1. En ang’o ma kinde mang’eny chikoga kitwa?

 BED ni nyocha e ka obatiswa kata nobatiswa higni mang’eny mokalo, waduto wadwaro bedo gi kido ma Jehova morgo. Mondo watim kamano dwarore ni warit pachwa. Nikech ang’o? En nikech kinde mang’eny pachwa e ma chikoga kitwa. Ka wasiko waparo mana gik ma kelonwa mor wawegi, yot ahinya mondo wawach kata watim gik maricho. (Efe. 4:17-19) To ka wapong’o pachwa gi gik mabeyo, biro bedonwa mayot wacho kendo timo gik ma moro Wuonwa, Jehova.​—Gal. 5:16.

2. Gin penjo mage ma wabiro nono e sulani?

² Mana kaka ne waneno e sula mokalo, ok yotga geng’o paro maricho duto mondo kik donj e pachwa. Kata kamano, wan e ma nyaka wayier ka be wabiro yie mondo parogo ochikwa kata ooyo. Ka pok obatiswa, nyaka wawere gi weche kod timbe ma Jehova osin-go. Mano e okang’ mokwongo kendo maduong’ie moloyo ma nyaka wakaw ka wadwaro lonyo kit dhano machon. Mondo wamor chuny Jehova chuth, dwarore ni waluw chik ma nyisowa ni: “Urwak kit dhano manyien.” (Kol. 3:10) E sulani, wabiro dwoko penjo ma luwogi: “Kit dhano manyien” en ang’o? Ere kaka wanyalo rwako kit dhano manyien kendo siko kode?

3. Ka luwore Jo-Galatia 5:22, 23, tiend rwako “kit dhano manyien” en ang’o, kendo ere kaka ng’ato nyalo rwake?

³ Ng’at morwako “kit dhano manyien” nigi paro ma chal gi mar Jehova, kendo timbene be nyiso mano. Ng’ato nyisoga ni orwako kit dhano manyien kuom bedo gi olembe  ma roho nyago, kendo oyie mondo roho maler ochik pache, chunye, kod timbene. (Som Jo-Galatia 5:22, 23.) Kuom ranyisi, ng’at ma kamano ohero Jehova kod jotichne. (Mat. 22:36-39) Ng’at ma kamano sikoga ka mor kata sama okalo e tembe. (Jak. 1:2-4) En jalos kuwe. (Mat. 5:9) Ohore kendo ong’won gi jomamoko. (Kol. 3:13) Oheroga timo gik mabeyo. (Luka 6:35) Onyisoga kokalo kuom timbene ni en gi yie motegno kuom Wuon-gi manie polo. (Jak. 2:18) Omuolga sama ochwanye, kendo en-ga gi kido mar ritruok sama oromo gi tembe.​—1 Kor. 9:25, 27; Tito 3:2.

4. Mondo warwak kit dhano manyien, ang’o momiyo dwarore ni wanyag olembe duto miwuoye e Jo-Galatia 5:22, 23 kod kido mamoko ma Muma wuoye?

⁴ Mondo warwak kit dhano manyien, dwarore ni wanyag olembe duto mag roho miwuoyoe e Jo-Galatia 5:22, 23 kaachiel gi kido mamoko ma Muma wuoyoe. * Olembego ok chal gi lewni ma warwako moro bang’ machielo, to gitudore gi kido mamoko. Kuom ranyisi, ka ihero dhano wadu gadier, ibiro hori kode kendo ibiro bedo mang’won kode. Bende, ka idwaro bedo ng’at maber nyaka ibed gi muolo kod ritruok.

5. Tiend bedo gi “pach Kristo” en ang’o, to ang’o momiyo dwarore ni wanon ngima Yesu? (1 Jo-Korintho 2:16)

⁵ Som 1 Jo-Korintho 2:16. Dwarore ni wabed gi “pach Kristo” mondo okonywa rwako kit dhano manyien. Mano tiende ni onego wapuonjre bedo gi paro kaka mar Yesu kendo luwo ranyisine. Yesu nonyiso olembe mag roho e yo makare chuth. Nonyiso kido mag Jehova e wang’e kak, mana kaka ng’ato nyalo nenore e kio ma ok otore. (Hib. 1:3) Kaka wamedo bedo gi pach Kristo, e kaka wabiro medo timo gik moko kaka Yesu, kendo wabiro medo luwo ranyisine e yo maber.​—Fil. 2:5.

