MUMA LOKO KIT NGIMA JI
“Nahero Karate Ahinya”
Higa ma Nonyuolee: 1962
Piny Moae: Amerka
Chon: Nohero tuke mag karate
NGIMANA MACHON
Chieng’ moro ne apo ka ahinyo osiepna moro ma noyudo watugogo karate marach ahinya. Ne apo mana ka agweyo ume matek. Wachno nochando chunya ahinya mi achako paro ka be nowinjore adhi nyime gi tuke mag karate ma nahero ahinya. Gima notimoreno nomiyo apenjora ka be ne dwarore ni awe tugo ma nasetugo kuom higni mang’enyno? Mokwongo, we anyisu ane kaka nachako hero tuke mag karate.
Nadongo kama iluongo ni Buffalo, New York e piny Amerka. Joodwa ne gin joma odak gi kue kendo jo Katholik motegno. Ne asomo e skul mar jo Katholik kendo ne an nyaka mtoto misa. Jonyuolna ne gombo ni an gi nyaminwa wadag e ngima maber. Ne giyiena tugo bang’ somo godiechieng’ kata tiyo tich mar andika kuom odiechienge moko bang’ a skul, tek mana ni ne ok adhi rem e penj. Wechego nochuna bedo jakinda ka ne pod atin.
Ka ne ajahigni 17, nachako puonjora karate. Kuom higni mang’eny, najatiegora kuom seche adek odiechieng’ achiel kendo natimoga kamano kuom odiechienge auchiel juma ka juma. Bende, juma ka juma, najatiyoga gi seche mang’eny ka aneno vidio mopogore opogore mondo amed lony mara e karate. Naheroga tiegora ka atueyo wang’a kata sama ating’o gir lweny moro. Nanyaloga turo bao kata matofali mana gi adhong’ achiel. Nabedo achiel kuom jotug karate mabeyo ahinya kendo naloyo mich mang’eny. Tugo karate e ma nobedo gima duong’ e ngimana.
Naparo ni koro aseyudo ngima maber. Nakalo maber ahinya e penj ma natimo e yunivasiti. Kambi moro maduong’ nondika tich kaka injinia mar kompyuta. Kambino ne chula maber, ne an gi ot maber, kendo nachako dak gi nyako moro mosiepna. Ngimana ne nenore ni dhi maber. Kata kamano ne nitie penjo moko madongo ma ne pod chanda.
KAKA MUMA NOLOKO NGIMANA
Nachako dhi e kanisa nyadiriyo e juma ka kwayo Nyasaye mondo okonya yudo dwoko mag penjo ma ne chanda. Kae to chieng’ moro, mbaka ma nagoyo gi osiepna moro noloko ngimana. Napenjo osiepnano kama: “Be isegapenjori gimomiyo Nyasaye nochueyowa?” Kae to namedo niya: “Pinyni opong’ gi chandruoge mang’eny kod timbe ma ok kare!” Nonyisa ni en bende penjo kaka mago nosebedo ka chande, to Muma nosekonye yudo dwoko mag penjogo. Nomiya buk moro ma ne iluongo ni Unaweza Kuishi Milele Katika Paradiso Duniani. a Nonyisa ni nosebedo kopuonjore Muma gi Joneno mag Jehova. Mokwongo okwongo, ne ok adwar kawo bugno nikech naparo ni ne ok onego asom buk moro amora mogo gi kanisa machielo. Kata kamano, nikech nagombo yudo dwoko mag penjo ma ne chanda, nayie kawo bugno mondo ane ka be puonj mag Joneno mag Jehova gin adier.
Nawuoro ahinya ka nafwenyo gik Muma puonjo. Napuonjora ni Nyasaye nochueyo dhano mondo odag e paradiso e piny ka nyaka chieng’ kendo ni dwach Nyasayeno pok olokore. (Chakruok 1:28) Nahum ka naneno nying Nyasaye ma en Jehova e Muma mar King James Version ma natiyogo. Kendo napuonjora ni mano e nying Nyasaye ma nasebedo ka alamo nyading’eny sa asaya ma nanwoyo Lamo mar Ruoth. (Zaburi 83:18; Mathayo 6:9) Bende, napuonjora gimomiyo Nyasaye oweyo dhano mondo ochandre kuom kinde. Weche duto ma napuonjora ne donjona maber kendo ne gimora ahinya!
Wiya ok nyal wil gi kaka nawinjo ka nahango dhi e chokruoge mag Joneno mag Jehova. Ji duto ne mor koda kendo ne gidwaro ng’eyo nyinga. E chokruogno, nogol twak moro mar ji duto ma ne wuoyo e wi lamo ma Nyasaye winjo. Twagno nomora ahinya nikech nasebedo ka alamo mondo Nyasaye okonya. Bang’ mano, nadhi e chokruok mar Rapar mar tho Yesu. Gima nomako dhoga e chokruogego duto, ne en neno kaka nyithindo bende ne elo Muma ka giluwore gi jagol-twak. Mokwongo okwongo, nakia elo buge mag Muma, kata kamano, Joneno nokonya tiyo gi Muma e yo maber kendo elo ndiko.
