Башталыш 41:1—57
41 Арадан эки жыл өткөндөн кийин, фараон түш көрдү.+ Түшүндө Нил дарыясынын жээгинде туруптур.
2 Бир убакта дарыядан көрүнүшү жакшы семиз жети уй чыгып, жээкте оттой баштады.+
3 Андан кийин дарыядан түрү бир укмуш, кыржыйган жети арык уй чыгып, жээкте жүргөн тиги семиз уйларга кошулду.
4 Анан түрү бир укмуш, кыржыйган уйлар көрүнүшү жакшы семиз уйларды жеп коюшту. Ошондо фараон ойгонуп кетти.
5 Фараон кайра уктап, дагы бир түш көрдү. Түшүндө буудайдын бир сабагынан бадырайган, дандуу жети машак өсүп чыкты.+
6 Андан кийин чүрүшкөн, чыгыштан соккон ысык шамал күйгүзүп кеткен башка жети машак өсүп чыкты.
7 Анан чүрүшкөн машактар бадырайган, дандуу жети машакты жутуп койду. Ошондо фараон ойгонуп кетип, түш көргөнүн түшүндү.
8 Эртең менен тынчы кеткен фараон Мисирдеги сыйкырчылык кылган дин кызматчылар менен акылмандардын баарын чакыртып, түштөрүн айтып берди. Бирок эч кимиси жоруй алган жок.
9 Ошондо шарап сунуучулардын башчысы фараонго мындай деди: «Улуу урматтуу падышам, бүгүн күнөөмдү* мойнума алам.
10 Сиз кызматчыларыңызга каарданып, мени менен наабайчылардын башчысын сакчыларыңыздын башчысынын үйүндөгү түрмөгө каматып койбодуңуз беле.+
11 Бир жолу түндө экөөбүз тең түш көргөнбүз. Ар бирибиздин түшүбүздүн өзүнчө мааниси бар эле.+
12 Түрмөдө сакчыларыңыздын башчысына кызмат кылган бир еврей жигит да бар болчу.+ Биз ага түшүбүздү айтып бергенде,+ экөөбүзгө тең түшүбүздү жоруп берген.
13 Анан баары ал жоругандай болуп чыккан: мени кайра мурунку ордума коюшкан, тигини болсо асып салышкан».+
14 Ошондо фараон Жусупту тезинен түрмөдөн+ алып келгиле деп буйрук кылды.+ Жусуп сакал-мурутун алып*, кийимин которуп, фараонго келди.
15 Фараон ага: «Мен түш көрдүм, бирок аны эч ким жоруп бере албай жатат. Сени болсо түш жоруй алат деп уктум»,— деди.+
16 Жусуп: «Түшүңүздү сизге жакшылыкка жоруп бере турган мен эмес, Кудай»,— деди.+
17 Фараон Жусупка түшүн минтип айтып бере баштады: «Түшүмдө Нил дарыясынын жээгинде туруптурмун.
18 Бир убакта дарыядан семиз, көрүнүшү жакшы жети уй чыгып, жээкте оттой баштады.+
19 Андан кийин дарыядан араң жан, түрү бир укмуш, кыржыйган башка жети уй чыкты. Андай түрү суук уйларды Мисир жеринен эч качан көргөн эмесмин.
20 Анан ошол арык, түрү суук уйлар тиги семиз уйларды жеп коюшту.
21 Бирок алардын семиз уйларды жегени билинген жок, анткени алар баштагыдай эле арык, түрү суук бойдон калды. Ошол жеринен ойгонуп кеттим.
22 Анан дагы бир түш көрдүм. Түшүмдө буудайдын бир сабагынан бадырайган, дандуу жети машак өсүп чыкты.+
23 Андан кийин куураган, чүрүшкөн, чыгыштан соккон ысык шамал күйгүзүп кеткен башка жети машак өсүп чыкты.
24 Ошол чүрүшкөн машактар бадырайган, дандуу жети машакты жутуп койду. Түшүмдү сыйкырчылык кылган дин кызматчыларга+ айтып бердим, бирок эч кимиси чечмелей алган жок».+
25 Ошондо Жусуп фараонго мындай деди: «Бул эки түштүн мааниси бир. Чыныгы Кудай эмне кыларын сизге ачып берген турбайбы.+
26 Жети семиз уй жети жылды билдирет. Бадырайган жети машак да жети жылды билдирет. Эки түштүн мааниси бир.
27 Семиз уйлардын артынан чыккан арык, түрү суук уйлар жети жылды билдирет. Чыгыштан соккон ысык шамал күйгүзүп кеткен чүрүшкөн жети машак дагы жети жылды билдирет. Булар — ачарчылык боло турган жети жыл.
28 Жаңы эле айтканымдай, чыныгы Кудай эмне кыларын сизге ачып бериптир.
29 Мисир жеринде мол түшүмдүү жети жыл болот.
30 Бирок андан кийин жети жыл ачарчылык болот. Ошондо Мисир жеринде молчулук болгону унутулуп, ачарчылыктан жер такыр болот.+
31 Ачарчылык аябай катуу болгондуктан, эл бир кезде молчулук болгонун унутат.
32 Ал эми түштү эки жолу көргөнүңүз чыныгы Кудайдын ушунун баарын бек чечкенин, аны жакын арада ишке ашырарын билдирет.
