1, 2. Ekuma Yave kekuyitezanesenanga yo mvungudi?

YAVE okuyitezanesanga ye mvungudi. (Yez. 34:11-14) Ediadi diamfunu kikilu, kadi dikutusadisanga mu bakula una Yave kena. O mvungudi anzodi, ozayanga e mbebe ya lunga-lunga mameme kevungulanga. Okubafilanga muna madilu ye vana maza. (Nku. 23:1, 2); okubayingilanga fuku yo mwini (Luka 2:8); okubataninanga muna vonza ya bulu ya nsisi (1 Sam. 17:34, 35); onatanga wan’a mameme (Yes. 40:11); ovavanga awana bavididi yo kanga e ndwadi z’awana batolokele.—Yez. 34:16.

² Kuna nz’ankulu, ayingi muna nkangu a Yave avungudi ye avati a nsengo bakala. Muna kuma kiaki, babakula e kuma Yave kayitezanesena yo mvungudi. Bazaya wo vo ememe lungwa-lungwa divavanga muna kala yo vimpi wambote. Diau adimosi mpe, o nkangu lungwa-lungwa bavwidi o mfunu yo vewa luludiku lutukanga kwa Yave. (Maku 6:34) Avo ke batomene lungwa-lungwa ko yo vewa luludiku lwambote, o nkangu mpasi bemona. Ke bezaya swaswanesa mbi ye mbote ko, ke bekala yo muntu okubatanina ko. Bekala nze “mameme makondwa e mvungudi.” (1 Nti. 22:17) Awana beyambulanga vo Yave kakala mvungudi au, ke bekondwanga má ko.

3. Adieyi tubadika mun’elongi diadi?

³ Oyeto mpe tubakulanga una Yave kenena nze mvungudi. Tumonanga vo Yave otoma lunga-lunganga nkangu andi o unu. Mun’elongi diadi, tubadika una Yave kekutufidilanga yo lungisa e nsatu zeto. Tubadika mpe dina tufwete vanga muna vwa nluta mia luludiku ye lutaninu lwa Yave.

4. Aweyi Yesu kelunga-lungilanga mameme ma Yave?

⁴ Yave wasola Yesu mu kala se Ntu a nkutakani y’Akristu. (Ef. 1:22, 23) O Yesu wa “­mvungudi ­ambote,” otangininanga S’andi. Yesu ozolanga mameme yo kubatanina. Wavana nkutu moyo andi mu kuma kia mameme. (Yoa. 10:11, 15) O lukûlu lukau lwamfunu kikilu kwa wantu awonso. (Mat. 20:28) I luzolo lwa Yave vo ‘konso on’okwikilanga muna Yesu kalembi vila, kansi kavwa moyo a mvu ya mvu.’—Yoa. 3:16.

5, 6. (a) Yesu akinani kasola mu vungula mameme mandi? Adieyi divavwanga kwa mameme? (b) Akieyi i kuma kiantete tufwete lemvokelanga Akuluntu?

⁵ Aweyi mameme besongelanga vo Yesu Kristu i Mvungudi au? Yesu wavova vo: “Omame mameme mewanga nding’ame, omono nzeye mo, mekundandanga.” (Yoa. 10:27) O wá e nding’a mvungudi ambote disongele vo landa luludiku lwandi muna mambu mawonso. Ediadi divavanga vo twalemvokelanga awana kasola mu kunsadisa mu vungula ekambi. Yesu wavova vo alongoki ye ntumwa zandi bekwamanana sala e salu kina kayantika. Wabakanikina vo ‘balonga’ yo ‘vungula mameme’ mandi. (Mat. 28:20; tanga Yoane 21:15-17.) Ekolo e nsangu zambote zasayananga, wantu ayingi bakituka alongoki a Kristu. Muna kuma kiaki, Yesu wasola Akristu azikuka kimana bavungulanga e nkutakani.—Ef. 4:11, 12.

