Kwon Kajeoñe Meanwõd Eo Aa Jehovah
Kwon Kajeoñe Meanwõd Eo Aa Jehovah
“Iroij e jab kemmer kin An kalimur, . . . a Ej meanwõr ñõn kom.”—2 PITER 3:9.
1. Ta men in letok eo ejej uan Jehovah ej bojak in lelok ñan armij ro?
JEHOVAH ej bojak in letok ñan kij juõn men jabdewõt armij ejjab maroñ letok. Ej juõn men elukkun emejaja im aorõk, ak jejjab maroñ wiaiki. Men eo ej letok ej mour indio—ñan enañin kij aolep, ej mour indio ilo paradise eo ion lal. (Jon 3:16) Enaj juõn men in kalañliñ elap! Men ko rej bõktok buromõj renaj jako—keojaljal, kowadoñ, jeramel, kõtõrãi kien, nañinmij, im mij bareinwõt. Armij ro renaj mour ilo ainemõn eo emol im burukuk iumin kajur eo an Ailiñ in Anij eo ej yokwe kij. Elap ad kijoror kin Paradise in!—Aiseia 9:6, 7; Reveles̃õn 21:4, 5.
2. Etke Jehovah ejañin jolok jukjuk im bed eo an Satan?
2 Jehovah ej bareinwõt reimanlok ñan ien eo ñe enaj kajutak juõn Paradise ion lal. Emol men in kin Jehovah kinke, ej yokwe wãnik im ekajet jimwe. (Sam Ko 33:5) Ejjab mõnõnõ ñe ej reilaltak ion lal im lo armij ro rejjab itoklimo ak rej jumae nan in kaiñi ko an rewãnik, juõn lal ej karmijeteik maroñ eo an im kajorrãn armij ro an. Ak, ewõr un ko remõn unin Anij ejañin jolok jukjuk im bed in enana an Satan. Un kein rej kitibuj kajitõk ko kin ta eo emõn im ta eo enana ikijen iroij bõtata eo an. Ñan uaki kajitõk kein, Jehovah ej kwalok juõn kadkad eaibujuij, juõn kadkad me elõñ rej likjap in kwaloke ilo ran kein—meanwõd.
3. (a) Ta melelen nan ko ilo kajin Greek im Hebrew rej ukõte “meanwõd” ilo Bible eo? (b) Ta kajitõk ko jenaj etali kiõ?
3 Ewõr juõn nan in Greek ilo Bible ej melelen “jitõb ak buru eaetok” im ekkã air ukõte einwõt “kijenmij” im “meanwõd.” Bedbed in melele kin nan ko ilo kajin Greek im Hebrew rej ukõti “meanwõd” rej kwalok kin maroñ eo ñan kijenmij im rumij ad illu. Ewi tokjen meanwõd eo an Jehovah ñan kij? Ta eo jemaroñ katak jen meanwõd im kijenmij eo an Jehovah im ri karejar ro an retiljek? Ewi wãwen ad jelã bwe ewõr joñan meanwõd eo an Jehovah? Jen lale.
Lemnak kin Meanwõd eo an Jehovah
4. Ikijen meanwõd eo an Jehovah, ta eo ri jilek Peter ear jeje kake?
4 Ikijen meanwõd eo an Jehovah, ri jilek Peter ear je: “A komin jab meloklok men in, komeo jitenburu, bwe iben Iroij juõn ran ej einwõt juõn tausan yiõ, im juõn tausan yiõ einwõt juõn ran. Iroij e jab kemmer kin An kalimur, einwõt jet rej watõk rumij; a Ej meanwõr ñõn kom, im jab kõnan bwe jabrewõt en joko, a bwe ren otemjej itok im ukwelok ibeir.” (2 Piter 3:8, 9) Joij im lale ruo point ko ijin me remaroñ jibañ kij melele kin meanwõd eo an Jehovah.
