1, 2. (a) Ngano wamana zaba muntu wa nsangu mu nkumbu’andi, wuzololo tâ ti yandi tomono zaba? Bangula. (b) Ngano bantu babîngi bwe babongelaka Yezu?

MU NZA bantu babingi be nsangu. Lendi zaba nkumbu ya muntu we nsangu. Kâ, ka wuta zolo tâ ko ti yandi tomono zaba, mu bungu ti kuzebi â mbelo’andi, na bifu biandi ko.

² Yezu Kristo wabâ ha mutoto tuka mvula 2 000. Nsangu zandi za vulu waka. Kâ bantu babîngi ka bazebi â ko nani keri. Bantu bakaka batâka ti, weri muntu wa mbote. Bantu bakaka mbo bavutu tâka ti Yezu weri mbikuri. Bakaka mpe mbo bakwikila ti yandi ni Nzambi. Mbo nge, bwe mu bongelaka?​—Tala note ya 12.

3. Mu bungu dia nti we mfunu mu zaba Yehova na Yezu?

³ Diena diambu dia mfunu mu zaba matieleka matariri Yezu. Ngano mu bungu dia nti? Bibila ditele ti: ‘Luzingu lwa mankululu luzololo tâ ti: balongoka mu ku zaba nge Nzambi ya yimosi ya matieleka, na Yezu Kristo wu watambika.’ (Za 17:3, NWT) Bu zaba matieleka matariri Yehova na Yezu, lendi zinga ntangu zazansoni ku Paradi ha mutoto. (Za 14:6) Zaba Yezu mu ntangu yawu yi, nguria salu kwena. Yezu watusongela bwe tufweti bela na bantu mpe bwe tufweti diatila nawu. Yezu wena tifwani tiyôkele ti tufweti landa. (Za 13:34, 35) Mu timoko tia 1, talongokele matieleka matariri Nzambi.  Mu timoko ti, mbo tulongoka mio mi longesaka Bibila mu Yezu.

4. Ngano nkumbu ya “Masiya” na ya “Kristo,” bwe zita zolo tâ?

⁴ Mvula zazingi ntete Yezu kabutuka, Yehova wakanisina ti mbo katambika Masiya, peleko Kristo, kabutuka ha mutoto. “Masiya” mu zu dia Hebre yena, mpe “Kristo” mu zu dia Greke yena. Nkumbu zango zizololo tâ “wa tumbu”; ni mu zolo tâ ti Nzambi wasola Yezu mu mu zangula. Yezu mbo kalungisa makani mamansoni ma Yehova.

5. Ngano milongoki mia Yezu lukwikulu lwa ba nawu ti Yezu ni Masiya?

⁵ Milongoki mia Yezu lukwikulu lwa ba nawu ti Yezu weri Masiya. (Za 1:41) Mu tifwani, ntumwa Piere watâ ti: “Nge ni Kristo.” (Matie 16:16) Mbo beto, bwe tulendi kwikila ti Yezu ni Masiya?

6. Bwe Yehova kabakisila bantu ba nsungu mu zaba Masiya?

⁶ Tuka ntama, ntete mbutukulu ya Yezu, Nzambi wahana bidimbu biabingi kwe mbikuri zandi ngatu bantu babîngi bamuzaba. Mu bakula wo, tabongeno tifwani: Tala ti bakutelele we wadinga muntu wulembolo zaba ha mbuka yi kangamanaka kaminio ha zandu, bamana kuhana bidimbu, mbo bikubakisa mu mu mona mpe mbo mu zaba. Yehova ni buna kasa, mu bungu ti wahana bidimbu kwe mbikuri zandi mu misamu mi yirika Masiya, na mu misamu mimuturila. Ndungananu za mbikululu mbo zibakisaka bantu ba nsungu mu bakula ti, Yezu ni Masiya.

7. Tangumuna mbikululu zole zisongelaka ti Yezu ni Masiya.

⁷ Tazonzela mbikululu zole zita zonzela Masiya.  1) Tuka mvula 700, Mika watibikurila ti Masiya ku Beteleyeme kabutukila. (Mika 5:2) Yezu wabutukila mpe ku Beteleyeme! (Matie 2:1, 3-9) 2) Daniele wabikula ti Masiya mbo kazabakana mu muvu wa 29. (Daniele 9:25) Mbikululu zo na zakaka, mbo zisongelaka ti Yezu ni Masiya.​—Tala note ya 13.

