Tem ane paro ka Ayub obet piny, to buche kod gwonyo opong’o dende chakre i tiende nyaka e chuny wiye. Okulo wiye, kendo ool ma oonge kata mana gi teko mar riembo lwang’ni ma fuyo e adhondene. Obet e buru, ma nyiso ni okuyo, kendo gima onyalo timo kende en mana gwonyore gi pat agulu motore. Ng’at ma chon ji nomiyo luor sani koro ji ochayo! Osiepene, jirendene, kod wedene koro ojwang’e. Kata mana nyithindo matindo jare. Oparo ni Jehova Nyasache e ma kelone chandruogego, kata kamano, mano ok en adieri.​—Ayub 2:8; 19:18, 22.

Ma e Ayub ma Nyasaye nosewacho kuome niya: “Onge ng’at ma chal kode e piny.” (Ayub 1:8) Higni mathoth bang’e, Jehova pod nokwano Ayub e kind joma timbegi ne ni kare.​—Ezekiel 14:14, 20.

Dibed ni in bende ikalo e pek moko e ngimani? Ka en kamano, sigand Ayub nyalo hoyo chunyi ahinya. Bende, onyalo konyi ng’eyo malong’o kido ma jotich Jehova duto dwarore ni obedgo. Kidono en tim matir. Dhano nyiso tim matir sama gichiwore chuth tiyo ne Nyasaye kendo timo dwache kata mana sama giromo gi chandruoge. Wane ane puonj mamoko e wi ranyisi mar Ayub.

Nenore ni Musa jatich Nyasaye nondiko sigand Ayub kinde moko bang’ ka Ayub nosetho. Kotelne gi roho maler, Musa nondiko gik ma notimore ne Ayub e piny ka, kaachiel gi gik ma nomulo ngima Ayub ma notimore e polo.

Sigand Ayub chakore ka nyisowa kaka Ayub nodak e ngima mokue kendo mopong’ gi mor. Ne en jamoko ma nong’ere kendo ma ji nomiyo luor ahinya e piny Uz. Nenore ni Uz yudore yo nyandwat e piny Arabia. Ayub nohero konyo jochan kendo nosirogi. Ne en gi nyithindo apar. E wi mago duto, ne en gi winjruok maber gi Nyasaye. Notimo kinda mondo omor chuny Jehova mana kaka wedene mamoko kaka Ibrahim, Isaka, Jakobo, kod Josef notimo. Mana kaka jotich Nyasayego, Ayub bende ne timo tije dolo e lo joode, nogologa misango miwang’o ne moro ka moro kuom nyithinde.​—Ayub 1:1-5; 31:16-22.

Kata kamano, weche nolokore ne Ayub apoya nono. Muma konyowa neno gimoro ma notimore e polo, ma Ayub to ne ok nyal ng’eyo. Chieng’ moro ka ne malaike makare ochokore e nyim Nyasaye, Satan bende noriyore e igi kanyo. Jehova nong’eyo ni Satan ne ok ohero Ayub, kata kamano, ka ne Nyasaye wuoyo gi Satan, nonyise kaka Ayub en jal ma timbene oriere tir. Satan nodwoko gi chir niya: “Be iparo ni Ayub diluori ka onge gima oyudo kuomi? Donge iseketo chiel molwore kaachiel gi joode kod gimoro amora ma en-go?” Satan osin gi joma timbegi tir. Sama joma kamago ochiwore gi chunygi duto ne Jehova Nyasaye, ginyiso ayanga ni Satan en ja andhoga ma ok ohero ng’ato ang’ata. Satan noramo ni Ayub ne tiyo ne Nyasaye nikech gik ma noyudo kuom Nyasaye. Satan nowacho ni ka po ni Ayub ne nyalo lalo mwandu ma ne en-go, ne odhi yanyo Nyasaye e wang’e!​—Ayub 1:6-11.

Ayub ne ok ong’eyo migawo makende ma Jehova nodhialego mar nyiso ayanga ni Satan en ja miriambo. Satan nomi thuolo mar mayo Ayub mwandune duto. Kata kamano, ne okwere ni nek to kik onege. Omiyo, Satan nowuok kanyo modhi chako sando Ayub. E odiechieng’ achiel kende, Ayub noyudo masiche madongo ma luwore luwore. Nolalo jambe duto. Mokwongo nolalo dhok, pundage, rombege, kae to ngamia mage duto. Marachie moloyo en ni jotichne ma ne kwayo jamnigo nonegi. Jatichne moro ma notony nonyise ni “mach mowuok kuom Nyasaye” e ma nonego jambe. Samoro jatijno ne wuoyo e wi mil polo. Sama Ayub pod ne wuoro ni to ang’o ma timore ma jotichne tho athoya to mwandune be lal, noyudo ripot marach moloyo. Nonyise ni yamo mager nogoyo od wuode maduong’ kama nyithinde apar nochokoree mi onego nyithinde te riat!​—Ayub 1:12-19.