5. Ewi wãwen lemnak eo an Jehovah kin ien ko ej jelet men ko ej kõmmani?
5 Point eo kein kajuõn ej bwe lemnak eo an Jehovah kin ien ej oktak jen lemnak eo ad. Kinke Ej mour ñan indio, juõn thousand yiõ rej einwõt juõn ran. Meñe ejelok joñan ien ibben ñan kõmman men ko, ejjab rumij ilo jerbal ko an. Kinke ejelok joñan an meletlet, Jehovah elukkun jelã ta ien eo emõntata ñan kõmman juõn men bwe en wõr tokjen ñan aolep, im ilo meanwõd ej kõttar mae ien eo ejejjet an itok. Bõtab, jen jab bõk lemnak in bwe Jehovah ejjab kea kin jabdewõt eñtan ri karejar ro an rej bõke ilo kõtan ien eo. Anij “elap tiriamo” ibben, im ej kwalok yokwe. (Luk 1:78; 1 Jon 4:8) Ewõr an maroñ ñan kajimwe, ilo eyu im ñan indio, jabdewõt jorrãn ko rar walok kin an kõtlok eñtan.—Sam Ko 37:10.
6. Ta eo jen jab lemnak kake kin Anij, im etke?
6 Emol, bwe ejjab bidodo ñan kõttar kin juõn men jej kijoror kake. (Jabõn Kennan Ko 13:12) Inem, ñe armij ro rejjab kajejjet kitien kallimur ko air ilo mõkaj, ro jet remaroñ lemnak bwe ejamin kajejjeti. Ejjab juõn men in meletlet ñan lemnak bwe Anij ej eindein! Elañe jej lemnak bwe Anij ejjab meanwõd ak ej baj rumij wõt an kajejjet kitien kallimur ko an, tokelik jemaroñ jino bere im ebwer, im mõjnolok ilo jitõb. Enanalok jen men in, jemaroñ bo ilo lemnak eo an ro me Peter ear kakkõl kij kake—ri kajirere ro me ejelok air tõmak. Armij rein rej kajirere im ba: “Ej ber ia kalimur eo kin An itok? bwe, jen ran eo ke ro jimar r’ar kiki, men ko otemjej r’ar berwõt einwõt air ber jen jinoin kõmõnmõn.”—2 Piter 3:4.
7. Ewi wãwen meanwõd eo an Jehovah ej ekejel ñan kõnan eo an bwe armij ro ren ukwelok?
7 Point eo kein karuo jemaroñ bõk jen nan ko an Peter ej bwe Jehovah ej meanwõd kinke ekõnan bwe aolep ren ukwelok. Ro remakoko in ukwelok jen bwid ko air Jehovah enaj kokkure ir. Bõtab, Anij ejjab mõnõnõ ñe ro renana rej mij. Jen men in, ej mõnõnõ ñe armij ro rej ukwelok, ilok jen bwid ko air, im mour wõt. (Ezekiel 33:11) Eñin unin, ej kwalok meanwõd im karõk bwe jerbal in kwalok kin news eo emõn ibelakin lal en wõnmanlok wõt bwe armij ro ren maroñ mour.
8. Ewi wãwen meanwõd eo an Anij ear alikar ilo jerbal ko an ibben ailiñ in Israel?
8 Jemaroñ lo meanwõd eo an Anij ilo wãwen ko ear jerbal ibben ailiñ in Israel eo etto. Iumin elõñ buki yiõ ko, ear kijenmij kin kiblia eo air. Ikijen ri kanan ro an, elõñ alen ear rejañ ir: “Komin oktõk jen ial ko ami re nana, im kejbãrok nan in jiroñ im nan in kaiñi ko Aõ, ekar ñõn aolepen kien eo I ar jiroñ ro jimami, im ko I ar jilkinwoj ñõn ibemi kin ro dri korijera, dri kanan ro.” Ta eo ear walok? Ekaburomõjmõj bwe, armij ro rar “jab kõnan eoroñ E.”—2 Kiñ 17:13, 14.
