ASKARI moro ma Ja-Nazi nokok ne Joneno mag Jehova e kinde Lweny mar Ariyo mar Piny Ngima niya: “Ka ng’ato ang’ata kuomu odagi dhi kedo gi piny England kata France, to ng’euru ni uduto wabiro negou!” Kata obedo ni askeche wetene mag SS noyudo ochung’ bute kanyo, onge kata Janeno achiel ma noyie dhi kedo gi pinjego. To mano doko chir! Mano en achiel kuom ranyisi ma nyiso paro ma Joneno mag Jehova duto nigo, ma en ni ok wayiega kedo e lwenje mag pinyni. Kata kibwogowa gi tho, ok wabi riwo lwedo ywaruok mag pinyni.

1. JO NYASAYE DUTO NE WUOK E OGANDA ACHIEL

E kinde mokalo, Jehova nochoko joge duto e oganda achiel ma ne gin Jo-Israel. Noluongogi ni “oganda makende kuom ogendni duto.” (Wuok 19:5) Bende, Nyasaye nomiyogi piny moro sie. Kuom mano, ka Nyasaye nochiko Jo-Israel ni gidhi giked gi ogendni mamoko, ne ok gikedga gi jotich Nyasaye wetegi kata negogi. *

E kindegi, jotich Nyasaye madier wuok e ‘ogendni duto, gi dhoudi duto, gi pinje duto, kod dhok duto.’ (Fwe. 7:9) Mano nyiso ni ka jo Nyasaye nyalo dhi e lweny, to gibiro kedo gi  jotich Nyasaye wetegi, kendo nego moko kuomgi.

2. JEHOVA E MA NE CHIKOGA JO-ISRAEL MONDO GIDHI E LWENY

E kinde mokalo, Jehova e ma ne wachoga sama Jo-Israel nonego odhi e lweny kod gimomiyo nonego gidhi e lweny. Kuom ranyisi, Jehova nonyiso Jo-Israel ni odhi oked gi Jo-Kanaan nikech Jo-Kanaan ne lamo jochiende, ne gitimo timbe modwanyore mag terruok, kendo ne gichiwoga nyithindgi kaka misango. Jehova nonyiso Jo-Israel ni gigol jogo e piny ma nosingonegi mondo kik girwakgi e timbe marichogo. (Lawi 18:24, 25) Bang’ ka Jo-Israel nosedonjo e Piny ma Nosingi, nitie kinde ma Jehova ne yienegiga dhi e lweny mondo giked gi jowasikgi ma ne sandogi. (2 Sa. 5:17-25) Kata kamano, onge odiechieng’ kata achiel ma Jehova noyie ne Jo-Israel mondo giyier kendgi ni gidhi e lweny. Ka po ni Jo-Israel nodhi e lweny ka Jehova ok ochikogi, thothne ne iloyogiga marach.​—Kwan 14:41-45; 2 We. 35:20-24.

E kindegi, Jehova ok nyisga ng’ato ang’ata ni odhi oked e lweny. Ogendni mang’eny kedoga mondo gichop dwachgi kar dwach Nyasaye. Gikedoga mondo giyar tong’ mag pinjegi, giyud pesa mang’eny, kata nikech weche mag siasa. To nade joma wachoga ni gikedo e nying Nyasaye mondo girit din-gi, kata mondo gineg jowasik Nyasaye? Jehova owuon biro rito joma lame gadier, kendo obiro tieko jowasike e kinde mabiro e lweny mar Har–Magedon. (Fwe. 16:14, 16) E lwenyno, Nyasaye biro tiyo gi ogandane mar lweny manie polo, to ok joge ma lame e piny kae.​—Fwe. 19:11-15.

3. JO-ISRAEL NE OK NEGGA JOMA NONYISO YIE

E kinde mokalo, Jo-Israel ne kechoga joma nonyiso yie kuom Nyasaye kendo ne ginegoga mana joma Nyasaye nonyisogi ni gineg. Ne ane ranyisi ariyogi. Kata obedo ni Jehova nonyiso Jo-Israel ni giketh Jeriko, Rahab gi joodgi  to ne ok ginego nikech Rahab nonyiso yie. (Jos. 2:9-16; 6:16, 17) Kinde moko bang’e, Jo-Israel ne ok oketho dala mar Gibeon nikech Jo-Gibeon nonyiso ni ne giluoro Nyasaye.​—Jos. 9:3-9, 17-19.

