Башталыш 24:1—67

24  Ошентип, Ыбрайымдын жашы өтүп, карып калды. Жахаба ага бардык жактан батасын берди+.  Бир күнү Ыбрайым бардыгына көзөмөл кылган кулуна+, үйүндөгүлөрүнүн эң улуусуна: «Колуңду санымдын астына коюп+,  асман-жердин Кудайы Жахабаны оозанып ант бер+: уулума мен жашап жаткан Канаан жеринин кыздарынан аял алып бербейм+ деп,  менин жериме, туугандарыма+ барып, уулум Ыскакка ошол жактан аял алып келем деп ант бер»,— деди.  Кулу болсо: «Эгер ал мени менен бул жакка келгиси келбесечи? Анда уулуңду сенин жериңе+ жиберишим керекпи?» — деп сурады.  Ыбрайым мындай деди: «Уулумду ал жакка жибергенден сак бол+.  Мени атамдын үйүнөн, туугандарымдын жеринен+ алып чыккан, мени менен сүйлөшүп: „Бул жерди сенин тукумуңа+ берем“+,— деп убада кылган+ асман Кудайы Жахаба сенин алдыңда жүрүшү үчүн периштесин жиберет+, сен ошол жактан+ уулума аял алып келесиң.  Эгер ал кыз сени менен келгиси келбесе, анда мага берген антыңдан бошотуласың+. Бирок уулумду ал жакка жибербе».  Ошондо кулу колун Ыбрайымдын санынын алдына коюп, ант берди+. 10  Анан ал мырзасынын төөлөрүнөн он төө жана ал берген ар кандай белектерди алып+, жолго чыкты. Ал Месопотамияга, Нахордун шаарына жөнөдү. 11  Акыры, ал кечинде, адатта аялдар суу алганы чыга турган маалда+, шаардын сыртындагы кудуктун жанына жетип, төөлөрүн чөк түшүрдү+. 12  Анан: «Ыбрайым мырзамдын Кудайы Жахаба+, бүгүн өтүнүчүмдү орундатып+, мырзам Ыбрайымга мээримдүүлүк көрсөтө көр+. 13  Мына, мен кудуктун жанында турам, бул шаардын кыздары суу алганы чыгып келатышат+. 14  Мен кайсы кызга: „Кумураңды ылдый кылчы, суу ичип алайын“,— десем, ал: „Ичиңиз, төөлөрүңүздү да сугарып берем“,— десе, ошол кыз сен кулуң Ыскакка тандаган кыз болот+. Мырзама мээримдүүлүк* көрсөткөнүңдү ушундан билем»+,— деди. 15  Ал сөзүн бүтө электе+ эле шаардан ийнине кумура көтөрүп келаткан+ Ребеканы көрдү. Ал Ыбрайымдын бир тууганы Нахорго+ Милка+ төрөп берген Бетуелдин кызы эле+. 16  Кыз абдан сулуу+, эркек көрө элек кыз болчу+. Ал кудукка түшүп келип, кумурасын толтуруп, өйдө көздөй жөнөгөндө, 17  кул жанына чуркап барып: «Кумураңдагы суудан бир аз ичейинчи»+,— деди. 18  Кыз: «Ичиңиз, мырзам»,— деди да, дароо кумурасын ийнинен түшүрө салып, ага суу берди+. 19  Анан: «Төөлөрүңүзгө да, суусуну кангыча, суу сузуп келип берейин»,— деди да+, 20  кумурасындагы сууну аштоого куя салып, кудуктан кайра-кайра чуркап суу ташып+, төөлөрүнүн баарын сугарды. 21  Тиги киши жолуна Жахаба батасын берген-бербегенин билгиси келип, кыздан көзүн албай, таң кала унчукпай карап турду+. 22  Төөлөр суу ичип бүткөндөн кийин, ал мурунга тага турган салмагы жарым шекел* болгон алтын шакек+ менен салмагы он шекел болгон эки алтын билерик+ алып чыгып: 23  «Кимдин кызы болосуң? Атаңдын үйүндө түнөгөнгө орун барбы?»