1. Mbanganyi bavua benze bua tshisumbu tshia Filipoyi tshiledibue?

PAVUA mupostolo Paulo ne Sila ne Luka ne Timote bafike mu tshimenga tshia Filipoyi, bakapeta bantu ba bungi bavua basue kumvua lumu luimpe. Ku diambuluisha dia bana betu ba tshisumi banayi aba, tshisumbu tshiakaledibua. Bena Kristo ba muaba au bakatuadija kudisangisha, pamuapa mu nzubu mua Ludia, muena Kristo uvua muakididi wa benyi.​—Bien. 16:40.

2. Ndutatu kayi luvua tshisumbu atshi tshipete matuku makese pashishe?

² Tshisumbu tshipiatshipia etshi tshiakapeta lutatu matuku makese pashishe. Satana wakenza bua bena lukuna ba bulelela baluishe mudimu wa kuyisha uvua Paulo ne bena diende ba lulamatu aba benza. Bakakuata Paulo ne Sila, kubelabu mfimbu, pashishe kubelabu mu buloko. Pakabapatulabu, bakaya kukankamija bena Kristo bapiabapia abu. Pashishe Paulo ne Sila ne Timote bakumbuka mu tshimenga, pamuapa Luka yeye wakashala. Bena Kristo bapiabapia abu bakenza tshinyi? Nyuma wa Yehowa wakabambuluisha bua kutungunuka ne kuenzela Yehowa mudimu ne tshisumi. (Filip. 2:12) Bushuwa, Paulo uvua ne bualu bua kusankila!

3. Bilondeshile Filipoyi 1:9-11, Paulo uvua musambile bua malu kayi?

³ Bidimu bitue ku 10 bimane kupita, Paulo wakafundila tshisumbu tshia Filipoyi mukanda. Wewe mubale mukanda eu, neumone muvua Paulo munange bena Kristo nende bikole. Wakafunda ne: Ndi “nnujinga nuenu bonso ne muoyo mujima ne dinanga dikole dia buena didi nadi Kristo Yezu.” (Filip. 1:8)  Wakabafundila wamba ne: uvua usambila bua bualu buabu. Wakalomba Yehowa bua kubambuluisha bua dinanga diabu divulangane, bua bakebe mua kumanya malu adi ne mushinga wa bungi, bua kabikadi ne kalema, bua kabikadi balenduishi bakuabu, ne bua batungunuke ne kukuama dimuma dia buakane. Kakuyi mpata, mêyi avua Paulo mufunde ne muoyo mujima aa adi mua kutulongesha malu a bungi. Bua bualu abu, netubale mêyi avua Paulo mufundile bena Filipoyi. (Bala Filipoyi 1:9-11.) Pashishe netukonkonone bualu ne bualu buonso buvuaye mufunde ne kumona mutudi mua kubutumikila.

4. a) Bilondeshile 1 Yone 4:9, 10, mmunyi mudi Yehowa muleje mudiye mutunange? b) Mmushindu kayi utudi ne bua kunanga Nzambi?

⁴ Yehowa wakaleja mudiye mutunange mutunangilamu pakatumaye muanende bua kutufuila bua mpekatu yetu. (Bala 1 Yone 4:9, 10.) Dinanga didi Nzambi mutunange nadi edi didi ditusaka bua kumunanga petu. (Lomo 5:8) Mmushindu kayi utudi ne bua kunanga Nzambi? Yezu wakandamuna lukonko elu pavuaye muambile Mufalese kampanda ne: “Udi ne bua kunanga Yehowa Nzambi webe ne muoyo webe wonso ne anyima webe yonso ne lungenyi luebe luonso.” (Mat. 22:36, 37) Mbimpe tunange Nzambi ne muoyo wetu wonso, ne tuikale tukolesha dinanga edi dituku dionso. Paulo wakambila bena Filipoyi ne: dinanga diabu divua ne bua ‘kutungunuka ne kuvulangana kabidi bikole menemene.’ Bua kunanga Nzambi bikole menemene, tshitudi mua kuenza ntshinyi?

