1-3. Gin gueth mage ma wayudo kuom luwo ranyisi mar Jehova mar nyiso hera?

 YESU ne owacho ni “chiwo kelo mor mang’eny moloyo kawo.” (Tich Joote 20:35) Puonj maduong’ ma wayudo kuom wechego en ni: Chiwruok e yor hera kelo gueth. Kata obedo ni ng’ato bedo mamor sama onyise hera, obedo mamor moloyo sama en e ma onyiso jomoko hera.

² Moloyo ng’ato ang’ata, Wuonwa manie polo e ma ong’eyo kaka nyiso jomoko hera kelo mor. Mana kaka ne waneno e sula moko mokalo, Jehova e ng’at ma nyiso hera e okang’ mamalo mogik. Onge ng’ato ang’ata mosenyiso hera e yore madongo ma loyo Jehova, to bende onge ng’at ma osenyiso hera kuom kinde malach ma loye. Onge kiawa ni mano e momiyo Muma luongo Jehova ni “Nyasaye mamor.”​—1 Timotheo 1:11.

³ Nyasachwa ma jahera dwaro ni watem matek mondo waluw ranyisine, to moloyo kodok korka nyiso jomoko hera. Bug Jo-Efeso 5:1, 2 wachonwa niya: “Luwuru tim Nyasaye kaka nyithindo moher, kendo udhi nyime wuotho e hera.” Sama waluwo ranyisi mar Jehova mar nyiso jomoko hera, wayudo mor momedore kuom bedo jochiwo. Nikech Muma jiwowa ni ‘waherre e kindwa,’ wabedo mamor nikech wang’eyo ni watimo gima Jehova dwaro. (Jo-Rumi 13:8) Kata kamano, pod nitie gik moko monego omi wadhi nyime “wuotho e hera.”

4, 5. Ang’o momiyo dwarore ahinya ni wachiwre e nyiso Jokristo wetewa hera?

⁴ Ang’o momiyo en gima dwarore ni waher Jokristo wetewa?  Kokete e yo mayot, hera e kido mifwenyogo Jokristo madier. Ok wanyal bedo gi winjruok maber gi Jokristo wetewa ka waonge hera. To marach moloyo mano, ka waonge hera, ok wan gimoro e nyim Jehova. Ne ane kaka Wach Nyasaye nyiso wechego.

⁵ E otieno mogik ka ne Yesu pok otho, nonyiso jolupne niya: “Amiyou chik manyien, ni ubed gi hera e kindu. Ma e ma nomi ji duto ong’e ni un jopuonjrena ka un gi hera e kindu uwegi.” (Johana 13:34, 35) Kuom wacho ni “mana kaka aseherou,” Yesu ne chikowa mondo wanyis kit hera ma nonyiso. E Sula mar 29, ne waneno kaka Yesu noketo ranyisi maberie moloyo mar chiwore ne jowetene e yor hera koketo dwachgi obed motelo ne meke. Wan bende onego wanyis hera ma kamano kendo watim kamano e yo ma nenore ayanga kata mana ne joma ok Jokristo. Kuom adier, hera mar owete e ma nyiso ni wan jolup Kristo gadier.

6, 7. (a) Ere kaka wang’eyo ni Muma nyiso ni hera en gima duong’? (b) Weche Paulo manie 1 Jo-Korintho 13:4-8 wuoyo kuom hera minyiso ng’ano?

⁶ To nade ka waonge hera? Jaote Paulo nowacho niya: Ka “aonge gi hera, achalo mana gi okot ma ywak kata nyidwonge migoyo.” (1 Jo-Korintho 13:1) Ka nyidwonge e ma goyoga koko, to nade okot? Mano doko ranyisi ma donjo! Ng’ama onge hera chalo gi gir thum ma goyo koko mamiyo ng’ato dino ite kar gombo winje. Ere kaka ng’at ma kamano dibed osiep jomoko? Paulo nowacho kama bende: Ka “an gi yie motegno ma anyalo kata mana daro gode, to aonge gi hera, ok an gimoro.” (1 Jo-Korintho 13:2) Parie ni ng’at ma onge hera en “ng’at manono ma onge tich” kata bed ni otimo gik madongo marom nade! (The Amplified Bible) Donge nenore maler ni Muma nyiso ni hera en gima duong’?