+ — деп сурады. 24  Кыз ага: «Нахор+ менен Милканын уулу Бетуелдин кызымын»+,— деп жооп берди. 25  Анан: «Бизде саман бар, жем-чөп да көп. Түнөгөнгө да орун бар»+,— деди. 26  Ошондо тиги киши жүзтөмөндөп жыгылды да, Жахабага таазим кылып+: 27  «Ыбрайым мырзамдын Кудайы Жахабага, мырзама мээримдүүлүк менен ишенимдүүлүк көрсөткөн Кудайга, даңк!+ Жахаба мага жол көрсөтүп, мени мырзамдын туугандарынын үйүнө алып келди»+,— деди. 28  Кыз энеси менен үйүндөгүлөрүнө баарын айтып бериш үчүн чуркап жөнөдү. 29  Ребеканын Лабан деген бир тууганы бар эле+. Ал шаардын сыртындагы кудуктун жанында турган кишини көздөй чуркап жөнөдү. 30  Ребеканын мурдундагы шакеги менен колундагы билериктерин+ көрүп жана анын: «Ал киши мага ушинтип айтты»,— дегенин угуп, тиги кишиге жолукканы барса, ал дагы эле төөлөрү менен кудуктун жанында туруптур. 31  Лабан ага: «Жахаба батасын берген киши+, эмнеге бул жерде турасыз? Жүрүңүз, мен сизге үй, төөлөрүңүзгө жай даярдап койдум»,— деди. 32  Тиги киши анын үйүнө барды. Лабан төөлөрдү жайдактап, аларга саман, жем-чөп салып, тиги кишиге жана аны менен келгендерге буттарын жууганга суу берди+. 33  Анан алдына тамак-аш коюшту, бирок ал: «Айтчу сөзүмдү айтмайынча тамак жебейм»,— деди. Лабан: «Айтыңыз»,— деди+. 34  Ошондо ал мындай деп сөз баштады: «Мен Ыбрайымдын кулумун+. 35  Жахаба мырзама мол батасын берди: ал ага көп кой, бодо мал, күмүш, алтын, кулдарды, күңдөрдү, төөлөр менен эшектерди берип+, аны абдан байытты. 36  Аялы Саара карыганында мырзама уул төрөп берди+. Мырзам ага колундагысынын баарын берет+. 37  Мырзам менден ант алган. Ал: „Уулума мен жашап жаткан Канаан жеринин кыздарынан аял алып бербе+. 38  Атамдын үйүнө, туугандарыма барып+, уулума аял алып кел“+,— деп менден ант алган. 39  Мен ага: „Эгер ал мени менен келбесечи?“+ — десем, 40  ал: „Мен кызмат кылган* Жахаба+ сени менен бирге өзүнүн периштесин жиберип+, жолуңа батасын берет+, сен уулума аялды туугандарымдан, атамдын үйүнөн алып бересиң+. 41  Бирок туугандарыма барганыңда, алар сага кызды бербей коюшса, анда берген антыңдан бошотуласың“+,— деди. 42  Мен бүгүн кудуктун жанына келгенде: „Ыбрайым мырзамдын Кудайы Жахаба, эгер сен чын эле жолума батаңды берип жатсаң, анда мен айткандай болсунчу+: 43  мына, мен кудуктун жанында турам. Суу алганы келген кызга+: “Кумураңдан бир аз суу ичирчи”,— дегенимде, 44  ал: “Ичиңиз, төөлөрүңүзгө да суу алып келип берем”,— десе, ошол кыз Жахаба менин мырзамдын уулуна тандаган кыз болот“+,— дедим. 45  Ичимден+ тиленип бүтө электе+ эле шаардан ийнине кумура көтөргөн Ребеканын чыгып келатканын көрдүм. Ал кудукка түшүп келип, суу ала баштады+. Ошондо мен ага: „Ичкенге суу берчи“,— дедим+. 46  Ал дароо кумурасын ийнинен түшүрө салып: „Ичиңиз+, төөлөрүңүздү да сугарып берейин“,— деди. Мен суу ичкенден кийин, ал төөлөрдү да сугарды. 