E KINDE machon, jarit ne rito mwandu ng’at ma ne ondike. E dho Hibrania kod Grik, wach molok ni “jarit” seche moko itiyogago kiwuoyo kuom jarit pacho mochung’ ne mwandu duto mag ruodhe.

Ka ne oter Josef wuod Jakobo e tuech, nobedo jarit e od ruodhe. Ruodhe noketo ‘duto ma ne en-go’ e lwete. (Cha. 39:2-6) Bang’e ka ne Josef obedo jaloch maduong’ e piny Misri, nondiko jarit mondo ochung’ ne mwandu mag ode.​—Cha. 44:4.

E kinde ma ne Yesu ni e piny ka, joma ne nigi puothe mipuro kinde mang’eny nodak e taonde ma ni mabor gi kama puothegigo ne nitie. Omiyo, weg puothego ne ndikoga jorit mondo ong’inegi puothego kendo one ni jotich otiyo maber.

Mondo ne ket ng’ato obed jarit, ne nyaka obed ng’ama chalo nade? Jandiko moro ma Ja-Rumi ma nyinge Columella ma nodak e kinde Jokristo mokwongo nowacho ni mondo ne ket jatich obed jarit, ne nyaka obed “ng’at molony ahinya e tije.” Ne nyaka obed ng’at ma ne nyalo “chano ne jomoko tich maber, jakinda, kendo ng’at ma ok ger gi jomoko.” Nomedo niya: “Kido ma nonego obedgo ahinya gin magi: Kik obed ng’at ma paro ni ong’eyo gimoro to kare okia, kendo onego obed ng’at moikore puonjore gik manyien.”

Wach Nyasaye tiyo gi ranyisi mar jarit mondo olernwago moko kuom gik ma timorega e kanyakla mar Jokristo. Kuom ranyisi, jaote Petro nojiwo Jokristo mondo giti gi nyalo ma Nyasaye omiyogi mondo gikony jowetegi kaka jorit mabeyo mochung’ ne mwandu Nyasaye, ma en ng’wonone mogundho.​—1 Pet. 4:10.

Yesu bende notiyo gi ranyisi mar jarit e Luka 16:1-8. E weche ma nokoro e wi gik ma biro timore e kinde ma entie kaka Ruoth, nonyiso jolupne ni obiro keto “jatich mogen kendo mariek,” kata “jarit mogen.” Tich maduong’ ma jaritno nonego otim en chiwo chiemb chuny ne jolup Kristo e kinde mag giko. (Mat. 24:45-47; Luka 12:42) Donge wamor ni wan e kind joma jarit mogenno losonegiga buge, gasede, vidio, kod gik mamoko mang’eny ma jiwo yiewa?