1. Mwanda waka ntyikala wa mu kipango mwine Efiopya wāsakile kubatyijibwa?

“TALA! Mema aa keo; le kinkankaja kubatyijibwa i kika le?” Kino kyo kipangujo kyāipangwile mwine Efiopya ntyikala wa mu kipango mu myaka katwa kabajinji. Mwine Kidishitu utelwa dya bu Fidipa wāmulombwele bubinga bulombola  amba Yesu ye Meshiasa wālailwe. Mutyima wa mwine Efiopya pa kutengwa na byaafundile mu Bisonekwa, wālonga’po kintu kampanda. Bine, wālombwele amba usaka kubatyijibwa!—Bilongwa 8:26-36.

2. Mwanda waka ufwaninwe kulangulukila bya binebine pa lubatyijo?

² Nobe pano powapwa kwifunda mashapita ashele kunyuma mu dino dibuku, mutyima ukokeja kukutonona kwipangula amba, ‘Kinkankaja ami nami kubatyijibwa i kika le?’ Pano kodi muyuke mulao ulaile Bible amba kukekala būmi bwa nyeke mu Paladisa. (Luka 23:43; Kusokwelwa 21:3, 4) Kadi kodi muyuke mwikadile bafwile ne lukulupilo lwa lusangukilo. (Musapudi 9:5; Yoano 5:28, 29) Pakwabo kopwilanga kala na Batumoni ba Yehova ku kupwila kwabo kwa pa kipwilo ne kwimwena mobalondela’mba badi bine mu kipwilo kya bine. (Yoano 13:35) Ne kupityidila, kodi padi mushilule kala kutamija kipwano kya kupwana abe mwine na Yehova Leza.

3. (a) I lubila’ka lwāpēne Yesu ku bandi bana ba bwanga? (b) Lubatyijo lwa mu mema luloñwanga namani?

³ Ino ukalombola namani amba usaka kwingidila Leza? Yesu wānene balondi bandi amba: “Endai mukalonge bana ba bwanga mu bantu ba ku mizo yonso, mwibabatyijei.” (Mateo 28:19) Yesu aye mwine wāshile kimfwa na kubatyijibwa mu mema. Kāsangilwepo mema, ehe, nansha kututwa’o mu mutwe. (Mateo 3:16) Kishima “kubatyija” kitamba ku kishima kya Kingidiki kishintulula amba “kutokenya.” Nanshi lubatyijo lwa bwine Kidishitu i kutokenya, kwibija muntu yense mu mema.

4. Lubatyijo lwa mu mema lulombolanga bika?

⁴ Lubatyijo lwa mu mema i kisakibwa kya kubwanya bonso basaka kupwana na Yehova Leza. Lubatyijo lulombolanga patōka amba usakanga kwingidila Leza. Lulombola amba uloelelwe kulonga kiswa-mutyima kya Yehova. (Ñimbo 40:7, 8) Inoko pa kusaka kubatyijibwa, unenwe kutabula matabula kampanda.

5. (a) Le i ditabula’ka dibajinji ditwala ku kubatyijibwa? (b) Mwanda waka kupwila kwa bwine Kidishitu kudi na kamweno?

⁵ Kodi kala mushilule kutabula ditabula dibajinji. Namani? Na kutambula buyuki butala padi Yehova Leza ne Yesu Kidishitu, pakwabo i kupityila ku kifundwa kya Bible kiteakanibwe. (Tanga Yoano 17:3.) Ino kudi bivule bya kwifunda. Bene Kidishitu basakanga kwikala ‘bayule buyuki bwa binebine bwa kiswa-mutyima kya Leza.’ (Kolose 1:9) Kutanwa ku kupwila kwa Batumoni ba Yehova kukakukwasha mpata mu uno mwanda. O mwanda i kya kamweno kutanwa ku kuno kupwila. (Bahebelu 10:24, 25) Kutanwa kitatyi ne kitatyi ku kupwila kukakukwasha utuntwile’ko buyuki butala padi Leza.

6. Ufwaninwe kwikala na buyuki buvule namani pa kusaka kubatyijibwa?

⁶ Shako, kebikulombepo kuyuka myanda yonso idi mu Bible ebiya kobatyijibwa, mhm. Ntyikala wa mu kipango mwine Efiopya wādi na buyuki kampanda, ino wādi usakilwa bukwashi pa kwimvwanija bipindi bikwabo bya mu Bisonekwa. (Bilongwa 8:30, 31) Ne abe nobe mo monka, kukikushadile bivule bya kufunda. Na bubine, kukalekapo nansha dimo kufunda myanda itala Leza. (Musapudi 3:11) Inoko, kumeso kwa kubatyijibwa, ufwaninwe kuyuka ne kwitabija nansha’tu bufundiji bwa kyalwilo bwa mu Bible. (Bahebelu 5:12) Mu buno bufundiji mudi ne bubinebine butala pa mwikadile bafwe ne mvubu ya dijina dya Leza ne Bulopwe bwandi.

