“Mu Sutelele ku Mulimu”

“Mu sutelele ku Mulimu mi u ka sutelela ku mina.”—JAKOBO 4:8.

1, 2. (a) Batu hañata ba ipapatanga cwañi? (b) Jakobo n’a file susuezo ifi, mi ne i tokwahalelañi?

“MULIMU u inzi ni luna.” Manzwi ao s’a ñozwi fa lindembela za linaha mi mane ni fa liapalo za sisole. Pulelo ye li “Lu sepile Mulimu” se i ñozwi fa mali a muwayawaya ni a mapepa a mañata-ñata a miteñi ye. Batu ba bañata ba ipapatanga kuli Mulimu ki mulikan’a bona yo mutuna. Kono kana ha mu boni kuli ku ba luli ni silikani seo ha ku talusi ku bulelanga fela za teñi kamba ku patalaza mukanga?

² Bibele i bonisa kuli silikani ni Mulimu s’a konahala. Kono ku tokwahala buikatazo. Nihaiba Bakreste ba bañwi ba kwa makalelo ili ba ba tozizwe ne ba tokwa ku tiisa silikani sa bona ni Jehova Mulimu. Muokameli wa Sikreste, Jakobo, n’a lemusize ba bañwi ka za litakazo za bona za nama ni ku silafala kwa bona kwa moya. Mwa kelezo ya hae, n’a file susuezo ye m’ata ye, y’e li: “Mu sutelele ku Mulimu mi u ka sutelela ku mina.” (Jakobo 4:1-12) Jakobo n’a talusañi ha n’a ize “mu sutelele”?

3, 4. (a) Batu bao Jakobo n’a ñolezi liñolo kwa makalelo ne ba ka be ba hupuziñi ka pulelo ye li “mu sutelele ku Mulimu”? (b) Ki kabakalañi ha lu kona ku kolwa kuli ku atumela Mulimu kwa konahala?

³ Pulelo ya n’a bulezi Jakobo i lukela ku ba ye ne ba tekelezi buñata bwa ba n’a ñolezi liñolo. Mulao wa Mushe n’o laezi baprisita mwa ku ‘atumelela’ Jehova ka ku yemela sicaba sa hae. (Exoda 19:22) Bao Jakobo n’a ñolezi liñolo kacwalo mwendi ne ba hupulisizwe kuli ku atumela Jehova haki nto ye nyinyani. Jehova ki yena ya pahami ka ku fitisisa mwa pupo kaufela.

⁴ Hape, ka mw’a taluseza caziba yo muñwi wa za mwa Bibele, “susuezo yeo [y’e kwa Jakobo 4:8] i patulula sepo ye tuna.” Jakobo n’a ziba kuli Jehova u kalile kale ku mema ka lilato batu ba ba si ka petahala kuli ba sutelele ku Yena. (2 Makolonika 15:2) Sitabelo sa Jesu ne si konahalisize ku atumela Jehova ka sepo ye tuna ni ku fita. (Maefese 3:11, 12) Kacenu, bolule-lule ba filwe kolo ya ku atumela Mulimu! Kono lu kona ku itusisa cwañi yona kolo ye tuna yeo? Lu ka nyakisisa ka bukuswani linzila ze talu ka za mo lu kona ku sutelela ku Jehova Mulimu.

Mu Tundamene ku ‘N’o Ziba’ Mulimu

5, 6. Mutala wa mutangana Samuele u bonisa cwañi ze tokwahala mwa ku tundamena ku ziba Mulimu?

⁵ Kwa Joani 17:3, Jesu n’a ize: “Mi bupilo bo bu sa feli, kikuli ba ku zibe, Wena, Mulimu a nosi wa niti, ni y’o lumile, yena Jesu Kreste.” Bibele ya New World Translation i shutana hanyinyani ni mutolokelo w’o ni ye miñwi. Ku fita ku bulela kuli “ba . . . zibe” Mulimu, i bulela kuli “ba n’o . . . ziba” Mulimu. Mi bocaziba ba bañata ba bulela kuli taluso ya linzwi le li itusisizwe mwa Sigerike sa kwa makalelo i ama ze ñata—li talusa kezo ye zwelapili, ili yeo mane i kona ku tahisa kuli batu ba utwane hahulu.

