Башталыш 24:1—67
24 Ошентип, Ыбрайымдын жашы өтүп, карып калды. Жахаба ага бардык жактан батасын берди+.
2 Бир күнү Ыбрайым бардыгына көзөмөл кылган кулуна+, үйүндөгүлөрүнүн эң улуусуна: «Колуңду санымдын астына коюп+,
3 асман-жердин Кудайы Жахабаны оозанып ант бер+: уулума мен жашап жаткан Канаан жеринин кыздарынан аял алып бербейм+ деп,
4 менин жериме, туугандарыма+ барып, уулум Ыскакка ошол жактан аял алып келем деп ант бер»,— деди.
5 Кулу болсо: «Эгер ал мени менен бул жакка келгиси келбесечи? Анда уулуңду сенин жериңе+ жиберишим керекпи?» — деп сурады.
6 Ыбрайым мындай деди: «Уулумду ал жакка жибергенден сак бол+.
7 Мени атамдын үйүнөн, туугандарымдын жеринен+ алып чыккан, мени менен сүйлөшүп: „Бул жерди сенин тукумуңа+ берем“+,— деп убада кылган+ асман Кудайы Жахаба сенин алдыңда жүрүшү үчүн периштесин жиберет+, сен ошол жактан+ уулума аял алып келесиң.
8 Эгер ал кыз сени менен келгиси келбесе, анда мага берген антыңдан бошотуласың+. Бирок уулумду ал жакка жибербе».
9 Ошондо кулу колун Ыбрайымдын санынын алдына коюп, ант берди+.
10 Анан ал мырзасынын төөлөрүнөн он төө жана ал берген ар кандай белектерди алып+, жолго чыкты. Ал Месопотамияга, Нахордун шаарына жөнөдү.
11 Акыры, ал кечинде, адатта аялдар суу алганы чыга турган маалда+, шаардын сыртындагы кудуктун жанына жетип, төөлөрүн чөк түшүрдү+.
12 Анан: «Ыбрайым мырзамдын Кудайы Жахаба+, бүгүн өтүнүчүмдү орундатып+, мырзам Ыбрайымга мээримдүүлүк көрсөтө көр+.
13 Мына, мен кудуктун жанында турам, бул шаардын кыздары суу алганы чыгып келатышат+.
14 Мен кайсы кызга: „Кумураңды ылдый кылчы, суу ичип алайын“,— десем, ал: „Ичиңиз, төөлөрүңүздү да сугарып берем“,— десе, ошол кыз сен кулуң Ыскакка тандаган кыз болот+. Мырзама мээримдүүлүк* көрсөткөнүңдү ушундан билем»+,— деди.
15 Ал сөзүн бүтө электе+ эле шаардан ийнине кумура көтөрүп келаткан+ Ребеканы көрдү. Ал Ыбрайымдын бир тууганы Нахорго+ Милка+ төрөп берген Бетуелдин кызы эле+.
16 Кыз абдан сулуу+, эркек көрө элек кыз болчу+. Ал кудукка түшүп келип, кумурасын толтуруп, өйдө көздөй жөнөгөндө,
17 кул жанына чуркап барып: «Кумураңдагы суудан бир аз ичейинчи»+,— деди.
18 Кыз: «Ичиңиз, мырзам»,— деди да, дароо кумурасын ийнинен түшүрө салып, ага суу берди+.
19 Анан: «Төөлөрүңүзгө да, суусуну кангыча, суу сузуп келип берейин»,— деди да+,
20 кумурасындагы сууну аштоого куя салып, кудуктан кайра-кайра чуркап суу ташып+, төөлөрүнүн баарын сугарды.
21 Тиги киши жолуна Жахаба батасын берген-бербегенин билгиси келип, кыздан көзүн албай, таң кала унчукпай карап турду+.
22 Төөлөр суу ичип бүткөндөн кийин, ал мурунга тага турган салмагы жарым шекел* болгон алтын шакек+ менен салмагы он шекел болгон эки алтын билерик+ алып чыгып:
23 «Кимдин кызы болосуң? Атаңдын үйүндө түнөгөнгө орун барбы?»+ — деп сурады.