33 Ошондуктан акыл-эстүү киши таап, аны Мисир жерине көзөмөл кылганга дайындаңыз.
34 Мисир жеринде мол түшүм болчу жети жылдын ичинде түшүмдүн бештен бир бөлүгүн чогултуп турганга да көзөмөлчүлөрдү коюңуз.+
35 Алар молчулук боло турган жылдары ошол азыктын баарын чогултуп коюшсун. Эгинди жыйнап, шаарларга чогултуп, сактап коюшсун.+ Ал сизге таандык болот.
36 Ошондо Мисир жеринде ачарчылык боло турган жети жылга жетерлик азык болот да, эл менен мал аман калат».+
37 Жусуптун айткандары фараон менен анын бардык кызматчыларына жагып калды.
38 Ал кызматчыларына: «Бул кишиде Кудайдын ыйык руху* бар. Мындан башка дагы кимди таба алмак элек?» — деди.
39 Анан Жусупка: «Эгер Кудай ушунун баарын сага ачып берген болсо, анда сендей акыл-эстүү башка эч ким жок.
40 Менин үйүмө сен көзөмөл кыласың, бүт элим айтканыңды эки кылбай аткарат.+ Падыша катары мен гана сенден жогору турам»,— деди.
41 Анан: «Сени бүт Мисир жерине көзөмөл кылганга дайындайм»,+— деп кошумчалады.
42 Андан кийин колундагы мөөр баса турган шакегин чечип, Жусуптун колуна салды да, жогорку сапаттагы зыгырдан кийим кийгизип, мойнуна алтын чынжыр такты.
43 Андан тышкары, аны падышанын экинчи арабасына отургузуп, алдында бараткандардын: «Таазим кылгыла!*» — деп жар салышына буйрук берди. Ошентип, фараон Жусупту бүткүл Мисир жерине көзөмөл кылганга дайындады.
44 Андан кийин фараон Жусупка: «Мен фараон болсом да, бүт Мисир жеринде сенин уруксатыңсыз эч ким эч нерсе кылбайт»,— деди.+
45 Анан фараон Жусупка Запенат-Панеах деген ат койду. Ал ага Он* деген шаардын дин кызматчысы Потипердин кызы Асинатты+ алып берди. Жусуп Мисирдеги бардык иштерге көзөмөл кыла баштады*.+
46 Мисир падышасынын, фараондун, алдына барганда* ал 30 жашта эле.+
Анын жанынан кеткенден кийин Жусуп бүт Мисир жерин кыдырып чыкты.
47 Молчулук болгон жети жылдын ичинде жер көп түшүм берип жатты.
48 Жети жыл бою Жусуп Мисир жериндеги түшүмдү жыйнап, шаарларга чогулта берди. Ар бир шаарга тегерегиндеги талаанын түшүмүн жыйнады.
49 Ал көп эгин камдап койду. Эгин деңиз жээгиндеги кумдай көп болгондуктан, аны эсептебей да калышты, себеби эсеп жетпей калды.
50 Ачарчылык башталганга чейин, Он деген шаардын дин кызматчысы Потипердин кызы Асинат Жусупка эки уул төрөп берди.+
51 «Кудай бардык азабымды, атамдын үйүн унуттурду» — деп, Жусуп тун уулунун атын Менаше*+ койду.
52 Экинчисиникин болсо: «Кудай мени азап тарткан жеримде тукумдуу кылды*»+ — деп, Эпрайым*+ койду.
53 Ошентип, Мисир жериндеги мол түшүмдүү жети жыл соңуна чыгып,+
54 Жусуп айткандай, жети жылга созулган ачарчылык башталды.+ Бүт жерде ачарчылык болду, Мисир жери болсо нандан өксүгөн жок.+
55 Бара-бара ачарчылык бүтүндөй Мисир жерине да кулач жайды. Мисирликтер фараонго нан сурап жалына башташты.+ Фараон болсо аларга: «Жусупка баргыла, ал эмне десе, ошону кылгыла»,— деди.+
56 Ошентип, бүт жер жүзү ачарчылыктын азабын тартып жатты.+ Ошондо Жусуп мисирликтерге кампаларга жыйналган эгинден сата баштады,+ анткени Мисир жеринде ачарчылык аябай катуу болду.
57 Андан тышкары, бүт жер жүзүндө ачарчылык күчөгөндөн күчөп, Жусуптан эгин сатып алыш үчүн Мисирге башка жерлерден да келип жатышты.+
Шилтемелер
^ Сөзмө-сөз: «күнөөлөрүмдү».
^ Бул жерде колдонулган еврей сөзү Жусуптун сакал-мурутун да, чачын да алдырганын билдириши мүмкүн.
^ Б. а. Кудайдын ыйык күчү.
^ Сөзмө-сөз: «Аврек!» Сыягы, бул буйрук эл таазим кылып, урмат-сый көрсөтүшү керектигин билдирген.
^ Б. а. Гелиополис шаары.
^ Же: «Мисирди кыдыра баштады».
^ Же: «фараонго кызмат кыла баштаганда».
^ Мааниси: «унуттурган».
^ Мааниси: «эки эсе жемиштүү».
^ Же: «ийгиликтүү кылды».