5. Mmunyi mutudi mua kufika ku dinanga Nzambi bikole?

⁵ Bua kunanga Nzambi, bidi bikengela kumumanya. Bible udi wamba ne: “Muntu yonso udi kayi unangangana ki mmuanji kufika ku dimanya Nzambi, bualu Nzambi udi dinanga.” (1 Yone 4:8) Mupostolo Paulo wakaleja ne: patudi tumanya bulelela bua malu adi atangila Nzambi ne tujingulula mudiye umona malu, dinanga ditudi bamunange nadi didi dikola. (Filip. 1:9) Patuakabanga kulonga Bible, tuakatuadija kunanga Nzambi nansha mutuvua katuyi bamanye malu a bungi adi amutangila. Pashishe patuvua tuenda tulonga malu ende, tuakalua kumunanga bikole. Ke bualu kayi kulonga Bible pa tshibidilu ne kuelangana meji a Dîyi dia Nzambi bidi mu malu adi ne mushinga wa bungi menemene!​—Filip. 2:16.

6. Bilondeshile 1 Yone 4:11, 20, 21, mbanganyi batudi ne bua kunanga kabidi bua dinanga dietu divulangane?

⁶ Bu mudi Nzambi mutunange bikole, nebitusake bua kunanga bena Kristo netu. (Bala 1 Yone 4:11, 20, 21.) Pamuapa tudi mua kuela meji ne: nebikale bipepele bua kunanga bena Kristo netu, bualu tudi tutendelela Yehowa, tuditatshisha bua kumufuana, ne tuidikija Yezu uvua mutufuile bua muvuaye mutunange bikole. Kadi kudi misangu idibi mua kutukolela bua kutumikila dîyi ditutumina dia kunangangana. Tumonayi bualu buvua buenzeke mu tshisumbu tshia Filipoyi.

7. Mibelu ivua Paulo mupeshe Evodi ne Sentishe idi itusaka bua kuenza tshinyi?

⁷ Evodi ne Sentishe bavua benzele Nzambi mudimu ne tshisumi “pamue” ne mupostolo Paulo. Kadi pamuapa bakapangakanangana, bobu kutapuluka. Mu mukanda uvua Paulo mufundile tshisumbu tshivua bana betu ba bakaji aba, uvua mutele mêna abu, kubabelaye “bua bikale ne meji amue.” (Filip. 4:2, 3) Paulo wakadimona muenzejibue bua kubela tshisumbu tshijima wamba ne: “Tungunukayi ne kuenza malu onso kakuyi manunganyi ne makokianganyi.” (Filip. 2:14) Kakuyi mpata, mibelu ivua Paulo mufile kayi udia tshibanga eyi yakambuluisha bana betu ba bakaji  aba ne tshisumbu tshijima bua kunangangana bikole.

8. Mbualu kayi bunene budi mua kutupangisha bua kunanga bena Kristo netu? Mmunyi mutudi mua kubuepuka?

⁸ Anu bu Evodi ne Sentishe, kuimanyina pa bilema bia bakuabu mbualu bunene budi mua kutupangisha bua kubananga. Tuetu bonso tutu tuenza bilema dituku dionso. Tuetu tuimanyina anu pa bilema bia bakuabu, nebitukolele bua kubananga. Tshilejilu, tudi mua kuikala tuenza mudimu ku Nzubu wa Bukalenge ne muanetu mukuabu, kadi utulekeelawu. Bidi mua kutufiikisha munda. Tuetu batuadije kulondolola malu mabi makuabu onso a muanetu au, tshiji tshietu netshibande ne dinanga dietu nedikepele. Biobi bikufikile, mbimpe uvuluke ne: Yehowa udi umona bilema biebe ne bia muanetu au. Kadi nansha mudiye umona bilema bienu amu, udi anu mununange bonso. Ke bualu kayi, mbimpe tuikale ne dinanga dia buena dia Yehowa ne tuimanyine pa ngikadilu mimpe ya bana betu. Tuetu tudienzeja bua kunanga bena Kristo netu, netukoleshe buobumue buetu.​—Filip. 2:1, 2.

9. Mu “malu adi ne mushinga wa bungi” avua Paulo mutele mu mukanda wa bena Filipoyi mudi malu kayi?

⁹ Nyuma muimpe wakasaka Paulo bua kufundila bena Kristo bavua mu Filipoyi bua ‘bakebe mua kumanya malu adi ne mushinga wa bungi.’ (Filip. 1:10) Ke tshitudi petu ne bua kuenza. Mu malu a mushinga amu mudi dijidibua dia dîna dia Nzambi, dikumbana dia malu adiye mulongolole, ne ditalala ne buobumue bua tshisumbu. (Mat. 6:9, 10; Yone 13:35) Tuetu tuteka malu aa pa muaba wa kumpala, nebileje ne: tudi banange Yehowa.

10. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua Yehowa atumone bu bantu badi kabayi kalema?

