TIMOKO TIA NDONGOKOLO 24
MUKUNGA 24 Yizeno ku mongo wa Yehova
Tatamana mu bâ mankululu muntu Yehova wukatumusi!
“Ô Yehova, nani tumisa mu nzo’aku [tivula tiaku]? Nani lendi bâ mu mongo’aku wa santu?”—MIK. 15:1, NWT.
MABANZA MA NGURI
Mu timoko ti mbo tulongoka nti tufweti sa mu tatamana mu bâ ndiku za Yehova, mpe mbo tumona nti kakekoloko mu beto mu mpila yi tubongelaka ndiku zandi.
1. Mikunga 15:1-5 bwe yilendi tu bakisila?
MU TIMOKO tiayôkele, talongokele ti bô bahana luzingu lwawu kwe Yehova mpe bê na tindiku tia ngolo na Yandi balendi batumisa mu nzo’andi. Kâ nti tufweti sa ngatu katutumisa? Verse za Mikunga 15 misamu miamingi zizonzelaka mu bungu dia diambu dio. (Tanga Mikunga 15:1-5.) Mukunga wo malongi wutuhanaka malendi tu bakisa mu bâ penepene na Nzambi.
2. Kampe nti biatuma Davide mu zonzela tivula tia Yehova?
2 Verse za Mikunga 15 ebu zibatikilaka: “Ô Yehova, nani tumisa mu [tivula tiaku]? Nani lendi bâ mu mongo’aku wa santu?” (Mik. 15:1, NWT) Bu kazonzela tivula tia Yehova, titsoniki tia mikunga, Davide, kampe tabernakle keri banzaka yeri ku Ngibeo mu ntangu yîna. Davide wazonzela mpe ‘mongo wa santu’ wa Nzambi. Kampe tivula tieri ku mongo wa Siyone ku Yerusaleme keri banzaka. Kûna, ha titini tia kilometre zazingi ku side ya Ngibeo, Davide watunga tivula tibaketi tûla nkela ya luwawanu tii ntangu yi baketi tunga tempelo.—2 Sam. 6:17.
3. Mu bungu dia nti tuzololo mu bakula Mikunga 15? (Tala mpe tifwani.)
3 Bala ba Israele babingi balembo hana nzila ya sala ku tabernakle, na mu yêla mu kota mu tivula ti beri lundilaka nkela ya luwawanu. Kâ bisari bia kwikama bia Yehova bweso bweri nawu babatumisa mu tivula tiandi bu baketi tatamana mu bâ ndiku zandi. Musamu wena wu tuzololo beto bansoni. Mikunga 15, bifu biakaka yizonzelaka bi tulendi bâ na bio mpe bi tulendi songela mu tatamana mu bâ ndiku za Yehova.
DIATILA MU MPILA YA KWIKAMA MPE SARILA BUDEREDE
4. Bwe tuzabiri ti bateme ka yena kwa tima titulombaka Yehova ko? (Izaya 48:1)
4 Mu Mikunga 15:2, ndiku ya Nzambi bamonekesaka ntiana muntu ‘wudiatilaka mu mpila ya kwikama, sarilaka buderede.’ Ntelo za “diatilaka” na “sarilaka” zisongele tima ti tufweti tatamana mu sa. Ngano mu matieleka tulendi ‘diatila mu mpila ya kwikama’? Yee. Beto bansoni bantu ba masumu twena, kâ Yehova mbo katubongela ntiana bantu ‘badiatilaka mu mpila ya kwikama’ tala ti tusiri miamiansoni mi tulenda mu mu tumamana. Bu tutihanaka kwe Nzambi mpe bu tubatusuku, mbatukulu kwa yena ya nzietelo’eto na Nzambi. Mu tifwani, mu ntangu ya ntama, ka weri’â zolo tâka ko ti muntu bu weri Musi-Israele, Yehova Yandi keri tumisaka. Bakaka Yehova beri bingulaka na kondo kwa ‘butieleka na buderede.’ (Tanga Izaya 48:1.) Bala ba Israele ba sungama bafweti zaba misamu mieri balombaka Yehova na mu sarila mio. Mpila mosi mpe, ngatu Nzambi katutambula lumbu ti, ka tufweti’â tasukisina kwa ko ha bateme na mu bâka tintwari na timvuka tia Bakristo. Tufweti tatamana mu “sarilaka buderede.” Ngano bwe tulendi bwa sila?