9. Ewi wãwen meanwõd eo an Jesus ear einwõt eo an Jemen?
9 Eliktata, Jehovah ear jilkintok Nejin, eo ear wõnmanlok im rejañ Ri Jew ro bwe ren jeblak ñan Anij. Meanwõd eo an Jesus ear lukkun einwõt meanwõd eo an Jemen. Kin an jelã bwe mõttan jidik enaj mij, Jesus ear liãjlol im ba: “O Jerusalem, Jerusalem, eo ej mõn ro dri kanan, im kare kin dreka ro jilkinlok ñõn e! O enañin lõñ alen I ar kõnan kokweloktok ro nejõm, im einwõt lolo ej kokweloktok nejin jojo iomin pein, im kom ar jab [kõnan]!” (Matu 23:37) Nan kein rekaburomõjmõj rejjab itok jen juõn ri ekajet elej eo ekõnan kajeik juõn armij ilo mõkaj ak ej itok jen juõn jerad ej kwalok meanwõd ñan armij ro ej yokwe. Einwõt Jemen ilañ, Jesus ear kõnan bwe armij ro ren ukwelok im deor jen ekajet eo. Jet armij rar bokake nan in kakkõl ko an Jesus im deor jen ien ekajet eo enana ñe ear buñ ion Jerusalem ilo 70 C.E.—Luk 21:20-22.
10. Ilo wãwen et eo jej bõk tokjen jen meanwõd eo an Anij?
10 Meanwõd eo an Anij ejjab ke juõn men ekabwilõñlõñ? Meñe armij ro relukkun kiblia, Jehovah ear letok ñan kij, ekoba elõñ million armij ro jet, juõn ien emõn bwe jen jelã kajjen im bõk kejatdikdik eo ñan bõk lomor. Peter ear jeje ñan Ri Christian ro mõttan im ba: “Komin watõk meanwõr an ar Iroij lomor.” (2 Piter 3:15) Aet, jej mõnõnõ bwe meanwõd eo an Jehovah ear kabellok juõn ial ñan ad bõk lomor. Jej bareinwõt jar bwe Jehovah en meanwõd wõt kin kij ñe jej karejar ñan e jen ran ñan ran.—Matu 6:12.
11. Ad melele kin meanwõd eo an Jehovah enaj kamakit kij ñan kõmman ta?
11 Ñe jej melele kin unin an Jehovah meanwõd, ej jibañ kij ñan kõttar mae ien eo enaj lomoren kij, im jab lemnak bwe ej rumij in kajejjet kitien kallimur ko an. (Liãjlol 3:26) Ñe jej jar bwe Ailiñ eo an Anij en itok, jej liki bwe Anij ejelã ñããt eo emõntata ñan uake jar ko ad. Bareinwõt, jej mõnõnõ in kajeoñe Jehovah ilo ad kwalok meanwõd ñe jej jerbal ibben ro jeid im jatid ilo tõmak im ibben ro jej ion ir ilo jerbal in kwalok nan. Kij bareinwõt jejjab kõnan bwe jabdewõt armij en mij ak jekõnan bwe ren ukwelok im bõk kejatdikdik eo kin mour indio.—1 Timote 2:3, 4.
Lemnak kin Meanwõd eo an Ri Kanan ro
12, 13. Ewi wãwen ri kanan Isaiah ear lo tõbrak ilo an kwalok meanwõd?
12 Ilo ad lemnak kin meanwõd eo an Jehovah, ej jibañ kij ñan ad kaorõk im kaddeklok kadkad ko kadkadin. Ejjab bidodo an armij ro rejjab wãppen kaddek meanwõd, bõtab remaroñ kõmmane men in. Jej katak jen ri karejar ro an Anij ilo ien ko etto. Ri kalor eo James ear je: “Ro jãtiõ, komin bõk joñok kin iñtan im kijenmij jen ro dri kanan, r’ar konono ilo etan Iroij.” (Jemes 5:10) Ej juõn men in kainemõn im rejañ ñan jelã bwe armij ro jet rar anjo ion melejoñ ko kwar jelmaiki.
13 Ñan wanjoñok, ri kanan Isaiah, ear aikwij meanwõd ilo jerbal eo an. Jehovah ear kalikar men in ilo an jiroñ e: “Kwon ilok, im kennanek ro dri ailiñ in, Komij roñjake wõt, a komij jab melele; im komij reilok, a komij jab lo. Kwon tãbi buruen ro dri ailiñ in, bwe en erro lojiliñir, im kilin mejeir, ñe rab lo kin mejeir, im roñjake kin lojiliñir, im jelalokjen kin burueir, im bar oktõk, inem kaejmour ir.” (Aiseia 6:9, 10) Meñe armij ro rar jab kwalok air itoklimo, ilo meanwõd Isaiah ear kwalok nan in kakkõl ko an Jehovah elõñlok jen 46 yiõ ko! Ilo ejja wãwen in wõt, meanwõd enaj jibañ kij ñan kijenmij ilo jerbal in kwalok nan eo ad, meñe elõñ rejjab itoklimo.