7. Lelo kifundwa kya Bible kifwaninwe kukupa bika?

⁷ Inoko buyuki bonkabonka kebubwenepo, mwanda “pampikwa lwitabijo kebibwanikapo kusangaja Leza.” (Bahebelu 11:6) Bible witulombola amba bantu bamo ba mu kibundi kya kala kya Kodinda pobāivwene musapu wa bwine Kidishitu, ponka’pa “baanza kwitabija ne kubatyijibwa.” (Bilongwa 18:8) Ne abe nobe i monka na monka, kifundwa kya Bible kifwaninwe kukudinga lwitabijo lwa kwitabija  amba i Kinenwa kya Leza kya ku bukomo bwa mushipiditu. Bine, kifundwa kya Bible kifwaninwe kukupa lwitabijo mu milao ya Leza ne mu kitapwa kya Yesu kidi na bukomo bwa kukupandija.—Yoshua 23:14; Bilongwa 4:12; 2 Temote 3:16, 17.

8. I bika bikakutonona usapwile bantu bakwabo byobya byowifunda?

⁸ Penda patama lwitabijo mu mutyima obe, ukamona amba i bikomo kwilamina’nka abe mwine byobya byowifunda. (Yelemia 20:9) Lwitabijo lukakutonona bininge usapwile bantu bakwabo myanda itala padi Leza ne pa mpango yandi.—Tanga 2 Kodinda 4:13.

9, 10. (a) I bāni bokashilula kusapwila bubine bwa mu Bible? (b) Ukalonga namani shi usaka kutambila mu mwingilo wa busapudi ulongolwelwe na Batumoni ba Yehova?

⁹ Padi ukashilula kala kusapwila bantu bakwabo bubine bwa mu Bible na bunwa, kimfwa babutule, balunda, balondakani, ne bengidi nobe. Mwenda mafuku, ukasaka kutambila mu mwingilo wa busapudi ulongolwelwe na Batumoni ba Yehova. Pa kino, kokekaka kwisamba na Kamoni omwifundanga nandi Bible. Shi bibamweka amba ubabwanya bisakibwa bya kutambila mu mwingilo wa bantu bonso, nabya kukakwatwa mpangiko ya abe ne omwifundanga nandi muketane na bakulumpe babidi ba pa kipwilo.

¹⁰ Kino kikakukwasha nobe uyuke bakulumpe bamobamo bene Kidishitu, bakumba luombe lwa Leza. (Bilongwa 20:28; 1 Petelo 5:2, 3) Shi bano bakulumpe abamone amba wimvwanije ne kukulupila buno bufundiji bwa kyalwilo bwa mu Bible, ulondanga misoñanya ya Leza mu būmi bobe, ne amba usakanga binebine kwikala Kamoni wa Yehova, nabya bakakuyukija amba pano ubabwanya bisakibwa bya kutambila mu mwingilo wa bantu bonso bu musapudi wa myanda miyampe wampikwa kubatyijibwa.

11. I kushinta’ka kusakilwa bamo kumeso kwa kutambila mu mwingilo wa bantu bonso?

 ¹¹ Ku mutamba mukwabo, bikakulomba padi kushinta bibidiji ne mikadila kampanda mu būmi bobe kumeso kwa kubwanya bisakibwa bya kutambila mu busapudi bwa bantu bonso. Kino padi kilomba kuleka bilongwa bimobimo byowadi ulonga mu bufyafya. Nanshi, kumeso kwa kulomba kwikala musapudi wampikwa kubatyijibwa, i biyampe wijibe ku bubi bonso bukatampe, kimfwa busekese, bunkolwankolwa, ne kwitonda bintu bileta lunjingwe.—Tanga 1 Kodinda 6:9, 10; Ngalatea 5:19-21.