6. Gin weche mage monego waket e paro sama watemo rwako kit dhano manyien?

⁶ Kuom adier, be wanyalo luwo ranyisi mar Yesu? Samoro wanyalo wacho e chunywa ni, ‘Yesu en ng’at makare chuth. Onge chieng’ ma wabiro chaloe kode!’ Ka mano e paro ma in-go, to par wechegi. Mokwongo, ochueyi e kido ma chal gi Jehova kod Yesu. Omiyo, inyalo yiero luwo  ranyisi margi, kendo bedo ma chal kodgi e okang’ moro. (Cha. 1:26) Mar ariyo, par ni roho maler mar Nyasaye e teko maduong’ie moloyo e piny ngima. Tekono nyalo konyi timo gik mang’eny ma ok di nyalo timo gi tekoni iwuon. Kae to mar adek, Jehova ok gen ni wabiro nyiso kido mag rohogo e okang’ makare chuth gie kindegi. Mano e momiyo Jehova Wuonwa oseketo tenge higni 1,000 mobiro konyogo joma biro dak e piny kae bedo jo makare chuth. (Fwe. 20:1-3) Gima Jehova dwaro kuomwa gie sani en timo kar nyalowa kendo geno kuome mondo okonywa.

7. En ang’o ma koro wadwaro nono?

⁷ Gin yore mage sie ma wanyalo luwogo ranyisi mar Yesu? Wabiro nono machuok kido moko ang’wen ma roho mar Nyasaye konyowa nyago. E moro ka moro kuom kidogo, wabiro nono gima wanyalo puonjore e yo ma Yesu nonyisogo kidogo. Bende, wabiro nono penjo moko ma biro konyowa neno kaka wasebedo ka warwako kit dhano manyien.

8. Ere kaka Yesu nonyiso kido mar hera?

⁸ Hera matut ma Yesu noherogo Jehova e ma nomiyo otuonore gik mamoko mondo otim gik ma moro Wuon-gi, kendo mondo oreswa. (Joh. 14:31; 15:13) Yesu nonyiso okang’ ma noherogo dhano e yo ma nodakgo ka ne en e piny kae. Kinde duto nonyiso ni ohero dhano kendo nong’won kodgi kata e kinde ma jomoko kuomgi ne kwede. Achiel kuom yore madongo ma Yesu nonyisogo ni ohero dhano en kuom puonjogi wach Pinyruodh Nyasaye. (Luka 4:43, 44) Yesu nonyiso bende ni nohero Nyasaye ahinya kod dhano ka noyie sandore malit monege e lwet joricho. Mano noyawo ne dhano duto thuolo mar yudo ngima ma nyaka chieng’.

9. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu e yo ma nonyisogo hera?

⁹ Ne wachiwore ne Jehova mobatiswa nikech wahere. Omiyo, mana kaka Yesu, wanyiso ni wahero Jehova ka watimo ne jomamoko gik mabeyo. Jaote Johana nondiko kama: “Ng’at ma ok ohero owadgi moseneno gi wang’e ok nyal hero Nyasaye ma pok oneno.” (1 Joh. 4:20) Wanyalo penjore kama: ‘Be anyiso jowetena hera matut? Be ang’won-ga gi jomamoko kata ka gin to gichaya? Be hera ma aherogo jowetena chwalaga mondo ati gi thuolona kod mwanduna e puonjogi e wi Jehova? Be ayie timo kamano kata ka thothgi ok dew kinda ma atimo kendo gikweda? Be anyalo manyo thuolo momedore kendo tiyo gi yore mamoko mondo akony ji obed jopuonjre Yesu?’​—Efe. 5:15, 16.