14, 15. Ta eo ear jibañ Jeremiah bwe en kijenmij ilo melejoñ ko im kin buromõj?
14 Emol, ke ri kanan ro rar wõnmanlok ilo jerbal eo air, rar aikwij meanwõd kin elõñlok un ko jab kin an armij ro jab itoklimo wõt; rar aikwij kijenmij iumin matõrtõr. Rar liãbe Jeremiah, im kalbuji ilo “imõn kalbuj,” im jolallok e iloan aebõjlõl eo. (Jeremiah 20:2; 37:15; 38:6) Ear bõk matõrtõr jen armij ro ear kõnan jibañ ir. Ak, Jeremiah ear jab ellotane ir im ukõt nana kin nana. Ilo meanwõd ear kijenmij iumin elõñ yiõ.
15 Matõrtõr im kajirere rar jab kabwer Jeremiah, im rejjab kabwer kij rainin. Emol, jet ien jemaroñ buromõj. Jeremiah ear eñjake an buromõj. “Rej kajjirere kake iõ im kajook iõ ien otemjej, kinke ij kwalok nan ko am,” ear je. “Ak ñe ij ba, ‘Inaj meloklok Iroij im jab bar konono ilo etan.’” Ak ta eo ear walok? Jeremiah ear bõjrak ke jen an kwalok nan? Ear wõnmanlok im ba: “Innem nan ko [an Anij] rej urur einwõt kijeek ilo buruõ im ilo bukuddriũ. Imõk in drebiji, im iban bed kaki.” (Jeremiah 20:8, 9) Lale bwe ke ear lemnak kin kajirere ko an armij, ear luji lañliñ eo an. Ke ear lemnak kin aibujuij im aorõkin ennan eo an Anij, lañliñ eo an ear bar jeblak ñan e. Bareinwõt, Jehovah ear bed ibben Jeremiah ‘einwõt eo ekajur,’ ñan kakajur e bwe en kwalok nan in Anij ilo kijejeto im beran.—Jeremiah 20:11.
16. Ewi wãwen ad maroñ lo lañliñ ilo jerbal in kwalok nan eo ad kin news eo emõn?
16 Ri kanan Jeremiah ear lo ke lañliñ ilo jerbal eo an? Emol aet! Ear ba ñan Jehovah: “Kwar konono ñõn iõ im iar roñjake nan ko am otemjej. Iroij, Anij Ekajur Bõtata, ña ij am, innem nan ko am rar kobrak buruõ kin lõñliñ im mõnõnõ.” (Jeremiah 15:16) Jeremiah ear lañliñ ilo an kwalok nan ilo etan Anij eo emol. Kij bareinwõt jej lañliñ. Jej lañliñ, einwõt enjel ro ilañ, kinke elõñ armij ibelakin lal rej roñjake ennan eo an Ailiñ eo, ukwelok, im etetal kiõ ilo ial eo ej tellok ñan mour indio.—Luk 15:10.
“An Job Kijenmij”
17, 18. Ilo wãwen et eo Job ear kijenmij, im ta eo ear walok ilo jemlokin?
17 Elikin an bwebwenato kin ri kanan ro etto, ri jilek James ear jei: “Kom ar roñ kin an Job kijenmij, im kom ar lo jemlok eo jen Iroij, ekijkan Iroij e kanuij joij im tiriamokake.” (Jemes 5:11) Melele eo kin nan in Greek eo “kijenmij” ej oktak jidik jen ejja nan eo James ear kajerbale ilo eon eo lok iman. Juõn ri meletlet ear kalikarlok oktak eo ke ear jei: “Nan eo [‘kijenmij’ ilo ukok in Majõl] ilo 10 eon ej ñe armij ro rej kaeñtan kij, ak nan eo [‘kijenmij’ ilo ukok in Majõl] ilo 11 eon ej ñe ewõr inebata ko ad.”