⁶ Kuna kwalanda, Paulu wasonekena akuluntu a nkutakani a Efeso yo kubavovesa vo mwand’avelela wabasia ukengi mu ‘dikila dibundu dia Nzambi.’ (Mav. 20:28) O unu, akuluntu mpe besolwanga muna lusadisu lwa mwand’avelela. Ekuma tulenda wo vovela? E kuma kadi besolwanga mun’owu wa nkanikinu miasonama muna Diambu diavumunwinwa kwa Nzambi. Vava tulemvokelanga akuluntu, tusonganga o zitu kwa Yave yo Yesu bena vo Avungudi wole basundidi. (Luka 10:16) Ekiaki i kuma kiantete tufwete lemvokelanga akuluntu. Kansi, vena mpe ye mambu makaka mekutufilanga mu lemvokela luludiku lwau.

7. Aweyi akuluntu bekusadisilanga mu kala ye ngwizani ambote yo Yave?

⁷ Akuluntu besadilanga Nkand’a Nzambi muna kasakesa yo ludika mpangi zau. Ekani diau ke mu komekena mpangi zau ko e mpila bafwete sadila zingu kiau. (2 Kor. 1:24) Kansi, i mu kubavana luludiku lwa Nkand’a Nzambi lulenda kubasadisa mu baka e nzengo zambote yo siamisa ungudi yo luvuvamu muna nkutakani. (1 Kor. 14:33, 40) Nkand’a Nzambi usonganga vo akuluntu ‘beyingilanga mioyo mieno.’ Ediadi disongele vo akuluntu bezolanga sadisa konso muntu muna nkutakani mu kala ye ngwizani ambote yo Yave. Muna kuma kiaki, bekalanga bakubama muna sadisa mpangi ozolele bakama yovo obakamene kala ‘mun’ekuzuka.’ (Ngal. 6:1, 2; Yuda 22) Kieleka, tuvwidi kuma yayingi tufwete ‘lemvokela awana bena ye wisa.’—Tanga Ayibere 13:17.

8. Adieyi akuluntu bevanganga muna tanina e nkutakani?

⁸ Paulu wa ntumwa ona wakala vo mvungudi anzodi, wasonekena mpangi zandi kuna Kolosai vo: “Nutoma tala, kinkwa kal’on’okunukitula s’esanzu muna ndongot’andi, yo luvuki luamfwanti, mun’owu wa lusansu lua wantu, mun’owu wa mazuku ma nza, ke mu wau wa Kristu ko.” (Kol. 2:8) Lulukisu lwalu lukutusadisanga mu zaya e kuma kiakaka tufwete lemvokelanga malongi tuvewanga kw’akuluntu. Betaninanga mpangi zau mu lembi vukumunwa kw’awana bezolanga kubavambula yo Yave. Petelo wa ntumwa walukisa mu kuma kia “ngunza zaluvunu” ye “alongi aluvunu” ana bevavanga fila Akristu ana balembi sikila muna mwanda mu ­kolamena Yave. (2 Pet. 2:1, 14) O unu, akuluntu belukisanga ampangi vava divuwanga o mfunu. Wau vo bazikuka muna mwanda, akuluntu mambu mayingi bazeye ma zingu. Vana ntandu, vitila batumbikwa se akuluntu, basonga vo betoma bakulanga Nkand’a Nzambi yo kala bafwana mu longa malongi mavimpi. (1 Tim. 3:2; Tito 1:9) O umbakuzi bena wau kumosi yo zayi wa Nkand’a Nzambi ukubasadisanga mu toma longa mpangi zau muna nkutakani.

9. O unu, nkia nkubika kesadilanga o Yesu mu ludika yo fila nkutakani?

⁹ Yave osadilanga nkubik’andi mu vana madia ma mwanda kwa mpangi zawonso mu nz’amvimba. Tutambulanga malongi mayingi ma Nkand’a Nzambi muna nkanda mieto. Ezak’e ntangwa, e nkubik’a Yave ivananga tuludiku twayingi kw’akuluntu a nkutakani. Betambulanga tuludiku twatu muna nkanda yovo kw’akengi a zunga. Muna mpila yayi, mameme medikilwanga mu mpila yambote.

