Bipangujo bya Batangi
Bipangujo bya Batangi
Le mu dikumbo dya kipwano mwādi’nka bipapo bibidi bya mabwe’ni, nansha mwādi ne bintu bikwabo?
Kyaba kyāfikijije Solomone tempelo mu mwaka wa 1026 K.K.K., “mu dikumbo’mwa mwādi mutupu kintu poso’nka mabwe abidi mapapakane atudilemo Mosesa pa Holeba papwene Yehova kipwano na bāna ba Isalela, pakutamba mu Edipito’pa.” (2 Bilongwa 5:10) Inoko, kekyādipo nyeke uno muswelo.
“Mu Kweji wa busatu ke bafunduke bāna ba Isalela mu ntanda ya Edipito,” bātwelele mu ntanda mutuputupu ya Shinai. (Divilu 19:1, 2) Kupwa Mosesa wākanda ku Lūlu lwa Shinai, wēkutambula bipapo bibidi bya mabwe bya Bijila. Usekununa’mba: “Penepo navundamuka ke ntūka ku lūlu, kadi nabika [mabwe] mapapakane’a mu dikumbo dyo nasongele; ino ā keo monka mwasoñaninye Yehova.” (Kupituluka 10:5) Dino dyādi dikumbo nansha sanduku ya mafuku matyetye yāsongele Mosesa mungya kunena kwa Yehova bu mwa kubika mabwe a Bijila’a. (Kupituluka 10:1) Dikumbo dya kipwano dyādi kedyāingidijibwe kufika enka ne ku mvuyo ya mwaka wa 1513 K.K.K.
Kinondanonda na kunyongololwa kwa Bene Isalela mu Edipito, bāshilwile kwiuningila pa bidibwa. O mwanda Yehova wēbapele mana mu kingelengele. (Divilu 12:17, 18; 16:1-5) Mu kine kitatyi’kya, Mosesa wānena Alone amba: “Yata mutyibi ubikemo oma umo wa mana, ubike’o mu meso a Yehova, ulamibwe wa ku nkongo yenu.” Kadi nsekununi inena’mba: “Monka mwamusoñaninya Yehova Mosesa, mo monka Alone wabika’o ku meso a bu-kamoni [kibīko kya bintu bya kala mulamibwa bintu bya kamweno] amba ulamibwe.” (Divilu 16:33, 34) Na bubine, Alone wādingile mana mu mutyibi umo mu kine kitatyi’kya, ino wāilaije bidi pa kwiatūla kumeso kwa bukamoni kutūla ne byālongele Mosesa Dikumbo, wābika’mo ne bipapo bya mabwe.
Monka motwanenena kala, dikumbo dya kipwano dyāpungilwe dya ku mfulo kwa 1513 K.K.K. Lufiku lwa Alone lwātūdilwe nalo mu dine Dikumbo’di ke mungya kala, kupwa kwa Kola ne bakwabo kutomboka. Mutumibwa Polo utela “dikumbo dya kipwano . . . mwadi ne kisuku kya nsahabu kitūlemo mana, ne lufiku lwa Alone lwashipukile, ne mabwe masonekwe a kipwano.”—Bahebelu 9:4.
Mana i bidibwa byāpēne Leza mu lwendo lwa myaka 40 lwāendele Bene Isalela mu ntanda mutuputupu. Mana keādipo kadi akimweka pobāpwile kudya “ñano miladile ya ntanda” ya mulao. (Yoshua 5:11, 12) Lufiku lwa Alone lwātūdilwe mu dikumbo dya kipwano na kitungo—kyādi kiyukeno nansha bukamoni ku lukongo lwātombokele’lwa. Kino kilombola amba lufiku lwādi monka kufika ne byobāpwile lwendo lwabo mu ntanda mutuputupu. Kupwa papo, bimweka bu lufiku lwa Alone ne mutyibi wa nsahabu wa mana byāfundwilwe mu dikumbo dya kipwano kupwa kwa Isalela kutwela mu Ntanda ya Mulao ne kumeso kwa kufikijija tempelo ya Solomone.