Bua tshinyi tudi ne bua kuikala tunemeka dîba?

KUNEMEKA dîba anyi kufika pa dîba kakutu kutekete misangu yonso to. Kudi malu adi mua kutupangisha bua kufika kumpala kua dîba bu mudi: kumuka mutantshi mule, mu njila muomu muikale njingajinga ya bungi anyi kuikala ne malu a bungi a kuenza. Nansha nanku, kunemeka dîba kudi ne mushinga wa bungi. Tshilejilu, batu banyisha muena mudimu utu unemeka dîba ne bamueyemena. Kadi muntu utu kayi unemeka dîba udi mua kupangisha bakuabu bua kuenza mudimu bimpe. Mulongi udi ne tshibidilu tshia kufika mu kalasa panyima pa dîba udi mua kupangila amue malongesha ne nebimupangishe bua yeye kulonga bimpe. Mubedi yeye kayi muye kumonangana ne munganga pa dîba didiye mumuambile, udi mua kumupangisha bua kumuondopaye bimpe.

Kadi miaba mikuabu, bantu ba bungi batu bamona ne: kunemeka dîba kakuena ne mushinga to. Tuetu basombele miaba ya mushindu eu, mbitekete bua tuetu kupeta tshibidilu tshia kubenga kunemeka dîba. Bikalabi nanku, mbimpe tuetu kudienzeja bua kuikala ne tshibidilu tshia kunemeka dîba. Kumanya mudi kunemeka dîba kuikale ne mushinga nekutuambuluishe bua kuikala ne tshibidilu tshia kudinemeka. Ngamue malu kayi adi atusaka bua kunemeka dîba? Ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kuikala tunemeka dîba? Mmasanka kayi atudi tupeta patudi ne tshibidilu tshia kunemeka dîba?

Yehowa udi Nzambi utu wenza malu anu pa dîba

Bualu bunene budi butusaka bua kunemeka dîba budi ne: tudi basue kuidikija Nzambi utudi  tutendelela. (Ef. 5:1) Yehowa mmutupeshe tshilejilu tshimpe mu dinemeka dia dîba. Katu muanji kuenza bualu nansha bumue panyima pa dîba divuaye mubulongoluele to. Utu ulonda bimpe menemene ndongamu udiye muenze bua kukumbaja disua diende. Tshilejilu, pavuaye muangate dipangadika dia kubutula bantu babi ku mvula wa kabutu, wakambila Noa ne: “Enza biebe buatu ne mutshi wa gopher.” Pavua tshikondo tshivua mvula ne bua kuloka tshienda tshisemena pabuipi, Yehowa wakambila Noa bua kubuela mu buatu ne kumuambila ne: ‘Palepa matuku muanda mutekete nendokeshe mvula pa buloba munya ne butuku too matuku makumi anayi; nenjimije bintu bionso bingakafuka pa buloba.’ Anu bu muvuaye muambe, ‘pakajika matuku muanda mutekete mâyi akavulangana pa buloba.’ (Gen. 6:14; 7:4, 10) Elabi meji tshivua mua kuikala tshienzeke bu Noa ne bena mu dîku diende kabayi babuele mu buatu kumpala kua dîba! Bavua ne bua kunemeka dîba anu bu muvua Nzambi uvuabu batendelele udinemeka.

Bidimu bitue ku 450 panyima pa mvula wa kabutu, Yehowa wakambila Abalahama ne: uvua ne bua kupeta muana uvua dimiinu dilaya ne bua kupatukila mu ndelanganyi yende. (Gen. 17:15-17) Nzambi wakamba ne: Isaka uvua ne bua kuledibua ‘tshidimu tshialua pakumbana  ngondo yende.’ Biakenzeka nanku anyi? Bible udi utuambila ne: ‘Sala wakimita difu, wakalelela Abalahama muana mulume mu bununu buende mu tshikondo tshiakamuambila Nzambi.’​—Gen. 17:21; 21:2.

