Vino ya Eluda Yakasambilizya Yauze Ukuti Yalinge
“Maila aingi ukauvwa nkusambilizya . . . , lyene ndakai nkulonda kuti wemo ulasike umulimo uu ku antu atailwe.”—2 TIM. 2:2.
1. (a) I vyani vino antu yakwe Yeova yaamanya pa kusambilizya yauze ukufuma sile na mpiti, nupya yakaomba uli ndakai? (b) Uzye i vyani vino tumasambilila umwi sambililo lii?
ANTU yakwe Leza yamanya ukufuma na mpiti ukuti ukusambilizya yauze kukalenga ivintu viziipe. Ablaamu ‘wakonganiike’ antu yakwe, aasambiliziwa ningo, ukuti yakapususye Loti nupya aonsi yaaya yaomvile ningo sana. (Utan. 14:14-16) Mu manda ya mwene Davidi, ya kiimba ya mu ng’anda yakwe Leza “yasambiliziwe ivya kwimba” nupya yaalumbanyanga Yeova. (1 Mila. 25:7) Ndakai, tukalwisyanya na Satana ni viwa vyakwe. (Efes. 6:11-13) Nupya, tukaezya na maka pakuti twalumbanya Yeova. (Ayeb. 13:15, 16) Fwandi pakuti naswe twaomba ningo wakwe vino aomvi yakwe Leza yaaombanga mpiti, tulinzile ukusambiliziwa. Umu cilongano, Yeova wapeela ya eluda umulimo wa kusambilizya yauze. (2 Tim. 2:2) Uzye iinzila ci zino ya eluda aomba pa myaka iingi yakaomvya pa kusambilizya aina yauze ukuti yafikepo ukusakamala ufyo wakwe Leza?
MWA-AZWA YANO MUKUSAMBILIZYA PAKUTI YAOMBA NINGO
2. Uzye eluda angacita uli lino ataatala watandika ukusambilizya umwina imilimo imwi iya mu cilongano, nupya u mulandu ci?
2 Mwe ya eluda, tungamukolanya kuli kalima. Lino kalima ataatala wakomela imbezu, limwi angalola ukuti alinzile ukwika umuvundo umu musili pakuti vilimwa vikakule ningo. Umu nzila iliyonga kwene, lino mutaatala mwatandika ukusambilizya umwina aatatala wamanya ivingi, limwi mungiiluka ukuti mulinzile ukulanzyanya nawe Amalembelo yamwi aangamwazwa pakuti aasumba mano kuli vino mukumusambilizya.—1 Tim. 4:6.
3. (a) Uzye mungaomvya uli amazwi yano Yesu walanzile aaya pali Mako 12:29, 30 lino mukulanzyanya na wino mukusambilizya? (b) Uzye ipepo lino eluda wapepa, lingavwa uli aakusambiliziwa?
3 Pakuti mumanye ndi cakuti wino mukusambilizya akatungululwa ni cumi ca Wene muli vino akaelenganya na vino akacita, mungamuzya muti, ‘Uzye ukuipeela kuli Yeova kwakwazwa uli ukusenuka muli vino wacitanga?’ Iuzyo lii lingalenga ukuti ukulanzyanya kwinu kuziipe sana, nupya mungalanzyanya na pali cino cikalenga twaombela Leza nu mwenzo onsi. (Welengini Mako 12:29, 30.) Limwi ndi mwamala ukulanzyanya, mungapepa, ukuleenga Yeova ukuti apeele wino mukusambilizya umupasi wamuzilo pakuti ace asambiliziwe ningo. Umwina angakomeleziwa sana ukuvwa kuno mukumupepelako ukufuma pansi ya mwenzo!
4. (a) A malyasi ci yamwi yano mukwiusya aaya muli Baibo aangazwa umwina ukulunduluka zuwa umu cilongano? (b) Uzye uuyo ci uno ya eluda yakakwata lino yakusambilizya yauze?