Kaka namedo dhi e chokruoge, e kaka namedo hero puonj mabeyo ma Joneno mag Jehova ne puonjo. Napuonjora gik mang’eny e chokruok ka chokruok, kendo kinde duto ka naaga e chokruok, nawinjoga ka ojiwa kendo ohoya. Kae to ne gipenja ka be daher puonjora Muma.
Gik ma Joneno ne timo nopogore ahinya gi gik ma nang’iyo neno e din ma nalemoe. Nafwenyo ni Joneno mag Jehova nigi winjruok maber e kindgi kendo ni gitimoga duto ma ginyalo mondo gimor Nyasaye. Mosmos, nafwenyo ni gin e ma gin-gi hera madier, ma e kido ma ne idhi fwenygo Jokristo madier.—Johana 13:35.
Kaka namedo puonjora Muma e kaka namedo timo lokruoge ma ne dwarore mondo adag ka luwore gi puonj mag Muma. Kata kamano, pod nahero karate ahinya. Najadhiga e tiegruok kendo pod nadhiga piem gi jo karate wetena. Ka nanyiso Janeno ma ne puonja Muma wachno, nonyisa e yo mang’won niya: “In dhi adhiya nyime gi puonjruok, ang’eyo ni puonjruok biro konyi timo yiero maber.” Wechenego nojiwa ahinya. Kaka namedo puonjora, e kaka nagombo timo gik ma moro Jehova Nyasaye.
Gima noloko pacha e wach karate en weche ma nachakogo sigandani ka nagweyo um osiepna moro marach. Wachno nomiyo apenjora ka be nanyalo dhi nyime bedo jalup Kristo mohero kuwe ka pod ahero tuke mag karate. Nasepuonjora ni Isaya 2:3, 4 nokoro ni joma timo dwach Jehova ne ok dhi ‘puonjore lweny kendo.’ Yesu bende nopuonjo jolupne ni kik gichul kuor kata sama otimnegi gima ok kare. (Mathayo 26:52) Paro matut kuom wechego, nomiyo awera gi karate ma en tugo ma nasebedo ka ahero ahinya.
Bang’ mano nachako luwo puonj ma Muma chiwo niya: “Tiegri iwuon ka dwachi maduong’ en chiwruok chuth ne Nyasaye.” (1 Timotheo 4:7) Thuolo kaachiel gi kinda duto ma natiyogago e karate, koro nachako tiyogo e timo gik ma konya sudo machiegni gi Nyasaye. Osiepna ma nyako ma nadakgo notamore yie gi gik ma napuonjora e Muma. Kuom mano, ne wawere. Ne obatisa mi abedo achiel kuom Joneno mag Jehova e dwe mar Januar 24, higa 1987. Mapiyo bang’ mano, nachako tiyo ne Nyasaye kuom thuolona duto ka ayalo wach maber kendo puonjo ji adiera manie Muma. Chakre kindego, asebedo ka atiyo ne Nyasaye kuom thuolona duto. Kendo nitie kinde moro ma natiyo e ofiswa maduong’ mar Joneno mag Jehova ma ni New York e piny Amerka.
KAKA MUMA OSEKONYA
Nikech koro aseng’eyo adiera e wi Nyasaye, aseyudo gima naremo e ngimana. Aseyudo dwoko mag penjo ma ne chanda. Sani koro atiyo gi ngimana e yo maber, an-gi geno ma jaber mar kinde mabiro, kendo an-gi mor madier. Pod atiegoga denda pile, kata kamano, mano ok e gima duong’ e ngimana sani. Gima duong’ e ngimana en tiyo ne Jehova Nyasaye.
E kinde ma nahero karate, najabedoga akicha gi joma ni buta mondo ka di po ni ng’ato dwa monja, to ang’e kaka da rakra kode. E kindegi, pod abedoga akicha, kata kamano, ok atim kamano ni mondo arakra gi ng’at ma dwa monja, to mondo apuonj ji ng’eyo Nyasaye. Muma osekonya bedo jachiwo kendo osekonya bedo dichwo maber ne Brenda jaoda.
Chon nahero karate ahinya. Tinde to ahero gima ber moloyo. Muma wacho kama e wi gima ber moloyono: “Tiego del konyo mana matin, to bedo ng’at mochiwore chuth ne Nyasaye konyo e weche duto, nikech oting’o singo mar ngima ma sani kod mar ngima ma biro.”—1 Timotheo 4:8.
a Ma ne igoyo gi Joneno mag Jehova, to tinde ok goye.