¹⁰ Paulo uvua muambe kabidi ne: tudi ne bua ‘kuikala katuyi kalema.’ Kabiena biumvuija ne: tudi ne bua kuikala bapuangane to. Katuena mua kuikala katuyi kalema bu Yehowa Nzambi to. Kadi tuetu tudienzeja bua kunangangana bikole ne tukeba bua kumanya malu adi ne mushinga wa bungi, Yehowa neatumone bu bantu badi kabayi kalema. Tuetu tuenza muetu muonso bua kubenga kulenduisha bakuabu, nebileje mutudi banangangane.

11. Bua tshinyi katuena ne bua kulenduisha bakuabu?

¹¹ Mubelu wa kubenga kulenduisha bakuabu ki mmubelu wa bilele to. Mmunyi mutudi mua kufika ku dilenduisha muntu? Tudi mua kulenduisha muntu ku malu atudi tusungula bua kujikija nawu lutetuku, ku mvuadilu wetu, nansha ku midimu itudi tuitaba bua kuenza. Pamuapa tshitudi tuenza ki ntshibi to. Kadi tshidi tshilua tshibi paditshi tshinyingalaja kondo ka muoyo ka mukuetu, bimufikisha ku dilenduka. Yezu wakamba ne: tuetu balenduishe mukoko wende, tudi ba diakabi menemene kupita muntu udibu basuikile dibue dinene dia bujitu ku nshingu, bamukupe mu mbuu!​—Mat. 18:6.

12. Tshilejilu tshia muanetu mukuabu ne mukajende badi bampanda-njila tshidi tshitulongesha tshinyi?

¹² Tuangate tshilejilu tshia muanetu mukuabu ne mukajende badi bampanda-njila bavua balonde tshivua Yezu muambe. Bavua mu tshisumbu tshimue ne muanetu mukuabu ne mukajende bavua bakolele mu mêku avua ne mikandu ya bungi. Bana betu aba batshivua bafuma ku dibatijibua. Buabu buobu, bena Kristo kabena ne bua kuya kumona filme mu siné to, nansha yoyi mimpe. Pakumvuabu ne: bampanda-njila abu bavua baye kumona filme, biakabatonda bikole. Pakamona bampanda-njila abu nanku, bakalekela  kuya kumona filme, kuindilabu too ne pavua bena Kristo bapiabapia abu balongeshe kondo kabu ka muoyo bua kumona malu ne nkatshinkatshi. (Eb. 5:14) Bualu ebu buakaleja muvua bampanda-njila abu banange bena Kristo nabu bapiabapia abu mu mêyi ne mu bienzedi, kabayi bajinga anu kudisankisha to.​—Lomo 14:19-21; 1 Yone 3:18.

13. Mmunyi mutudi mua kufikisha muntu ku dienza mpekatu?

¹³ Mushindu mukuabu utudi mua kulenduisha muntu nkumufikisha ku dienza mpekatu. Bishi? Fuanyikijabi bualu ebu. Mulongi wa Bible kampanda udi unua maluvu bikole, mushale ntambue wa ku mulangi. Kadi udi uditatshisha bikole munda mua matuku a bungi, ufika ku dialekela. Buende yeye, bidi bikengela aalekeelamu kashidi. Udi ushintuluka bikole ne ubatijibua. Dimue edi, muanetu muakuabu udi ubabikidisha kuende ne bena Kristo bakuabu; udi umupesha maluvu wamba ne: “Si ukadi muena Kristo; ukadi ne nyuma wa Yehowa mpindieu. Didikanda nngikadilu wa dimuma dia nyuma muimpe. Wewe udikanda, kuakunua kupitshisha to.” Elabi meji bua tshidi mua kufikila muanetu eu yeye muitabe mubelu mukonyangale eu!

14. Mmushindu kayi udi bisangilu bietu bituambuluisha bua kutumikila malu adi mu Filipoyi 1:10?

¹⁴ Bisangilu bietu bidi bituambuluisha bua kutumikila malu adi mu Filipoyi 1:10 mu mishindu ya bungi. Tshia kumpala, bitudi tulongamu bidi bituleja malu adi Yehowa wangata ne mushinga wa bungi. Tshibidi, badi batulejamu mua kutumikila malu a mu Bible bua tuikale katuyi kalema. Tshisatu, badi  batusakamu “ku dinanga ne ku bienzedi bimpe.” (Eb. 10:24, 25) Padi bena Kristo netu batukankamija, tudi tulua kunanga Nzambi bikole menemene ne bena Kristo netu kabidi. Tuetu banange Nzambi ne bena Kristo netu ne muoyo mujima, netuenze muetu muonso bua kubenga kulenduisha bena Kristo netu.

