1, 2. Le i bika byotusakilwa kuyuka padi Satana ne bandemona?

BŪMI bukekala bwa kutendelwa mu ntanda mipya ya Yehova. Kadi, tukekala na būmi bwine bwādi bwitusakila Leza. Pano’ko bidi tukidi mu ntanda iludikwa na Satana ne bandemona bandi. (2 Kodinda 4:4) Nansha byoketubwanyapo kwibamona, abo badi’ko kadi i bakomo bininge.

² Mu uno shapita, tusa kwisambila’mo pa muswelo otubwanya kushala nyeke pabwipi na Yehova ne muswelo wa kwikinga kudi Satana. Yehova i mulaye amba uketukwasha. Inoko tusakilwa kuyuka manwa engidijanga Satana ne bandemona pa kwitongola ne kwitulwa.

3. Le Dyabola ukimbanga kwitulonga bika?

³ Satana ulañanga’mba bantu batōtanga Yehova mwanda wa kamweno ne amba bakaleka kwingidila Yehova mu makambakano makomo. (Tanga Yoba 2:4, 5.) Shi muntu walombola’mba usaka kwifunda myanda ya Yehova, Satana ne bandemona bayukanga, kebakimbe kumukankaja. Balobanga bininge shi muntu wepāna kudi Yehova ne kubatyijibwa. Bible udingakanya Dyabola na “ntambo ubuluma, ukimba  wa kubokota.” (1 Petelo 5:8) Satana ukimbanga kona kipwano kyetu na Yehova.—Ñimbo ya Mitōto 7:1, 2; 2 Temote 3:12.

4, 5. (a) Le i bika kebibwanyapo kulonga Satana? (b) Lelo ‘kulwa na Dyabola’ kushintulula bika?

⁴ Inoko ketufwaninwepo kutyina Satana ne bandemona bandi. Yehova i mwibatūdile mikalo pa byobabwanya kwitulonga. Yehova i mulaye amba “kibumbo kikatampe” kya bene Kidishitu ba bine kikapanda pa “kyamalwa kikatampe.” (Kusokwelwa 7:9, 14) Kekudipo  kintu kibwanya kulonga Dyabola kikakankaja kino kileke kulongeka, mwanda Yehova ukiñanga bantu Bandi.

⁵ Shi twikale nyeke pabwipi na Yehova, Satana kakabwanyapo kwitutyumwina kipwano kyetu Nandi. Kinenwa kya Leza kitukulupija’mba: “Yehova udi nenu kitatyi kyonso kyomudi nandi.” (2 Bilongwa 15:2; tanga 1 Kodinda 10:13.) Bana-balume ne bana-bakaji bavule ba kikōkeji ba pa kala, pamo bwa Abele, Enoke, Noa, Sala, ne Mosesa, bālwile na Dyabola na kushala nyeke pabwipi na Yehova. (Bahebelu 11:4-40) Netu tukokeja kwibeula. Kinenwa kya Leza kilaile amba: “Lwai na Dyabola, nandi ukemunyema.”—Yakoba 4:7.

6. Le Satana witutambanga namani?

⁶ Nansha Satana byayukile amba Yehova i mumutūdile mikalo pa byabwanya kwitulonga, aye ukalonga nyeke bukomo bwandi bonso mwanda wa kuzozeja kipwano kyetu na Leza. Dyalelo, Dyabola witulwanga mu miswelo mishileshile, kadi wingidijanga manwa aingidijanga mu bula bwa myaka tununu ne tununu. I pamo bwa manwa’ka?

