Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

SHAPITA 4

Leza Udi na Dijina

Leza Udi na Dijina

POWIYUKANGA na muntu musunsa umbajinji, pavule pene lelo i kintu’ka kyobadikilanga kumwipangula?​—Bine, umwipangulanga bidi dijina dyandi. Batwe bonso tudi na majina. Leza wāinikile muntu mubajinji pano pa ntanda dijina. Wāmwinikile bu Adama. Wāinika mukaja Adama bu Eva.

Inoko, ke enkapo bantu badi na majina. Langa bidi, ne bintu bikwabo bine nabyo bidi na majina. Shi muntu wakupe kyana kya kikololo (kipopi) nansha pushi, le ubulwe’po kwikipa dijina?​—Bine kwikala na dijina i kintu kya bulēme.

Tala’po bidi ñenyenye mingimingi bufuku. Lelo ulanga’mba idi na majina?​—Bine idi nao, Leza i mupe luñenyenye ne luñenyenye lwa mūlu dijina. Bible witusapwila’mba: ‘Ubalanga ñenyenye; witanga lumo ne lumo pa dijina dyalo.’​—Mitōto 147:4.

Lelo wādi kala uyukile amba ñenyenye yonso idi na majina?

Lelo ukokeja kunena amba muntu wa bulēme bukatampe mpata mūlu ne pano pa ntanda i ani?​—Bine, i Leza. Lelo ulanga amba nandi udi na dijina?​—Yesu wānene amba Leza udi nadyo. Dyuba dimo Yesu wānene Leza mu milombelo amba: ‘Nayukija balondi bami dijina dyobe.’ (Yoano 17:26) Le uyukile dijina dya Leza?​—Leza aye mwine i mwitulombole’dyo. Unena’mba: “Ami ne Yehova, dyo dyami dijina.” Nanshi dijina dya Leza i YEHOVA.​—Isaya 42:8.

Le wiivwananga namani shi bantu bakwabo bavuluka dyobe dijina?​—Bine usangalanga, mwene i amo?​—Yehova nandi usakanga bantu bayuke dijina dyandi. O mwanda mwine tufwaninwe kutela dijina dya Yehova shi twisambila padi Leza. Mufundiji Mukatampe wādi utela dijina dya Leza, Yehova, paādi wisamba na bantu. Difuku dimo Yesu wānene amba: “Ukasanswa Yehova Leza obe ne mutyima obe onso.”​—Mako 12:30.

Yesu wādi uyukile amba dijina “Yehova” dyo dya bulēme mpata kupita onso. O mwanda mwine wāfundije balondi bandi kutela dijina dya Leza. Wēbafundije bekale ne kunenena pa dijina dya Leza mu milombelo yabo. Yesu wādi uyukile amba Leza usakanga bantu bonso bayuke dijina Dyandi dya bu Yehova.

Pa kalā Leza wālombwele bulēme bwa dijina dyandi kudi Mosesa, umo wa mu bana ba Isalela. Bana ba Isalela, bādi betwa ne bu bene Isalela, bādi bekele mu ntanda ya Edipito. Bantu ba mu yoya ntanda bādi batelwa bu bene Edipito. Bāmunine bene Isalela bupika ne kwibamwesha malwa mapitepite. Pātamine Mosesa, wāsakile kukwasha mwanabo umo. Kino kyākalabaja Felo, mulopwe wa Edipito. Wādi kasake kwipaya Mosesa! Ebiya Mosesa wānyema mu Edipito.

Mosesa wānyemēne ku ntanda ingi. Yādi ntanda ya Midyana. Kwine’kwa Mosesa wāsonga’ko mukaji, wāshilula kulela kisaka. Kadi wādi kaingila’ko bu mukumbi wa mikōko. Difuku dimo Mosesa wādi ukumba mikōko yandi kubwipi na lūlu lumo, wāmona kintu kimo kya kutulumukwa. Wāmona kimuna kya miba kitema mudilo, ino kulota’kyo mpika! Mosesa wāfwena’ko amba ajingulule biyampe.

Lelo uyukile byāpityile’po?​—Mosesa wāivwana diwi dimwita mu bukata bwa kimuna kya miba kitema mudilo’kya. Diwi’dyo dyādi dita’mba: “Mosesa! Mosesa!” Le wādi unena nankyo i ani?​—Bine, i Leza wādi unena! Leza wādi na mwingilo mukata wa kupa Mosesa. Leza wānena’mba: ‘Iya nkutume kudi Felo, mulopwe wa Edipito, wende ukalupule bantu bami, bana ba Isalela, mu Edipito.’ Leza wālaya Mosesa amba nkakukwasha pa kwibatambija’mo.

Le i kintu’ka kya bulēme kyāfundile Mosesa ku kimuna kya miba kitema mudilo?