⁶ Taba ya ku fita fa ku ziba Mulimu ka butungi ne si ye nca mwa miteñi ya Jesu. Ka mutala, mwa Mañolo a Siheberu, lu bala kuli Samuele ha n’a sa li mushimani, “n’a si ka ziba kale [Muñ’a] Bupilo.” (1 Samuele 3:7) Kana seo si talusa kuli za n’a ziba Samuele ka za Mulimu ne li ze nyinyani hahulu? Kutokwa. Bashemi ba hae ni baprisita kaniti ne ba mu lutile ze ñata. Kono, ka mw’a bulelela caziba yo muñwi, linzwi la Siheberu le li itusisizwe mwa timana yeo li kona ku “talusa ku ziba ka butungi luli.” Samuele n’a si ka fita  kale fa ku ziba Jehova ka butungi, sina mwa n’a til’o mu zibela ha n’a li mubuleli wa Jehova. Samuele ha n’a nz’a hula, n’a fitile luli fa ku ziba Jehova, ili ku eza ni yena silikani se situna hahulu.—1 Samuele 3:19, 20.

7, 8. (a) Ki kabakalañi ha lu sa swaneli ku zwafiswa ki lituto za Bibele ze tibile? (b) Ki lifi lituto ze ñwi ze tibile za Linzwi la Mulimu ze lu swanela ku ituta?

⁷ Kana mu sweli ku ekeza kwa zibo ya mina ya ku ziba Jehova ilikuli mu be balikani ba hae ba batuna? Fohe mu ka tokwa ‘ku shukelwa’ lico za kwa moya z’a fa Mulimu. (1 Pitrosi 2:2) Mu si yemeli fela fa litaba za matatekelo. Mu itiise ku ituta ze ñwi za lituto za Bibele ze tibile. (Maheberu 5:12-14) Kana lituto zeo za mi zwafisanga, ka ku nahana kuli li t’ata hahulu? F’ohe mu hupule kuli Jehova ki yena “Muluti ya Pahami.” (Isaya 30:20, NW) W’a ziba mwa ku lutela batu ba ba si ka petahala litaba ze tibile. Mi w’a kona ku mi tusa ha mu nze mu itiisa ku utwisisa z’a mi luta.—Samu 25:4.

⁸ Mu itekule mwa taba ya ku ituta “ze tungile za Mulimu.” (1 Makorinte 2:10) Ze tungile zeo haki ze busula inge ze ba buhisananga baituti ba za bulapeli ni ba bahulu ba bulapeli. Zeo ki lituto za ngana z’e lu tusa hahulu ku ziba litaba ze tabisa ka za mihupulo ni maikuto a Ndat’a luna ya lilato. Ka mutala, tiululo, “likunutu,” ni litumelelano ze fitana-fitana zeo ka zona Jehova a tusize batu ba hae ni ku taleleza lisepiso za hae ki ze ñwi za litaba ze ñata ze munati ili ze tusa hahulu ze lu kona ku batisisa ni ku ituta.—1 Makorinte 2:7.

9, 10. (a) Buikuhumuso bu kona ku sinya cwañi, mi lu kona ku bu pima cwañi? (b) Ha ku taha kwa zibo ya ku ziba Jehova, ki kabakalañi ha lu swanela ku lika ku ikokobeza?

