ri kabit ro ear kõwãnõk er? Ak ta eo rej aikuj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõm̦m̦ane?

¹⁴ Jeova ej jol̦o̦k jerawiwi eo armej rej bõk jãn Adam im bareinwõt bõd ko rej kõm̦m̦ani. Men in ejjab ke juon menin letok eaorõk? Jejjab maroñ bwini aolep men ko rebõd juon armej ear kõm̦m̦ani m̦okta jãn an kar erom ri karejaran Anij. Bõtab, Anij emaroñ jol̦o̦k bõd ko aer kõnke mej eo an Jijej ear kõl̦l̦ãik on̦ean jerawiwi ko an armej. Paul ear ba bwe Jeova ear letok juon menin letok. Ta in? Ej ñan kõwãnõk armej ro. (Rom 5:16) Rijjelõk ro im aolep ri kabit ro me rar bõk menin letok in rej aikuj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im tõmak ilo Anij im kabuñ ñane. Ta jeraam̦m̦an eo renaaj bõke? Baibõl̦ ej ba: ‘Ro rej bõk joij eo elab an Anij kab menin letok eo an ewãnik, renaj mour im iroij kin Kũraij.’ Kõn jerawiwi eo an Adam, armej ro rej mej. Bõtab, kõn menin letok eo an Anij ñan armej rein, remaroñ mour indeeo.—Rom 5:17, UBS; riit Luk 22:28-30.

¹⁵ Ro im rej bõke menin letok in rej erom ro nejin Anij. Ãinwõt ri jolet ippãn Kũraij, rej bõk jeraam̦m̦an eo ñan jerkakpeje im mour ilañ im irooj ippãn Jijej Kũraij.—Rom 8:15-17, 23.

Anij Ej Kwal̦o̦k an Yokwe ñan Armej ro Jet

16. Ta menin letok eo Jeova emaroñ lel̦o̦k kiiõ ñan armej ro jet?

¹⁶ Ejjab aolep ro rej jerbal ñan Jeova rej kõtmãne bwe renaaj irooj ippãn Kũraij ilañ. Ãinwõt kar ri karejar ro an Anij m̦okta jãn iien ko an Kũraij, elõñ armej rainin rej kõjatdikdik ñan mour indeeo ilo pedetaij ijin ioon lal̦. Meñe eoktak kõjatdikdik in aer jãn ri kabit ro, rein remaroñ ke bõk menin letok eo jãn Jeova kiiõ ilo an watõk er rewãnõk? Ekkar ñan bok in Rom, uwaak eo ej aet!

17, 18. (a) Kõn an kar Ebream tõmak, ta eo ear wal̦o̦k ñane? (b) Etke Jeova ear maroñ watõk Ebream ãinwõt juon eo ewãnõk?

¹⁷ Paul ear kwal̦o̦k kõn joñak eo em̦m̦an an Ebream. L̦ein ear tõmak ilo Anij im ear mour m̦okta jãn iien eo Jeova ear lel̦o̦k kien ko ñan ri Israel ro im m̦okta jãn an kar Jijej kepel̦l̦o̦k juon ial̦ ñan an armej ro mour ilañ. (Hi. 10:19, 20) Paul ear ba: “Bwe e jab kõn kien kallim̦ur ñan Ebream ak ñan ineen bwe enaaj jolet lal̦, a kõn wãnõk in tõmak.” (Rom 4:13; Jem. 2:23, 24) Elukkuun alikkar bwe Anij ear watõk Ebream ãinwõt juon eo ewãnõk.—Riit Rom 4:20-22.

¹⁸ Meñe Ebream ear karejar ñan Jeova, jet iien ear kõm̦m̦an bõd. Ebream ear jab weeppãn im ear juon ri jerawiwi, ak etke jemaroñ ba bwe ej juon ri wãnõk? (Rom 3:10, 23) Jeova ear watõke Ebream ewãnõk kõnke ear kile tõmak eo an im jerbal ko an rem̦m̦an. Ebream ear bareinwõt kwal̦o̦k an tõmak ilo  “ine” eo im Jeova ear kallim̦uri bwe enaaj wal̦o̦k jãn menmenbwij eo an. Ine in ej Messaia eo ak Kũraij. (Jen. 15:6; 22:15-18) Jijej ear mej kõn aolep armej im kõl̦l̦ãik on̦ean jerawiwi ko aer. Ikijjeen men in, Jeova ej jol̦o̦k jerawiwi ko an armej ro ilo iien ko m̦okta. Kõn men in, Jeova enaaj bar kõmour Ebream, im ri karejar ro an me rar mour m̦okta jãn an kar Jijej itok ñan lal̦ in.—Riit Rom 3:24, 25; Sam 32:1, 2.