24 Кыз ага: «Нахор+ менен Милканын уулу Бетуелдин кызымын»+,— деп жооп берди.
25 Анан: «Бизде саман бар, жем-чөп да көп. Түнөгөнгө да орун бар»+,— деди.
26 Ошондо тиги киши жүзтөмөндөп жыгылды да, Жахабага таазим кылып+:
27 «Ыбрайым мырзамдын Кудайы Жахабага, мырзама мээримдүүлүк менен ишенимдүүлүк көрсөткөн Кудайга, даңк!+ Жахаба мага жол көрсөтүп, мени мырзамдын туугандарынын үйүнө алып келди»+,— деди.
28 Кыз энеси менен үйүндөгүлөрүнө баарын айтып бериш үчүн чуркап жөнөдү.
29 Ребеканын Лабан деген бир тууганы бар эле+. Ал шаардын сыртындагы кудуктун жанында турган кишини көздөй чуркап жөнөдү.
30 Ребеканын мурдундагы шакеги менен колундагы билериктерин+ көрүп жана анын: «Ал киши мага ушинтип айтты»,— дегенин угуп, тиги кишиге жолукканы барса, ал дагы эле төөлөрү менен кудуктун жанында туруптур.
31 Лабан ага: «Жахаба батасын берген киши+, эмнеге бул жерде турасыз? Жүрүңүз, мен сизге үй, төөлөрүңүзгө жай даярдап койдум»,— деди.
32 Тиги киши анын үйүнө барды. Лабан төөлөрдү жайдактап, аларга саман, жем-чөп салып, тиги кишиге жана аны менен келгендерге буттарын жууганга суу берди+.
33 Анан алдына тамак-аш коюшту, бирок ал: «Айтчу сөзүмдү айтмайынча тамак жебейм»,— деди. Лабан: «Айтыңыз»,— деди+.
34 Ошондо ал мындай деп сөз баштады: «Мен Ыбрайымдын кулумун+.
35 Жахаба мырзама мол батасын берди: ал ага көп кой, бодо мал, күмүш, алтын, кулдарды, күңдөрдү, төөлөр менен эшектерди берип+, аны абдан байытты.
36 Аялы Саара карыганында мырзама уул төрөп берди+. Мырзам ага колундагысынын баарын берет+.
37 Мырзам менден ант алган. Ал: „Уулума мен жашап жаткан Канаан жеринин кыздарынан аял алып бербе+.
38 Атамдын үйүнө, туугандарыма барып+, уулума аял алып кел“+,— деп менден ант алган.
39 Мен ага: „Эгер ал мени менен келбесечи?“+ — десем,
40 ал: „Мен кызмат кылган* Жахаба+ сени менен бирге өзүнүн периштесин жиберип+, жолуңа батасын берет+, сен уулума аялды туугандарымдан, атамдын үйүнөн алып бересиң+.
41 Бирок туугандарыма барганыңда, алар сага кызды бербей коюшса, анда берген антыңдан бошотуласың“+,— деди.
42 Мен бүгүн кудуктун жанына келгенде: „Ыбрайым мырзамдын Кудайы Жахаба, эгер сен чын эле жолума батаңды берип жатсаң, анда мен айткандай болсунчу+:
43 мына, мен кудуктун жанында турам. Суу алганы келген кызга+: “Кумураңдан бир аз суу ичирчи”,— дегенимде,
44 ал: “Ичиңиз, төөлөрүңүзгө да суу алып келип берем”,— десе, ошол кыз Жахаба менин мырзамдын уулуна тандаган кыз болот“+,— дедим.
45 Ичимден+ тиленип бүтө электе+ эле шаардан ийнине кумура көтөргөн Ребеканын чыгып келатканын көрдүм. Ал кудукка түшүп келип, суу ала баштады+. Ошондо мен ага: „Ичкенге суу берчи“,— дедим+.
46 Ал дароо кумурасын ийнинен түшүрө салып: „Ичиңиз+, төөлөрүңүздү да сугарып берейин“,— деди. Мен суу ичкенден кийин, ал төөлөрдү да сугарды.
