KONY NE JOMA NIGI KUYO
Kaka Inyalo Nyagori gi Kuyo—Gik ma Inyalo Timo
Ka imanyo paro ma nyalo konyi nyagori maber gi kuyo, ibiro yudo paro modhuro ahinya, kendo nitie moko mabeyo moloyo mamoko. Mana kaka waseneno, nyalo bedo kamano nikech ng’ato ka ng’ato niga gi yo monyisogo kuyo. Paro ma konyo ng’at moro, samoro ok nyal konyo ng’at machielo.
Kata kamano, nitie paro moko ma osekonyo ji mang’eny. Joma olony e hoyo joma okuyo osetiyo gi parogo nyading’eny, kendo parogo yudore e Muma, ma en buk machon moting’o rieko mang’eny.
1: YIE MONDO JOODU KOD OSIEPENI OKONYI
-
Moko kuom joma olony, wachoga ni mano en yo maduong’ mar loyo kuyo. Kata kamano, nitie sama inyalo gombo bet kar kendi. Nitie kata sama iyi nyalo wang’ gi joma temo konyi. Mano gima timorega ne ji mang’eny.
-
Kik ipar ni seche duto onego ibed abeda e kind ji, to bende kik ibed kar kendi seche duto. Ket e paro ni samoro kinde mabiro inyalo dwaro kony kuom osiepeni kata wedeni. Nyis jomamoko e yor ng’wono gik ma idwaro kod gik ma ok idwar.
-
Ka luwore gi chal mari, many thuolo mar bedo gi jomamoko kod thuolo mar bedo kar kendi.
PUONJ: “Bedo ji ariyo ber moloyo bedo ng’ato achiel. . . . Nimar ka achiel kuomgi opodho, nyawadgi nyalo chunge.”—Eklesiastes 4:9, 10.
2: CHAM CHIEMO MOWINJORE KENDO IRIE DENDI
-
Chamo chiemo mowinjore biro konyi ahinya sama inyagori gi kuyo. Tem chamo olembe mopogore opogore, alode, kod chiemo ma konyo e gero del.
-
Modh pi mang’eny kod gik mamoko mimadho ma konyo del.
-
Ka dhogi rach, inyalo chamo chiemo matin kinde ka kinde. Inyalo penjo laktar mari mondo okonyi ng’eyo chiemo ma nyalo konyi. a
-
Rieyo dendi nyalo konyi golo parruok mang’eny. Onyalo miyi thuolo mar paro kuom osiepni kata watni mothono, kata onyalo konyi golo pachi e wachno kuom kinde.
PUONJ: “Onge ng’at ma osin gi dende owuon, to opidhe kendo orite ahinya.”—Jo-Efeso 5:29.
3: NIND MOROMO
-
Nindo moromo en gima dwarore ahinya to moloyo ne joma okuyo nikech nindo nyalo konyogi kueyo pachgi.
-
Tang’ ahinya mondo kik imadh kahawa kata kong’o mokalo tong’, nikech ginyalo moni nindo maber.
PUONJ: “Yueyo matin ber moloyo tich matek manono ma chal mana gi lawo yamo.”—Eklesiastes 4:6.
4: TIM LOKRUOK KA LUWORE GI CHAL MA INTIE
-
Ji nyisoga kuyo e yore mopogore opogore. Omiyo, biro dwarore ni ing’e yore ma konyi nyagori maber gi kuyo ma in-go.
-
Thoth ji nenoga ni sama ginyiso jomamoko kaka giwinjo e chunygi, mano konyogi nyagore gi kuyo, to jomoko nenoga ni ling’ ma ok giwacho kaka giwinjo e chunygi konyogi nyagore maber. Joma olony nigi paro mopogore opogore e wi wachno. Kiwinjo ka iluor nyiso jomamoko kaka iwinjo e chunyi, inyalo chako gi nyiso osiepni moro migeno mana weche moko e yo machuok.
-
Jomoko nenoga ni ywak konyogi nyagore gi kuyo, to jomoko nyagorega maber kata obedo ni giywakga mana matin.
PUONJ: “Chuny ng’ato e ma ong’eyo lit mowinjo.”—Ngeche 14:10.
5: TANG’ GI TIMBE MA NYALO HINYI
-
Jomoko temoga kueyo lit ma giwinjo e chunygi kuom madho kong’o asasa, kata tiyo gi yedhe ma mero ji. Tiyo gi yore kaka mago medoga mana hinyo ng’ato. Gik ma kamago nyalo kueyo rem mana kuom kinde machuok, kata kamano, bang’e gikeloga ne ng’ato hinyruok madongo. Tem tiyo gi yore ma ok kelni hinyruok sama inyagori gi kuyo.
PUONJ: “Wapwodhreuru kuom gik moko duto ma chido ringruok.”—2 Jo-Korintho 7:1.
