1. Ewi wãween ad bõk tokjãn jãn ad kõnnaan kõn wãween ad kar itok ñan “m̦ool eo”?

 “EWI wãween am̦ kar itok ñan m̦ool eo?” Ejjel̦o̦k pere bwe joñan in elõñ kõttan am̦ kar uwaake kajjitõk in. Ej juon iaan kajjitõk ko m̦oktata me ekkã an rũttõmak ro m̦õttad kajjitõk ñe jej jel̦ãl̦o̦k kajjien doon. Jelukkuun m̦õn̦õn̦õ in roñjake wãween an kar ro jeid im jatid jino jel̦ã kajjien im yokwe Jeova, im jebar m̦õn̦õn̦õ in kwal̦o̦k ñan er kõn unin ad m̦õn̦õn̦õ bwe jej juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova. (Rom 1:11) Ikijjeen bwebwenato rot kein, ekakeememej kõj kõn joñan an lukkuun aorõk m̦ool eo. Im ebar kõm̦m̦an bwe en l̦apl̦o̦k ad kõn̦aan “wõnm̦aanl̦o̦k im etetal ilo m̦ool eo”—mel̦el̦ein, ñan wõnm̦aanl̦o̦k wõt im mour ilo wãween eo enaaj kõm̦m̦an bwe Jeova en kõjeraam̦m̦an kõj im bwe en buñbũruon.​—3 Jon 4.

2. Ta ko jenaaj kõnono kaki ilo katak in?

² Ilo katak in, jenaaj ãliji jet iaan un ko unin ad yokwe m̦ool eo. Ãlikin, jenaaj etale wãween ad maroñ wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kwal̦o̦k ad yokwe menin letok in eaorõk. Ejjel̦o̦k pere bwe men kein me jenaaj ãliji renaaj kal̦apl̦o̦k ad kam̦m̦oolol kõn men ko Jeova ear kõm̦m̦ani bwe jen maroñ itok ñan m̦ool eo. (Jon 6:44) Men in enaaj bareinwõt kõkajoorl̦o̦k kõn̦aan eo ad ñan kwal̦o̦k kõn m̦ool eo ñan ro jet.

3. Ta un eo eaorõktata unin ad yokwe m̦ool eo?

³ Elukkuun lõñ un ko unin ad yokwe m̦ool eo. Un eo el̦aptata an aorõk, ej bwe jej yokwe Jeova Anij, eo me ej Wũnjãn m̦ool eo. Ikijjeen Naan eo an, Baibõl̦ eo, jaar maroñ jel̦ã kõn  e bwe ejjab baj juon ri-Kõm̦anm̦an lañ im lal̦ wõt me ej make wõt kajoortata, ak ej bar juon Jemãd ilañ me el̦ap an yokwe im kaorõk kõj. (1 Pit. 5:7) Jejel̦ã bwe Anij eo ad ej juon eo “ej tũriam̦okake, im ejouj, erum̦wij An illu, im el̦ap An tũriam̦okake im m̦ool.” (Ex. 34:6) Jeova ej yokwe ekajet jim̦we. (Ais. 61:8) Ñe jej eñtaan, men in ej kõmetake, im epojak—aet, ekijooror in bõktok jem̦l̦o̦kin aolep men ko jej eñtaan kaki ilo iien eo em̦õj an karõke. (Jrm. 29:11) Juon men ekanooj em̦m̦an! Eñin unin jejjab bwilõñ kõn unin ad lukkuun yokwe Jeova!

4-5. Etke rijjilõk Paul ear keidi kõjatdikdik eo ad ñan juon añkõ?

⁴ Bar ta un eo juon unin ad yokwe m̦ool eo? M̦ool eo ej bõktok tokjãn ko el̦ap aer em̦m̦an ñan kõj. L̦õmn̦ak kõn juon waanjoñak. M̦ool eo ilo Baibõl̦ ej kitibuj kõjatdikdik eo ad kõn ilju im jekl̦aj. Ñan kaalikkar aorõkin kõjatdikdik in, rijjilõk Paul ear je im ba: “Kõjatdikdik in ewõr ippãd ej ãinwõt juon añkõ ñan mour ko ad bwe jen pen wõt im tõmak.” (Hib. 6:19) Ãinwõt an juon añkõ kõm̦m̦an bwe juon waan ejjerakrõk en tõt wõt, kõjatdikdik eo ad me ej pedped ioon Baibõl̦ emaroñ kõm̦m̦an bwe jen tõt wõt ilo tõmak ñe jej jelm̦ae mãlejjoñ ko ilo mour.