10. Nkia mbebe bena yau akuluntu mu kuma ki’awana bayivambula ye nkutakani?

¹⁰ Akuluntu bena ye mbebe ya tanina yo lunga-lunga ampangi muna nkutakani, musungula awana bayoya muna mwanda yovo ana babakama kimbevo kia mwanda. (Tanga Yakobo 5:14, 15.) Akaka muna yau nanga ­bayivambula ye nkutakani yo yambula sadila Nzambi. Adieyi o mvungudi anzodi kafwete vanga muna sadisa wantu awaya? O mvungudi kafwete vanga mawonso kalenda mu vava awana bavila yo kubakasakesa bavutuka muna nkutakani. Yesu wavova vo: “Ke luzolo lu’Es’eno wina kun’ezulu ko, kavil’omosi vana ven’away’andwelo.”—Mat. 18:12-14.

11. Ekuma dikadilanga diampasi kw’akaka mu lemvokela akuluntu?

¹¹ Yave yo Yesu Avungudi alunga. Kansi, awana bavana kiyekwa kia lunga-lunga e nkutakani ke wantu alunga ko. Muna kuma kiaki, diampasi dikalanga kw’akaka mu lemvokela akuluntu. Balenda yindula: ‘Akuluntu wantu alembi lunga nze yeto. Ekuma tufwete wila malongi mau?’ Dialudi vo akuluntu wantu alembi lunga. Kansi, ka tufwete sianga kaka sungididi ko muna mpilakanu yovo lutovoko lwau.

12, 13. (a) Kuna nz’ankulu, nkia vilwa bavanga akaka mun’awana kavana kiyekwa o Yave? (b) Ekuma Yave kazolela vo vilwa wavanga akaka muna selo yandi ana kavana kiyekwa wasonekwa muna Nkand’a Nzambi?

¹² O Nkand’a Nzambi uyikanga vilwa wavanga wantu ayingi ana Yave kasadila mu fila nkangu andi kuna nz’ankulu. Kasikil’owu, Davidi wakuswa se ntinu a Isaele. Kansi, kuna kwalanda wasumukina Nzambi. Watá zumba yo nkaz’angani yo vondesa yakala diandi. (2 Sam. 12:7-9) Badika mpe nona kia Petelo wa ntumwa. Kana una vo wavewa kiyekwa kiampwena muna nkutakani y’Akristu muna tandu kiantete, wavanga mpe vilwa wayingi. (Mat. 16:18, 19; Yoa. 13:38; 18:27; Ngal. 2:11-14) Katula Yesu, ke vena muntu ko tuka muna Adami yo Eva olembi sumukanga.

¹³ Ekuma Yave kazolela vo vilwa wavanga akaka muna selo yandi ana kavana kiyekwa wasonekwa muna Nkand’a Nzambi? Kimosi muna kuma Nzambi kavangila wo i mu songa vo olenda sadila wantu alembi lunga mu vit’o ntu vana vena nkangu andi. Kieleka, tuka kolo i wau kevanganga. Muna kuma kiaki, o vilwa bevanganga akuluntu ke kuma ko kifwete kutufila mu yantika kubayidimina yovo veza wisa kiau.—Tanga Luvaiku 16:2, 8.

14, 15. Adieyi tulenda longoka muna mpila Yave kavaninanga luludiku kwa nkangu andi kuna nz’ankulu?