6: TI MABER GI SECHENI
-
Ji mang’eny yudoga ka timo gik mopogore opogore sama ginyagore gi kuyo konyogi ahinya. Kuom ranyisi, kinde ka kinde, ginyalo timo gik ma konyogi golo pachgi kuom lit ma gin-go.
-
Inyalo mako osiep gi ji mopogore opogore, tego osiep ma in-go gi jomamoko, puonjori lony moko manyien, kata inyalo timo gik mamoko ma mori.
-
Kaka kinde medo kalo, e kaka ibiro yudo ka gik ma ne itimoga mana matin mondo okonyi nyagori gi kuyo koro e ma itimo kuom kinde malach.
PUONJ: “Gimoro amora nigi kindene, . . . kinde ywak gi kinde nyiero; kinde kuyo gi kinde miel.”—Eklesiastes 3:1, 4.
7: BED GI CHENRO
-
Tem timo gik ma ne itimoga chon mapiyo kaka nyalore.
-
Ka iketo chenro maber mar seche mag nindo, tiyo, kod weche mamoko, ibiro dok mosmos e ngimani mapile.
-
Ka ibedo modich e tije ma konyo, ibiro yudo ka yotni nyagori maber gi lit ma in-go.
PUONJ: “Nyasaye madier biro miyo osik komor kendo ng’atno biro neno ni ndalo kalone mapiyo.”—Eklesiastes 5:20.
8: KIK IRIKNI TIMO YIERO MOKO MADONGO
-
Thoth joma rikniga timo yiero moko madongo bang’ ka osiepgi kata watgi moro otho ywagoga ang’e bang’e.
-
Ka nyalore, to we mondo kinde moro okal ka pok idar, iwilo tich, kata daro gige ng’ati mosethono.
PUONJ: “Chenro mag jakinda kelo ohala, to ji duto ma rikni bedo modhier.”—Ngeche 21:5.
9: TIM GIK MA KONYI PARO OSIEPNI KATA WATNI MOTHO
-
Ji mang’eny mokuyo yudoga ka timo gik ma konyogi paro ng’atgi ma notho konyogi ahinya nyagore gi kuyo.
-
Inyalo kano pichni, kata gik mamoko moting’o gik mopogore opogore ma konyi paro gik ma nutimoga kanyachiel.
-
Kan gik ma biro konyi paro gik mabeyo kuom ng’at mothono, kendo inon-gi bang’e ka iikori maber.
PUONJ: “Paruru ndalo machon.”—Rapar mar Chik 32:7.
10: INYALO DHI KAMORO
-
Inyalo yiero dhi bayo kamoro.
-
Ka po ni ok inyal dhi bayo kamoro kuom kinde malach, inyalo yiero timo gimoro kuom odiechieng’ achiel kata odiechienge ariyo kama. Inyalo dhi idho got, bayo e museum, kata dhi wuoth kamoro.
-
Timo gimoro mopogore gi mitimoga pile, kata mana matin, nyalo konyi nyagori gi kuyo.
PUONJ: “Biuru kar kendu ka ma onge ji mondo uyue matin.”—Mariko 6:31.
11: KONY JOMAMOKO
-
Ket e paro ni sa asaya michiwori konyo jomamoko, in bende mano konyi ahinya.
-
Inyalo konyo kata hoyo jomamoko ma samoro tho mar ng’atno omulo ngimagi, kaka osiepene kata wedene.
-
Konyo jomamoko kendo hoyogi nyalo miyi mor kendo nyalo konyi nyagori maber gi lit ma iwinjo e chunyi.
PUONJ: “Chiwo kelo mor mang’eny moloyo kawo.”—Tich Joote 20:35.
12: NON GIK MIKETO MOKWONGO E NGIMANI
-
Kuyo nyalo konyi ng’eyo gik monego iket mokwongo e ngimani.
-
Ti gi kindego mondo inon kaka itiyo gi ngimani.
-
Ka po ni dwarore ni itim lokruok moko, to tim kamano.
PUONJ: “Ber dhi e liel moloyo dhi ka ma obagie mor, nikech tho ochomo dhano duto. Kendo jo mangima duto onego ong’e mano.”—Eklesiastes 7:2.
Adiera en ni, onge gima biro rucho chuth lit ma iwinjo e chunyi. Kata kamano, thoth joma osiepegi kata wedegi osetho, oseneno kaka weche mochiw e sulani osehoyogi kendo konyogi nyagore maber gi kuyo. Listni ok oting’o weche duto ma nyalo konyi sama ikuyo. Kata kamano, kitiyo gi paro mochiwgi, ibiro neno kaka gikonyi nyagori maber gi kuyo.
a Gaset mar Nenuru! ok chiw yore mag thieth ma ng’ato onego otigo.