Boba Bafwaninwe Kupebwa Bulopwe

“Nakyo ke kiyūkeno, kya patōkelela, tō, kya kuyukanya molokele kutyibamambo kwa Leza; mwanda wa kunena’mba, mutelwe bu-bafwaninwe ba umbulopwe bwa Leza.”—2 TES. 1:5.

1, 2. Le i mpango’ka ya Leza itala pa butyibi, ne i ani ukatyiba mambo?

 MUTUMIBWA POLO wādi mu Atene kubwipi na mwaka wa 50 K.K. Aye pa kuvutakanibwa mutyima na butōtyi bwa bankishi bwaāmwene’mo, wāsapula bukamoni bulumbuluke. Wāvuile mwisambo wandi na binenwa byākokele milangwe ya bemvwaniki bandi Bajentaila. Wānene amba: “Pano nanshi [Leza] wasoñanya bantu bonsololo konso bālamuke pa mutyima. Mwanda aye utungile ne mu difuku dyākatyibilamo mambo a bapanopantanda umboloke monka mudi yewa muntu wātongele. Namo kadi i mu kiyūkeno kya bantu bonso pa kumusangula mu lufu.”—Bil. 17:30, 31.

² Bine, uno i mwanda ulanguluja pa kuyuka amba Leza utūdile’ko difuku dyakatyibila’mo bantu mambo! Ukatyiba ano mambo i yewa katelelwepo na Polo mu mwisambo wandi wa ku Atene, ino otuyukile biyampe, ke Yesu Kidishitu musangulwe kadi. Butyibi bwa Yesu i būmi nansha lufu kotudi.

3. Mwanda waka Yehova wāsambile kipwano na Abalahama, ne i ani wingila mwingilo wa pa bula mu kufikidila kwa kino kipwano?

³ Dino Difuku dya Kidye dikalāla myaka 1 000. Yesu ukemanina dino difuku mu dijina dya Yehova bu Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza, ino kakaludikapo kasuku. Yehova i mutonge umbukata mwa bantu, boba bakabikala na Yesu ne kutyiba nandi mambo mu dino difuku dya myaka kanunu. (Dingakanya na Luka 22:29, 30.) Myaka 4 000 kumeso, Yehova wāadile kyalwilo kya dino Difuku dya Kidye na kusamba kipwano na mwingidi wa kikōkeji Abalahama. (Tanga Ngalwilo 22:17, 18.) Mobimwekela, kino kipwano kyāshilwile kwingila mu 1943 K.K.K. Eyo, Abalahama kādipo wivwanije buluji bonso bwa mutadilwa muzo wa muntu na kino kipwano. Ino pano tukokeja kumona mwendele kino kipwano, lukunwa lwa Abalahama lwingila mwingilo wa pa bula mu kufikidija mpango ya Leza ya kutyibila bantu mambo.

4, 5. (a) Kipindi kibajinji kya lukunwa lwa Abalahama i ani, ne wānene bika pangala pa Bulopwe? (b) I kitatyi’ka kyādi kya kupebwa bantu lukulupilo lwa kubadilwa mu mpangiko ya Bulopwe?

⁴ Kipindi kibajinji kya lukunwa lwa Abalahama i Yesu, wāshingilwe māni a mushipiditu sandu mu 29 K.K. ne kwikala Meshiasa nansha Kidishitu. (Ngat. 3:16) Kupwa Yesu wāsapwila muzo wa Bayuda myanda miyampe ya Bulopwe  mu bula bwa myaka isatu ne kipindi. Kadi pāpwile kukwatwa Yoano Mubatyiji, Yesu wālombwele amba kudi bantu bakwabo bakekala na lukulupilo lwa kubadilwa mu buno Bulopwe paānene amba: “Kushilwila konka ku mafuku a Yoano Mubatyiji kutūla ne kuno, bulopwe bwa mūlu nabo i bwa kukankamenwa, ino bakukankamana nabo bebukwatyije ne byabukomo byonka.”—Mateo 11:12.