10. Ere kaka Yesu nonyiso ni en ng’at mohero kuwe?

¹⁰ Yesu ne en ng’at ma nohero kuwe. Ka ne ji timone gik maricho, ne ok ochulo richo kar richo. Kar mano, nokawo okang’ mar loso kuwe kodgi. Kendo nojiwogi mondo gitiek ywaruok ma ne nyalo bedo e kindgi. Kuom ranyisi, nopuonjo ji ni ka gidwaro ni mondo Jehova oyie gi lamogi, to nyaka gilos kuwe gi jowetegi. (Mat. 5:9, 23, 24) Bende, nokonyo jopuonjrene nyading’eny mondo gitiek ywaruok ma ne gijabedogo nikech dwaro duong’.​—Luka 9:46-48; 22:24-27.

11. Ere kaka wanyalo bedo jolos kuwe?

¹¹ Ka wadwaro ni wabed joma ohero kuwe, onego watim momedore moloyo mana bedo joma ok dwar ywaruok gi jowetewa. Dwarore ni wakaw okang’ mokwongo mar loso kuwe gi jowetewa kendo wajiw owetewa gi  nyiminewa bende mondo olos kuwe gi jowetegi. (Fil. 4:2, 3; Jak. 3:17, 18) Wanyalo penjore penjogi: ‘En ang’o ma anyalo yie tuonora mondo alos kuwe gi jowetena? Ka Jakristo wadwa moro ochwanya, be amakonega sadha? Be aritoga mondo jomamoko e molos koda kuwe, koso akawoga okang’ mokwongo mondo alos kuwe kodgi kata ka po ni aneno ni gin e ma gichwanya? Be atemoga jiwo joma nigi ywaruok e kindgi mondo gilos kuwe sama thuolo mar loso kuwe oneno?’

12. Ere kaka Yesu nonyiso ni ong’won?

¹² Yesu ne en ng’at mang’won. (Mat. 11:28-30) Ne onyiso ng’wono kuom bedo ng’at matur kendo ma hore kata sama noromo gi weche moko matek. Kuom ranyisi, ka dhako moro ma Nya-Foinike nokwaye mondo ochang nyathine, nokwongo otamore, kata kamano, ka dhakono nonyiso yie motegno, nonyise ng’wono mi ochangone nyathineno. (Mat. 15:22-28) To kata obedo ni Yesu ne en ng’at mang’won, ne ok oweyo ma ok orieyo ng’ato ka mano ne dwarore. Nitie kinde ma nonyiso ni ong’won kuom chiwo siem motegno ne osiepene ma nohero. Kuom ranyisi, ka ne Petro temo geng’e mondo kik otimo dwach Jehova, nokwere matek e nyim joote mamoko. (Mar. 8:32, 33) Ok notimo kamano mondo okuod wi Petro, to kar mano, nodwaro konye en kachiel gi joote mamoko mondo kik gibed joma rikni e ng’ado paro. En adier ni wi Petro nokuot e okang’ moro, kata kamano, riech ma ne omiyeno nokonye ahinya.

13. Ere kaka wanyalo nyiso ni wan joma ng’won gadier?

¹³ Nitie seche ma nyalo dwarore ni irie joweteni mondo inyis ni ing’won kodgi. Samoro amora mirieyo ng’ato, onego iluw ranyisi mar Yesu kuom tiyo gi puonj ma yudore e Wach Nyasaye. Tem irie joweteni e yor muolo. Ket e paro ni joma idwaro rieyo bende gombo timo gik mabeyo. Kuom mano, ka po ni gihero Jehova kendo giheri, to gibiro yie gi riech mimiyogi. Penjri ane penjogi: ‘Be an gi chir mar kwero ng’at ma ahero ka po ni otimo gimoro marach? Ka dwarore ni arie ng’ato, be awuoyoga e yo mang’won koso awuoyoga gi gero? Ang’o ma chwalaga mondo arie nyawadwa? Dibed ni adwaro rieye nikech iya owang’ kode, koso nikech adwarone ber?’