Jej M̦õn̦õn̦õ bwe Anij Ej Watõk Kõj Ri Wãnõk

19. Etke elõñ armej ro rainin rej m̦õn̦õn̦õ kõn an kar Jeova watõk Ebream ãinwõt juon eo ewãnõk?

¹⁹ Jej m̦õn̦õn̦õ kõn ad jel̦a bwe Anij ear watõk Ebream ãinwõt juon eo ewãnõk. Meñe ãindein, jeraam̦m̦an eo an ear oktak jãn ro Jeova ear kããlõt er ñan irooj ippãn Kũraij ilañ. Ri kabit rein renaaj irooj ippãn Kũraij em̦õj ‘kũr er ri kwõjarjar’ im rej “ro nejin Anij.” (Rom 1:7; 8:14, 17, 33) Ilo okõtan, Ebream ear ãinwõt “jeran Anij,” im men in ear wal̦o̦k m̦okta jãn an kar Jijej mej. (Jem. 2:23; Ais. 41:8) Ewi wãween joñak in an Ebream ej jelõt ro doon Anij rainin im kõjatdikdik eo aer ej ñan mour indeeo ilo pedetaij ioon lal̦?

20. Ãinwõt kar Ebream, Jeova ej watõk armej ro jet ãinwõt rewãnõk. Ta eo ekõn̦aan bwe ren kõm̦m̦ane?

²⁰ Armej rein rar jab bõk “menin letok in wãnõk” eo jãn Anij ñan mour indeeo ilañ. (Rom 3:24; 5:15, 17) Meñe ãindein ak rej lukkuun tõmak ilo Anij im menin katok eo an Jijej im rej kalikkare men in ilo jerbal ko aer. Juon iaan jerbal kein ej ilo aer ‘kwal̦o̦k naan kõn aelõñ in Anij im katakin armej ro kõn Jijej Kũraij.’ (Jrb. 28:31) Ãinwõt kar Ebream, Jeova ej watõke armej rein rewãnõk. Eñin ej menin letok eo aer jãn Anij. Tokjãn men in, rej erom ro jeran Anij. Meñe eoktak menin letok in aer jãn ri kabit ro, ak armej rein rej lukkuun kam̦m̦oolol Anij im kaorõke menin letok in aer jãn Anij.

21. Ta jeraam̦m̦an ko jej bõki kõn an Jeova ekajet jim̦we im yokwe?

²¹ Ri tõl ro an lal̦ in rej kallim̦ur kõn elõñ men ko, bõtab kallim̦ur eo ñan mour indeeo ijin ioon lal̦ ejjab itok jãn er. Karõk in ej an Irooj l̦apl̦ap, Jeova. Elõñ wãween ko Jeova ear kõm̦m̦ani ñan kajejjet karõk eo an. Wãween kein rej kwal̦o̦k kõn ekajet jim̦we eo an im el̦aptata kõn yokwe eo an el̦ap. Eñin unin Paul ear ba: “Anij ear kwalok drettan yokwe eo an elab ñõn kij; bwe ilo ien eo ke jaar bed ilo jerawiwi Christ ar mij kin kij!”—Rom 5:8, UBS.

[Kamelele eo Itulal]

Kwõj Ke Keememej?

• Ta eo Adam ear lel̦o̦k ñan ro ineen, im ta eo ear wal̦o̦k ñan er?

• Wõn eo wõt ear maroñ kõl̦l̦ãik on̦ean jerawiwi ko an armej otemjej? Etke?

• Ta kõjatdikdik eo naaj lewõj ñan eok kõn an Anij watõk eok ri wãnõk?

[Kajitõk ko ñan katak]

[Pija ilo peij 13]

Adam ear jerawiwi. Jijej ear kõl̦l̦ãik on̦ean jerawiwi eo an Adam kõn mour eo an eweeppãn

[Pija ilo peij 15]

Anij emaroñ kõwãnõk kõj ikijjeen Jijej, men in ej juon ‘nuuj em̦m̦an’!