5. Tumamana Yehova mu misamu miamiansoni bwe wuta zolo tâ?
5 Ha meso ma Yehova, “diatilaka mu mpila ya kwikama” na tifu tia “sarilaka buderede” ka bisukisinaka ko kwa mu kwendaka ntangu zazansoni ku tukutakanu ku Nzo ya Nsambululu. (1 Sam. 15:22) Tufweti sarila ngolo mu tumamana Nzambi mu misamu mieto miamiansoni mia luzingu, ni bu sa ti beto kaka twena. (Bin. 3:6; Ekl. 12:13, 14) Mfunu wena mu sarilaka ngolo mu tumamana Yehova ni bu wubâ mu misamu mia fioti. Mu mpila yo mbo tusongela ti Yehova tuzololo, mpe Yandi mbo kavutu tomo tu zolo.—Za 14:23; 1 Za 5:3.
6. Tintwari na Bahebre 6:10-12, nti bitomono yôka mfunu na nsalulu zeto za kwikama za mu ntama?
6 Yehova mbo katomo yangalalaka mu mio mi tayirika mu ntama mu bungu dia Yandi. Kâ nsalulu zeto za kwikama za mu ntama ka zifweni’â ko mu tatamana mu bâ bantu Yehova bakatumisi mu nzo’andi. Mabanza ni mo me mu Bahebre 6:10-12. (Tanga.) Yehova kazimbakanaka nsalulu zeto za mbote ko za mu ntama. Kâ zololo ti tatatamana mu mu sarila mu mutima’eto wa mukaka “tii ku nsuka.” Mbo katusenda bu kabâ ndiku’eto mankululu tala ti ‘ka tunôkese’â bito ko.’—Nga. 6:9.
TÂKA MATIELEKA MU MUTIMA’AKU
7. Tâ matieleka mu mutima’eto, bwe wuta zolo tâ?
7 Muntu wuzololo ti bamutumisa mu nzo ya Yehova fweti ‘tâka matieleka mu mutima’andi.’ (Mik. 15:2) Wuzololo tâ ti ka wusukisini’â ko kwa mu lembo tâ bungungu. Yehova zololo ti tabâ na bunsungu mu misamu miamiansoni. (Ebr. 13:18) Mfunu wena, “mu bungu ti Yehova muntu we na bungungu kayinaka, kâ ndiku ya mutima yena ya bantu ba sungama.”—Bin. 3:32, NWT.
8. Ntia ndiatulu tufweti sila keba?
8 Bô ‘batâka matieleka mu mutima’awu’ ka basaka ko ti batumamana Nzambi ha lungiri bantu, kâ bu babâka bawu kaka bakolamane Nzambi. (Iza. 29:13) Keba basaka mu lembo bâ na ndiatulu ya bungungu. Muntu we na bungungu lendi batika mu bâ na ntembe mu ndwenga zi tubakaka mu ntumunu zakaka za Yehova. (Zaki 1:5-8) Lendi kolamana Yehova mu misamu mi kamonaka ti ka miena nguria mfunu ko. Ha manima, tala ti ka kwena musamu wa mbi ko wuta salama bu kata kolama, lendi batika mu yirika misamu mia nguria mia mbi. Ni bu sa ti benzi ti Nzambi kata sarila, Yehova katambula nsambululu’andi ko. (Ekl. 8:11) Buna, beto tuzololo mu bâ ba sungama mu misamu miamiansoni.
9. Nti tulendi longoka mu monana kwa ntete kwa Yezu na Natanayele? (Tala mpe tifwani.)
9 Mfunu wena mu bâ muntu wutâka matieleka mu mutima’andi. Musamu wo wamoneka mu mio miayôka mu ntangu Filipe yi katumisa ndiku’andi Natanayele mu monana na Yezu. Ni bu sa ti Yezu ka toko’â monana na Natanayele ko, watâ ti: ‘Yandi wu ni nguria Musi-Israele wakondo bungungu.’ (Za 1:47) Yezu wazaba ti milongoki miandi miakaka bunsungu bweri nawu, kâ Natanayele bunsungu bwa nzitukulu bweri nandi. Ni bu sa ti Natanayele muntu wa masumu weri ntiana beto, keri’â na bungungu ko, kâ bunsungu bweri nandi mu misamu miamiansoni. Yezu yandi keri zoloko, mpe wamusîka. Diangana tuzololo ti Yezu katâ bo mu beto!