Mu Bible mudi bilejilu bia bungi bidi bileja mudi Yehowa unemeka dîba. (Yel. 25:11-13; Dan. 4:20-25; 9:25) Bible udi utuambila bua kutungunuka ne kuindila dituku dia dilumbuluisha dia Yehowa dilualua. Nansha diodi dimueneka bu didi ‘dijanguluka’ ku mêsu a bantu, tudi bashindike ne: ‘kadiena dipanga kulua.’​—Hab. 2:3.

Kunemeka dîba kudi ne mushinga mu malu a ntendelelu

Balume bena Isalele bonso bavua ne bua kuya muaba uvua Yehowa musungule bua bibilu bia ‘bidia bia Yehowa’ pa dîba divuaye mubambile. (Lew. 23:2, 4) Nzambi uvua kabidi uleja mêba avuabu ne bua kufila imue milambu. (Ekes. 29:38, 39; Lew. 23:37, 38) Bualu ebu kabuenaku buleja ne: Nzambi mmusue bua batendeledi bende bikale banemeka dîba mu malu a ntendelelu anyi?

Mu tshikondo tshia bena Kristo ba kumpala, pavua mupostolo Paulo uleja bena Kolinto muvua bisangilu ne bua kuenzeka, wakababela ne: “Malu onso enjibue bilengele, ne alondangane biakane.” (1 Kol. 14:40) Nunku, bisangilu bia bena Kristo bidi ne bua kutuadija pa dîba didibu basungule. Yehowa ki mmushintulule mushindu udiye umona dinemeka dia dîba to. (Mal. 3:6) Kadi, mmalu kayi atudi ne bua kuenza bua tuetu kuikala tufika pa dîba mu bisangilu bia bena Kristo?

Tshia kuenza bua kuikala kufika pa dîba

Bantu ba bungi mbamone ne: kudianjila kulongolola malu kudi kuambuluisha bikole. (Nsu. 21:5) Tshilejilu, tuetu ne bua kuenda mutantshi bua kufika muaba kampanda pa dîba ditudi bumvuangane, ki mbimpe tuetu kumbuka kumbelu anu pakadiku kushale minite bungi bututu tuenza mu njila to. Mbimpe tuetu kumbuka minite ya bungi mipite itutu tuenza mu njila bua ne: nansha ‘bualu bututulukile’ mu njila katufiki panyima pa dîba to. (Muam. 9:11) Nsongalume mukuabu diende José udi wamba ne: “Bualu budi mua kuambuluisha muntu yonso bua kunemeka dîba, nkumanya bungi bua minite anyi mêba adiye wenza mu njila bua kufika muaba udiye uya.” *

Bua bamue, bidi mua kuikala bimpe bua kumvuangana ne bena mudimu nabu bua bamone bua kumbuka kumpala kua dîba ku mudimu ne kupetabu mushindu wa kufika mu bisangilu bia bena Kristo pa dîba dimpe. Ke tshivua muanetu mukuabu wa mu ditunga dia Éthiopie muenze pakamonaye ne: bilondeshile mudimu wende wa bianza, uvua mua kuikala ufika minite 45 panyima pa bisangilu bimane kutuadija. Wakumvuangana ne muena mudimu nabu bua kuikalaye umukombola kumpala kua dîba. Pashishe muanetu wakitaba bua kuenza mêba muanda mutekete pa muaba wa muena mudimu nabu au.

Tuetu bikale ne bana batekete, bidi mua kutukolela bua kufika mu bisangilu kumpala kua dîba. Pa tshibidilu mamu ke utubu balekela mudimu wa kulongolola bana, kadi bena mu dîku bakuabu badi ne bua kumuambuluisha. Mamu mukuabu wa mu ditunga dia Mexique diende Esperanza udi udikoleshila bana muanda mukulu. Wa kumpala udi ne bidimu 23 ne wa ndekelu udi ne bidimu 5. Esperanza udi umvuija mutubu badilongolola mu dîku diabu bua kufika mu bisangilu kumpala kua dîba wamba ne: “Bana banyi ba bakaji ba bakulumpe batu bangambuluisha bua kulongolola bakunyi babu. Ebi bidi bingambuluisha bua kujikija midimu ya mu nzubu muanyi ne kudilongolola bua kumbuka kumbelu pa dîba ditutu baditekele bua kuya mu bisangilu.” Bena mu dîku edi mbaditekele dîba didibu ne bua kujuka kumbelu, ne muena mu dîku yonso utu udienzeja bua kudinemeka.