⁵ Kadi tala, Yesu wānene kumeso’tu kwa kwisambila pa boba ‘bakwatyija’ Bulopwe bwa mūlu, amba: “I binebine byo nemusapwila mba ku bonso bakubutulwa ku bāna-bakaji kekwamwekele, nansha umo, wakukila Yoano Mubatyiji buleme, mhm; nanshi nankyo kadi, wakwikalapo mutyetye umbulopwe bwa mūlu aye nankyo wamukile buleme.” (Mat. 11:11) Lelo wādi usaka kunena bika? Amba lukulupilo lwa kubadilwa mu mpangiko ya Bulopwe lwādi kelwaikele kupebwa bantu ba kikōkeji enka ne bikapungululwa mushipiditu sandu mu dya Pentekosa 33 K.K. Pakafika kino kitatyi, Yoano Mubatyiji ukekala ke mufwe kala.—Bil. 2:1-4.

Lukunwa lwa Abalahama Lubatelwa bu Loloke

6, 7. (a) Lukunwa lwa Abalahama lwādi lwa kwikala pamo “bwa ñenyenye ya mūlu” mu buluji’ka? (b) Lelo i dyese’ka dyātambwile Abalahama, ne i madyese’ka a muswelo umo onka apelwe lukunwa lwandi?

⁶ Abalahama wālombwelwe amba lukunwa lwandi lukavula ne kwikala “bwa ñenyenye ya mūlu” ne bwa musenga udi ku nkula. (Ngal. 13:16; 22:17) Ko kunena’mba, mu bitatyi byādi’ko Abalahama byādi bikomo ku muntu kuyuka buvule bwa bantu babadilwa mu luno lukunwa. Inoko mwenda myaka, kibalwa kibwane kya lukunwa lwandi lwa ku mushipiditu kyasokolwa. I kibalwa kya bantu 144000 kubweja’po ne Yesu.—Kus. 7:4; 14:1.

⁷ Kinenwa kya Leza kisambila pa lwitabijo lwa Abalahama amba: “[Abalahama] waitabija mudi Yehova; ino wamutelako bu-moloke kadi.” (Ngal. 15:5, 6) Bine, i kutupu muntu moloke ne pa mfulo. (Yak. 3:2) Inoko, pa mwanda wa lwitabijo lwa kutendelwa lwa Abalahama, Yehova wāmumwene bu moloke wāfika’nka ne pa kumwita bu mulunda nandi. (Is. 41:8) Boba babadilwa mu lukunwa lwa ku mushipiditu lwa Abalahama pamo na Yesu nabo batelelwe bu boloke, ne kino kibaletelanga madyese makatampe kupita ne ātambwile Abalahama mene.

8. I madyese’ka apelwe boba babundile lukunwa lwa Abalahama?

⁸ Bene Kidishitu bashingwe māni i batelwe bu boloke mwanda badi na lwitabijo mu kitapwa kya kikūlwa kya Yesu. (Loma 3:24, 28) Ku meso a Yehova, i babinge kala ku bubi bwabo kadi bakokeja kushingwa māni a mushipiditu sandu ne kwitwa bu bana ba Leza ba ku mushipiditu, ne bu banababo na Yesu Kidishitu. (Yoa. 1:12, 13) Batwelanga mu kipwano kipya ne kwikala ke muzo mupya, “Isalela wa Leza.” (Ngat. 6:16, Myanda Miyampe ku Bonso; Luka 22:20) Bine, dino i dyese dilumbuluke’po kashā! O mwanda pa bino bilongwa byonso bibalongēle Leza, Bene Kidishitu bashingwe māni kebakulupilepo kwikala pano pa ntanda. I bele kino kyepelo bu kitapwa mwanda wa kumona nsangaji keineneka ya kwikala pamo na Yesu mu Difuku dya Kidye ne kubikala nandi momwa mūlu.—Tanga Loma 8:17.