⁹ Zibo ya mina ya ku ziba lituto ze tibile za silumeli ha i nze i hula, mu itibelele kwa kalemeno ke i tisanga zibo, kona ka buikuhumuso. (1 Makorinte 8:1) Buikuhumuso bwa sinya, kakuli bu kauhanya batu ku Mulimu. (Liproverbia 16:5; Jakobo 4:6) Mu hupule kuli, ha ku na mutu ya swanela ku itumba ka zibo ya hae. Ka mutala, mu bone manzwi a, a’  kwalula buka ye alakanya za zwelopili ya sayansi ye ba ezize batu cwanoñu fa: “Ze lu nze lu ziba li lu bonisa fela kuli ki ze nyinyani fela ze lu zibile. . . . Ze lu itutile ha ku na fo li kuma ha li bapanywa ku ze lu sa na ni ku ituta.” K’o ki ku ikokobeza luli. Mi lu swanela ku ikokobeza ni ku fita ha ku taha kwa lukumbu lwa zibo ye fita zibo kaufela—yona zibo ya ku ziba Jehova Mulimu. Libaka?

¹⁰ Ki ze, ze ñwi ze i bulela Bibele ka za Jehova. “Mihupulo ya hao i tibile hahulu.” (Samu 92:5) “Butali bwa [Jehova] ha bu na mo bu felela.” (Samu 147:5) “Ngana ya [Jehova] ha ku na ya i kona.” (Isaya 40:28) “O! buliba bwa bufumu ni bwa butali ni bwa zibo ya Mulimu!” (Maroma 11:33) Kaniti, ni kamuta ha lu na ku ziba zote ka za Jehova. (Muekelesia 3:11) U lu lutile lika ze ñata ze munati, kono lu ka na lu ba ni ze ñata za ku ituta mwa lukumbu lo lu sa kali lwa zibo. Kana mitamuno yeo ha i lu nyangumuni ni ku lu fa buikokobezo? Kacwalo, ha lu nze lu ituta, zibo yeo lu itusisange yona sina mutomo wa ku sutelela ku Jehova ni ku tusa ba bañwi ku eza cwalo—isi ku itusisa yona kwa ku ipahamisa.—Mateu 23:12; Luka 9:48.

Mu Bonise ka Likezo Kuli Mwa Lata Jehova

11, 12. (a) Zibo ye lu ba ni yona ka za Jehova i swanela ku lu ama cwañi? (b) Ki sifi se si bonisa kuli mutu wa lata luli Mulimu?

¹¹ Muapositola Paulusi n’a bonisize ka swanelo m’o zibo i swalisanela ni lilato. N’a ñozi kuli: “Se ni mi lapelela, kikuli lilato la mina li ye li ekezehe mwa zibo ni mwa kutwisiso kaufela.” (Mafilipi 1:9) Ku fita ku ikaca, tuto ni tuto ya butokwa ye lu ituta ka za Jehova ni milelo ya hae i swanela ku ekeza kwa lilato la luna la ku lata Ndat’a luna wa kwa lihalimu.

¹² Kaniti, ba bañata ba ba ipulela kuli b’a lata Mulimu ba ipuma. Mwendi mwa lipilu za bona ba ikutwa ku tukufalelwa hahulu luli. Tukufalelo yeo ki ye nde, mi mane ya babazeha, haiba i tomile fa zibo ye nepahezi. Kono ka ili yona ha i swani ni lilato sakata la ku lata Mulimu. Libaka? Mu bone mo li talusezwa lilato leo mwa Linzwi la Mulimu. Li li: “Ku lata Mulimu, kiha lu mamela litaelo za hae.” (1 Joani 5:3) Kacwalo, lilato la mutu ku Jehova li ba la niti haiba a bonisa ka likezo kuli w’a ipeya ku mu utwa.