7. Mwanda waka Satana utambanga bantu ba Yehova?

⁷ Mutumibwa Yoano wālembele amba: “Ntanda yonsololo idi mu lupusa lwa yewa mubi.” (1 Yoano 5:19) Satana uludikanga ino ntanda mibi kadi ukimbanga kuludika ne bantu ba Yehova bene. (Mika 4:1; Yoano 15:19; Kusokwelwa 12:12, 17) Dyabola uyukile amba kakidipo na kitatyi kilampe, o mwanda witutyinyanga mbavu bininge mwanda wa tuleke kukōkela Leza. Kyaba kimo Dyabola witutambanga bya patōkelela, inoko kyaba kikwabo bya munshimunshi.

8. Le mwine Kidishitu yense ufwaninwe kuyuka bika?

 ⁸ Tutanga mu Efisesa 6:12 amba: ‘Bulwi botudi nabo [“kwikwata kwetu,” kunshi kwa dyani] i bwa kulwa na bibumbo bya mishipiditu mibi mu bifuko bya mūlu.’ Mwine Kidishitu yense udi na bulwi bwa kulwa na Dyabola ne bandemona. Tufwaninwe kuyuka’mba boba bonso bepāna kudi Yehova badi mu buno bulwi. Mutumibwa Polo mu mukanda wandi kudi bene Efisesa, wākankamikile misunsa isatu bene Kidishitu “kwimanija pototo.”—Efisesa 6:11, 13, 14.

9. Le Satana ne bandemona bakimbanga kwitulonga bika?

⁹ Satana ne bandemona bakimbanga kwitongola mu miswelo mishileshile. Shi tubakomena Satana mu mwanda kampanda ke kunenapo amba tukamukomena ne mu mwanda mukwabo. Dyabola ukimbanga kuyuka bukōkekōke bwetu mwa kutongela makinga a kwitukwatyila’mo. Inoko ketufwaninwepo kukwatwa, mwanda Bible witufundijanga makinga a Dyabola. (2 Kodinda 2:11; tala Bilembwa bya ku Mfulo 31.) Dikinga dimo bidi i bundemona.

10. (a) Le bundemona i bika? (b) Le Yehova umonanga namani bundemona?

¹⁰ Mu bundemona mubadilwa bintu bya maleñanya bine bitwalanga bantu ku kwisamba na bandemona, kimfwa bulumbu, bufwityi, kuloañana, nansha kukimba kwisamba na bafu. Bible witusapwila’mba bundemona i bwa “munyanji” ne amba ketubwanyapo kwikuja mu bundemona koku kadi tutōta Yehova. (Kupituluka 18:10-12; Kusokwelwa 21:8) Bene Kidishitu bafwaninwe kwepuka epukē bundemona bwa miswelo yo-yonso.—Loma 12:9.

11. Le kusaka kuyuka bya mu maleñanya kubwanya kwitutwala kwepi?

 ¹¹ Satana uyukile amba shi tukokwa na bya maleñanya, bikamupēlela kwitukokela mu bundemona. Bundemona bwa muswelo o-onso bukona kipwano kyetu na Yehova.

12. I muswelo’ka usakanga Satana kona milangwe yetu?

¹² Satana ukimbanga kuvutakanya milangwe ya bantu. Uletanga bityebitye kutatana, enka ne bikamona bantu “kiyampe amba i kibi ne kibi nakyo amba i kiyampe.” (Isaya 5:20) Dyabola ukankamikanga mulangwe wa amba madingi a mu Bible keadipo na kamweno ne amba tukekala na nsangaji shi tupumpunya mbila ya Leza.

13. Le i muswelo’ka ulengejanga Satana kutatana?

¹³ Kuzambalaja kutatana i manwa amo abadilwa mu manwa mafike’po engidijanga Satana. Ke mwiengidije mu bula bwa kitatyi kilampe. Mu budimi bwa Edena, wālengeje kutatana paāipangwile Eva amba: “Le bine Leza wanenene amba kemufwaninwepo kudya ku mityi yonso ya mu budimi?” (Ngalwilo 3:1) Mwenda mafuku, mu kitatyi kya Yoba, Satana wāipangwile Yehova ku meso a bamwikeulu amba: “Le Yoba utyinanga Leza bitupu?” (Yoba 1:9) Yesu pa kupwa kubatyijibwa, Satana wāmutompele na kunena’mba: “Shi wi mwanā Leza, nena ano mabwe ālamuke ke mikate.”—Mateo 4:3.

