Nsabi za Zingu kia nzo Yakiese

Singika e Ntatani

E yakala vo: “O wan’eto amakento akweyi bele?”

O nkento vo: “Mvwatu miampa bele sumba kuna mavula.”

E yakala: [Kazidi mu nding’a ngolo] “Mu ngonde yiviokele basumbidi mvwatu miampa! Owau bele sumba diaka mvwatu miampa?”

O nkento: [Dinluekele ntima yo kunkendeleka] “Elekwa yikulukidi e ntalu. Batekele kundomba, muna kuma kiaki ibavene nswa.”

E yakala: [Fungidi makasi yo kaza] “Ekuma bakidi nzengo zazi za uzowa lembi kunzaisa? Zeye wo vo kizolanga ko vo wana bafwasa nzimbu lembi kunkanina!”

NKIA diambu obenze bafwete singika yakala yo nkento ndioyo? E yakala kena ye volo ko, nzaki kefunganga makasi. Vana ntandu, yau ewole ke bawizana ko mu kuma kia luvevoko lwa wan’au. Ke betoma mokenanga ko.

Ka vena longo lwalunga ko. Awonso basompa besinga bwila mambu malenda kubatwasila e ntatani za mpila mu mpila. E yakala yo nkento bafwete zaya mpila ya singikila e ntatani zakete yovo zanene. Ekuma?

Kieleka, avo ntatani ke zisingikilu ko, zilenda kakidila mbokena. Solomo wa Ntinu a ngangu wavova vo: ‘E ntatani nga mbindi za nzo angolo.’ (Ngana 18:​19) Aweyi lenda ziulwila nzila mu kala ye mbokena zambote vava nukalanga ye ntatani?

Muna longo e mbokena zina nze menga, e zola yo luzitu luna nze ntima ye mafulu mekumikanga e ngwizani. (Efeso 5:​33) Vava yakala yo nkento bevavanga singika ntatani, o zola kulenda kubafila mu vilakana mambu mankulu oma matwasa lukendalalu, yo sia sungididi kiau muna diambu besingikanga. (1 Korinto 13:​4, 5; 1 Petelo 4:⁠8) E yakala yo nkento ana bezitaziananga balenda mokena kuna luvuvamu yo toma wunikina mu bakula dina divovang’o nkw’andi.

Mpila Yá za Singik’e Ntatani

Badika mpila yá ezi zilende ye una nkanikinu mia Nkand’a Nzambi milenda kusadisila mu singika e ntatani kuna zola ye luzitu lwawonso.

 1. Vaula e ntangwa mu mokena diambu. “E ma yawonso ivwidi nsungi andi; . . . Ntangw’a butama ye ntangw’a vova.” (Kimpovi 3:​1, 7) Nze una tumwene muna ntatani za yakala yo nkento kuna lubantiku, mambu makaka makasi mayingi metwasanga. Avo diadi dibwididi, kala ye volo mu vuvika ngindu yo kulula makasi​—⁠yambula e diambu mu kolo kiakete. Nulenda tanina e ngwizani eno muna sadila elongi edi dia Nkand’a Nzambi: “O lubantiku lua ntatani nze muntu obudidi maza: Ozevo katuka, una ke vabwidi nzonzi ko.”​—⁠Ngana 17:​14, NW.

Kansi, vena mpe ye “ntangw’a vova.” E ntatani zilenda tezaneswa ye titi, avo yiyambulwa iwokela. Muna kuma kiaki, kuyambula diambu ko lembi dio singika yo yindula vo dilenda vilakanwa. Avo zolele vo diambu dia mokenwa mu ntangwa yakaka, zayisa kwa nkaz’aku muna luzitu lwawonso, e ntangwa ina numokena dio. E nsilu wau ulenda sadisa yakala yo nkento mu sadila elongi edi dia Nkand’a Nzambi: “Ke nuyambul’o ntangwa kanudimukina y’ekudi dieno ko.” (Efeso 4:​26) I bosi, fwete lungisa nsilu aku.

SADILA ELONGI EDI: Konso lumingu vaulanga e ntangwa ya mokena mambu ma nzo. Kasikil’owu, avo luna ye fu kia tantana vava nutukanga ku salu yovo una ke nudidi ko, nulenda wizana e ntangwa yakaka mu mokena mambu mama. Muna diadi, nulenda sola ntangwa nukalanga lwavuvama.

2. Songa ngindu zaku kuna luzitu ye ziku kiawonso. “Nuvova ludi, muntu yo muntu yandi.” (Efeso 4:​25) Avo wasompa, o nkaz’aku i mfinangani aku. Muna kuma kiaki, vava omokenanga yo nkaz’aku, songanga ngindu zaku yo vova e ludi. Margareta, * wasompa se mvu 26 wavova vo: “Vava twasompana, yayindulanga vo nkaz’ame lenda bakula ngindu zame avo vabwidi ntatani. I bosi, yabakula vo e ngindu zazi ke zaludi ko. O wau, yivavanga kunsonga ngindu ye makani mame ye ziku kiawonso.”

Sungamena vo ekolo lumokena, ekani diaku, ke vava ndungidi ko, kansi zolele songa e ngindu zaku kwa nkaz’aku. Muna vanga wo, songa dina oyindulanga, ekuma diabwila, ye una omwene. Kasikil’owu, avo okendalalanga mu kuma kia yakala diaku kazeye kubika lekwa yandi ko, lenda kumvovesa ye luzitu lwawonso vo ‘vava otukanga ku salu kusiengi e mvwatu miaku va ntoto ko’ [unsonga una wina e diambu] kutondanga ko e ngolo yivanganga mu kubika e nzo [songa una omonanga.’] I bosi, unsonga muna ndekwa zawonso dina oyindulanga mu singika e diambu diadi.