Ok wang’eyo ni Ayub nowinjo malit e okang’ ma romo nade. Noyiecho lepe, molielo yie wiye, kae to nopodho piny auma. Ayub nowacho ni Jehova e ma nomiye gik ma ne en-go, kendo ni Jehova nosekawo gigo. Kuom adier, Satan nomiyo onenore ka gima Nyasaye e ma ne kelo ne Ayub masichego. Kata kamano, Ayub ok noyanyo Nyasaye kaka Satan nosewacho. Kar mano, Ayub nowacho niya: “We mondo opak nying Jehova.”​—Ayub 1:20-22.

I Satan nowang’ matek, to pod noramo arama. Nodok e nyim Jehova kama malaike nochokoree. Jehova nopako Ayub kendo kaka nosiko gi tim matir kata obedo ni Satan nosekelone masiche madongo. Satan nodwoko niya: “Del kar del. Dhano nyalo chiwo gimoro amora ma en-go mondo ores ngimane. To koro, rie lweti imul ringrene gi chokene mondo ine ka ok obi yanyi e wang’i.” Satan ne ni gadier ni ka po ni Ayub obedo ma tuo, ne odhi yanyo Nyasaye. Jehova to nong’eyo ni Ayub ok nyal timo gima kamano, omiyo, nomiyo Satan thuolo mar goyo Ayub gi tuo, tek mana ni ok onege.​—Ayub 2:1-6.

Mapiyo nono, tuo malich miwuoyoe e chak sulani nogoyo Ayub. Temie paro ka jaode odhier nono. Okuyo malich nikech nyithinde apar osetho, to sani koro oneno kaka chwore chandore malit! Chunye bedo malit, kendo onyiso chwore niya: “Pod imakori gi tim matir? Yany Nyasaye mondo itho!” Mago weche ma pok Ayub nowinjoga koa e dho jaode ma nohero ahinya. Ayub nonyise ni nowuoyo mana kaka mon mofuwo. Pod Ayub ne ok oyanyo Nyasache. Onge gima rach ma nowacho.​—Ayub 2:7-10.

Be ing’eyo ni sigana malitni mulo ngimani achiel kachiel? Satan ne ok owacho wechego e wi Ayub kende, to nowachogi e wi dhano duto. Satan nowacho kama: “Dhano nyalo chiwo gimoro amora ma en-go mondo ores ngimane.” Satan ne temo wacho ni onge dhano ma nyalo siko gi tim matir! Pod oramo ni in iwuon ok ihero Nyasaye gadier, kendo ni ka iyudo chandruok, ibiro jwang’o Nyasaye mondo iresri. Gima Satan wacho en ni idwaro mana gik ma konyi in iwuon! Donge diher nyiso ni en ja miriambo? Ng’ato ka ng’ato kuomwa nigi thuolono. (Ngeche 27:11) Wane ane chandruok machielo ma ne Ayub oyudo.

Ji adek moko ma nong’eyo Ayub nowinjo wach masiche ma ne oseyudego mi gidhi lime mondo gihoye. Muma luongo jogo ni osiepe Ayub. Ka ne ginene gi kuma bor, ne ok ginyal kata fwenye. Rem nosase, pien dende ne olokore ma galagala, kendo nolich ma nonyalo ruenyo ng’ama nong’eyega chon. Chwo adekgo ne gin Elifaz, Bildad, kod Zofar. Ne gichopo ma giywago Ayub matek ka gikiro buru e wigi. Kae to ne gibet e lowo but Ayub kendo ne ok giwacho gimoro amora. Ne gibet kanyo kuom juma achiel odiechieng’ gotieno ka giling’ aling’a thi. Ok onego wapar ni ling’gino ne en yor hoyo Ayub. Ng’e ni onge penjo moro amora ma ne gipenje. Gima ne ginyalo neno gi wang’gi kende e ma ne ginyalo pong’o gi wigi​—ni Ayub ne nigi rem mokalo apima.​—Ayub 2:11-13; 30:30.