14. Le Satana ubwanya kulengeja namani bantu batatane amba bundemona kebudipo na kyaka?

¹⁴ Enka ne dyalelo, Dyabola ukilengejanga kutatana. Ukimbanga kulengeja bantu batatane shi na bubine  bundemona i bubi na kulengeja miswelo imoimo ya bundemona imweke bu ke mibipo. Enka ne bene Kidishitu bamo basabilwe meso ku bino byaka. (2 Kodinda 11:3) Penepo, i bika byotubwanya kulonga pa kwikinga? Le tukakulupila namani amba ketongwelwepo na bya kyongo bya Satana? Leka tubandaule’ko bidi myanda ibidi motubwanya kongolwa: kwipwija mukose ne bundapi.

15. Le i muswelo’ka otubwanya kupwana na bandemona kupityila ku kwipija mukose kwetu?

¹⁵ Dyalelo, mafilime mavule, mavideo, bilombolwa ku televijo, makayo a ku olodinatele, ne mateba a Entelenete, bidi na myanda ya bundemona, ya majende, ne ya bukomo bwa maleñanya. Bavule bamonanga bino bintu bu bya kwipwija nabyo mukose kadi kebamonengapo kibi kidi mu kutweja bandemona mu bwabo būmi. Kadi muntu ubwanya kwiela mu bundemona kupityila ku bintu pamo bwa lubuko lwa ñenyenye, lwa mishiko ya mu bikasala, lwa musheta, ne lwa mwavi. Dyabola ufyanga kyaka kidi’mo kadi ukimbanga kumwekeja bino bintu bu bikomo kwivwana, bisangaja, ne bisepeja. Muntu ubwanya’nka ne kulanga’mba ke bibipo kutala kintu kidi na myanda ya bundemona nansha ya maleñanya shi abe mwine kulongapo bya bundemona. Mwanda waka kulanga namino i kyaka?—1 Kodinda 10:12.

16. Mwanda waka tufwaninwe kupela kwipwija mukose kudi na myanda ya bya maleñanya?

¹⁶ Satana ne bandemona kebabwanyapo kuyuka bidi mu milangwe yetu. Inoko babwanya kuyuka byotwabila ne muswelo otulanga na kutala bintu byotutonga batwe  bene ne bya kyetu kisaka, kubadila’mo ne bintu byotutonga kwipwija nabyo mukose. Shi tutonga mavideo, minjiki, nansha mabuku mudi babuka na bibanda, majende, muntu udi na ndemona, bamfwityi, bibanda, nansha bintu bikwabo bwa bino, nabya Satana ne bandemona bakayuka’mba twibisangelanga. Ebiya bakakimba kwitutweja bininge mu bundemona.—Tanga Ngalatea 6:7.

17. Le Satana ubwanya kutwelela namani pa kusaka kwetu kwa kwikala na bukomo buyampe bwa ngitu?

¹⁷ Kadi Satana ubwanya kutwelela pa kusaka kwetu kwa kwikala na bukomo buyampe bwa ngitu. Dyalelo, bantu bavule babelanga. Muntu ubwanya kwiundapija  mwandi monso ino kukoma mpika. (Mako 5:25, 26) Ubwanya’nka ne kutyumukwa mutyima, kakimbe kutompa bundapi bo-bonso. Inoko batwe bene Kidishitu, tufwaninwe kutadija kutyina twakatonga bundapi mobengidija “bya maleñanya.”—Isaya 1:13.