⁵ Ilo mel̦el̦e kein me Paul ear kwal̦o̦ki, Paul ear kõnnaan kõn kõjatdikdik eo ñan mour ilañ me el̦ap an Kũrjin rũkkapit ro kaorõke. Ijoke naan kein an, rar bar jerbal ñan Kũrjin ro me rej reim̦aanl̦o̦k kõn kõjatdikdik eo ñan mour indeeo ilo Pedetaij eo ijin ioon lal̦. (Jon 3:16) Ejjel̦o̦k pere bwe ad kar katak im jel̦ã kõn kõjatdikdik in ear kõm̦m̦an bwe en wõr unin ad mour.

6-7. Ewi wãween an kar Yvonne bõk tokjãn jãn an kar katak kõn m̦ool eo kõn ilju im jekl̦aj?

⁶ L̦õmn̦ak kõn bwebwenato in an juon jeid im jatid kõrã etan Yvonne. Ear jab dik im rũttol̦o̦k ilo m̦ool eo, im ke ear juon ajri, ear mijak mej. Ej keememejtok juon ennaan me el̦akkar pãd ilo l̦õmn̦ak eo an me ej ba: “Juon iien enãj ejjel̦o̦k ilju.” Im ej ba: “Naan kein rar kõm̦m̦an aõ ruj in boñ im l̦õmn̦ak kõn ilju im jekl̦aj. Iar l̦õmn̦ak ippa make im ba, ‘Etke ijaam̦ mour? M̦ool ke bwe ejjel̦o̦k unin ad mour?’ Iar jab kõn̦aan mej!”

⁷ Tokãlik, ke Yvonne ear juon jo̦dikdik, ear iioon Ri-Kõnnaan ro an Jeova. Ej ba: “Iar jino tõmak bwe imaroñ bõk kõjatdikdik eo ñan mour indeeo ilo Pedetaij ijin ioon lal̦.” Ewi wãween an kar kõrã in jeid im jatid bõk tokjãn jãn an katak kõn m̦ool eo? Ej wõnm̦aanl̦o̦k im ba: “Ejako kiiõ aõ ruj in boñ im inepata kõn ilju im jekl̦aj ak kõn mej.” Jemaroñ lukkuun lo bwe elukkuun aorõk m̦ool eo ippãn Yvonne, im el̦ap an m̦õn̦õn̦õ in kwal̦o̦k kõn kõjatdikdik eo an kõn ilju im jekl̦aj ñan ro jet.​—1 Tim. 4:16.

8-9. (1) Ilo juon iaan waanjoñak ko an Jesus, ewi joñan an kar juon em̦m̦aan kaorõk juon m̦weiuk eaorõk me ekar loe? (2) Ewi joñan am̦ kaorõk m̦ool eo?

⁸ Katak ko rem̦ool ilo Baibõl̦ rej bar kitibuj ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij. Jesus ear keidi m̦ool eo kõn Aelõñ eo ñan juon m̦weiuk eaorõk me kar n̦ooje. Ãinwõt an wal̦o̦k ilo Matu 13:44, Jesus ear ba: “Aelõñin lañ ej ãinwõt juon m̦weiuk eaorõk kar n̦ooje ilo juon mel̦aaj. Juon em̦m̦aan ear loe im bar n̦ooje. Joñan an m̦õn̦õn̦õ ear etal im wiakake aolep men ko m̦weien bwe en maroñ wiaiki mel̦aaj eo.” Ilo ijin, em̦m̦aan eo ear jab kappukote m̦weiuk eo eaorõk. Bõtab ke ear loe, ear kaarmejjeteik elõñ men ko ñan an maroñ bõke. Ilo m̦ool, ear wiakake aolep men ko m̦weien. Etke? Kõnke ear jel̦ã joñan aorõkin m̦weiuk eo. Ear l̦apl̦o̦k an aorõk jãn jabdewõt men me ear aikuj kaarmejjeteiki.