Gikone, Ayub e ma nochako wuoyo kodgi. Ayub nonyiso okang’ ma rem nosasego ka nokuong’o odiechieng’ ma nonyuolee. Kendo nowacho achiel kuom gik momiyo nowinjo marach e chunye. Noparo ni Nyasaye e ma ne kelone chandruogego! (Ayub 3:1, 2, 23) Kata obedo ni Ayub ne nigi yie motegno, en bende koro ne dwarore ni ohoye mapiyo. To ka ne osiepenego ochako wuoyo, Ayub nofwenyo ni kara ne gitimo maber ka ne giling’.​—Ayub 13:5.

Elifaz e ma nochako wuoyo. Nenore ni en e ma ne hike ng’eny kendo noduong’ ne Ayub bende. Bang’ kinde, jowetene ariyogo bende nochako wuoyo. Ne giluwo aluwa paro mofuwo ma Elifaz nosewacho. Moko kuom gik ma ne ji adekgo owacho nyalo nenore ka gima gin adier nikech ne ginwoyo mana paro ma ji mang’eny wachoga, kuom ranyisi, ni Nyasaye e ma ni malo moloyo ji duto, okumoga joma richo, kendo oguedhoga joma beyo. Kata kamano, weche ma ne giwacho ne nyiso ni ne ok gikech Ayub kata matin. Elifaz nowacho weche ma chalo gi adier, ni ka po ni Nyasaye en ng’at maber kendo okumoga joricho, kare ang’o momiyo ne ikumo Ayub to en ng’at maber? Nyaka bed ni Ayub ne timoga gik ma ok kare aling’ling’.​—Ayub 4:1, 7, 8; 5:3-6.

Onge kiawa ni Ayub nokwedo matek paro ma kamano. (Ayub 6:25) Kata kamano, ji adekgo pod noramo arama ni nyaka bed ni Ayub nosetimo richo moro to notemo pando, kendo ni masichego nowinjore kode ahinya. Elifaz nowacho ni Ayub ne en ng’at ma hedhore, mohero timo richo, kendo ma ok oluoro Nyasaye. (Ayub 15:4, 7-9, 20-24; 22:6-11) Zofar nonyiso Ayub ni owe timo richo kendo bedo moil gi timbe maricho. (Ayub 11:2, 3, 14; 20:5, 12, 13) Kae to Bildad nowacho gima rachie moloyo. Nowacho ni nyaka bed ni nyithind Ayub notimo richo moro e momiyo ne githo!​—Ayub 8:4, 13.

Chwo adekgo notimo gimoro malich ahinya. Ne ok giwacho mana ni Ayub ne ok omakore motegno gi Nyasaye, to ne giwacho nyaka ni makruok gi Nyasaye en tim manono! E wechene mokwongo, Elifaz nolero kaka notudore gi roho moro. Wach ma Elifaz nowacho bang’ tudruok gi roho marachno ne rach ahinya. Nowacho niya: “Nyasaye ok ogeno kata mana jotichne.” Wechego nyiso ni dhano adhana ok nyal moro Nyasaye! Bang’e, Bildad nowacho ni tim matir ma Ayub nosebedo komako ne en gima nono e wang’ Nyasaye mana ka kudni!​—Ayub 4:12-18; 15:15; 22:2, 3; 25:4-6.

Be isegatemo hoyo ng’at ma chunye lit ahinya? Ok en gima yot kata matin. Kata kamano, ranyisi mar osiepe Ayubgo nyalo puonjowa gik ma ok onego wawach. Kuom weche duto ma jogo ne owacho ka gihango ne Ayub, onge kata ng’ato achiel kuomgi ma ne oluongo Ayub gi nyinge! Ne ok gidew ni chuny Ayub ne lit, kendo ne ok gikeche. * Kuom mano, ka po ni itemo hoyo ng’at ma chunye onyosore, tem nyiso gadier ni idewe, ihere, kendo ikeche. Tem ijiwe obed gi yie motegno kod chir, mondo ogen Nyasaye kendo obed gadier ni Nyasaye ng’won kendo ohero timbe makare. Mano e gima Ayub di ne otimo ka po ni en e ma nodhi hoyo osiepenego. (Ayub 16:4, 5) Kata kamano, ang’o ma notimo sama jogo nodhi nyime nyiso ni timbene ne ok tir?