8, 9. Mu ntangu Yezu yi kabatusu, ngano ntia misamu miayôka? Mpe misamu mio, nti mita songela?

⁸ Yehova wazabikisa ti Yezu ni yandi weri Masiya. Wakanisina kwe Za tibatisi ti, mbo kamuhana tidimbu timubakisa mu zaba Masiya. Za wamona tidimbu tiango mu ntangu Yezu bu kabatusu. Mu muvu wa 29, Yezu wabatusu kwe Za mu nzari ya Zurde (Jourdain). Bibila mbo dizonzelaka misamu miayôka mu ntangu Yezu kabatusu. Bibila ditele ti: ‘Bu kamana batusu, Yezu wanaka mu mamba, mazulu mazibuka, mpe ni kamona mpeve ya Nzambi yeri mukokelaka mu tifwani tia bembe. Zu diatuka ku zulu diatâ ti: “Wu ni Mwana’ani wu ntomono zolo, ni yandi ntamburi.”’ (Matie 3:16, 17) Mu ntangu Za yi kamona tidimbu mpe yi kawa zu, wayizi bakula ti Yezu ni Masiya. (Za 1:32-34) Mu lumbu tina, mpeve ya Yehova bu yamukokela, Yezu wayizi bâ Masiya. Yezu ni yandi Yehova kasola mu bâ Ntwarisi mpe Mutinu.​—Izaya 55:4.

⁹ Mbikululu za mu Bibila, na mio mia tâ Yehova, na tidimbu ti kahana mu ntangu Yezu yi kabatusu, bisongele  ti, Yezu ni Masiya. Ngano Yezu, kwe katuka? Mpe, ntia mpila muntu weri? Tatala mio mi tâka Bibila.

10. Ngano Yezu kwe keri toko bâka, ntete kizi ha mutoto?

¹⁰ Bibila dilongese ti, ntete Yezu kizi ha mutoto, watoko bâ ku mazulu ntangu zazingi. Mika watâ ti,  Masiya watibela “tuka ntangu za ntama.” (Mika 5:2) Mpe mbala zazingi Yezu yandi beni wa keri tâ ti, ntete kabâ muntu, ku zulu keri bâka. (Tanga Za 3:13; Za 6:38, 62 na Za 17:4, 5.) Ntete Yezu kizi ha mutoto tindiku tiandi na Yehova ngolo tiabâ, mpe tiayôka bindiku biabiansoni.

11. Mu bungu dia nti Yehova katomono zolo Yezu?

¹¹ Yehova watomo zolo Yezu bungu ti ni yandi katoko sala, ntiangu bamutâka ‘wa ntete wayiluku mu bivangu biabiansoni.’ (Bisi-Kolose 1:15) Yehova mpe watomo zolo Yezu mu bungu ti, ni yandi Yehova kasala Yandi kaka. Ntiangu bamutâka ‘Mwana wa wumosi.’ * (Za 3:16) Yehova, Yezu kwa kasarila mu yirika bima biakaka. (Bisi-Kolose 1:16) Yezu mbo bamutâka mpe “Zu,” mu bungu ti Yehova ni yandi kasarila mu hana nsangu na misiku kwe mbazi za ku mazulu, na kwe bantu.​—Za 1:14.

12. Ngano bwe tuzabiri ti, Yezu na Nzambi ka wena muntu mosi ko?

¹² Bantu bakaka mbo bakwikilaka ti, Yezu na Nzambi muntu mosi kwa wena. Kâ Bibila ka dilongesaka bô ko. Bibila mbo dilongesaka ti Yezu bamusala, ni mu zolo tâ ti Yezu mbatukulu ye nandi. Kâ Nzambi ni Yandi wasala bima biabiansoni, kena na mbatukulu ko. (Mikunga 90:2) Yezu Mwana Nzambi, ka dinga ko, na kani lumbu, mu bonga tibuka tia Tata’andi. Bibila dilongese ti, Tata yôkele Mwana. (Tanga Za 14:28; 1 Bisi-Korente 11:3.) Yehova ni “Nzambi” ya yimosi we “Nkwa Ngolo Zazansoni.” (Mbatukulu 17:1) Nzambi wena muntu  wuyôkele mfunu mpe wuyôkele ngolo mu nza.​—Tala note ya 14.