¹⁴ Diamfunu kikilu twalemvokelanga akuluntu. Ekuma? Badika una Yave kavaninanga luludiku kwa nkangu andi muna ntangw’ampasi kuna nz’ankulu. Kasikil’owu, vava nkangu a Isaele wavaika muna Engipito, Nzambi wasadila Mose yo Arone mu zayisa o nkangu dina bafwete vanga. Muna lembi fwa vava kiayiza vuku ki’ekumi, diavava vo Aneyisaele balemvokela luludiku bavewa. Bavoveswa vo bavanga elambu, bavonda ememe yo sia menga mandi vana tungwa ye vana ntandu a mielo mia nzo zau. Nga Nzambi yandi mosi wavova kwa nkangu? Ve. Diavavanga vo nkangu wawila mbuta za wantu ana batambula luludiku kwa Mose. (Luv. 12:1-7, 21-23, 29) Muna kolo kiakina, Yave wasadila Mose ye mbuta za wantu mu vana luludiku kwa nkangu andi. O unu, Yave osadilanga akuluntu Akristu mu vanga diau adimosi.

¹⁵ Olenda sungamena nona yayingi muna Nkand’a Nzambi vava Yave kasadila wantu yovo mbasi mu vana luludiku kwa nkangu andi. Nkumbu miayingi, luludiku lwalu lwabavuluzanga. Muna nona yayi yawonso, Yave wavana kiyekwa kw’akaka bavovela muna nkumbu andi yo zayisa o nkangu dina bafwete vanga muna ntangw’ampasi. Tulenda kala ye vuvu vo Yave diau adimosi kevanga muna vuluza nkangu andi muna Armangedo. Kansi, akuluntu ana bena ye kiyekwa kia sunzula Yave yovo nkubik’andi o unu, bafwete kebanga muna lembi sadila e wisa bavewa mu mpila yambi.

16. Nkia ndinga tufwete sianga e sungididi?

¹⁶ Nkangu a Yave bena se ‘kambi dimosi’ difilwanga kwa “mvungudi mosi,” Yesu Kristu. (Yoa. 10:16) Yesu wavova vo okala y’alongoki andi e “lumbu yawonso, yakuna nsuk’a tandu.” (Mat. 28:20) Wau vo se Ntinu kun’ezulu, ozeye mawonso mevangama vitila kafwasa e nza yayi iyalwanga kwa Satana. Muna kwamanana mun’ekambi dia Nzambi, tufwete sianga e sungididi muna ‘ndinga oku nim’eto’ ikutusonganga e nzila tufwete landa. E ndinga yayi i mawonso mevovanga mwand’a Nzambi masonama muna Nkand’a Nzambi ye mana Yave yo Yesu bevovanga mun’awana bavana kiyekwa kia vungula mameme.—Tanga Yesaya 30:21; Lusengomono 3:22.

17, 18. (a) O nkangu a Nzambi mu nkia vonza bena? Nkia vuvu tuna kiau? (b) Adieyi tubadika mun’elongi dilanda?

¹⁷ Nkand’a Nzambi uvovanga vo Satana una “nga nkosi ankwinti ovemanga, kend’avavi ona kevempola.” (1 Pet. 5:8) Nze bulu kia nsita kina ye nzala, Satana okondanga mameme yo vava elau dia baka ememe dina diayoya yovo divambukidi ekambi. Ekiaki i kuma ke tufwete vambukila nkutakani ko ngatu ‘mvungudi wa nkengi a mioyo mieto.’ (1 Pet. 2:25) Mu kuma ki’awana bevuluka muna mpasi zayingi, e sono kia Lusengomono 7:17 kivovanga vo: “O Mwan’ememe [Yesu] . . . okubavungula, yo kubafila kuna nto za maza ma moyo: o Nzambi okunguna mansanga mawonso muna meso mau.” Kieleka, owau nsilu ambote kikilu.

¹⁸ E kiyekwa bena kiau akuluntu kia vungula e nkutakani kiamfunu kikilu. Aweyi akuluntu balenda kadila ye ziku vo betoma lunga-lunganga mameme ma Yesu? Elongi dilanda divana e mvutu za kiuvu kiaki.