10. Mu bungu dia nti tufweti silaka keba mu mio mi tutâka? (Zaki 1:26)
10 Ntumunu zazîngi ze mu Mikunga 15 mbo zitarilaka mpila yi tubongelaka bantu bakaka. Mikunga 15:3 mbo yitâka ti muntu wu batumisi mu nzo ya Yehova ‘Ka yambulaka ludimi lwandi ko mu hunisina muntu misamu, ka saka bubi ko kwe bampwana’andi, ka fwisaka muntu wubabandakane nsoni ko.’ Tala ti bantu bakaka tuhunisinaka misamu tulendi balwekesa, mpe ka tuvutu’â bâ bantu ko Yehova bakatumisaka mu nzo’andi.—Tanga Zaki 1:26.
11. Tifu tia hunisanaka bantu misamu ni nti, mpe ntia nzengolo babongaka mu bungu dia bô batatamanaka mu tifu tio?
11 Titsoniki tia mikunga tiatomo zonzela tifu tia hunisinaka bantu misamu. Ngano hunisina muntu musamu bwe wuta zolo tâ? Vula-vula ni tifu tia tâ misamu mia bungungu milendi natina muntu misamu, mpe milendi bebesa nkumbu’andi. Bantu batatamanaka mu tifu tio mpe balembo sobaka mabanza balendi bakatula mu timvuka tia Bakristo.—Yer. 17:10.
12-13. Na kondo kwa zaba mu ntia misamu tulendi têla bungungu mu ndiku zeto? (Tala mpe tifwani.)
12 Mikunga 15:3 beto mpe yibambulaka ti bantu Yehova bakatumisaka ka bayirikaka misamu mia mbi ko kwe bampwana’awu, mpe ka bahunisinaka ndiku zawu bungungu ko. Ngano bwe wuta zolo tâ?
13 Na kondo kwa zaba tulendi hunisina muntu misamu, bu tutâ misamu mia mbi. Mu tifwani: 1) mpangi ya yikento yibikiri mu bâ mupasuri-nzila wa ntangu zazansoni, 2) mpangi zole za kwelana zibikiri mu vutu sala ku Betele, peleko 3) mpangi yilembolo vutu sâla mukuluntu peleko tibakisi. Mbo wubâ musamu wa mbi mu tâ kwe bantu bakaka ti mpangi zo kampe musamu wa mbi bayirikiri, ntiangu misamu miasobele mu bungu dia bawu. Kampe ka tuzebi’â misamu miamiansoni ko mineti nsobolo zo. Diangana, muntu wubatumisi mu nzo ya Yehova ‘ka saka bubi ko kwe bampwana’andi, ka fwisaka muntu wubabandakane nsoni ko.’
ZITISAKA BÔ BATÎNAKA YEHOVA
14. Bwe bantu Yehova bakatumisaka ‘bayininaka bantu ba mbi.’
14 Mikunga 15:4 mbo yitâka ti ndiku ya Yehova ‘bantu ba mbi kayinaka.’ Bwe tulendi bwa sila? Ka tulendi’â tatâ ko ti tala ti muntu wa mbi wena peleko kâni, mu bungu dia mbanzulu zeto peleko mio mi tuzololo. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti bantu ba masumu twena, buna tulendi zolo bantu ba tubanzaka ti ka wena musamu wa mpasi ko mu wisana nawu, kâ tulendi lembo zolo bantu bakaka mu bungu ti nkesi batutâka. Ntiangu, tuyinaka kwa bantu bê na nsalulu Yehova zikamonaka ti za mbi zena. (1 Kor. 5:11) Mu kati na bantu bayirikaka misamu mia mbi balembo sobaka mabanza, balembo zitisaka timinu tieto, mpe bayêlaka mu bebesa tindiku tieto na Yehova.—Bin. 13:20.
15. Mu ntia mpila tulendi ‘zitisila bô batînaka Yehova’?
15 Ku lweka lwakaka, Mikunga 15:4 beto yilombaka mu ‘zitisaka bô batînaka Yehova.’ Ntiangu tudingaka mpila za songela mbote na buzitu kwe ndiku za Yehova. (Rom. 12:10) Ngano mpila zango ni ze? Mpila yimosi ni yo yi bazonzelaka mu Mikunga 15:4 yisongelaka ti muntu Yehova wukatumisaka mu nzo’andi ‘tala ti diri ndefi yimunatina mpasi ka kâla manima ko.’ Tala ti ka tulungisaka makani meto ko, tulendi fwemesa bantu bakaka. (Mat. 5:37) Mu tifwani, Yehova kekolo ti bantu ba katumisaka bazitisa mpana’awu (vœu) ya makwela. Yehova mu nsayi kabâka bu kamonaka bibuti bisarilaka ngolo mu lungisa makani ma basaka kwe bala bawu. Luzolo lweto mu Yehova na mu bapwana’eto beto lutumaka mu lungisa misamu mi tutâ buna butêla lenda dieto.