47 Анан андан: „Кимдин кызысың?“ — деп сурадым+. Ал: „Нахор менен Милканын уулу Бетуелдин кызымын“,— деп жооп берди. Ошондо анын мурдуна шакек, колдоруна билериктерди тактым+.
48 Анан жүзтөмөндөп жыгылып, Жахабага таазим кылып, мырзамдын уулуна бир тууганынын кызын алып беришим үчүн мени туура жол менен алып келген Жахабаны+, Ыбрайым мырзамдын Кудайын, даңктадым+.
49 Эми мырзама мээримдүүлүк менен ишенимдүүлүк көрсөткүңөр келсе+, айткыла, көрсөткүңөр келбесе, анда да айткыла, мен оңго же солго кетейин»+.
50 Ошондо Лабан менен Бетуел: «Бул иш Жахабадан болгондуктан+, биз „ооба“ же „жок“ деп айта албайбыз+.
51 Мына, Ребека алдыңда турат. Аны алып, жолго чык. Жахаба айткандай, ал мырзаңдын уулунун аялы болсун»+,— дешти.
52 Бул сөздөрдү укканда Ыбрайымдын кулу Жахабанын алдында жүзтөмөндөп жыгылды+.
53 Анан алтын-күмүш буюмдарды, кийимдерди алып чыгып, Ребекага тартуу кылды. Бир тууганы менен энесине да баалуу белектерди берди+.
54 Ал ошондон кийин гана жеп-ичти, жанындагы кишилери да аны менен кошо тамактанышты. Алар ошол жерге түнөп, эртең менен турушту.
Анан Ыбрайымдын кулу: «Эми мени мырзама коё бергиле»,— деди+.
55 Кыздын бир тууганы менен энеси: «Кызыбыз биз менен, жок дегенде, он күндөй болсун, андан кийин барсын»,— дешти.
56 Бирок ал: «Мени кармабагыла, анткени Жахаба жолума батасын берди+. Мырзама барайын, мени коё бергиле»,— деди+.
57 Алар: «Кызды чакырып, өзүнөн сурайлы»+,— дешти.
58 Анан Ребеканы чакырып: «Бул киши менен барасыңбы?» — деп сурашты. Ал: «Барам»+,— деди.
59 Ошондо алар бир тууганы Ребеканы, анын эмчек энесин+, Ыбрайымдын кулун жана анын жанындагы кишилерди коё беришти+.
60 Алар Ребекага: «Бир тууганыбыз, укум-тукумуң он миңден миңдеп саналсын, аларды жек көргөндөрдүн дарбазаларын* ээлеп алышсын»+,— деп батасын беришти.
61 Анан Ребека менен анын кызматчы кыздары+ ордуларынан туруп, төөлөргө миништи да+, тиги кишинин артынан жөнөштү. Ошентип, Ыбрайымдын кулу Ребеканы алып, жолго чыкты.
62 Ыскак болсо Беир-Лакай-Рои+ жактан келди, анткени ал Негеп+ жеринде жашачу.
63 Кечке жуук ал ой жүгүртүп келгени+ талаага чыкты. Бир убакта караса — төөлөр келе жатыптыр.
64 Ребека Ыскакты көрүп, төөдөн түштү.
65 Ал Ыбрайымдын кулунан: «Бизди көздөй талаа менен келаткан киши ким?» — деп сурады. Тиги: «Ал — менин мырзам»,— деди. Ошондо Ребека жоолук алып, башына жаап алды+.
66 Кул Ыскакка эмне кылганынын баарын айтып берди.
67 Ыскак кызды энеси Сааранын чатырына+ киргизди. Ал Ребеканы алды, ал анын аялы болуп калды+. Ыскак аны сүйүп калды+. Ошентип, ал энесинин күйүтүнөн сооронду+.
Шилтемелер
^ Же: «туруктуу сүйүү».
^ 1 шекел = 11,4 г. Кара: 13-тирк.
^ Сөзмө-сөз: «алдында жүргөн».
^ Б. а. шаарларынын дарбазаларын.