Masanka atudi tupeta patudi tunemeka dîba mu ntendelelu wetu

Kuela meji pa masanka atudi tupeta patudi tufika mu bisangilu bia bena Kristo kumpala kua dîba kudi mua kukolesha dijinga dietu ne dipangadika dietu dia kuenza muetu muonso bua kuikala kunemeka dîba. Nsongakaji mukuabu diende Sandra udi mupete tshibidilu tshia kuikala kufika mu bisangilu kumpala kua dîba udi wamba ne: “Ntu musue kufika kumpala kua dîba mu bisangilu bualu bidi bimpesha mushindu wa kuela bana betu ba balume ne ba bakaji muoyo, kuyukila  nabu ne kumanyangana nabu bimpe.” Patudi tufika ku Nzubu wa Bukalenge kumpala kua bisangilu kutuadijabi, tudi tupeta mushindu wa kuyukila ne bana betu ne kumvua muvuabu batantamene ntatu ne mudibu benzela Yehowa mudimu ne lulamatu. Patudi tufika kumpala ne tuyukila ne bana betu malu adi akolesha, tudi mua kubambuluisha ne ‘kuenzejangana ku dinanga ne ku dienza dia bienzedi bimpe.’​—Eb. 10:24, 25.

Musambu ututu tuimba wa kutuadija nawu tshisangilu tshionso tshia bena Kristo ne disambila ditubu benza ku ntuadijilu bidi ne mushinga wa bungi mu ntendelelu wetu. (Mus. 149:1) Misambu yetu idi itumbisha Yehowa, ituvuluija ngikadilu itudi ne bua kuikala nayi ne itukankamija bua kuenza mudimu wa buambi ne disanka dionso. Kadi netuambe tshinyi bua disambila dia ntuadijilu? Kale, Yehowa uvua ubikila ntempelo wende ne: ‘Nzubu wende wa kutendelela.’ (Yesh. 56:7) Lelu, tudi tudisangisha bua kusambila Yehowa mu bisangilu bietu. Katutu tuenza disambila dia ntuadijilu anu bua kulomba Yehowa buludiki ne nyuma wende to, kadi tutu kabidi tumulomba bua alongolole lungenyi luetu ne mioyo yetu bua kuitaba malu atualonga. Tudi ne bua kuenza muetu muonso bua kufika mu bisangilu pa dîba bua kuimba musambu wa ntuadijilu ne kuteleja disambila.

Helen udi ne bidimu 23 udi uleja tshitu tshimusaka bua kufika kumpala kua dîba mu bisangilu wamba ne: “Ndi mumone ne: eu ke mushindu wa kuleja mundi munange Yehowa bua malongesha onso adiye mutulongoluele pamue ne misambu ne disambila dia ntuadijilu.” Mushindu eu ki ngutudi petu ne bua kumona malu anyi? Eyowa. Nunku, tudienzejayi bua kuikala ne tshibidilu tshia kunemeka dîba mu malu etu onso, nangananga mu malu adi atangila ntendelelu wetu wa Nzambi mulelela.

[Mêyi adi kuinshi]

[Tshimfuanyi mu dibeji 26]

Dianjila kudilongolola bimpe

[Tshimfuanyi mu dibeji 26]

Enza malu minite ya bungi kumpala bualu ‘bualu budi mua kukutulukila’

[Bimfuanyi mu dibeji 26]

Ikala ufika mu bisangilu kumpala kua dîba bua upete masanka