SADILA ELONGI EDI: Muna kala ye ngindu zambote vava omokena yo nkaz’aku, teka soneka ekuma kia diambu ye una nulenda dio singikila.

3. Wunikina e ngindu za nkaz’aku. Yakobo wa nlongoki wasoneka vo, Akristu bafwete kala ‘nzaki muna wa; o vova, malembe; o makasi, malembe.’ (Yakobo 1:​19) O lembi bakula e ngindu za nkaz’aku, dimosi muna mambu makete malenda vidisa kiese muna longo. Ku yambudi ko vo nkaz’aku kayindula vo kubakulanga ngindu zandi ko.​—⁠Matai 7:12.

Wolfgang, wasompa se mvu 35 wavova vo: “Vava tukalanga ye ntatani, ntima itelamanga, musungula vava nkento ame ke bakulanga ngindu zame ko.” Dianna wasompa se mvu 20 wavova vo: “Yavova kwa nkaz’ame vo kabakulanga ngindu zame ko vava tukalanga ye ntatani.” Aweyi lenda sundila e diambu diadi?

 Kuyindudi ko vo zeye ngindu za nkaz’aku. Nkand’a Nzambi uvovanga vo: ‘Muna lulendo, ntatani kaka zituka mo: kansi vana ven’alulami i vena ngangu.’ (Ngana 13:​10) Zitisa nkaz’aku muna kunyambula kasonga e ngindu zandi lembi kunzenga mvovo. I bosi, muna kala ye ziku vo obakwidi dina kavovele, vutukila dio vova, kusadila mvovo mia malevo ko. Lomba kwa nkaz’aku kasingika avo kubakwidi ko dina kavovele. Kukadi ye fu kia yála moko ko. Ekolo vovanga, yambula mpe vo nkaz’aku kavova yo toma wunikina kimana nwazayaziana e ngindu.

Kieleka, lulembamu ye luzindalalu luvavwanga muna wunikina yo bakula e ngindu za nkaz’aku. Avo ozitisa nkaz’aku mu mpila yayi, yandi mpe okuzitisa.​—⁠Matai 7:2; Roma 12:10.

SADILA ELONGI EDI: Avo se vovolola dina divovele nkaz’aku, kusadidi mvovo miandi ko. Sadila mvovo mia ngemba mu yika ngindu ye mpova za nkaz’aku zina obakwidi.​—⁠1 Petelo 3:⁠8.

4. Lukala ye ngwizani muna baka nzengo. ‘O nwole usuvidi mosi kadi betambula nsendo ambote a mfuntu au. Kadi ovo mosi obwidi, owaka otombola nkw’andi.’ (Kimpovi 4:​9, 10) Avo yakala yo nkento basadidi kumosi, balenda singika mambu mayingi muna longo.

Elo, Yave wasola yakala se ntu muna nzo. (1 Korinto 11:3; Efeso 5:​23) Kansi, kintu kiaki ke kisonganga ko vo kakala nze mbangiki. Yakala dia ngangu ke bakanga nzengo ko lembi yuvula nkaz’andi. David wasompa se mvu 20 wavova vo: “Muna bak’e nzengo tulenda yangalela yeto awole, ivavanga diambu dina tuwizananga yo nkaz’ame.” Tanya wasompa se mvu nsambwadi wavova vo: “Kivavanga ko kana nani una ye ndungidi ye nani wina ye ngyelele. Ezak’e ntangwa, ngindu zaswaswana kaka tukalanga zau mu singika diambu. Yabakula vo e ntim’anleka ye fu kia yambulwila diambu, i nsabi muna singika e ntatani.”

SADILA ELONGI EDI: Nukala ye fu kia salanga entwadi mu soneka e ngindu zaswaswana za mpila lulenda singikila mambu mayingi malenda kunubwila. Vava numana soneka ngindu zeno, nufimpulula zo yo sadila nzengo zina nubakidi. I bosi, kuna sentu nuvava ntangwa mu fimpa e nluta zitwasanga e nzengo nwabaka.

Nusalanga Kumosi, ke Nuvambani Ko

Yesu watezanesa longo ye vangu. (Matai 19:⁠6) Muna lumbu yandi, e vangu, nti wayikakesanga bulu yole kimana yasadilwa muna mpatu. Kele vo e bulu ke isalanga kumosi ko, ka ilendi sala salu kiambote ko, e vangu kilenda mwesa nsingu zau mpasi. Avo bulu yau yole isadidi kumosi, ilenda nata zitu diampwena yovo vata e mpatu.

Diau adimosi mpe, avo yakala yo nkento ke besalanga kumosi ko balenda mona mpasi muna longo. Kansi, avo kumosi besalanga, balenda singika konso diambu yo bak’e nluta muna salu kiau. Kalala una ye longo lwakiese wavova vo: “Muna mvu 25, mono ye nkaz’ame muna singika mambu meto, tutoma mokenanga, tukisianga va fulu kia muntu yo nkw’andi, tulombanga lusadisu lwa Yave muna sambu yo sadila malongi ma Nkand’a Nzambi.” Nga lenda vanga diau adimosi?

UKIYUVULA . . .

▪ Nkia diambu ndenda mokena yo nkaz’ame?

▪ Aweyi ndenda kadila ye ziku vo mbakwidi ngindu za nkaz’ame muna diambu diadi?

▪ Avo ivavanga vo mawonso mavangilwa una nzolele, nkia mpasi dilenda twasa?

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]