E kindegi, ogendni ma kedo e lwenje ok kechga jogo ma nyiso yie. Nitie kata kinde ma joma onge ketho inegoga sama ogendni kedo.

4. NE DWARORE NI JO-ISRAEL OLUW CHIKE MA NYASAYE NOKETO MA TAYO WECHE MAG LWENY

E kinde mokalo, Jehova ne dwaro ni jolweny mag Israel oked e lweny ka giluwo chike ma nomiyogi. Kuom ranyisi, nitie kinde ma Nyasaye ne dwaro ni ‘gilos kuwe’ gi jowasikgi. (Rap. 20:10) Bende, Jehova ne dwaro ni jolweny mag Jo-Israel orit kuondegi mag dak kendo gisik ka giler ka luwore gi chikene. (Rap. 23:9-14) Omiyo, kata obedo ni ogendni mamoko ma nolworogi ne nindoga githuon gi mon ma ne gimako e lweny, Jehova to nokwero Jo-Israel ni kik gitim gima kamano. Nonyisogi ni ok onego gikend mon ma ne gimako e lweny ka pok dwe achiel orumo.​—Rap. 21:10-13.

E kindegi, thoth pinje yiega ni gibiro kedo e lweny ka giluwo chike moketi. Chikego iketoga mondo orit raia mag pinjego. Kata kamano, kinde mang’eny jolweny ok luwga chikego sama gin e lweny.

5. NYASAYE NE KEDOGA NE OGANDANE

E kinde mokalo, Jehova ne kedoga ne Jo-Israel, kendo thothne nomiyoga gilocho e yor hono. Kuom ranyisi, be inyalo paro kaka Jehova nokonyo Jo-Israel loyo dala mar Jeriko? Jehova nonyiso Jo-Israel gima nonego gitim, kendo ka ‘ne gikok matek gi milome mar lweny, ohinga ne oruombore piny’ mi giloyo dalano mana mayot. (Jos. 6:20) Ere kaka Jo-Israel noloyo Jo-Amor? “Jehova ne oolo pe madongo dongo kuomgi. . . . Jo ma ne pe onego ne ng’eny moloyo jo ma ne Jo-Israel onego gi ligangla.”​—Jos. 10:6-11.

JOKRISTO MADIER GIN JOLOS KUWE

Mana kaka waseneno, chal marwa e kindegi opogore ahinya gi mar Jo-Israel machon. Kata kamano, weche abich mowach malogo kende ok e momiyo ok wadhi e lweny. Nitie weche mamoko bende. Kuom ranyisi, Nyasaye nowacho ni joge ma nodhi puonjo e ndalo mag gikogi ne ok dhi ‘puonjore lweny kendo.’ Mano nyiso ni ne ok gidhi kedo e lwenje. (Isa. 2:2-4) E wi mano, Yesu nowacho ni jopuonjrene ne ok dhi bedo “mag pinyni”; ne ok gidhi donjore e ywaruok mag pinyni.​—Joh. 15:19.

Yesu nojiwo bende ne jolupne wach moro machielo. Nonyisogi ni kik gitim gik ma nyalo kelo mirima, ich-wang’, kod lweny. (Mat. 5:21, 22) Bende, nonyiso jolupne ni gibed “jolos kuwe” kendo giher jowasikgi.​—Mat. 5:9, 44.

To nade wan e kindegi? En adier ok dwaher dhi e lweny aching’. Kata kamano, be dibed ni e chunywa wan gi paro moko ma nyalo kelo ywaruok kata pogruok e kanyakla? Wadhiuru nyime temo matek mondo wagol paro ma kamago kuomwa.​—Jak. 4:1, 11.

Kar riwo lwedo ywaruok manie kind ogendni, watemoga matek mondo wajiw hera kod kuwe e kindwa. (Joh. 13:34, 35) Wang’aduru e chunywa ni ok wabi donjore e weche mag pinyni, to kar mano, wadhiuru nyime geno gi siso odiechieng’ ma Jehova biro golo lwenje nyaka chieng’.​—Zab. 46:9.