Noyudo Ayub nigi parruok mang’eny ka ne osiepenego ochako wuoyo kode. Ka ne Ayub ochako wuoyo, ne owacho ni nitie seche ma ‘norikni kowuoyo,’ kendo nowuoyo ka “ng’at ma chunye ool.” (Ayub 6:3, 26) Wanyalo ng’eyo gimomiyo nowacho kamano. Wechene ne nyiso kaka chunye ne lit. Wechenego bende ne nyiso ni nokia gima ne dhi nyime. Ayub ne paro ni Jehova e ma nokelone masichego nikech ne gibiro apoya kendo kata dhano ne ok nyal geng’ogi. Pod ne nitie weche madongo ma Ayub ne ok ong’eyo, omiyo, nong’ado paro moko ka luwore gi kaka ne oneno gik moko.

Ayub ne nigi yie motegno. Yiene nonenore e weche ma nowacho ka ne owuoyo gi osiepene ma ne obiro hoyego. Nowacho weche mabeyo, madier, kendo ma jiwowa e kindegi. Ka ne owuoyo e wi gik miwuoro ma ne Nyasaye ochueyo, nowuoyo e wi gik ma dhano ok nyal ng’eyo gi tekone owuon. Kuom ranyisi, nowacho ni Jehova ‘omiyo piny oliero ma onge gima osire,’ to mano gima jo sayans noduogo ofwenyo mana higni mang’eny bang’e. * (Ayub 26:7) Ka Ayub ne wuoyo e wi geno ma ne en-go mar kinde ma biro, nonyiso ni ne en gadier kuom wach moro ma jotich Nyasaye mamoko bende ne nigo gadier. Ayub ni gadier ni kata ka po ni otho, Jehova ne dhi pare kendo ne dhi gombo chiere.​—Ayub 14:13-15; Jo-Hibrania 11:17-19, 35.

To nade wach bedo gi tim matir? Elifaz kod osiepene ariyo nowacho ni bedo gi tim matir en gima nono e wang’ Nyasaye. Be Ayub noyie gi parogino? Ooyo ngang’! Ayub ne onyisogi ni bedo gi tim matir en gima duong’ e wang’ Nyasaye. Nowacho ka en gadier niya: “[Jehova] mondo ofweny ni an ng’at matir.” (Ayub 31:6) E wi mano, Ayub nong’eyo maler ni miriambo ma osiepenego nohangonego ne nyiso ni ne giketo kiawa e wi timne matir. Mano nomiyo Ayub ochiwo dwoko ma rabora ma nomako dho osiepenego, ma ka Ayub notieko wuoyo, ne giling’ thi.

Ayub nong’eyo ni nonego obed gi tim matir e ngimane ma pile. Omiyo, notemo matek mondo kidono onere e ngimane. Kuom ranyisi, nokwedo timbe duto mag lamo nyiseche manono; nong’won gi ji kendo nomiyogi duong’; nokwedo timbe chode kendo nomiyo kendne luor; to moloyo duto, nochiwore chuth tiyo ne Jehova Nyasaye madier. Mano e momiyo Ayub ne nyalo wacho ka en gi chir niya: “Nyaka thona, abiro siko ka an ng’at matir!”​—Ayub 27:5; 31:1, 2, 9-11, 16-18, 26-28.

Be ineno tim matir kaka Ayub ne nene? En wach ma samoro inyalo kaw akawa kamano, kata kamano, en wach maduong’. Wanyiso ni wan jo matir sama wachiwore chuth ne Nyasaye kendo timo gik mochikowa kata mana sama weche ok dhinwa maber. Ka watimo kamano, wabiro miyo chuny Jehova obed ma mor, kendo wabiro kwedo jasike maduong’ ma en Satan, mana kaka Ayub notimo. Mano e yo maberie mogik ma wanyalo luwogo yie mar Ayub!

Kata kamano, sigand Ayub pok orumo. Ne nitie kinde ma wiye nowil gi gima duong’ ma nonego otim, mochako keto pache ahinya e nyiso ni ne en ng’at makare kar jiwo ni Nyasaye e ng’at makare. Ne dwarore ni ng’ato orie pache mondo one gik moko kaka Nyasaye nenogi. E kindego pod ne en gi kuyo mang’eny kod lit, kendo nodwaro ng’at ma ne nyalo hoye. Ang’o ma Jehova ne dhi timo ne jatichne ma nigi yie motegnono kendo ma nomako tim makare? Sula machielo biro dwoko penjogo.