⁷ Ere kaka wanyalo nyiso hera e yo ma watimonego ji gik moko? Mondo wayud dwoko mar penjono, we wanon ane weche ma ne Paulo ondiko e bug 1 Jo-Korintho 13:4-8. Ndikoni ok wuo e wi hera ma Nyasaye nyisowa kata hera ma  wanyiso Nyasaye. Kar mano, Paulo wuoyo e wi kaka onego wanyisre hera ng’ato ka ng’ato. Paulo wuoyo e wi gik ma hera timo kod gik ma hera ok tim.

8. Ere kaka kido mar horuok nyalo konyowa e winjruok ma wan-go gi Jokristo wetewa?

⁸ “Hera hore mos.” Bedo gi hera nyiso ni wabiro hore sama wanano gi jomamoko. (Jo-Kolosai 3:13) Donge wan be dwaher ni jowetewa ohore kodwa? Kaka dhano morem ma tiyo ne Nyasaye kanyachiel, kinde ka kinde Jokristo wetewa nyalo chwanyowa kendo wan be wanyalo chwanyogi. Kata kamano, kido mar horuok nyalo konyowa nyagore gi chwanyruok matindo tindo ma bedoe e kindwa gi Jokristo wetewa ma ok waketho kuwe manie kanyakla.

9. Gin yore mage ma wanyalo nyisogo ni wadewo jomoko?

⁹ ‘Hera ng’won.’ Ng’ato nyiso ng’wono kuom timo gik mabeyo  ma konyo jomoko kendo wachonegi weche ma nyiso ni odewogi. Hera chwalowa mondo wamany yore mag kecho jomoko, to moloyo jogo mochando gimoro. Kuom ranyisi, nyalo bedo ni nitie Jakristo ma hike oniang’ ma winjo ni en kende kendo dwarore ni olime mondo ojiwe. Kata nyalo bedo ni dwarore ni okony nyaminwa moro ma pidho nyithindo ka en kende kata ni okony nyaminwa moro ma joode ok gin Joneno. Bende, nyalo bedo ni nitie ng’at matuo kata ma kalo e pek moro kendo dwarore ni ojiwe. (Ngeche 12:25; 17:17) Ka wakonyo joma kamago to wanyiso ni wan gi hera madier.​—2 Jo-Korintho 8:8.

10. Ere kaka hera konyowa makore gadiera kendo wacho adiera kata seche ma timo kamano ok yot?

¹⁰ ‘Hera mor gi adiera.’ Loko moro wacho niya: “Hera . . . oil chung’ kor adiera.” Hera miyo wamakore gi adiera kendo miyo ‘wawacho adiera’ e kindwa. (Zekaria 8:16) Kuom ranyisi, kapo ni ng’at ma wahero odonjo e richo moro maduong’, hera ma waherogo Jehova kendo ma waherogo ng’atno, biro miyo wamakre gi chike Nyasaye kar temo pando kata riambo e wi kethone. En adier ni mano nyalo bedo gima tek. Kata kamano, nikech wahero owadwa gadier, wadwaro ni oyud kendo orwak kum ma Nyasaye miye. (Ngeche 3:11, 12) Bende, kaka Jokristo mohero jowetegi, “wadwaro bedo joratiro e gik moko duto ma watimo.”​—Jo-Hibrania 13:18.

11. Nikech hera “odhil e weche duto,” ang’o monego watim kuom rem kod nyawo mag Jokristo wetewa?

¹¹ “Hera . . . odhil e weche duto.” Kaluwore gi loko mar Kingdom Interlinear, tiend wechego en “hera umo weche duto.” Bug 1 Petro 4:8 wacho niya: “Hera umo richo mogundho.” Ee, Jakristo ma hera e ma tayo ok bi mor keyo kata lando nyawo kod rem mag Jokristo wetene. Kinde mang’eny, rem kata nyawo mag Jokristo wetewa gin mana matindo tindo ma hera nyalo umo.​—Ngeche 10:12; 17:9.