Ino Mosesa kānena Leza amba: ‘Shi nakafika kudi bana ba Isalela mu Edipito ne kwibanena’mba: Leza wantume. Shi nabo bakangipangule’mba: Le dijina dyandi i ani le? Ino ami nkebalondolola namani?’ Leza wālombola Mosesa kusapwila bana ba Isalela amba: ‘Yehova wantume komudi. Amba Yehova dyo dijina dyami dya nyeke ne nyekeke.’ (Divilu 3:1-15) Kino kilombola amba Leza uketwa nyeke dino dijina dya bu Yehova. Kakashinta’dyopo nansha dimo. Leza wāsakile amba bantu bamuyuke nyeke pa dijina dyandi dya bu Yehova.

I muswelo’ka wāyukenye Leza dijina dyandi pa Kalunga Katyila?

Pāfikile Mosesa mu Edipito, bene Edipito bālangile amba Yehova i leza mutyetye bitupu wa bene Isalela. Kebālangilepo amba ye Leza mwinē ntanda yonso. O mwanda mwine Yehova wāsapwidile mulopwe wa Edipito amba: ‘Nsa kuyukanya dijina dyami pano pa ntanda ponsololo.’ (Divilu 9:16) Bine Yehova wāyukenye dijina dyandi. Le uyukile muswelo waāyukenye’dyo?​—

Eyo, wāingidije Mosesa pa kutambija muzo wa Isalela mu Edipito. Pōbafikile pa Kalunga Katyila, Yehova wēbaladila’mo dishinda dyūmu mwa kupityila. Bene Isalela bāabuka senene shē pa nshi myūmu. Ino Felo ne basola bandi bonso pa kutwela mu kyalo kya dijiba pa nshi myūmu, mema ādi medinde bwa mumbu mitamba yonso ibidi ālobeja bene Edipito bāfwa bonsololo.

Tamba penepa, pano pa ntanda ponsololo bantu bāshilula kwivwana kyokya kyālongele Yehova pa Kalunga Katyila. Le tuyukile namani amba bāivwene’kyo?​—Tala, myaka 40 pa kupita’po, bene Isalela bāfikile mu Kenani, yoya ntanda yēbalaile Yehova kwibapa. Kwine’kwa bene Isalela babidi bāsapwilwa na mwana-mukaji witwa dya bu Lehaba amba: ‘Twāivwene byāūmije Yehova mema a Kalunga Katyila ku meso enu po mwalupukile mu Edipito.’​—Yoshua 2:10.

Dyalelo bantu bavule badi pamo’nka bwa bene Edipito. Kebetabijangapo amba Yehova i Leza mwinē ntanda yonso. Nanshi Yehova usakanga bantu bandi basapwile bakwabo myanda imutala. Kino kyo kyālongele Yesu. Ku mfulo ya būmi bwandi pano pa ntanda, wāsapwidile Yehova mu milombelo amba: ‘Nebayukija dijina dyobe.’​—Yoano 17:26.

Yesu wāyukenye dijina dya Leza. Lelo ukokeja kulombola padi dijina dya Leza mu Bible?

Lelo nobe usenswe kwikala bwa Yesu? Nabya sapwila bantu bakwabo amba dijina dya Leza i Yehova. Bine ukamona amba bavule kebayukile’dyopo. Padi ukokeja ne kwibalombola kisonekwa kya mu Bible kya Mitōto 83:18. Leka bidi tutadidile’nka pano mu Bible, tutane kino kisonekwa batwe bonso. Kinena’mba: “Bayūke’mba, abe enka, wa dijina dya bu-Yehova, wi Mwinemukatakatamwine panopantanda ponsololo.”

Lelo i kika kyotwayuka pa kutanga kino kisonekwa?​—Bine, tubayuka amba dijina Yehova dyo dipite majina onsololo bulēme. I dijina dya Leza Mwinē Bukomo Bonso, Shandya Yesu, kadi ye Aye wālongele bintu byonso. Kadi vuluka, Yesu wānene amba tufwaninwe kuswa Yehova Leza ne mutyima wetu onso. Lelo nobe uswele Yehova?​—

Le tukokeja kulombola namani amba tuswele Yehova?​—Muswelo umo i kumuyuka pamo bwa Mulunda. Muswelo mukwabo i kusapwila bantu bakwabo dijina dyandi. Tukokeja kwibalombola’dyo mu Bible amba dijina dyandi i Yehova. Tubwanya kadi kwibasapwila bintu byakutendelwa bipangile Yehova, ne bintu biyampe byalongele. Bino bisangajanga Yehova bininge mwanda usakanga bantu bamuyuke. Tukokeja kumuyukanya ku bakwetu, mwene i amo?​—

Ke bonsopo basa kwivwana potunena myanda itala Yehova. Nansha ke Yesu mwine, Mufundiji Mukatampe, paādi ufundija myanda itala Leza, bantu bangi kebādipo bamwivwana. Ino kino kekyākankejepo Yesu kwisamba myanda itala Yehova.

Nanshi netu twikalei pamo bwa Yesu. Ketwakilekai’byo kwisamba myanda ya Yehova. Shi twisamba myanda imutala, nabya Yehova Leza uketusangela mwanda tulombolanga amba tuswele dijina dyandi.

Shi ke pano tutange mu Bible bisonekwa bikwabo bityetye bilombola bulēme bwa dijina dya Leza: Isaya 12:4, 5; Mateo 6:9; Yoano 17:6; ne Loma 10:13.