13. Sabo ya bulumeli i ka lu tusa cwañi ku bonisa ka likezo kuli lwa lata Jehova?

¹³ Sabo ya bulumeli i ka lu tusa ku ipeya ku utwa Jehova. Tompo ye tuna yeo ya ku tompa Jehova i tahiswa ki ku tundamena ku mu ziba, ku ituta ka za tulemeno twa hae to tu si na mo tu felela, ili twa bukeni, kanya, m’ata, katulo ye lukile, butali, ni lilato. Sabo ye cwalo i tusa hahulu kwa ku sutelela ku yena. Mane, mu bone ze i bulela Samu 25:14. I li: “Ba ba saba [Muñ’a] Bupilo ki ba likunutu za hae.” Kacwalo haiba lu na ni sabo ye nde ya ku saba ku nyemisa Ndat’a luna wa kwa lihalimu ya latwa, lwa kona ku sutelela ku yena. Sabo ya bulumeli i ka lu tusa ku mamela kelezo ye nde ye ñozwi kwa Liproverbia 3:6, ye li: “U beye [Muñ’a] Bupilo mwa milelo ya hao kaufela, mi Yena u ka lukisa linzila za hao.” Nto yeo i talusañi?

14, 15. (a) Ki lifi likatulo ze ñwi ze lu tokwanga ku eza mwa bupilo? (b) Lu kona ku eza cwañi likatulo ka nzila ye bonisa sabo ya luna ya bulumeli?

¹⁴ Zazi ni zazi mu ezanga likatulo, ze tuna ni ze nyinyani. Ka mutala, mu ka ambola lika mañi ni be mu beleka ni bona, be mu kena ni bona sikolo, ni ba mwa silalanda? (Luka 6:45) Kana mu ka sebeza ka t’ata misebezi ye mu filwe, kamba kana mu ka bata linzila za ku i picuka? (Makolose 3:23) Kana mu ka eza silikani ni batu ba ba sa lati Jehova, kamba kana mu ka ikataza ku tiisa silikani sa mina ni batu ba ba lata Mulimu? (Liproverbia 13:20) Mu ka sebeza cwañi za Mubuso wa Mulimu, niheba ka linzila ze nyinyani? (Mateu 6:33) Haiba ha mu ezanga likatulo mwa hupulanga likuka za mwa Mañolo ze cwale ka ze bonisizwe mo, fo mu zibe kuli luli mw’a beya Jehova ‘mwa milelo ya mina kaufela.’

 ¹⁵ Se si taluswa f’o kikuli, katulo kaufela ye lu eza i swanela ku amiwa ki taba ya kuli: ‘Jehova n’a ka bata kuli ni ezeñi? Ki kezo mañi ye n’e ka mu tabisa hahulu?’ (Liproverbia 27:11) Ku bonisa cwalo sabo ya bulumeli ki nzila ye nde hahulu ya ku bonisa ka yona ku lata Jehova. Sabo ya bulumeli hape i ka lu susumeza ku tundamena bukeni, ibe kwa moya, mwa muzamao, kamba kwa mubili. Mu hupule kuli mwa timana ye swana m’o Jakobo a susueza Bakreste kuli ba “sutelele ku Mulimu,” n’a bulezi hape kuli: “Mina baezalibi mu tapise mazoho a mina; ni mina ba lipilu ze peli, mu kenise lipilu za mina.”—Jakobo 4:8.

16. Ha lu fana ku Jehova, ki nto mañi ye lu si ke lwa peta ni kamuta, kono ki nto mañi ye lu ka kona ku petanga?

¹⁶ Kono ku bonisa lilato la luna la ku lata Jehova ha ku talusi ku ambuka fela bumaswe. Lilato hape li lu susumeza ku eza ze lukile. Ka mutala, lu ikutwa cwañi ka za ku fana hahulu kwa Jehova? Jakobo n’a ñozi kuli: “Mpo ye nde kaufela, ni mpo ye petehile kaufela, i zwa kwahalimu, ku Ndate wa maseli.” (Jakobo 1:17) Ki niti, ha lu fa Jehova kwa tutu ya luna, ha lu mu fumisi. Zote z’e li teñi ki za hae ni kale. (Samu 50:12) Mi ha lu ifana ku Jehova ka nako ni m’ata a luna, haki kuli lu peta nto ya n’a si ke a kona ku i peta kambe ki yena. Niha ne lu ka hana ku kutaza taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu, n’a ka itusisa macwe ku i shaela! Ki kabakalañi ha lu swanela ku ifana ku Jehova ka tutu, nako, ni m’ata a luna? Libaka sihulu kikuli ki ka yona nzila yeo lu bonisa kuli lwa mu lata ka pilu, moya, kutwisiso, ni m’ata a luna kaufela.—Mareka 12:29, 30.