12. Mwanda waka kwisāsa kudi na mvubu?

¹² Kudi matabula makwabo afwaninwe kutabula kumeso kwa kubatyijibwa. Mutumibwa Petelo wānene amba: “Mwisāsei, kadi alamukai mwanda wa bubi bwenu bujimankanibwe.” (Bilongwa 3:19) Kwisāsa i kwialakanya na mutyima umo pa kintu kyolongele. Na bubine, muntu ufwaninwe kwisāsa shi wādi na būmi bwa kiboja, inoko ne yewa wādi na mwikadilo wa būmi butōka’ko nandi i kimwendele’mo kwisāsa. Mwanda waka? Mwanda bantu bonso i babipya-mambo, bafwaninwe kufwilwa lusa na Leza. (Loma 3:23; 5:12) Powadi kwashilwile kwifunda Bible, kwadipo uyukile kiswa-mutyima kya Leza i kika. Penepa wadi ubwanya namani kwikala na būmi bukwatañene na kiswa-mutyima kyandi umbyonso? Nanshi kwisāsa kudi na mvubu.

13. Kwalamuka pa mutyima i bika?

¹³ Kwisāsa kufwaninwe kulondwa na kwalamuka pa mutyima, nansha ‘kuvundamuka.’ Kufwaninwepo enka kwialakanya pangala pa byowadi ulonga. Ino ufwaninwe ne kusumbula mwikadilo wa būmi bobe bwa pa kala ne kusumininwa amba tamba pano ukendelela nyeke na kulonga byoloke. Kwisāsa ne kwalamuka pa mutyima i matabula ofwaninwe kutabula kumeso kwa kubatyijibwa.

14. I ditabula’ka dya mvubu dyofwaninwe kutabula kumeso kwa kubatyijibwa?

¹⁴ Kudi ditabula dikwabo dya mvubu dya kutabula kumeso kwa kubatyijibwa. Ufwaninwe kwipāna abe mwine kudi Yehova Leza.

15, 16. Kwipāna abe mwine kudi Leza kushintulula bika, ne i kika kitononanga muntu epāne?

¹⁵ Shi ubepāna abe mwine kudi Yehova Leza mu milombelo ya kininga, nabya ubamutyipila amba ukamutōta enka aye kasuku nyeke ne nyekeke. (Kupituluka 6:15) Ino mwanda waka muntu usakilwa kulonga kino? Tala, langa bidi shi muntu washilula kunangila mwana-mukaji. Kitatyi kyaenda uyuka bumuntu bwa uno mwana-mukaji ne kujingulula amba udi na ngikadilo milumbuluke, mutyima ukashilula kumutonwena kwadi. Mwenda mafuku, kakabulwepo kumunena amba usaka besonge. Na bubine, kusonga i kwitwika biselwa bikwabo bya ntentekelo. Ino buswe bukamufikija ku kutabula dino ditabula dikatampe.

¹⁶ Nobe byowayuka Yehova ne kumuswa, kodi’nka na mutyima usaka kumwingidila pampikwa kakama, kumutōta pampikwa mikalo. Bine, muntu yense usaka kulonda Yesu Kidishitu, Mwanā Leza, ufwaninwe ‘kwipela aye mwine.’ (Mako 8:34) Twipelanga batwe bene kitatyi kyotwibandaula kutyina amba masakila etu ne bitungo byetu byaketukankaja kukōkela Leza mu byonso. Nanshi kumeso kwa abe kubatyijibwa, kulonga kiswa-mutyima kya Leza kufwaninwe kwikale kala bu kitungo kyobe kikatampe umbūmi.—Tanga 1 Petelo 4:2.

17. Mwanda waka bamo bekakanga kwipāna kudi Leza?

¹⁷ Bamo bekakanga kwipāna kudi Yehova mwanda bemvwananga moyo wa kutabula dino ditabula disumininwe. Padi batyinanga kwishintulwila kudi Leza shi abaikala bene Kidishitu bepāne. Pa kutyina amba bakokeja kutunya ne kufītyija Yehova mutyima, balañanga amba i biyampe kuleka’tu kwipāna kwadi.

18. I bika bikakutonona wikale kwipāna kudi Yehova?

 ¹⁸ Shi wifunde kuswa Yehova, kukabulwepo kwikala na mutyima wa kwipāna kudi Yehova ne kulonga buninge bwa kwikala na būmi bukwatañene na kwipāna kobe. (Musapudi 5:4) Shi ubapu kwipāna, kubapu ukaloelelwa kunangila “mwa kufwaninwa Yehova mwa kumutōkejeja ku mutyima ne pa mfulo.” (Kolose 1:10) Ne kadi byoswele Leza, kukalangapo amba i bikomo kulonga kiswa-mutyima kyandi. Bine ne bine ponka uketabija byobya byāsonekele mutumibwa Yoano amba: “Buno namino bo buswe bwa Leza, amba tulame mbila yandi; kadi mbila yandi keilēmangapo, aa.”—1 Yoano 5:3.

