Ebandeli 31:1-55
31 Na nsima, ayokaki bana ya Labana bazali koloba ete: “Yakobo azwi biloko nyonso ya tata na biso, mpe bomɛngo nyonso oyo anduki euti na biloko ya tata na biso.”+
2 Ntango Yakobo azalaki kotala elongi ya Labana, amonaki ete ezalaki lisusu te ndenge ezalaki liboso epai na ye.+
3 Nsukansuka, Yehova alobaki na Yakobo ete: “Zongá na mokili ya batata na yo mpe epai ya bandeko na yo,+ mpe nakokoba kozala elongo na yo.”
4 Bongo Yakobo atindaki maloba ete Rashele ná Lea báya na esobe, epai etonga na ye ezalaki,
5 mpe alobaki na bango ete:
“Namoni na elongi ya tata na bino ete azali lisusu te ndenge azalaki liboso epai na ngai,+ kasi Nzambe ya tata na ngai azali elongo na ngai.+
6 Bino moko mpenza boyebi ete nasalelaki tata na bino mosala na makasi na ngai nyonso.+
7 Mpe tata na bino alukaki kobuba ngai mpe abongoli lifuti na ngai mbala zomi; kasi Nzambe apesaki ye nzela te asala ngai mabe.
8 Soki alobi ete: ‘Oyo ya matɔnɔmatɔnɔ ekozala lifuti na yo,’ etonga mobimba ezalaki kobota bana ya matɔnɔmatɔnɔ; kasi soki alobi ete: ‘Oyo ya nzelanzela ekozala lifuti na yo,’ etonga mobimba mpe ezalaki kobota bana ya nzelanzela.+
9 Bongo, Nzambe azalaki kozwa etonga ya tata na bino mpe azalaki kopesa ngai yango.
10 Wana banyama ya etonga ekómaki na ntango ya kosangana, natombolaki miso na ngai mpe namonaki na ndɔtɔ ete bantaba-mibali ya nzelanzela, ya matɔnɔmatɔnɔ mpe ya mwa matɔnɔ ezalaki kosangana na banyama ya etonga.+
11 Bongo anzelu ya Nzambe ya solo alobaki na ngai na ndɔtɔ ete: ‘Yakobo!’ mpe ngai nalobaki ete: ‘Ngai oyo.’
12 Mpe abakisaki ete: ‘Nabondeli yo, tombolá miso na yo mpe okomona ete bantaba-mibali nyonso oyo ezali kosangana na banyama ya etonga ezali ya nzelanzela, ya matɔnɔmatɔnɔ mpe ya mwa matɔnɔ, mpo namoni nyonso oyo Labana azali kosala yo.+
13 Ngai nazali Nzambe ya solo ya Betele,+ esika otyaki mafuta na likonzí mpe esika osalaki elako epai na ngai.+ Sikoyo tɛlɛmá, bimá na mokili oyo, mpe zongá na mokili oyo obotamaki.’”+
14 Na yango, Rashele ná Lea bayanolaki ye ete: “Tozali lisusu na ndambo ya libula na ndako ya tata na biso?
15 Azali kotalela biso te lokola bapaya, ndenge atɛká biso mpe azali kaka kolanda kolya mbongo oyo epesamaki mpo na biso?+
16 Bomɛngo nyonso oyo Nzambe alongoli epai ya tata na biso ezali ya biso mpe ya bana na biso.+ Bongo sikoyo, oyo nyonso Nzambe alobi na yo, salá yango.”+
17 Bongo Yakobo atɛlɛmaki mpe amatisaki bana na ye mpe basi na ye na bakamela,+
18 mpe abandaki komema etonga na ye nyonso mpe ebele ya biloko nyonso oyo azwaki,+ etonga na ye oyo azwaki na Padane-arame, mpo akende epai ya Yisaka tata na ye na mokili ya Kanana.+
19 Labana akendaki kokata bampate na ye nsuki. Na ntango yango, Rashele ayibaki bikeko ya banzambe ya libota*+ ya tata na ye.+
20 Lisusu, Yakobo akosaki Labana moto ya Arame, mpo ayebisaki ye te ete azali kokima.
21 Mpe akimaki mpe akatisaki Ebale,*+ ye ná nyonso oyo azalaki na yango. Na nsima, akendaki na nzela ya etúká ya ngombangomba ya Gileade.+
22 Na mokolo ya misato, bayebisaki Labana ete Yakobo akimi.
23 Na yango, azwaki bandeko na ye elongo na ye mpe alandaki ye na ntaka ya mobembo ya mikolo nsambo mpe azwaki ye na etúká ya ngombangomba ya Gileade.