 ⁹ Eñin ke wãween am̦ eñjake kõn m̦ool eo? Ejjel̦o̦k pere bwe aet! Jejel̦ã bwe ejjel̦o̦k men en̦ lal̦ in enaaj letok me jemaroñ keidi ñan joñan m̦õn̦õn̦õ eo jej bõke jãn ad karejar ñan Jeova kiiõ ilo ad reim̦aanl̦o̦k ñan mour eo ñan indeeo ilju im jekl̦aj ium̦win tõl eo an Aelõñ eo. Jeraam̦m̦an eo ewõr ippãd kõn juon kõtaan epaak ippãn Jeova el̦apl̦o̦k an aorõk jãn jabdewõt men jenãj aikuj kaarmejjeteiki. Men eo el̦aptata an bõktok lañlõñ ñan kõj ej ñan “lukkuun kabuñbũruon” Jeova.​—Kol. 1:10.

10-11. Ta eo ear kõm̦akũt Michael ñan an kõm̦m̦an oktak ilo mour eo an?

¹⁰ Elõñ iaad jekar kaarmejjeteik elõñ men ko ñan ad maroñ kabuñbũruon Jeova. Jet rar ilo̦k jãn jerbal ko aer relukkuun em̦m̦an ilo jukjukun pãd in. Ro jet rar bõjrak jãn aer jibadek aer m̦weiie. Im ro jet rar lukkuun ukot aolepen wãween aer mour ke rar katak kõn Jeova. Eñin men eo Michael ear kõm̦m̦ane. Ear jab juon eo ear rũttol̦o̦k ilo m̦ool eo. Ke ear juon likao, ear ekkatak kilen ire (martial arts). Ej ba: “Ear juon menin aõ utiej bõro bwe iar maroñ dãpij wõt an em̦m̦an im kajoor ãnbwinnũ. Ewõr iien iar bõk eñjake eo bwe ejjel̦o̦k en̦ emaroñ anjo̦ ioõ.” Bõtab ke Michael ear jino katak Baibõl̦, ear katak kõn wãween an Jeova watõk lãj. (Sam 11:5) Ikijjeen rippãlele ro me rar katak ippãn, Michael ej ba: “Rejjañin kar jiroñtok eõ im ba bwe ij aikuj bõjrak jãn aõ ekkatak kilen ire; rar wõnm̦aanl̦o̦k wõt im katakin eõ kõn m̦ool eo ilo Baibõl̦.”

¹¹ El̦ak l̦apl̦o̦k an Michael katak kõn Jeova, el̦apl̦o̦k wõt an yokwe E. Men eo ear l̦aptata an tõpar bũruon ej kõn wãween an Jeova kwal̦o̦k tũriam̦o ñan ro rej kabuñ ñane. Ejjabto, Michael ear kile bwe ear aikuj kõm̦m̦ane juon jokãlõt ñan kõm̦m̦an oktak ilo mour eo an. Ej ba: “Iar jel̦ã bwe aõ nãj bõjrak jãn kõratte (karate) enaaj juon men me elukkuun pen ñan ña. Bõtab iar bareinwõt jel̦ã bwe men in enaaj kam̦õn̦õn̦õik bũruon Jeova, im iar lukkuun tõmak bwe karejar ñane ear juon men elukkuun l̦ap tokjãn jãn jabdewõt men me inaaj aikuj kaarmejjeteiki.” Michael ear kwal̦o̦k an kam̦m̦oolol kõn aorõkin m̦ool eo me em̦õj an loe, im an kam̦m̦oolol kõn men in ear kõm̦akũti ñan kõm̦m̦an oktak ko rel̦l̦ap ilo mour eo an.​—Jem. 1:25.

12-13. Ewi wãween an kar katak ko rem̦ool jãn Baibõl̦ jipañ Mayli?