4 Lino mwatandika sile ukusambilizya umwina, mungalanzyanya nawe amalyasi yamwi aaya muli Baibo aangamwazwa ukuitemelwa ukuomba, ukuya umutailwe alino nu kuicefya. (1 Yamw. 19:19-21; Neem. 7:2; 13:13; Mili. 18:24-26) Imiyele iiyo yacindama sana kuli wino mukusambilizya wakwe vino umuvundo wacindama uku musili. Ikaalenga ukuti umwina alunduluke zuwa umu cilongano. Umwina umwi (Jean-Claude), eluda uwa ku France walanzile ati: “Cino nkalondesya sana lino nkusambilizya umwina u kuleka aelenganya sana pali vyakwe Leza. Nkalola pano calinga imbelenga nawe ilembelo ‘ukuyula amanso’ yakwe wino nkusambilizya uku ‘vintu ivisuma sana’ ivyaya Umwizwi Lyakwe Leza.” (Masa. 119:18) I nzila ci na zyuze izingaomviwa pa kwazwa aakusambiliziwa?
MWAYALONDOLWELA IMILIMO INO YANGACA YAOMBEKO
5. (a) Uzye cacindama uli ukulanzyanya na wino mukusambilizya pa mauyo akuombela Leza? (b) U mulandu ci uno ya eluda yalinzile ukusambilizya aina lino yacili ance? (Lolini futunoti.)
5 Munguzya wino mukusambilizya ukuti, ‘Uzye a mauyo ci aakuombela Leza yano ukalondesya ukufikiilizya?’ Ndi cakuti pasi mauyo yano wimika, mwazwini ukwimika uuyo onga uno angafikiilizya. Muneniini pa uyo onga uno mwimiike, nu kumulondolwela vino muuvwile ningo lino mwafikiilizye uyo uuwo. Nanti cingaloleka kwati inzila ii itanga iombe, ikaomba ningo sana. Victor, eluda nupya painiya umu Africa, walanzile ati: “Lino nali umwance, eluda umwi wanguzizye amauzyo yano wasoolwile ningo sana pa mauyo yane. Mauzyo yaayo yaalenzile ntandike ukwelenganya sana pali vino nkaombela Leza.” Ya eluda aaombela Leza pa myaka iingi yakaati cikaazipa ukutandika ukusambilizya aina lino yacili ance, ukuyapeela imilimo iiyalingine umu cilongano. Ukutandika zuwa ukusambilizya aina acance kukaazwilizya kuti yaasumba amano uku kuombela Leza lino yakulako nupya kungayazwa ukumanya ivyakucita lino kwaya ivingayavulunganya umu umi.—Welengini Masamu 71:5, 17. *
Londololini umulandu uno umulimo ulinzile ukuombwa, nupya landini usuma uwaya umu kuombesya pakuti uombwe ningo (Lolini mapalagalafu 5-8)
6. Uzye icani icacindime sana muli vino Yesu wasambilizyanga yauze?
6 Nupya mungaazwa wino mukusambilizya ukutandika ukulondesya sana ukutumikila, ndi mukumulondolwela ivyakucita pa kuomba imilimo imwi, nu mulandu wakucitila vivyo. Ukucita vivyo, ala mukukolanya Yesu, Kasambilizya Mukalamba. Wakwe vino wacisile apa nsita imwi, lino ataatala wapeela atumwa yakwe umulimo wa kupanga asambi, wayaneenyile umulandu uno yaalinzile ukuvwila. Walanzile ati: “Napelwa amaka pa viumbwa vyonsi mwiyulu na pano nsi.” Alino ayanena ati: “Caleka yangini konsi umu nsi mucite antu amu nko zyonsi ukuya alondezi yane.” (Mat. 28:18, 19) Uzye mungakolanya uli vino Yesu wasambilizyanga?
7, 8. (a) Uzye ya eluda ndakai yangakolanya uli vino Yesu wasambilizyanga? (b) Uzye ukutaizya wino mukusambilizya kwacindama uli? (c) I vyeo ci ivingazwilizya ya eluda ukusambilizya yauze? (Lolini akambokosi akakuti “ Vino Mungacita pa Kusambilizya Yauze.”)
