Bantu bavule balangalañanga pa kona kobalanga’mba bantu abaone ntanda ne bintu byūmi bidi’po. Bashayuka bamo ba bīkalo banenanga’mba pano po pene bantu baloñanga bilongwa bya konakanya bintu byūmi bya miswelo mishileshile, enka ne kwibitūla mu kyaka kya kujimankana’byo.

 Le bantu basa konakanya ntanda? Nansha bakekala’po mu muswelo okebabwanyapo konakanya bupangi?

 Bashayuka bavule bakulupile amba bantu babwanya kukinga ntanda ne bintu bidi’po. Bakimbi bamo nabo bapatanyanga’mba bantu kebakokejapo kulonga kintu, mwanda bilomba kwikale kushinta mu bifuko bivule kadi mu kitatyi kimo kyonka. Kimfwa mu kuno kushinta mubadilwa:

•   Kulumbulula muswelo ulamine bantu ntanda, mató, bifuko bya kitalela, ne tulunga-lui.

•   Kudima midimino mishileshile ne mansulo a bukomo.

•   Kushinta muswelo ulupulwa bidibwa ne kwibyabanya mwanda wa bantu badye ku mityi mivule ne buvule bubwanine bwa mwita wa ntanda ne wa lui, kadi badye ne kushiya’ko byakudya bityetye.

•   Kwitabija’mba pa kwikala na būmi buyampe kebilombepo kwikala na bintu bivule bya ku ngitu.

 Le ulanga’po namani? Le i biyampe kulanga’mba maludiki, basunga ne bantu bafwaninwe kwingidila pamo biyampe kutabuka? Nansha ulanga’mba kebibwanikapo pa mwanda wa bantu bamo badi na lwiso, besakila, kadi kebatelepo mutyima ku būmi bwa kumeso?—2 Temote 3:1-5.

 Bible witukulupija’mba umbuo wetu wa ntanda ukekala’mo mutyima ntenke mu mafuku a kumeso. Ushintulula kine kilengeja bantu bakomenwe kukūla ntanda, ne kulombola bintu bine bifwaninwe kushinta. Kadi witulombola mukekadila’ko kuno kushinta.

 Kinenenwa’mba bukomo bulonga bantu kebusapo kukūla umbuo wa ntanda. Yehova a Leza wāpangile ntanda, kupwa wāpa bantu mwingilo wa kwiilama. (Ngalwilo 1:28; 2:15) Bādi ba kubwanya mwingilo wabo enka shi bālondele buludiki bwa Umpangi wabo ne kukōkela misoñanya yandi. (Nkindi 20:24) Ino abo bāpelele Yehova ne kukimba kwiendeja abo bene. (Musapudi 7:29) Bantu kebadipo na bukomo bwa kulama ntanda, kadi bukomo bonso bobalonga i lwela-yombo bitupu.—Nkindi 21:30; Yelemia 10:23.

 Kushinta kufwaninwe kwikala’ko. Leza usakanga kukankaja bantu baleke konakanya ntanda. (Kusokwelwa 11:18) Kasapo kulumbulula maludiki ne bantu ba pano pa ntanda bonakanya umbuo wa ntanda, ino usa kwibapingakanya. (Kusokwelwa 21:1) O mwanda Yehova unena’mba: “Talai! Nalonga bintu byonso ke bipya.”—Kusokwelwa 21:5.

 Musa kwikadila’ko kuno kushinta. Yehova usa kupingakanya maludiki a bantu na buludiki bwa mūlu bwitwa bu Bulopwe bwa Leza. Buno buludiki bukendejibwa na Yesu Kidishitu, bukaludika ntanda.—Danyele 2:44; Mateo 6:10.

 Bulopwe bwa Leza bukafundija bantu beendeje mungya misoñanya myoloke ya Leza. Kitatyi kiketabija bantu Umpangi wabo ne kwivwana buludiki bwandi, bakekala biyampe na bupangi. (Isaya 11:9) Bible unena’mba bantu bakekala mu buludiki bwa Leza, bakekala na būmi buyampe, būmi bwa kuleka konakanya umbuo wa ntanda. Bukalonga bino bintu:

•   Bukaletela bantu bonso byakudya.—Ñimbo ya Mitōto 72:16.

•   Bukekadija bupangi biyampe monka.—Isaya 35:1, 2, 6, 7.

•   Bukaleta ndoe pa bukata bwa bantu ne banyema.—Isaya 11:6-8; Hosea 2:18.

•   Bukakankaja bimpengele.—Mako 4:37-41.

 Ubwanya kukulupila’mba Bulopwe bwa Leza busa kuleta panopano ponka kuno kushinta konso. Shi usaka kuyukila’ko bivule, tala kishinte kinena’mba, “Le Bulopwe bwa Leza Bukaludika Ntanda Kitatyi’ka?”