12. Ere kaka jaote Paulo nonyiso ni ne en gi paro maber kuom Filemon, to ang’o ma wanyalo puonjore kuom ranyisi mar Paulo?

¹² “Hera . . . oyie weche duto.” Loko mar Moffatt wacho ni  “kinde duto hera bedo gi paro maber e wi jomoko.” Ng’at ma nigi hera ok chij gi Jokristo wetene kayiem nono ka oketo kiawa kuom gik mabeyo ma gitimo. Hera miyo wabedo gi “paro maber e wi jomoko” kendo wagenogi. a Ne ane kaka Paulo nonyiso chuny ma kamano e barua ma ne ondiko ne Filemon. Chon, Filemon ne nigi misumba miluongo ni Onesimo ma ne oringo. Kata kamano, bang’e, Onesimo ne obedo Jakristo. Paulo ne ondiko ne Filemon kokwaye mondo obed mang’won gi Onesimo kendo orwake. Kar temo chuno Filemon, Paulo nokwaye ni otim kamano nikech hera. Nonyiso ni en gadier ni Filemon ne dhi timo gima kare kowacho niya: “An gadier ni ibiro timo kaka asayino, omiyo andikoni ka ang’eyo ni ibiro timo kata mana mokalo gik ma asewachogo.” (Kwan matindo 21) Ka wageno owetewa e yo ma kamano, wamiyo gitimo kar nyalogi.

13. Ere kaka wanyalo nyiso ni wageno ni owetewa biro timo maber?

¹³ “Hera . . . geno kuom weche duto.” Hera miyo ok wachich gi ji kendo miyo wagenogi. Wageno ni owetewa biro timo gik mabeyo nikech waherogi. Kuom ranyisi, ka owadwa “ochomo yo moro ma ok kare to pok ofwenyo” kata odonjo e richo moro, wageno ni obiro rwako kony mibiro miye sama irieye. (Jo-Galatia 6:1) Wageno bende ni jogo ma yiegi odok chien biro bedo motegno kendo. Wahore kod joma kamago ka watimo duto ma wanyalo mondo wakonygi bedo gi yie motegno. (Jo-Rumi 15:1; 1 Jo-Thesalonika 5:14) Kata kapo ni achiel kuomwa obayo yo, wageno ni chieng’ moro wang’e noyepi moduog ir Jehova mana kaka wuowi ma ne olal moduogo e ranyisi mar Yesu.​—Luka 15:17, 18.

14. Gin pek mage ma nyalo bedoe e kanyakla, to hera biro konyowa timo ang’o?

¹⁴ ‘Hera nano e weche duto.’ Kinda konyowa nano sama  chunywa onyosore kata sama weche tek. Pek nyalo wuok kata mana e i kanyakla to ok mana oko mar kanyakla kende. Kinde moko, nyalo dwarore ni wanan gi Jakristo wadwa. Nikech nyawo mag dhano, owetewa nyalo timo gik ma nyalo chwanyowa. Samoro Jakristo wadwa nyalo wachonwa wach moro ma ochwoyo chunywa. (Ngeche 12:18) Samoro nitie wach moro e kanyakla mineno ni ok ong’ad e yo mowinjore. Owadwa moro mogen e kanyakla nyalo chwanyowa ma mi wapenjre niya, ‘Be Jakristo madier nyalo timo gima kama?’ Kapo ni gik ma kamago otimorenwa, be mano biro miyo wawe kanyakla kendo wawe tiyo ne Jehova? Ka wan gi hera, ok wabi timo kamano! Ee, ka wan gi hera, ok wabi weyo rem mag owadwa oum wang’wa ma chop kama koro ok wane gimoro amora maber kuome kata ok wane gima ber e i kanyakla. Hera miyo wamakore motegno gi Nyasaye kendo miyo wariwo kanyakla lwedo kata bed ni dhano wadwa owacho kata otimo ang’o.​—Zaburi 119:165.