47  Анан андан: „Кимдин кызысың?“ — деп сурадым+. Ал: „Нахор менен Милканын уулу Бетуелдин кызымын“,— деп жооп берди. Ошондо анын мурдуна шакек, колдоруна билериктерди тактым+. 48  Анан жүзтөмөндөп жыгылып, Жахабага таазим кылып, мырзамдын уулуна бир тууганынын кызын алып беришим үчүн мени туура жол менен алып келген Жахабаны+, Ыбрайым мырзамдын Кудайын, даңктадым+. 49  Эми мырзама мээримдүүлүк менен ишенимдүүлүк көрсөткүңөр келсе+, айткыла, көрсөткүңөр келбесе, анда да айткыла, мен оңго же солго кетейин»+. 50  Ошондо Лабан менен Бетуел: «Бул иш Жахабадан болгондуктан+, биз „ооба“ же „жок“ деп айта албайбыз+. 51  Мына, Ребека алдыңда турат. Аны алып, жолго чык. Жахаба айткандай, ал мырзаңдын уулунун аялы болсун»+,— дешти. 52  Бул сөздөрдү укканда Ыбрайымдын кулу Жахабанын алдында жүзтөмөндөп жыгылды+. 53  Анан алтын-күмүш буюмдарды, кийимдерди алып чыгып, Ребекага тартуу кылды. Бир тууганы менен энесине да баалуу белектерди берди+. 54  Ал ошондон кийин гана жеп-ичти, жанындагы кишилери да аны менен кошо тамактанышты. Алар ошол жерге түнөп, эртең менен турушту. Анан Ыбрайымдын кулу: «Эми мени мырзама коё бергиле»,— деди+. 55  Кыздын бир тууганы менен энеси: «Кызыбыз биз менен, жок дегенде, он күндөй болсун, андан кийин барсын»,— дешти. 56  Бирок ал: «Мени кармабагыла, анткени Жахаба жолума батасын берди+. Мырзама барайын, мени коё бергиле»,— деди+. 57  Алар: «Кызды чакырып, өзүнөн сурайлы»+,— дешти. 58  Анан Ребеканы чакырып: «Бул киши менен барасыңбы?» — деп сурашты. Ал: «Барам»+,— деди. 59  Ошондо алар бир тууганы Ребеканы, анын эмчек энесин+, Ыбрайымдын кулун жана анын жанындагы кишилерди коё беришти+. 60  Алар Ребекага: «Бир тууганыбыз, укум-тукумуң он миңден миңдеп саналсын, аларды жек көргөндөрдүн дарбазаларын* ээлеп алышсын»+,— деп батасын беришти. 61  Анан Ребека менен анын кызматчы кыздары+ ордуларынан туруп, төөлөргө миништи да+, тиги кишинин артынан жөнөштү. Ошентип, Ыбрайымдын кулу Ребеканы алып, жолго чыкты. 62  Ыскак болсо Беир-Лакай-Рои+ жактан келди, анткени ал Негеп+ жеринде жашачу. 63  Кечке жуук ал ой жүгүртүп келгени+ талаага чыкты. Бир убакта караса — төөлөр келе жатыптыр. 64  Ребека Ыскакты көрүп, төөдөн түштү. 65  Ал Ыбрайымдын кулунан: «Бизди көздөй талаа менен келаткан киши ким?» — деп сурады. Тиги: «Ал — менин мырзам»,— деди. Ошондо Ребека жоолук алып, башына жаап алды+. 66  Кул Ыскакка эмне кылганынын баарын айтып берди. 67  Ыскак кызды энеси Сааранын чатырына+ киргизди. Ал Ребеканы алды, ал анын аялы болуп калды+. Ыскак аны сүйүп калды+. Ошентип, ал энесинин күйүтүнөн сооронду+.

Шилтемелер

Же: «туруктуу сүйүү».
1 шекел = 11,4 г. Кара: 13-тирк.
Сөзмө-сөз: «алдында жүргөн».
Б. а. шаарларынын дарбазаларын.