18. Le mwine Kidishitu ufwaninwe kupela bundapi bwa muswelo’ka?

¹⁸ Mu Isalela wa kala, mwādi bantu bamo bādi bengidija “bya maleñanya.” Yehova wēbasapwidile amba: “Kitatyi kyomubāla makasa enu, ami nemufyanga meso ami. Nansha shi mulombele milombelo mingi, nkiivwanangapo.” (Isaya 1:15) Langa’po bidi, Yehova wādi upela’nka ne kwivwana milombelo yabo! Ketusakengapo kulonga kintu nansha kimo kibwanya kona kipwano kyetu na Yehova nansha kimulengeja aleke kwendelela kwitukwasha, nakampata potubela. (Ñimbo ya Mitōto 41:3) Nanshi tufwaninwe kujingulula shi bundapi’bwa bukwatañene nansha’tu mu muswelo kampanda na bundemona nansha bukomo bwa maleñanya. (Mateo 6:13) Shi i bukwatañane nabyo, tufwaninwe kwibupela!—Tala Bilembwa bya ku Mfulo 32.

19. Le i bika bilengejanga bantu bavule batyine Dyabola?

¹⁹ Nansha bantu bamo byobalañanga’mba Satana ne bandemona i ba kufwatakanya’tu, ino bantu bakwabo bayukile amba badi’ko bine pa mwanda wa byobayukile. Bantu bavule batyinanga mishipiditu mibi kadi i bamunwe na bisela bya kabutyibutyi. Bakwabo bazambalajanga moyo wa kutyina bandemona na kusekununa bintu bilenga moyo byobaloñanga bantu. Divule, bantu basangelanga ino myanda ne kukimba kusekunwina’yo bakwabo. Ino mānga divule ilengejanga bantu batyine Dyabola.

20. Le i muswelo’ka otubwanya kuzambalaja bubela bwa Satana?

 ²⁰ Langulukila pa uno mwanda: Satana usakanga bantu bamutyine. (2 Tesalonika 2:9, 10) I mbepai uyukile mwa konena ñeni ya boba bafwena ku bundemona ne muswelo wa kwibalengeja bakulupile bintu bya bubela. Bano bantu babwanya kusekununa bintu byobafwatakanya amba bebimwene ne kwibivwana. Bantu pobenda basekununa ino myanda, po pene poyenda itumba. Ketusakengapo kukwasha Satana ku kuzambalaja moyo na kusekununa myanda ya uno muswelo.—Yoano 8:44; 2 Temote 2:16.

21. Pa kyaba kya kusekununa myanda ya bandemona, le i myanda’ka yotufwaninwe kwisambila’po?

²¹ Shi mwingidi umo wa Yehova wadi mu kipwano na bandemona, kafwaninwepo kubangila’byo bakwabo mwanda wa kwibasangaja. Bantu ba Yehova kebafwaninwepo kuzakajibwa na kintu kyo-kyonso kibwanya kulonga Dyabola ne bandemona bandi. Inoko, tufwaninwe kubambila sō padi Yesu ne pa bukomo bumupele Yehova. (Bahebelu 12:2) Yesu kādipo usangaja bandi bana ba bwanga na kwibabangila myanda ya bandemona. Wādi ubambile sō pa musapu wa Bulopwe ne pa “bintu bikatampe bya Leza.”—Bilongwa 2:11; Luka 8:1; Loma 1:11, 12.

22. Le ubasumininwa kulonga bika?

²² Ketwakilwai amba kitungo kya Satana i kya kona kipwano kyetu na Yehova. Satana ukengidija kintu kyo-kyonso mwanda wa kwitonena kino kipwano. Inoko tuyukile manwa a Dyabola, kadi twi basuminwe kukomena bundemona bwa miswelo yo-yonso. Ketukapepo “Dyabola mukenga” wa kuzozeja kusumininwa kwetu. (Tanga Efisesa 4:27.) Bine, shi tulwe na Dyabola, ketukapipo mu makinga andi kadi Yehova uketukinga.—Efisesa 6:11.