7 Mwalondolwela wino mukusambilizya ukuomvya Malembelo, pakuti amanye umulandu uno mwamunenela ukuomba umulimo umwi. Ndi mukucita vivyo ala mukumusambilizya kuti aelenganya ukuomvya ivisinte vya muli Baibo. Elenganyini ukuti mwanena umwina ukuti azifye pa mulyango wa Ng’anda ya Wene pakuti paaloleka ningo nu kuti pataleta uzanzo. Mungaomvya Tito 2:10, NW nu kulondolola vino umulimo wa kuzifya Ing’anda ya Wene “ukacindika visambilizyo vyakwe Katuula witu, Leza.” Nupya, mwanena wino mukusambilizya ukwelenganya pa yakote aaya umu cilongano na vino umulimo uno akuomba ungalenga ukuti ivintu viyazipile. Kulanzyanya kwa musango uu, kulaleenga aasumba sana amano uku yantu ukucila ukusumba sana amano uku masunde yano alinzile ukulondela pa kuomba imilimo ino wapeelwa. Alaya sana nu luzango ukulola vino umulimo uno akuomba ukwazwa aina na ya nkazi umu cilongano.
8 Cuze naco icakuti, mwasininkizya ukuti mukutaizya wino mukusambilizya pali vino akwezya na maka ukuomvya vino mwamunena. Uzye ukucita vivyo kwacindama uli? Ukutaizya wino mukusambilizya ukufuma pansi ya mwenzo, kwaya wakwe vino manzi yakalenga ivimelwa ukukula ningo.—Loliniko na Mateo 3:17.
INTAZI IINGAYAPO
9. (a) I cani icikaalenga ukuti ya eluda yamwi umu mpanga zimwi, caayatalila ukusambilizya yauze? (b) U mulandu ci uno tungalandila ukuti icumi, citaali ali cintu cankoleelo uku ina yamwi acance?
9 Ya eluda aaya umu mpanga izyaya sana ni cuma yangakwata intazi ii: Ivya kwazwa aina aali ni myaka pakasi kakwe 20 na 30 pakuti yaomba imilimo ya cilongano. Tuuzizyeko ya eluda aomba pa myaka iingi umu mpanga apiipi na 20 izyayela uku America ukuti yatuneene umulandu uno aina yamwi acance yakakaanila ukupeelwa imilimo umu cilongano. Apa masuko yano twapokeliile, icasuko conga cino aingi yapeezile i cakuti: Lino yaakulanga, ance yamwi yataayakomeliizye ukwimika mauyo yakuombela Leza. Yamwi pa yance kwene yaa aalondanga ukwimika amauyo, avyazi yayatoovwile nu kuyakomelezya ukwimika mauyo ya kumwili! Icumi, citaali ali cintu ca nkoleelo uku yance yaayo.—Mate. 10:24.
10, 11. (a) Uzye eluda angazwilizya uli umwina aasilonda ukupeelwa imilimo umu cilongano? (b) A Malembelo ci yano eluda angawelenga pamwi nu mwina wiyo, nupya u mulandu ci? (Lolini futunoti.)
10 Ndi cakuti umwina asiilonda ukuombako imilimo ya mu cilongano, pakuti musenule amelenganyo yakwe mulinzile ukuombesya nu kuteekela. Ndi vino insita zimwi kalima anganyepelela ivilimwa uku tumiti pakuti vyakula ningo, aali vino mungazwilizya aina yamwi ukusenula imyelenganyizizye yao pakuti yaaitemelwa ukuzumila ukuombako imilimo ya mu cilongano. Uzye mungacita uli vivyo?
11 Mufwile ukupanga ucuza nu mwina umwi. Ukuleka amanya ukuti akalondekwa umu cilongano. Lyene, umu kuya kwa nsita, mungasoolola insita yakuti mulanzyanye nawe amalembelo yano mwatimusoolola nu kumwazwilizya ukwelenganya pali vino waipeezile kuli Yeova. (Kasa. 5:4; Eza. 6:8; Mate. 6:24, 33; Luka 9:57-62; 1 Kol. 15:58; 2 Kol. 5:15; 13:5) Mungamuzya muti, ‘I vyani vino walavile Yeova lino waipeezile kuli aliwe?’ Mungezya ukumufika pa mwenzo lino mwamuzya ukuti, ‘Uzye ukwelenganya ukuti Yeova uvwile uli lino wawatiziwe?’ (Mapi. 27:11) ‘Uzye Satana uvwile uli?’ (1 Pet. 5:8) Ukuwelengela pamwi nu mwina amalembelo yano mwatimusoolola ningo kungasenula amelenganyo yakwe.—Welengini Ayebulai 4:12. *
MWE MUNO MUKUSAMBILIZIWA MWAYA ACUMI
12, 13. (a) Uzye Elisya walangilile uli ukuti amelenganyo yakwe yaali ningo lino yamusambilizyanga? (b) Uzye Yeova walambwile uli Elisya pali ucisinka wakwe?