17. Ki nto mañi ye kona ku lu susumeza ku fana ku Jehova lu nze lu tabile?

¹⁷ Ha lu fana ku Jehova, lu swanela ku eza cwalo ka tabo, “kakuli Mulimu u lata ya fana a tabile.” (2 Makorinte 9:7) Sikuka se si ñozwi kwa Deuteronoma 16:17 s’a kona ku lu tusa ku fana ka tabo. I li: “Mutu ni mutu a fe mw’a konela, inz’a likanyeza ka s’a mu fuyozi ka sona [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa hao.” Ha lu singanyeka mw’a lu fuyolezi Jehova, lu ba ni takazo ya ku fana ku yena inze lu tabile. Bufani bo bu cwalo bw’a mu tabisa, sina mponyana ya mwana ya latiwa ha i tabisa mushemi. Ku bonisa lilato la luna ka nzila yeo ku ka lu tusa ku sutelela ku Jehova.

Mu Eze Silikani Se Situna ka Tapelo

18. Ki kabakalañi ha ku li ko ku lukela ku alakanya mwa ku bolosolela litapelo za luna?

¹⁸ Linako ze lu itapelela li lu fa kolo ye tuna hahulu—ili kolo ya ku bulelela Ndat’a luna ze mwa pilu ya luna. (Mafilipi 4:6) Bakeñisa kuli tapelo i tusa hahulu kwa ku sutelela ku Mulimu, kw’a lukela kuli lu lilimale ni ku alakanya mo li inezi litapelo za luna. Haki kuli li lukela ku ba za bukwala hahulu, kono li swanela ku ba za maikuto a niti a’ zwelela kwa pilu. Lu kona ku bolosola cwañi litapelo za luna?

19, 20. Ki kabakalañi ha lu swanela ku kengeyela lu si ka lapela kale, mi ki lifi ze swanelwa ku kengeyelwa?

¹⁹ Lwa kona ku lika ku kengeyela lu si ka lapela kale. Ha lu kengeyela cimo, lwa kona ku lapelela lika tenyene ni ku lapela za ngana, mi kacwalo lu ka pima mukwa wa ku kuta-kutela litaba ze lu itusisanga ili ze lu hupulanga ka bunolo. (Liproverbia 15:28, 29) Mwendi ku ka tusa ku nahanisisa ze ñwi za litaba za n’a bulezi Jesu mwa tapelo ya hae ye li mutala, mi ku tuha f’o ni ku nyakisisa mo li amela miinelo ya luna. (Mateu 6:9-13) Ka mutala, lwa kona ku ipuza ka za kabelonyana ye lu lakaza ku peta mwa ku eza tato ya Jehova fa lifasi fa. Kana lwa kona ku taluseza Jehova takazo ya luna ya ku mu sebeleza ka mo lu konela kaufela ni ku mu kupa tuso ya ku peta misebezi kaufela y’a lu file? Kana lipilaelo ka za butokwi bwa za kwa mibili ya luna za lu imela? Ki lifi libi ze lu tokwa ku swalelwa, mi ki bafi be lu tokwa ku swalelanga hahulu? Ki miliko mañi y’e lu zieza, mi kana lwa lemuha  mo lu tokwela hahulu-hulu silelezo ya Jehova mwa taba yeo?