15. Nyiego en ang’o, to ere kaka hera konyowa loyo kido marachni?

¹⁵ “Hera onge gi nyiego.” Nyiego nyalo miyo wagomb gik ma jomoko nigo kaka mwandugi, gueth ma gin-go, kata nyalo margi. Nyiego ma kamano miyo ng’ato paro mana gik ma konye owuon kendo en nyiego ma hinyo ng’ato. Ka ng’ato ok ogeng’o nyiego ma kamano, to onyalo ketho kuwe manie i kanyakla. Ang’o ma nyalo konyowa kik wabed jonyiego? (Jakobo 4:5) En mana gimoro achiel, hera. Kido maberni biro konyowa bedo mamor gi joma nenore ni oloyowa e yore moko. (Jo-Rumi 12:15) Ka wan gi hera, ok wabi chwanyore sama opwo nyawadwa nikech nyalone makende kata sama opwoye nikech gimoro maber motimo.

16. Ka wahero owetewa gadier, ang’o momiyo ok wabi sungore nikech migepe ma wan-go e tij Nyasaye?

¹⁶ “Hera . . . ok opakre, ok obed gi sunga.” Hera konyowa kik wasungre ne jomoko nikech nyalo ma wan-go kata nikech  gik ma wasetimo. Ka wahero owetewa gadier, be wabiro siko ka wasungonegi nyak ma wayudo e tij lendo kata sungonegi migepe ma wan-go e kanyakla? Sunga ma kamago nyalo nyoso chuny jomoko kendo miyo gichare. Ka wan gi hera, ok wabi sungo ne ji gik ma Nyasaye e ma okonyowa timo. (1 Jo-Korintho 3:5-9) Hera ok ‘pakre’ kata kaluwore gi loko moro “ok bed gi paro moting’ore.” Hera miyo ok wabed gi paro moro ni waloyo jomoko.​—Jo-Rumi 12:3.

17. Hera miyo wadewo jomoko e yore mage, to mano biro miyo kik watim ang’o?

¹⁷ ‘Hera ok tim timbe ma ok nyis luor.’ Ng’ama timo gik ma kuodo wich en ng’ama timo gik ma ok owinjore kata gik ma chwanyo jomoko. Timbe ma kamago ok nyis hera nimar ng’at ma kamano ok odewo kata matin kaka jomoko winjo kata kaka gineno gik moko. Mopogore gi mano, hera odimbore kendo miyo wadewo jomoko. Hera jiwo dimbruok, timbe mabeyo, kendo miyo wamiyo jomoko luor. Omiyo, ka wan gi hera, ok wabi timo gik ma kelo “wich-kuot”, kuom adier, ok wabi timo gimoro amora ma dimi owetewa ma Jokristo ochwanyre.​—Jo-Efeso 5:3, 4.

18. Ang’o momiyo ng’at man gi hera ok chun ni ji otim gik moko duto mana kaka en e ma odwaro?

¹⁸ ‘Hera ok many mana gik ma kelone ber owuon.’ Muma mar Revised Standard Version wacho niya: “Hera ok chun weche mondo otimre kaka odwaro.” Ng’at man gi hera ok chun ji otim gik moko duto kaka en e ma odwaro ka gima en kare kinde duto. Ng’atno ok ti gi nyalone mondo omi ji otur kendo otim mana kaka odwaro. Ka po ni wanyalo timo gik ma kamago, mano nyiso ni wan gi sunga, to Muma wacho niya: “Sunga telo ne masira.” (Ngeche 16:18) Ka wahero owetewa gadier, wabiro nyiso luor ne paro ma gichiwo, kendo turnegi ka nyalore. Ng’at ma tur luwo gima Paulo nowacho niya: “Kik ng’ato odwar mana gik ma kelone ber owuon, to odwar ma kelo ber ne ng’at machielo.”​—1 Jo-Korintho 10:24.