12 Nga mwemo mwe yacance mwe muno mukaalondekwa ukwazwilizya icilongano, i myelenganyizizye ya musango ci iingamwazwa ukuti mulunduluke? Pakuti twasuke ningo, lekini tulande pali vino vyacitikiile umwi uwaliko mpiti wino yaasambilizye.
13 Apiipi ni myaka 3,000 iyatipitapo, kasema Eliya wanenyile Elisya ukuya umuomvi wakwe. Ukwaula nu kulezyoka, Elisya wazumiile nupya watandike ukuombela Eliya na ucisinka, nanti icakuti imilimo yali iya pansi. (2 Yamw. 3:11) Lyene, lino papisile imyaka mutanda (6) ala yakaamusambilizya, Elisya wizile amanya ukuti umulimo wakwe Eliya umu Izlaeli wali nu kufika uku mpela. Pa nsita iiya, Eliya waneenyile Elisya ukuti ate ukumukoonka pano ala wamusambilizya mpiti, lelo Elisya waneenyile Eliya imiku itatu ati: “Ntalakusya.” Elisya walondesyanga ukutwalilila ukuya pamwi nu wamusambilizyanga pa nsita itali. Yeova wizile alambula Elisya pa mulandu na ucisinka wakwe nupya walesile alola kuno Eliya akumusya umu cizungusyo.—2 Yamw. 2:1-12.
14. (a) Uzye aakusambiliziwa ndakai yangakolanya uli Elisya? (b) U mulandu ci uno cacindamila sana kuli wino akusambiliziwa ukuya na ucisinka?
14 Uzye ndakai mungakolanya uli Elisya? Mwazumila zuwa imilimo ino mwapeelwa umu cilongano, ukwikako sile ni milimo kwene iikaloleka ukuya iya pansi sana. Mwalola wino akumusambilizya ukuti a cuza winu, nupya mwamuneena vino mukaataizya pa kuombesya kwakwe lino akumwazwa. Vino mukaacita lino mukusambiliziwa vingalanga aakumusambilizya ukuti mukumuneena mazwi yakuti: “Ntalakusya.” Ni cicindame sana icakuti, mwaya na ucisinka lino mukuomba imilimo ino mwapeelwa umu cilongano. U mulandu ci uno cii cacindamila? Pano ndi mwalanga ukuti mwaya na ucisinka nupya mwatailwa alino ya eluda yalamanya ukuti Yeova akulonda ukuti mupeelwe imilimo na yuze umu cilongano.—Masa. 101:6; welengini 2 Timoti 2:2.
MWAYA NU MUCINZI
15, 16. (a) Uzye Elisya walangiliile uli ukuti wali nu mucinzi kuli kasambilizya wakwe? (Lolini cikope ca kutandikilako.) (b) I cani icalenzile ukuti yakasema yauze yataasakamala pali Elisya?
15 Ilyasi lyakwe Elisya uwapyanyile Eliya, likalanga na vino aina ndakai yangaalanga umucinzi kuli ya eluda aombela Yeova pa myaka iingi. Lino Eliya na Elisya yatandaliile iumba lyakwe ya kasema umu musumba wa Yeliko, izile iyafuma kuuku nu kuya uku Luzi lwa Yodani yoili. Lino yaafisile kuuku, “Eliya atoola ikoti lyakwe, alikonza nga auma pa manzi ni koti kwene lilyo. Amanzi yalepuka pakasi.” Lino yaalamvile uluzi ala patipuuma, aonsi yaa yoili yaapitanga “ala yafumile yakulanda.” Ukwaula nu kutwisika, Elisya ateelenginye ukuti watamanya vyonsi apa nsita iiya. Ukufikila na pa nsita ino Eliya wamusiile, Elisya uvwilanga vyonsi vino kasambilizya wakwe wamunenanga. Lyene Eliya wasenzilwe nu muza. Lino papisile insita, Elisya waswiliile uku luzi lwa Yodani, umile pa manzi ukuomvya ikoti lyakwe Eliya, ala akupunda ukuti: ‘Uzye Yeova, Leza wakwe Eliya ali kwi?’ Nupya kwene amanzi yaalepwike.—2 Yamw. 2:8-14.