¹² Ñan kaalikkar aorõkin m̦ool eo, Baibõl̦ eo ej keidi m̦ool eo ñan juon l̦aam̦ me ej romaak ilo marok. (Sam 119:105; Eps. 5:8) Mayli, eo im ej jãn Azerbaijan, el̦ap an kam̦m̦oolol kõn men ko ear katak jãn Naanin Anij. Ear rũttol̦o̦k ilowaan juon baam̦le me eoktak kabuñ eo an jinen jãn kabuñ eo an jemãn. Jemãn ear juon Muslim, im jinen ear juon Jewish. Mayli ej ba: “Meñe ijjañin kar pere ke ewõr Anij, ak ear wõr men ko me rekõm̦m̦an an lõñ aõ kajjitõk. Iar l̦õmn̦ak ippa make, ‘Etke Anij ear kõm̦anm̦an armej, im ewõr ke unin an juon nãj eñtaan ilo aolepen mour eo an im l̦ak m̦õj eñtaan ñan indeeo ilo hell?’ Kõn an lõñ armej rej ba bwe aolep men ko rej wal̦o̦k rej ankilaan Anij, kiiõ ekõm̦m̦an aõ l̦õmn̦ak im ba, ‘Ta Anij ej juon eo ej kõjbwebweik mour ko an armej ãinwõt an juon armej kõm̦m̦akũtkũti juon dolly ke, im kiiõ m̦õn̦õn̦õ in lale aer eñtaan?’”

¹³ Mayli ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kappukot uwaakin kajjitõk ko an. Im tokãlik, ear m̦õn̦õn̦õ in katak Baibõl̦ im del̦o̦ñtok ilo m̦ool eo. Ej ba: “Mel̦el̦e ko ilo Baibõl̦ me rem̦ool rar ukot aolepen wãween aõ mour ñan juon wãween mour eo em̦m̦anl̦o̦k. Mel̦el̦e kein iar loi ikijjeen Naanin Anij me jemaroñ lukkuun tõmaki rar kõm̦m̦an bwe in lo aenõm̦m̦an.” Ãinwõt Mayli, kõj aolep jej nõbar Jeova, “Eo ear kũr  [kõj] jãn marok ñan meram eo an ekanooj em̦m̦an.”—1 Pit. 2:9.

14. Ewi wãween jemaroñ kam̦wilal̦l̦o̦k ad yokwe m̦ool eo? (Lale bo̦o̦k eo etan “ Men ko Jet Baibõl̦ Ej Keidi M̦ool eo Ñani.”)

¹⁴ Waanjoñak kein rej jet wõt iaan waanjoñak ko me rej kaalikkar joñan aorõkin m̦ool eo. Ejjel̦o̦k pere bwe ebar lõñ waanjoñak ko jet kwõmaroñ l̦õmn̦ak kaki. Etke kwõjjab kajjioñ kõm̦m̦an bwe en juon men me kwõnaaj katak ippam̦ make kake ñan pukot un ko jet unin ad aikuj yokwe m̦ool eo? Ñe el̦apl̦o̦k ad yokwe m̦ool eo, enaaj l̦apl̦o̦k wõt ad pukot wãween ko ñan kwal̦o̦k ad yokwe m̦ool eo.

15. Ta juon iaan wãween ko jemaroñ kwal̦o̦k bwe jej yokwe m̦ool eo?

¹⁵ Jemaroñ kwal̦o̦k bwe jej yokwe m̦ool eo ilo ad ekkeini ad katak Baibõl̦ im katak kõn bok ko me rej pedped ioon Baibõl̦ eo. Kõnke ilo m̦ool, jekdo̦o̦n ewi toon ad pãd ilo m̦ool eo, ak aolep iien elukkuun lõñ men ko jej aikuj katak. Naan in Keeañ eo jinointata me kar kõm̦m̦ane ilo kajin Pãlle ej ba men in: “Juon katak em̦ool jãn Baibõl̦ ej ãinwõt juon wũt jidikdik ilo kõkkar me ej pãd ibwiljin elõñ mar ko renana me repineje im kõm̦m̦an an lukkuun  pen loe. Ñan am̦ maroñ loe, kwõj aikuj lukkuun kate eok pukote. . . . El̦aññe em̦õj am̦ loe, kwõj aikuj lukkuun kate eok bwe kwõn maroñ bõke. En jab jubũruom̦ kõn juon wõt wũtin m̦ool eo ilo kõkkar ak juon katak em̦ool jãn Baibõl̦. . . . Jab bõjrak jãn am̦ kappukot elõñl̦o̦k katak ko rem̦ool jãn Baibõl̦ eo.” Katak ej juon jerbal el̦ap, ak elukkuun l̦ap tokjãn.