24 Bongo Nzambe abimelaki Labana, moto ya Arame+ na ndɔtɔ na butu+ mpe alobaki na ye ete: “Kebá na likambo oyo okoloba na Yakobo, ezala ya malamu to ya mabe.”*+
25 Na yango, Labana akómaki epai ya Yakobo, wana Yakobo asilaki kotɛlɛmisa hema na ye na ngomba, mpe Labana atyaki kaa elongo na bandeko na ye na etúká ya ngombangomba ya Gileade.
26 Bongo Labana alobaki na Yakobo ete: “Likambo nini osali? Mpo na nini okosi ngai mpe omemi bana na ngai ya basi lokola bato oyo bakangi na etumba?
27 Mpo na nini okimi na nkuku, okosi ngai mpe oyebisi ngai te? Soki oyebisaki ngai, nakokaki kotika yo okende na esengo mpe na nzembo, na mwa mbonda moke mpe na nzɛnzɛ.
28 Kasi opesaki ngai te libaku ya kopwɛpwa bankɔkɔ* na ngai mpe bana na ngai ya basi. Osali likambo moko ya bozoba.
29 Nazali na nguya ya kosala bino mabe, kasi na butu oyo eleki Nzambe ya tata na bino alobelaki ngai ete: ‘Kebá na likambo oyo okoloba na Yakobo, ezala ya malamu to ya mabe.’+
30 Okei mpo ozalaki na mposa makasi ya kozonga na ndako ya tata na yo, kasi mpo na nini oyibi banzambe na ngai?”+
31 Yakobo ayanolaki Labana ete: “Nasalaki bongo mpo nabangaki, nalobaki na motema na ngai ete: ‘Okoki kobɔtɔla ngai bana na yo ya basi.’
32 Moto nyonso oyo okokuta banzambe na yo epai na ye, akozala na bomoi te. Liboso ya bandeko na biso, talá malamumalamu eloko nini ezali epai na ngai mpe zwá eloko oyo ezali ya yo.” Kasi Yakobo ayebaki te ete Rashele ayibaki yango.
33 Na bongo, Labana akɔtaki na hema ya Yakobo mpe na hema ya Lea mpe na hema ya baombo na ye mibale ya basi,+ kasi amonaki yango te. Na nsima, abimaki na hema ya Lea mpe akɔtaki na hema ya Rashele.
34 Nzokande, Rashele azwaki bikeko ya banzambe ya libota* mpe atyaki yango na kitunga oyo mwasi afandelaka na kamela, mpe afandelaki yango. Bongo Labana alukaki yango na hema mobimba, kasi amonaki yango te.
35 Mpe Rashele alobaki na tata na ye ete: “Kosilika te nkolo na ngai, mpo nakokoka kotɛlɛma te liboso na yo, mpo nazali na eloko oyo basi bazalaka na yango.”+ Mpe akobaki koluka yango malamumalamu, kasi amonaki bikeko yango te.+
36 Bongo Yakobo asilikaki mpe abandaki kolobela Labana. Yakobo alobaki lisusu na Labana ete: “Mabe na ngai ezali wapi, mpe lisumu nini nasali, mpo olanda ngai boye?
37 Sikoyo awa olukiluki na biloko na ngai nyonso, eloko nini ya ndako na yo omoni? Tyá yango awa liboso ya bandeko na ngai mpe bandeko na yo, mpe bango bákata likambo kati na biso mibale.
38 Mbula 20 oyo nalekisi elongo na yo, zemi ya bampate na yo ya basi mpe ya bantaba na yo ya basi esopanaki te,+ mpe nalyaki bampate-mibali ya etonga na yo ata mokolo moko te.
39 Namemelaki yo ata nyama moko te oyo epasolami na nyama ya zamba.+ Ngai moko nazalaki kofuta yango. Ezala nyama oyo bayibaki na moi to oyo bayibaki na butu, ozalaki kofutisa ngai yango.