13. Mu bungu dia nti Bibila ditâka Yezu “Tifwani tia Nzambi Yilembo monekaka”?

¹³ Ntete Yehova kasala mazulu na mutoto, Yehova na Yezu basala tintwari tuka mafunda mamingi ma mvula. Tuka ntangu yo yi basala tintwari, luzolo lwawu lwayizi tomo bâ ngolo! (Za 3:35; 14:31) Yezu watomo landa bifu bia Tata’andi, ntiangu Bibila dimutâka “Tifwani tia Nzambi Yilembo monekaka.”​—Bisi-Kolose 1:15.

14. Ngano Yezu bwe kayizi bela muntu?

¹⁴ Yezu wazolo mu koka ha mutoto, ngatu kizi kabâ muntu. Ngano bwe waketi yilamana? Yehova wasa timangu: watula luzingu lwa Mwana’andi mu moyo wa ndumba mosi (mwana mukento wulembolo zaba babakala), yi beri tâka nkumbu Mariya. Ni mu tâ ti tata dia Yezu ka weri â muntu ko. Mariya wabuta mwana wulembolo na masumu, mpe wamutâ nkumbu: Yezu.​—Like 1:30-35.

15. Ngano bwe lendi tomo zabila Yehova?

¹⁵ Buku dia Matie, dia Marke, dia Like mpe na dia Za, mena mabuku ma batâka nkumbu Evanzile (nsangu za mbote). Bu tanga mabuku mo, mbo kwizi zaba misamu miamingi mitariri luzingu lwa Yezu mpe na bifu biandi. Yezu watâ ti: “Wo kumweni, mweni mpe Tata.” (Za 14:9) Tala ti ni buna katâ, mu bungu ti Yezu wena ntiana Tata’andi. Mio mi tanga mu Yezu, mbo mikubakisa mu tomo zaba Yehova.

16. Ngano Yezu ntia musamu kalongesa? Ngano ndongosolo ya Yezu kwe yatuka?

 ¹⁶ Bantu babingi beri tâka Yezu nkumbu “Mulongi.” (Za 1:38; 13:13) Mu misamu Yezu mi kalongesa, wayôka mfunu ni wuzonzelaka “nsangu za mbote za timfumu.” Ngano timfumu tiango ni nti? Timfumu tiango ni guvernema ya Nzambi ye ku mazulu, yi kasarila mu twarisa mutoto. Guvernema yango mbo yinata mbote zazingi kwe bantu bô batumama kwe Nzambi. (Matie 4:23) Misamu miamiansoni mia longesa Yezu, kwe Yehova miatuka. Ntiangu Yezu katâ ti: ‘Ndongosolo’ani, ka yena ya meno ko, kâ ya Yandi wakuntambika.’ (Za 7:16) Yezu wazaba ti, Yehova wazolo ti bantu bawa nsangu za mbote: Timfumu tia Nzambi mbo tiyâla mutoto.

17. Ngano Yezu ntia kuma keri kwe longeseleke? Mu bungu dia nti Yezu kasa fuki mu longesa bantu?

¹⁷ Ngano Yezu ntia kuma keri kwe longesele bantu? Mu mbuka zazansoni zi keri bwabanaka na bantu: ku makanga, ku mahata, ku mimvuka na ku mbuka za nsambululu. Yezu keri â kela bantu ko biza kwe yandi, kâ yandi weri kwenda kwe bantu mu ba longesa, mpe fuki tiatingi tia ba nandi. (Marke 6:56; Like 19:5, 6) Yezu, ntangu zazingi mpe kayokesa mu salu tia samuna. Ngano mu bungu dia nti? Mu bungu ti Yezu wazaba lweri luzolo lwa Tata’andi, mpe tumama keri tumamaka kwe Tata’andi. (Za 8:28, 29) Yezu wasala salu tia samuna mu bungu ti tiari tieri nandi tia bantu. (Tanga Matie 9:35, 36.) Yezu wamona ti mfumu za mabundu ka zeri â longesaka matieleka matariri Nzambi na timfumu tiandi ko. Yezu wazolo ti bantu babîngi bawa nsangu za mbote.