16. Ta kilen katak eo me kwe make kwõj lo bwe el̦ap an jipañ? (Jabõn Kõnnaan 2:4-6)

¹⁶ Ejjab kõj aolep em̦m̦an ippãd riit im katak. Bõtab Jeova ej kũr kõj ñan wõnm̦aanl̦o̦k wõt im “pukot” ak “kappukot” katak ko rem̦wilal̦l̦o̦k bwe en l̦apl̦o̦k ad mel̦el̦e kõn m̦ool eo. (Riit Jabõn Kõnnaan 2:4-6.) Ñe jej lukkuun kate kõj ñan kõm̦m̦ane men in, aolep iien jej bõk tokjãn. Ikijjeen an riiti Baibõl̦ eo ippãn make, Corey ej ba bwe ñe ej kõm̦m̦ane men in, ej lukkuun lale kajjojo eoon juon in l̦o̦k juon. Ej kõmel̦el̦e im ba: “Ij riiti kajjojo footnote, lale aolep eoon in jipañ ko an eoon eo (cross-reference), im kõm̦m̦ani research ko jet. . . . Ilo aõ kõm̦m̦ane wãween in, elukkuun l̦ap aõ bõk tokjãn jãne!” Meñe jenaaj kõjerbal wãween in ak wãween ko jet, ak jej kwal̦o̦k ad kam̦m̦oolol kõn m̦ool eo ñe jej jol̦o̦k iien im maroñ ko ad ñan katak kõn m̦ool eo.​—Sam 1:1-3.

17. Ta mel̦el̦ein mour ekkar ñan m̦ool eo? (Jemes 1:25)

¹⁷ Ilo m̦ool, jejel̦ã bwe ejabwe ñan baj katak wõt kõn m̦ool eo. Ñan ad lukkuun bõk tokjãn, jej aikuj mour ekkar ñan m̦ool eo, mel̦el̦ein, jerbali men ko jej katak kaki ilo mour ko ad. Ñe jenaaj kõm̦m̦ane men in, innem m̦ool eo enaaj kõm̦m̦an bwe jen lo m̦õn̦õn̦õ eo em̦ool. (Riit Jemes 1:25.) Ewi wãween jemaroñ lukkuun lale el̦aññe jej mour ekkar ñan m̦ool eo? Juon jeid im jatid em̦m̦aan ej kwal̦o̦k juon l̦õmn̦ak ñan ad make etale tuia ko em̦m̦an ad kõm̦m̦an wõnm̦aanl̦o̦k ie im ia ko jej aikuj kakõm̦anm̦anl̦o̦k. Rijjilõk Paul ear ba ilo wãween in: “Ijo jaar tõpare ilo ad kar kõm̦m̦an wõnm̦aanl̦o̦k, jen wõnm̦aanl̦o̦k wõt im etetal ilo ejja wãween in wõt.”—Pil. 3:16.

18. Etke jej lukkuun kate kõj ñan “wõnm̦aanl̦o̦k im etetal ilo m̦ool eo”?

¹⁸ Baj l̦õmn̦ak m̦õk kõn tokjãn ko rem̦m̦an renaaj wal̦o̦k itok wõt jãn ad lukkuun kate kõj ñan “wõnm̦aanl̦o̦k im etetal ilo m̦ool eo”! Men in eban baj kakõm̦anm̦anl̦o̦k wõt wãween ko ilo mour eo ad ak enaaj bareinwõt bõktok lañlõñ ñan Jeova im rũttõmak ro m̦õttad. (JK. 27:11; 3 Jon 4) Errein ej un ko rem̦m̦antata ñan yokwe m̦ool eo im mour ekkar ñane!