14. Ere kaka Yesu nonyiso kido mar ber?

¹⁴ Yesu ong’eyo gik mabeyo, kendo kinde duto otimoga mana gik mabeyo. Ohero Wuon-gi, omiyo, otimoga gik makare ka en gi paro mowinjore. Kido mar ber nenorega ayanga sama jomamoko mor gi gik mabeyo motimnegi. Wanyalo nyiso kidono sama watimo gik ma konyo jowetewa. Ng’eyo ang’eyo gima ber ma dwarore ni watim ok oromo; dwarore ni watim gima berno ka wan gi paro mowinjore. Ng’ato nyalo penjore niya: ‘Be anyalo timo gimoro makare ka an gi paro ma ok owinjore?’ Ee, nyalore. Kuom ranyisi, Yesu nowuoyo e wi joma ne chiwo mich ne jochan, ka e sechego bende ne gidwaro ni ji one gik ma gichiwogo. Kata obedo ni konyo jochan en gima ber, Jehova to ne ok mor kodgi.​—Mat. 6:1-4.

15. Ere kaka wanyalo nyiso kido mar ber e yo makare?

¹⁵ Wanyalo nyiso kido mar ber ka watimo gik makare gi chuny maler, to ok ni mondo wayud duong’ kata opakwa. Kuom mano, inyalo penjori ane kama: ‘Bang’ ka aseng’eyo gima ber monego atim, be atimoga gino? En ang’o ma chwalaga mondo atim gik mabeyo?’

16. En ang’o monego watim pile ka pile, to nikech ang’o?

¹⁶ Ok onego wapar ni kinda duto ma watimo mondo warwak dhano manyien rumoga mana sama obatiswa. Mana kaka dwarore ni warit law mwageno mondo osik ka ber, e kaka dwarore ni warit kit dhano manyien ma wasetiyo matek ma wabedogo. Wanyalo timo kamano kuom manyo yore ma wanyalo nyisogo olembe mag roho pile ka pile. Ang’o momiyo mano dwarore? En nikech Jehova Nyasachwa ohero joma oikore kawo okang’ mondo gitim gima owinjore, kendo rohone maler tiyo mana kuom joma kamago. (Cha. 1:2) Omiyo, ka wadwaro bedo gi olembego, nyaka watim gik ma biro konyowa bedo kodgi. Kuom ranyisi, Jakobo nondiko kama: “Yie ma onge gi tim . . . otho.” (Jak. 2:26) Mano nyiso ni ka wadwaro bedo gi olembe duto ma roho nyago, nyaka watim gik ma biro konyowa nyagogi. Sa asaya ma wanyiso olembego e ngimawa, wanyiso ayanga ni roho maler mar Nyasaye tiyo kuomwa.

17. En ang’o ma onego watim ka po ni ok wanyiso olembe ma roho nyago?

¹⁷ Kata mana Jokristo ma nobatis higni mang’eny mokalo nyaloga yudo ka seche moko ok yotnegi nyiso olembe mag roho. Kata kamano, chunygi ok onego ojogi. Ne ane ranyisini. Wawach ni ipo kiyiecho lawi moro mihero ahinya, be ibiro wite? Ooyo. Ibiro tere ka fundi mondo otwang’ni kama oyiechno. Kae to bang’ ka osetwang’nigo, ibiro bedo motang’ mondo kik oyiej kendo. E yo ma chalo kamano, ka po ni nitie kinde ma ne ok inyiso kido mar ng’wono, horuok, kod hera sama ne in gi Jakristo wadu moro, kik chunyi nyosre. Gima nyalo konyi en kwaye ng’wono, kendo temo loso kuwe kode. Kae to ing’ad e chunyi ni ok ibi nwoyo timo kamano.

18. En ang’o ma wanyalo bedogo gadier?

¹⁸ To mano kaka wamor ni wan gi ranyisi maber ma wanyalo luwo mar Yesu Kristo! Kaka wamedo bedo gi pach Kristo, e kaka biro bedonwa mayot luwo ranyisine, to kaka wamedo luwo ranyisine, e kaka biro bedonwa mayot rwako kit dhano manyien. E sulani, wasenono mana olembe ang’wen mag roho. Donge inyalo kawo thuoloni mondo inon olembe mamoko modong’ kod kaka inyalo nyisogi? Inyalo yudo sula ma wuoyo e wi olembego e Buk Makonyo Joneno mag Jehova e Timo Nonro. Dhi e bwo wich ma wacho ni “Ngima Jakristo,” kae to “Nyak mar Roho.” Inyalo bedo gadier ni kitimo kari, to Jehova biro konyi rwako kit dhano manyien, kendo siko kode nyaka chieng’.