18. Ngano ntia bifu bia Yezu tomo zoloko?

 ¹⁸ Yezu wazolo bantu, mpe bawu keri kipaka. Yezu nsayi yeri nandi mpe bantu ka beri â tina ko mu mu zonzesa. Bala mpe bazolo mu bâ nandi tintwari. (Marke 10:13-16) Yezu weri muntu wa buderede ntangu zazansoni. Yezu wabela bungungu na kondo kwa buderede. (Matie 21:12, 13) Mu mbandu ya Yezu, bakento ka beri â bazitisaka ko mpe misamu miamingi beri bayiminaka. Kâ Yezu, ntangu zazansoni wasongela buzitu bwandi kwe bakento. (Za 4:9, 27) Yezu mpe weri muntu wa kuluka. Mu tifwani, lumbu timosi mu nkokela, Yezu wasukula malu ma ntumwa zandi. Kâ, tieri salu tia bisari.​—Za 13:2-5, 12-17.

19. Ngano ntia tifwani tita songela ti Yezu wazolo mu bakisa bantu?

¹⁹ Yezu nsatu za bantu za kazaba, mpe wazolo mu ba bakisa. Yezu wa kasongela mu ntangu yi keri sarilaka ngolo za Nzambi, mu wasisa bantu. (Matie 14:14) Mu tifwani, lumbu timosi, muntu mosi waba na bwazi watâ kwe Yezu ti: “Tala ti zololo, lendi kungwasisa.” Yezu bu kamona mpasi zandi wamufwila tiari mpe wazolo kamubakisa. Yezu wamusimba mpe wamutela ti: “Nzololo, wasa.” Mpe muntu waba na bwazi wawasa! (Marke 1:40-42) Ngano lendi banza muntu wo, bwe kamona ku mutima?

20, 21. Mu bungu dia nti tulendi tela ti Yezu wena tifwani tiyokele mu diambu ditariri tumama?

²⁰ Yezu wena tifwani tiyokele mu diambu ditariri tumama kwe Nzambi. Yezu bu keri mu ntangu za mpasi, mpe mbeni zandi bu zeri mu mwisaka mpasi, Yezu  wabâ wa kwikama kwe Tata’andi. Mu tifwani, Satana bu kamutonta, Yezu ka sumuka ko. (Matie 4:1-11) Bantu bakaka ba mu kanda diandi, ka bayizi â kwikila ko ti yandi ni Masiya. Batâ ti Yezu lawukiri. Mu ntangu mbeni zandi zeri mu mwisaka mpasi Yezu wabâ wa kwikama kwe Nzambi mpe kadinga na kani fioti ko mu karisa mbi mu mbi.​—1 Piere 2:21-23.

²¹ Ntete kafwa, Yezu wamona mpasi zazingi. Kâ wabâ wa kwikama kwe Yehova. (Tanga Bisi-Filipe 2:8.) Banza’eti mpasi zo zi kakorela ntete kafwa. Yezu bamukanga. Bantu bamukwikisila ti Nzambi kafinga. Mfundisi za mbi zamuzengela lufwa. Bantu babîngi bamusehesela. Mbulumbulu zamutwa mpe zamukoma ha muti (poto). Ntete tiwumunu tiandi tiazengoka, Yezu wayawula  ti: “Wulungane!” (Za 19:30) Ha manima ma bilumbu bitatu, Yehova wayizi vumbula Yezu mpe wamuhana nitu ya timpeve yo ye na bambazi. (1 Piere 3:18) Tumingu twatwingi twayôka, Yezu wayizi kâla ku mazulu mpe “Wazakala ha lweka lwa lubakala lwa Nzambi.” Yezu wayizi toko kela ntete Nzambi kamuhana timfumu, ngatu kabâ Mutinu.​—Bahebre 10:12, 13.

22. Ngano kwikama kwa Yezu ntia bweso tubakilaka ko?

²² Yezu wabâ wa kwikama kwe Tata’andi ntiangu beto mpe twe na bweso mu zinga ntangu zazansoni ku Paradi ha mutoto. Yehova ni bô kazololo. Mu timoko tita landa, mbo tulongoka mu bungu dia nti lufwa lwa Yezu lutubakisila mu zinga ntangu zazansoni ha mutoto.