9, 10. (a) I kitatyi’ka kyāshingilwe Bene Kidishitu māni dibajinji na mushipiditu sandu, ne i bika byādi bibatengēle kumeso? (b) I bukwashi’ka bwakwashibwe Bene Kidishitu bashingwe māni?

⁹ Pa Pentekosa 33 K.K., kisumpi kya bantu ba kikōkeji kyāpelwe mukenga wa kubadilwa mu  boba bakabikala na Yesu mu Difuku dya Kidye. Kintu kya bana ba bwanga ba Yesu 120 bābatyijibwe na mushipiditu sandu ne kwikala bāikala ke Bene Kidishitu babajinji bashingwe māni. Inoko, kobadi ino yādi’tu ngalwilo. Mwanda tamba pene’pa bādi bafwaninwe kulama dikōkeji dyabo kudi Yehova mu matompo onsololo ādi a kwibaletela Satana. Bādi bafwaninwe kwikala ba kikōkeji kutūla ne ku lufu mwa kutambwila kilukwa kya būmi bwa mūlu.—Kus. 2:10.

¹⁰ Pa kino, Yehova wāpele Bene Kidishitu bashingwe māni madingi ne bukankamane bobasakilwa kupityila ku Kinenwa kyandi ne ku kipwilo kya Bwine Kidishitu. Kimfwa, mutumibwa Polo wātumīne Bene Kidishitu bashingwe māni ba mu Tesalonika mukanda amba: “Pamo bwa shamuntu ne bāna bandi, [twādi twimwisashila], ne kwimukankamika, ne kwimudingila, mwanda wa kunena’mba, munangile mufwaninwe kudi Leza, wakwimwityila monka mu bulopwe bwa aye mwine, ne ntumbo.”—1 Tes. 2:11, 12.

11. I bilembwa’ka byāletele Yehova pa mwanda wa boba babadilwa mu “Isalela wa Leza”?

¹¹ Mu bula bwa myaka makumi, kupwa kwa bantu babajinji ba mu kipwilo kya bashingwe māni kutongwa, Yehova wāmwene amba i biyampe kwikale bilembwa bya lonso bya mwingilo wāingile Yesu pano pa ntanda ne byonso byaālongele ne madingi āpelwe Bene Kidishitu bashingwe māni ba mu myaka katwa kabajinji. O mwanda Yehova wābwejeje Bisonekwa bya Kingidiki bya Bwine Kidishitu ku Bisonekwa bya Kihebelu byādi’ko kala. Bisonekwa bya Kihebelu byāsonekelwe dibajinji pangala pa muzo wa Isalela wa ku ngitu mu myaka yobādi bapwene na Leza kipwano kya pa bula. Bisonekwa bya Kingidiki bya Bwine Kidishitu nabyo byāsonekēlwe bidi “Isalela wa Leza,” boba bashingilwe māni ke banababo na Kidishitu, bana ba Leza ba ku mushipiditu kadi. Shako, kino kekilombolapo amba boba ke Bene Isalelapo kebabwanyapo kumwena bikatampe mu kwifunda Bisonekwa bya Kihebelu. Mo monka ne Bene Kidishitu nabo bampikwa kushingwa māni a mushipiditu sandu bakokeja kumwena byabuyabuya bivule mu kwifunda ne kulonda madingi atanwa mu Bisonekwa bya Kingidiki bya Bwine Kidishitu.—Tanga 2 Temote 3:15-17.