19. Mwanda waka kufwaninwepo kwikala na moyo wa kwipāna kudi Leza?

¹⁹ Kebikulombepo kwikala mubwaninine pa kusaka  wipāne kudi Leza. Yehova uyukile mikalo yobe kadi kakulombepo ulonge bintu byokubwanyapo kulonga. (Ñimbo 103:14) Bine, aye usaka ubwanye kadi ukakukwatakanya ne kukukwasha. (Tanga Isaya 41:10.) Abe kulupila’tu amba shi wiubije mudi Yehova na mutyima obe onsololo, bine “aye ukōlolanga tushinda tobe.”—Nkindi 3:5, 6.

20. Mwanda waka kwipāna kudi Yehova ke mwandapo wa kwilamina nyeke abe mwine kufula?

²⁰ Kulangulukila pa bintu byotwatamba mu kwisamba kukakukwasha wipāne abe mwine kudi Yehova mu  milombelo. Ino yense uswele Leza bya binebine ufwaninwe kunena “patōkelela mwanda wa lupandilo.” (Loma 10:10) Lelo ukanena namani uno muswelo?

21, 22. I muswelo’ka okokeja kulombola lwitabijo lobe ku bonso na kunena “patōkelela”?

²¹ Yukija mukwatakani wa kitango kya bakulumpe wa pa kipwilo kyenu amba usaka kubatyijibwa. Nandi ukakwata’ko mpangiko mwanda wa bakulumpe kampanda bāye bapituluke nobe mu bipangujo bibala-binga bitala pa bufundiji bwa Bible bwa kyalwilo. Shi bano bakulumpe abaitabija amba wi mubwanye bisakibwa, nabya bakakulombola amba usa kukabatyijibwa. * Dishikulu dipituluka mu buluji bwine bwa lubatyijo dinenwanga nyeke mu bino bitatyi. Kupwa muneni unenanga bonso basaka kubatyijibwa balondolole ku bipangujo bibidi bipēla mwanda wa balombole lwitabijo lwabo na kunena “patōkelela.”

²² Lubatyijo alo lwine lo luyukanyanga muntu ku bantu amba i mwipāne kudi Leza ne amba pano ke Kamoni wa Yehova. Ba kubatyijibwa batokenibwanga imbidi yonso mu mema mwanda wa kulombola ku bonso amba abepāna kudi Yehova.

23. Kubatyijibwa “mu dijina dya Tata ne dya Mwana ne dya mushipiditu ujila” kushintulula namani?

²³ Yesu wānene amba bandi bana ba bwanga bafwaninwe kubatyijibwa “mu dijina dya Tata ne dya Mwana ne dya mushipiditu ujila.” (Mateo 28:19) Ko kunena amba yewa ubatyijibwa i muyuke lupusa lwa Yehova Leza ne lwa Yesu Kidishitu. (Ñimbo 83:18; Mateo 28:18) Kadi uyukile ne mwingilo wingila mushipiditu ujila wa Leza, bukomo bwandi bwingila.—Ngalatea 5:22, 23; 2 Petelo 1:21.

24, 25. (a) Lubatyijo lwelekeja bika? (b) I kipangujo’ka kifwaninwe kulondololwa?

²⁴ Inoko, lubatyijo ke kutokenapo’tu mu mema, ehe.  I kyelekejo kya kintu kya mvubu mpata. Kutokena mu mema kwelekeja amba ubafu ku mwikadila obe wa būmi bwa kala. Kuvubuka mu mema kulombola amba pano kodi mūmi mwanda wa kulonga kiswa-mutyima kya Leza. Vuluka kadi amba wi mwipāne kudi Yehova Leza mwine, ke ku mwingilopo, ku kintu, ku muntu, nansha ku bulongolodi kampanda. Kwipāna kobe ne kubatyijibwa yo ngalwilo ya bulunda bwa pa mutyima bowasamba na Leza—kipwano kya mpwaninine kyowapwana nandi.—Ñimbo 25:14.

²⁵ Inoko ke lubatyijopo luleta lupandilo. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Mwielelei’ko nyeke mufikijije lupandilo lwenu na moyo ne luzakalo ponka.” (Fidipai 2:12) Lubatyijo i ñanjilo’tu. Ino kipangujo pano i kino, I muswelo’ka okelama mu buswe bwa Leza? Shapita wetu wa mfulo ukakupa malondololo.