19. Hera miyo watimo ang’o kapo ni jowetewa ochwanyowa?

 ¹⁹ “Hera . . . iye ok wang’ piyo. Ok omak tim marach motimne.” Ng’at man gi hera ok chwanyre mapiyo nikech gima jomoko owacho kata otimo. En adier ni iwa nyalo wang’ ka ng’ato ochwanyowa. Kata kamano, ka wan gi hera, ok wabi siko ka wachwanyore kata kapo ni otimnwa marach adier. (Jo-Efeso 4:26, 27) Ok wabi kano weche duto malit monyiswa kata motimnwa ka gima wandikogi e buk moro mondo wiwa kik wil kodgi. Kar mano, hera biro miyo waluw ranyisi mar Nyasachwa ma jahera. Mana kaka ne waneno e Sula mar 26, Jehova weyonwa kethowa ka waloko chunywa gadier. Kong’wononwa, wiye wil gi kethowa, tiende ni ok obi ng’adonwa bura kinde mabiro kuom richo ma ne watimo chon-go. Donge wamor ni Jehova ok kan richowa?

20. Onego wawinj nade sama Jakristo wadwa olwar e obadho mar richo kendo weche dhine marach?

²⁰ ‘Hera ok mor gi tim ma ok kare.’ Loko mar The New English Bible wacho kama: “Hera . . . ok winj maber neno ka jomoko odonjo e richo.” Loko mar Moffatt to wacho kama: “Hera ok mor ngang’ sama jomoko obayo yo.” Hera ok mor kata matin gi timbe ma ok kare. Omiyo, ok wakaw mayot tim moro amora mar anjawo. Wawinjo nade sama Jakristo wadwa olwar e obadho mar richo kendo weche koro dhine marach nikech mano? Ka wan gi hera, ok wabi mor ka gima wawacho ni ‘Onyale, mano e ma owinjore kode!’ (Ngeche 17:5) Kata kamano, wamor ka owadwa ma ne obayo yo kawo okenge ma dwarore mondo olos winjruokne gi Nyasaye.

21-23. (a) Tiend weche ma ne Paulo owacho ni “hera ok rem ngang’” en ang’o? (b) Wabiro nono wach mane e sula mogik?

²¹ “Hera ok rem ngang’.” Tiend weche ma ne Paulo owachogo gin ang’o? Mana kaka weche molworo ndikono nyiso, Paulo ne wuoyo kuom mich mag roho ma Jokristo mokwongo ne nigo. Michgo ne nyiso ni Nyasaye noyie gi  kanyakla manyienno. Kata kamano, ok Jokristo duto ma ne nyalo chango ji, koro weche, kata wacho dhok mopogore opogore. Mano ne ok en gima duong’ nimar gikone, michgo ne dhi rumo. To ne nitie gimoro achiel ma ne dhi siko kendo en gima Jakristo moro amora ne nyalo bedogo. Ne en mich maduong’ie mogik. Paulo noluongo michno ni “yo maberie moloyo duto,” kendo ne en mich ma ne dhi siko moloyo mich moro amora. (1 Jo-Korintho 12:31)“Yo maberie moloyo duto” ma ne Paulo owuoyoeno ne en ang’o? Ne en yor hera.

²² Kuom adier, hera mar Jokristo ma ne Paulo lero “ok rem ngang’” ma tiende ni, ok norum ngang’. Nyaka chil kawuono, hera e kido mifwenyogo jolup madier mag Yesu. Donge waneno kit hera ma kamano e kanyakla mag jotich Jehova  e piny ngima? Hera ma kamano biro siko nyaka chieng’ nimar Jehova singo ngima mochwere ne jotichne. (Zaburi 37:9-11, 29) Mad wadhi nyime timo duto ma wanyalo mondo ‘wawuoth e hera.’ Ka watimo kamano, wabiro yudo mor maduong’ moloyo ma en mor ma yudore kuom bedo jochiwo. To moloyo duto, wanyalo dak nyaka chieng’ kendo dhi nyime nyiso hera ka waluwo ranyisi mar Jehova, Nyasachwa ma jahera.

²³ Sula mogik mar Kare mar 4 ma wuoyo e wi herani, osekonyowa neno kaka wanyalo nyiso hera. To kaluwore gi yore mang’eny ma Jehova nyisowago herane, tekone, timne makare, kod riekone, wanyalo penjore wawegi kama, ‘Ere kaka anyalo nyiso Jehova ni ahere gadier?’ Ibiro dwok penjono e sula mogik mar bugni.