12. Polo wāvulwije Bene Kidishitu bashingwe māni bika?

¹² Bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji batelelwe bu boloke ne kushingwa māni a mushipiditu sandu mwanda wa bamone muswelo wa kukapyana kipyanwa kyabo kya mūlu. Kushingwa kobāshingilwe māni kekwēbekadijepo bu balopwe peulu pa bakwabo pobādi pano pa ntanda. Mobimwekela, Bene Kidishitu bamo babajinji bāidilwe’ko uno mwanda, penepa bashilula kukimba bukata mu banababo pa kipwilo. Kyo kyāfikije Polo ku kunena’mba: “Pano nanshi umbapu kwikuta, umbapu kupeta kala bupeta, umbabikala bulopwe kwampikwa ne bātwe. Yō! Yō! Shi mwabikelepo bulopwe amba tubikale nenu  pamo!” (1 Kod. 4:8) Kadi o mwanda Polo wāvulwije bashingwe māni ba mu myaka yabo’ya amba: “Ke pa mwanda wa kunena’mba, twikale bamfumwandya lwitabijo lwenu, mhm, nanshi twi bakwashi ba mu kusepelela kwenu.”—2 Kod. 1:24.

Kibalwa Kyālailwe Kibabwana

13. Lelo lwito lwa bashingwe māni lwaendelele namani kupwa kwa mwaka wa 33 K.K.?

¹³ Bene Kidishitu bashingwe māni bonso 144000 kebatongelwepo bonso enka mu myaka katwa kabajinji. Lwito lwabo lwāendelele mu myaka yonso ya batumibwa, ino kupwa lwashilula kwenda bityebitye. O mwanda lwaendelele mu tutwa twa myaka yonso yalondele’po kufika ne mu ano mafuku. (Mat. 28:20) Kadi, Yesu pa kupwa kushilula kubikala mu 1914, bintu byāpelakana kwendelela kumeso.

14, 15. I bika byalongekele mu ano etu mafuku bitala pa lwito lwa bashingwe māni?

¹⁴ Dibajinji, Yesu wātōkeje mūlu monso na kupanga’mo balwana na buludiki bwa Leza. (Tanga Kusokwelwa 12:10, 12.) Ebiya, wāela meso andi ku kungwija basheleshele ku ba kubikala mu umbikalo wa Bulopwe amba kibalwa kyabo kibwane pa bantu 144 000. Mu bukata bwa myaka ya 1930, uno mwingilo wāmwekele amba ubalumba ku mfulo kadi bavule bādi betaba ku mwingilo wa busapudi kebādipo na mutyima wa kwenda mūlu. Mushipiditu kewādipo wibalombola bu kamoni amba mwi bana ba Leza. (Dingakanya na Loma 8:16.) Ino bādi beyukanya abo bene bu “mikōko mikwabo,” boba badi na lukulupilo lwa kwikala na būmi bwa nyeke mu paladisa pano pa ntanda. (Yoa. 10:16) Pa kino, kupwa kwa mwaka wa 1935, bukomo mu mwingilo wa kusapula bwāimanina pa kungwija “kibumbo kikatampe,” kyamwenwe na mutumibwa Yoano mu kimonwa, kya boba bakapanda pa oa “malwa makatakata.”—Kus. 7:9, 10, 14.

¹⁵ Inoko tamba yoya myaka ya 1930, bantu batyetye i betwe lwito lwa kwenda mūlu. Mwanda waka? Mwanda kyaba kimo, bilomba kupingakanya boba bāityilwe ino pano kebakidipo na kikōkeji. (Dingakanya na Kusokwelwa 3:16.) Polo wātelele ne bantu baādi uyukile bālekele kulonda bubinebine. (Fid. 3:17-19) Lelo i bāni betyilwe na Yehova kupingakena’po? Na bubine, buno i butyibi bwandi aye mwine. Ino bimweka amba i byendele’mo ete, ke bantupo bapya mu lwitabijo, ino i boba—badi pamo bwa bana ba bwanga ba Yesu baādi nabo pa masobo mabajinji a Kivulukilo—ke balombole kala dikōkeji dyabo mu ludingo kampanda. *—Luka 22:28.