15. ‘Kuwujibua ne dimuma dia buakane’ kudi kumvuija tshinyi?

¹⁵ Paulo wakasambila ne muoyo mujima bua bena Filipoyi ‘buwujibue ne dimuma dia buakane.’ (Filip. 1:11) Kakuyi mpata, mu “dimuma dia buakane” edi muvua kunanga Yehowa ne bantu bende. Muvua mua kuikala kabidi diambila bantu bakuabu bua ditabuja divuabu nadi kudi Yezu ne dibambila malu mimpe avuabu batekemene. Mu Filipoyi 2:15 mudi tshiambilu tshikuabu etshi: ‘kukenka bu miendu panu.’ Tshiambilu etshi tshidi tshituvuluija muvua Yezu mubikile bayidi bende ne: “butoke bua pa buloba.” (Mat. 5:14-16) Wakabatumina kabidi dîyi bua ‘kuvuija bantu bayidi,’ ne kubambilaye ne: bavua ne bua kuikala “bantemu . . . too ne ku miaba ya kule menemene ya pa buloba.” (Mat. 28:18-20; Bien. 1:8) Tudi tukuama “dimuma dia buakane” patudi tudifila ne tshisumi mu mudimu wa mushinga mukole eu.

16. Mmushindu kayi udi Filipoyi 1:12-14 uleja ne: tudi mua kukenka bu miendu nansha mu nsombelu mikole? (Tangila tshimfuanyi tshia pa tshizubu.)

¹⁶ Nansha tuetu mu nsombelu kayi, tudi mua kukenka bu miendu. Imue misangu, bualu budi bumueneka bu ne: budi butupangisha mua kumanyisha lumu luimpe budi mua kutupetesha mpunga wa tuetu kuyisha. Tshilejilu, pavua mupostolo Paulo mufundile bena Filipoyi, uvua muena buloko musombele mu nzubu kampanda mu Lomo. Kadi nkanu ivuabu bamuele  kayivua imupangisha bua kuyisha basalayi bavua bamulama ne bantu bavua balua kumutangila to. Nansha muvua Paulo mu nsombelu mukole, uvua anu uyisha ne tshisumi, kupeteshabi bena Kristo nende dikima ne muoyo mukole “bua kuakula bua dîyi dia Nzambi kabayi batshina.”​—Bala Filipoyi 1:12-14; 4:22.

17. Fila tshilejilu tshia matuku etu aa tshia mudi bana betu bakuama dimuma dia buakane mu nsombelu mikole.

¹⁷ Bena Kristo netu ba bungi badi ne mushindu wa kuleja dikima anu bu Paulo. Badi mu matunga adibu kabayi mua kuyisha kutoke anyi ku nzubu ne ku nzubu, ke bualu kayi badi bakeba mishindu mikuabu ya kumanyisha bantu lumu luimpe. (Mat. 10:16-20) Mu dimue dia ku matunga aa, mutangidi wa tshijengu kampanda wakafila lungenyi lua ne: mumanyishi yonso ayishe balela ne bamanyangana nabu, bena mutumba, balongi nende, ne bena mudimu nende. Mu bidimu bibidi tshianana, bisumbu biakavulangana mu tshijengu atshi bikole. Tudi mua kuikala tuetu mu ditunga mutudi tuyisha badilekelele. Kadi tshilejilu tshia bena Kristo netu ba mu matunga aa tshidi tshitulongesha bualu bua mushinga ebu: Tuikale tukeba mishindu ya kuyisha ne muetu muonso, batuishibue ne: Yehowa neatupeshe bukole budi bukengela bua kutantamena tshipumbishi nansha tshia mushindu kayi.​—Filip. 2:13.

18. Tudi ne bua kudisuika bua kuenza tshinyi?

¹⁸ Mu tshikondo tshikole tshitudi etshi, tudisuikayi bua kutumikila mibelu ivua Paulo mufundile bena Filipoyi. Tudi ne bua kukeba mua kumanya malu adi ne mushinga wa bungi, kuikala katuyi kalema, kubenga kulenduisha bakuabu, ne kukuama dimuma dia buakane. Dîba adi, dinanga dietu nedivulangane ne netutumbishishe Yehowa, Tatu wetu wa dinanga.