²⁰ Hape, lwa kona ku nahana ka za batu be lu ziba ba ba tokwa hahulu tuso ya Jehova. (2 Makorinte 1:11) Kono lu si libali buitumelo. Ha lu lilimala ni ku nahanisisa, kaniti lwa kona ku fumana mabaka a ku itumela ku Jehova ni ku mu lumbeka ka zazi ni zazi kabakala bunde bwa hae bo butuna. (Deuteronoma 8:10; Luka 10:21) Ku eza cwalo kwa tusa mo kuñwi hape—kwa kona ku lu tusa ku nga hande bupilo, ni ku ba ni moya wa buitebuho.

21. Ki ifi mitala ya mwa Mañolo ye lu kona ku alakanya, ye kona ku lu tusa mwa ku lapela ku Jehova?

²¹ Tuto ni yona ya kona ku tusa litapelo za luna. Mwa Linzwi la Mulimu, ku ñozwi litapelo ze zwile mubano ze ne ba lapezi banna ni basali ba basepahali. Ka mutala, haiba ku na ni likangate, ili le li tahisa kuli lu ikalelwe kamba mane ku saba ze ka ezahala ku luna kamba balatiwa ba luna, lwa kona ku bala tapelo ya Jakobo ya n’a file ha n’a mbatokiwa ki muhulwan’a hae wa misuha, yena Isau. (Genese 32:9-12) Kamba lwa kona ku alakanya tapelo ya n’a lapezi Mulena Asa batu ba Mulimu ha ne ba bembilwe ki mpi ya Maetopia be ne ba bat’o eza lule kwa buñata. (2 Makolonika 14:11, 12) Haiba lu kataziwa ki butata bo bu kona ku sinya libubo le linde la Jehova, f’ohe lwa kona ku nyakisisa tapelo ya n’a file Elia fapil’a balapeli ba Baale fa Lilundu la Karmele, kamba tapelo ya Nehemia ka za matota a Jerusalema. (1 Malena 18:36, 37; Nehemia 1:4-11) Ku bala ni ku yeya litapelo ze cwalo kwa kona ku tiisa tumelo ya luna ni ku lu bonisa mwa ku atumelela Jehova ha lu na ni lipilaelo z’e lu imeza.

22. Ki lifi liñolo la silimo la 2003, mi lu kona ku ipuzanga lipuzo mañi mwahal’a silimo seo?

²² Kaniti, ha ku na tohonolo kamba mulelo o mutuna o fita wa ku mamela kelezo ya Jakobo ye li lu “sutelele ku Mulimu.” (Jakobo 4:8) Haike lu eze cwalo ka ku hulisa zibo ya  luna ka za Mulimu, ka ku n’o tundamena ku bonisa ka likezo kuli lwa mu lata, ni ka ku hulisa silikani ni yena ka litapelo za luna. Mwa silimo mukatumbi sa 2003, ha lu nze lu hupula Jakobo 4:8 sina lona liñolo la silimo, lu zweleñipili ku itekula ku bona haiba luli lu sweli lwa sutelela ku Jehova. Kono ku cwañi ka za kalulo ya bubeli ya liñolo leo? Jehova u “ka sutelela ku mina” cwañi, ili ku mi fuyola cwañi? Taba ye tatama i ka tolongosha lipuzo zeo.

Kana Mwa Hupula?

• Ki kabakalañi ha i si nto ye nyinyani ku sutelela ku Jehova?

• Ki lifi ze lu kona ku lela ka za ku ekeza kwa zibo ya luna ya ku ziba Jehova?

• Lu kona ku bonisa cwañi kuli luli lwa lata Jehova?

• Lu kona ku eza hahulu silikani ni Jehova ka linzila lifi ka tapelo?

[Lipuzo za Tuto]

[Manzwi a fa likepe 12]

Liñolo la silimo la 2003 ikaba: “Mu sutelele ku Mulimu mi u ka sutelela ku mina.”—Jakobo 4:8.

[Siswaniso se si fa likepe 8, 9]

Ha n’a nz’a hula, Samuele a fita fa ku ziba Jehova ka butungi

[Siswaniso se si fa likepe 12]

Tapelo ya n’a file Elia fa Lilundu la Karmele ki mutala o munde ku luna