16. Mwanda waka tufwija’ko pangala pa bashingwe māni, ne i bika byotukulupile na mutyima umo?

¹⁶ Kadi bimweka amba bonso betwa kwenda mūlu tamba mu myaka ya 1930 ke enkapo bantu bapingakena pa boba bapona. Na bubine Yehova usaka twikale na Bene Kidishitu bashingwe māni mu bukata bwetu mu mafuku onso a mfulo ya ino ngikadilo ya bintu kufika ne bisa konakanibwa “Babiloni mukatakata.” * (Kus. 17:5) Kadi tukulupile amba kibalwa kyonso kya bantu 144 000 kikabwana pa kitatyi kine kitungile Yehova kadi abo bonso bakabikala pa bifuko byabo mu umbikalo wa Bulopwe. Tukulupilei kadi Kinenwa kya bupolofeto kinena amba kibumbo kikatampe kyenda kibweja’ko, akyo kyonso mu kikonge, kikendelela kwikala na kikōkeji. Panopano ponka, ‘basa kulupuka mu oa malwa makatakata’ asa kuponena ntanda ya Satana ne kutwela na nsangaji mu ntanda impya ya Leza.

Umbikalo wa Mūlu wa Leza Ubakunkana!

17. Kukwatañana na 1 Tesalonika 4:15-17 ne Kusokwelwa 6:9-11, i bika bifikile Bene Kidishitu bashingwe māni bafwile na kikōkeji?

¹⁷ Tamba mu 33 K.K., tununu makumi twa Bene Kidishitu bashingwe māni ke balombole lwitabijo lukomo ne kūminina na kikōkeji kufika ne ku lufu. Bano bashingwe māni ke bafwaninwe kala kupebwa Bulopwe kadi—bimweka amba tamba ku ñanjilo ya kwikala’po kwa Kidishitu—ke bapebwe kala mpalo yabo.—Tanga 1 Tesalonika 4:15-17; Kusokwelwa 6:9-11.

 ¹⁸ Boba bashingwe māni bakidi’ko pano pa ntanda nabo bakulupile na bubine amba shi balame kikōkeji, basa kutambula panopano ponka mpalo pangala pa lwendo lwabo lwa kikōkeji. Midiyo ne midiyo ya mikōko mikwabo, poimona lwitabijo lwa banababo bashingwe māni, itabije bino binenwa byānene mutumibwa Polo ku banababo bashingwe māni ba mu Tesalonika amba: “Bātwe bene netu twimutendelanga mu bipwilo bya Leza pa kutūkija mityima yenu, ne kwitabija monso mo mupangibwapangibwa, ne mu byamalwa byo mumona; nakyo ke kiyūkeno, kya patōkelela, tō, kya kuyukanya molokele kutyibamambo kwa Leza; mwanda wa kunena’mba, mutelwe bu-bafwaninwe ba umbulopwe bwa Leza, e bonka bo mususukila.” (2 Tes. 1:3-5) Pakafwa mushingwe māni wa mfulo pano pa ntanda, shi mwaka’ka shi mwaka’ka, umbikalo wa mūlu wa Leza ukakunkana. Bine, ikekala nsangaji mikatampe—mūlu ne panshi pene!

[Kunshi kwa dyani]

Le Ukokeja Kushintulula?

• Leza wāsokwedile Abalahama bika bitala pa Difuku dya Kidye?

• Mwanda waka Abalahama wātelelwe bu moloke?

• Kutelwa bu boloke kutelelwe boba ba mu lukunwa lwa Abalahama i kwibatwale ku bika?

• Bene Kidishitu bonso bakulupile bika?

[Bipangujo bya Kifundwa]

18. (a) Bashingwe māni bakidi’ko pano pa ntanda bakulupile bika? (b) Lelo mikōko mikwabo nayo imwene namani banababo Bene Kidishitu bashingwe māni?

[Kifwatulo pa paje 24]

Yesu wākankamikile balondi bandi bakwatyidile Bulopwe

[Kifwatulo pa paje 25]

Pa Pentekosa 33 K.K., Yehova wāshilwile kutonga kipindi kya bubidi kya lukunwa lwa Abalahama

[Bifwatulo pa paje 26]

Mikōko mikwabo ifwijanga’ko pangala pa Bene Kidishitu bashingwe māni bobadi nabo mu ano mafuku a ku mfulo