16. Mpila yakaka ya zitisila ndiku za Yehova ni ye?
16 Mpila yakaka ya zitisa ndiku za Nzambi ni mu bâ na ndiambu na tifu tia kaba. (Rom. 12:13) Ntangu yi tuyôkesa na mpangi zeto mbo yitubakisa mu yika tindiku tieto ngolo na bawu, kâ mpe na Yehova. Musamu wakaka, bu tusongelaka ndiambu tifwani tia Yehova tulandaka.
LOSA LUZOLO LWA MBONGO
17. Mu bungu dia nti bazonzelaka mbongo mu Mikunga 15?
17 Tutengi ti muntu Yehova wukatumisaka ‘ka sompesaka mbongo zandi na ndandu ko, ka bongaka nsweki ko mu hombesa muntu wakondo diambu.’ (Mik. 15:5) Mu bungu dia nti bazonzelaka mbongo mu mukunga wo wa nkufi? Mu bungu ti mabanza ma lembolo ma delakana mu mbongo malendi fwemesa bantu bakaka, mpe malendi bebesa tindiku tieto na Nzambi. (1 Tim. 6:10) Mu ntangu ya Bibila, bantu bakaka bumputu bwa mpangi zawu beri bakilaka ndandu bu beri bafutisaka mbongo na ntenso mu bongo zi beri badefesaka. Musamu wakaka, mfundisi zakaka zatambula nsweki, mpe ha manima bafundisa bantu balembo yirika musamu mu mpila ya kondo buderede. Yehova nsalulu za mpila yo kayinaka.—Ezk. 22:12.
18. Ntia biyuvu bilendi tu bakisa mu zaba mpila yi tubongelaka mbongo? (Bahebre 13:5)
18 Musamu wa mbote wena mu taluzulaka mpila yitubongelaka mbongo. Tiyulaka biyuvu ebi: ‘Ngano mbongo nivulu banzaka na bima bi ndendi sumba mu mbongo zo? Tala ti ndefele mbongo, ka nisarilaka manzangu ko mu kulu za futa bu nibanza ti muntu kundefese zo kena nazo nsatu ko? Ngano mbongo mbo zisaka ti namona ti ndiyôkele bantu bakaka, ngano musamu wa mpasi wena kwe meno mu songela tifu tia kaba kwe bantu bakaka? Ngano mbo nibanzaka ti mpangi zani tala ti mbongo zazingi ze nawu, mu bungu ti mbongo bazololo yôka Yehova? Ngano tindiku kwa nisaka na bamvwama mpe ka nitomo’â kipaka bamputu ko?’ Mfunu wena mu tiyula biyuvu bio mu bungu ti bweso bwa bunene bwena mu bâ bantu Yehova bakatumisi. Tulendi kengerela bweso bo bu tusa keba mu lembo bâ na luzolo lwa mbongo. Tala ti tusiri bo, kani kabwe Yehova ka tu yambirika ko!—Tanga Bahebre 13:5.
YEHOVA NDIKU ZANDI KAZOLOKO
19. Mu bungu dia nti Yehova kazololo tasarila misamu miamiansoni mie mu Mikunga 15?
19 Verse za Mikunga 15 mu kani edi zimanisinaka: ‘Wô sa bo kani kabwe ka teketa ko.’ (Mik. 15:5) Titsoniki tia mikunga tu songele mu bungu dia nti Yehova kazololo tasarila misamu miamiansoni mi bazonzelaka mu mukunga wo. Yehova zololo ti tabâ mu nsayi. Mbo katuhana lutwalusu na lusakumunu lutunatina nkengololo’andi (protection).—Iza. 48:17.
20. Bantu Yehova bakatumisaka nti balendi kêla?
20 Bantu Yehova bakatambulaka mu tumisa balendi kêla mu bâ na luzingu lwa mbote ku matu. Bantu ba kwikama ba tumbu mbo babâ mu bibuka biabingi Yezu bi kabakubikiri ku zulu. (Za 14:2) Bô bê na tivuvu tiabâ ha mutoto na timina diadiansoni bakêlaka ndunganunu ya misamu mi bakanisina mu Nzabukusu 21:3. Diangana, bweso bwa bunene bwena ti Yehova katutumisa mu bâ mu nzo’andi mankululu na mu bâ ndiku zandi!
MUKUNGA 39 Tabâ na nkumbu ya mbote kwe Nzambi