18 Job ear lap an inebata. Ear eñtan ke ear luji aolep men ko mweien, aolep ajiri ro nejin rar mij, im ear bõk juõn nañinmij elukkun metak. Bareinwõt ear aikwij kate wõt e ke armij ro rar kinaak im ba bwe Jehovah ej kajeik e. Job ear kalikar bwe meñe ear eñtan ear ikõñ wõt; ear liãjlol kin men ko ear eñtan kaki im ear ba bwe ear laplok an wãnik jen Anij. (Job 35:2) Bõtab, ear jab jolok tõmak eo an, im ebwer. Ear jab karmijeteik Anij einwõt Satan ear ba bwe enaj kar kõmmane. (Job 1:11, 21) Ta ear walok? Jehovah ear “kejerammõn jemlokõn Job elap jen jinoin.” (Job 42:12) Jehovah ear kejmour Job, korlok men ko mweien ruo alen, im kajerammõn e ilo an bõk juõn mour elemõnõnõ ibben ro rejitenburu ibben. Kijenmij eo an Job ear bareinwõt kamaroñ e bwe en laplok an jelã kajjen Jehovah.
19. Ta eo jej katak jen meanwõd im kijenmij eo an Job?
19 Ta eo jaar katak jen meanwõd im kijenmij eo an Job? Einwõt Job, jej eñtan kin nañinmij ak bed ilo abañ ko. Jet ien jejjab lukkun melele kin unin an Jehovah kõtlok bwe jen bed ilo juõn melejoñ. Ak, jej liki bwe: Elañe jej tiljek, jenaj bõk jerammõn. Jehovah ej nawõnãn ro rej bukõte. (Dri Hibru 11:6) Jesus ear ba: “Eo ej kijenmij ñõn jemlokõn naj lomoren e.”—Matu 10:22; 24:13.
“Ran in Iroij E Naj Itok”
20. Etke jemaroñ liki bwe ran eo an Jehovah enaj itok?
20 Meñe Jehovah ej meanwõd, ej wãnik bareinwõt im ejamin kõtlok nana ñan indio. Meanwõd eo an ewõr joñan. Peter ear jei: “[Anij] E ar jab tiriamokake lõl mokta.” Meñe Noah im family eo an rar ellã im mour, ri nana ro ion lal rar mij ilo ibwijleplep eo. Jehovah ear bareinwõt ekajete Sodom im Gomorrah, im kabedakilkili. Ekajet kein rar juõn “joñok ñõn ro re naj kõmman nana tokelik.” Men eo, jemaroñ liki: “ran in Iroij e naj itok.”—2 Piter 2:5, 6; 3:10.
21. Ewi wãwen jemaroñ kwalok ad meanwõd im kijenmij, im ta eo jenaj katak kake ilo katak in tok ilal?
21 Inem, jen kajeoñe meanwõd eo an Jehovah ilo ad jibañ ro jet bwe ren ukwelok im bõk lomor. Bareinwõt jen kajeoñe ri kanan ro ilo ad kate wõt im kwalok news eo emõn ilo meanwõd meñe armij ro rejjab itoklimo ñe jej kwalok nan ibbeir. Bareinwõt, elañe jej kijenmij ilo melejoñ ko einwõt Job, Jehovah enaj kajerammõn kij. Elõñ un ko unin ad maroñ lañliñ ilo jerbal in kwalok nan eo ad ñe jej lo wãwen an Jehovah kajerammõn armij ro an elañe rej kate ir im kwalok news eo emõn ibelakin lal. Jenaj lo ewi wãwen ej kõmman men in ilo katak in tok ilal.
Kwoj Kememej Ke?
• Etke Jehovah ej kwalok meanwõd?
• Ta eo jemaroñ katak jen meanwõd eo an ri kanan ro?
• Ewi wãwen an kar Job kwalok an kijenmij, im ta eo ear walok?
• Ewi wãwen jej jelã bwe Jehovah ejjab meanwõd wõt ñan indio?
[Kajitõk ko ñan katak]
[Pija eo ilo peij 5]
Jesus ear anõk Jemen ilo wãwen an kwalok meanwõd
[Pija ko ilo peij 6]
Ewi wãwen an kar Jehovah nawõnãn Jeremiah kin an kwalok meanwõd?
[Pija ko ilo peij 7]
Ewi wãwen an kar Jehovah nawõnãn Job kin an kwalok meanwõd?