40 Na moi molunge ezalaki kozikisa ngai, mpe malili ezalaki konyokola ngai na butu, mpe mpɔngi ezalaki kokima na miso na ngai.+
41 Nasali mbula 20 na ndako na yo. Nasalelaki yo mosala mbula 14 mpo na bana na yo mibale ya basi mpe mbula motoba mpo na etonga na yo, mpe okobaki kobongola lifuti na ngai mbala zomi.+
42 Soki Nzambe ya tata na ngai,+ Nzambe ya Abrahama, oyo Yisaka abangaka,*+ azalaka na ngámbo na ngai te, olingaki sikoyo kotika ngai nakende mabɔkɔ mpamba. Nzambe amoni mpasi na ngai mpe mosala makasi ya mabɔkɔ na ngai, mpe yango wana apamelaki yo na butu oyo.”+
43 Bongo Labana ayanolaki Yakobo ete: “Bana basi oyo bazali bana na ngai mpe bana oyo bazali bana na ngai mpe etonga oyo ezali etonga na ngai, mpe eloko nyonso oyo ozali komona ezali ya ngai ná bana na ngai ya basi. Lelo oyo, nini nakoki kosala bango to bana oyo bango baboti?
44 Sikoyo yaká, tósala kondimana, ngai ná yo, mpe yango ekozala litatoli kati na biso mibale.”
45 Na yango, Yakobo azwaki libanga mpe atɛlɛmisaki yango lokola likonzí.+
46 Na nsima, Yakobo alobaki na bandeko na ye ete: “Bólɔkɔta mabanga!” Mpe bazwaki mabanga mpe basangisaki yango esika moko.* Na nsima, balyaki likoló na yango.
47 Mpe Labana abandaki kobenga yango Yegare-sahaduta,* kasi Yakobo abengaki yango Galede.*
48 Bongo Labana alobaki ete: “Mabanga oyo tosangisi esika moko ezali litatoli kati na ngai ná yo lelo oyo.” Yango wana apesaki yango nkombo Galede,+
49 mpe Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli, mpo alobaki ete: “Yehova akoba kosɛnzɛla kati na ngai ná yo ntango nyonso oyo ngai ná yo tokomonana lisusu te.
50 Soki okonyokola bana na ngai ya basi mpe soki okobakisa basi mosusu, ata soki moto azali te elongo na biso, yebá ete Nzambe akozala motatoli kati na ngai ná yo.”
51 Labana alobaki lisusu na Yakobo ete: “Talá mabanga oyo tosangisi esika moko, mpe talá likonzí oyo natɛlɛmisi kati na ngai ná yo.
52 Mabanga oyo tosangisi esika moko ezali litatoli, mpe likonzí oyo ezali eloko oyo ezali kopesa litatoli,+ ete nakoleka mabanga oyo te mpo na kosala yo mabe, yo mpe okoleka mabanga oyo te mpe likonzí oyo te mpo na kosala ngai mabe.
53 Tiká Nzambe ya Abrahama+ mpe Nzambe ya Nahore, Nzambe ya tata na bango, asambisa biso.” Mpe Yakobo alapaki ndai na nkombo ya Moto oyo tata na ye Yisaka abangaka.*+
54 Nsima na yango, Yakobo apesaki mbeka na ngomba yango mpe abengaki bandeko na ye bálya mampa. Bongo balyaki mpe balalaki na ngomba.
55 Kasi, Labana alamukaki ntɔngɔntɔngɔ mpe apwɛpwaki bankɔkɔ*+ na ye mpe bana na ye ya basi mpe apambolaki bango.+ Na nsima, Labana akendaki mpe azongaki epai na ye.+
Maloba na nse
^ Lil., “baterafime.”
^ Elingi koloba, Efrate.
^ Lil., “Kebá olobela Yakobo likambo moko te ya malamu to ya mabe.”
^ Lil., “bana.”
^ Lil., “baterafime.”
^ Lil., “kobanga ya Yisaka.”
^ To, “basalaki yango libondo.”
^ Ezali maloba ya Aramɛyɛ oyo elimboli, “libondo ya litatoli.”
^ Ezali maloba ya Ebre oyo elimboli, “libondo ya litatoli.”
^ Lil., “na kobanga ya tata na ye Yisaka.”
^ Lil., “bana.”