16 Uzye mwatimulola ukuti icipezya mano cakwe Elisya ica kutandikilako cakoliine na cino Eliya wacisile? U mulandu ci uno cicindamile? Elisya ataayuvwile ukuti vino lyene aliwe wali ali kasema, walondekwanga ukusenula ivintu papokwene. Lelo, ukutwalilila muli vino Eliya waombanga, Elisya walangiliile ukuti wali nu mucinzi kuli kasambilizya wakwe, i calenzile nu kuti ya kasema yauze yataasakamala. (2 Yamw. 2:15) Mukuya kwa nsita, pa myaka 60 ino Elisya wali kasema, Yeova wamulenzile ukucita ivizungusyo na vyuze ivingi ukucila vino Eliya wacisile. Uzye icani cino mungasambililako mwe muno mukusambiliziwa ndakai?
17. (a) Uzye aina aakusambiliziwa ndakai yangaakolanya uli vino Elisya wacitanga? (b) Uzye umu kuya kwa nsita, Yeova angaomvya uli aakusambiliziwa ndakai aaya na ucisinka?
17 Mutalinzile ukuyuvwa ukuti lilyo kwene lino mwapeelwa imilimo umu cilongano, ale mufwile nu ukusenula ivintu, kulikuti ukutandika ukucita ivintu umu nzila ipusaneko kuli ino yaomviwanga. Icingalenga ukusenula imicitile ya vintu, asi ukwelenganya kwinu, lelo u kulingana ni vikulondekwa apa cilongano alino na vino iuvi lyakwe Yeova likatunena ukucita. Miombele yakwe Elisya yalenzile ukuti yakasema yauze yataasakamala. Watwaliliile ukulanga umucinzi kuli kasambilizya wakwe lino wacitanga viivi kwene vino Eliya wacitanga. Namwe mungaleka kuti aina yataasakamala nupya mungaalanga umucinzi kuli ya eluda aombela Leza pa myaka iingi lino mukutwalilila ukuomvya inzila zino yakaomvezyamo Baibo pa kusambilizya yauze. (Welengini 1 Kolinto 4:17.) Lelo, lino mukumanyilako ivingi, mungatandika ukwazwilizya amu cilongano ukusenuka nu kuomvya vino iuvi lyakwe Yeova ilikatwalilila ukulunduluka likaatuneena. Wakwe vino cali kuli Elisya, Yeova angalenga ukuti namwe mwe muno mukusambilila ndakai, umu kuya kwa nsita mukatandike ukuomba imilimo ikulu ukuluta na ya kasambilizya inu.—Yoa. 14:12.
18. U mulandu ci uno ukusambilizya aina umu vilongano kwacindamila sana ndakai?
18 Tukutaila ukuti ivyeo ivili umwisambililo lii ni lyafumileko, vili nu kwazwa ya eluda ukupatula insita ya kusambilizya aina umu vilongano. Fwandi aina atiyalinga yaaitemelwa ukusambiliziwa nu kuomvya vino yakusambilila ukwazwilizya ukusakamala imfwele zyakwe Yeova. Ukucita vivyo kulalenga ukuti ivilongano vikome sana umu nsi yonsi nu kwazwilizya swensi kwene ukuya akome umu utailo pa nsita ino ivintu vilatala sana uku nkoleelo.
^ par. 5 Ndi cakuti umwina uwacance akulanga ukuti akulunduluka umu cilongano, waicefya, nupya wataliinga ukuomba imilimo ya mu cilongano wakwe vino Malembelo yakaalanda, ya eluda yangamusola ukuti asontwe ukuya umuomvi nanti icakuti atali afisye imyaka yakuvyalwa 20.—1 Tim. 3:8-10, 12; lolini Lupungu Lwa Mulinzi ulwa Cizungu lwakwe Julai 1, 1989, pifwa 29.
^ par. 11 Mungaomvya ivyeo ivyaya umu Lupungu Lwa Mulinzi ulwa Ciyemba lwakwe Epulelo 15, 2012, mafwa 14-16, mapalagalafu 8-13; ni buku lyakuti “Ikalini mu Kutemwa Kwakwe Leza,” cipande 16, mapalagalafu 1-3.
