Yuvu Y’atangi

Vava Yesu Kristu katuma antumwa 12 mu kwenda sila umbangi, nga wabavovesa vo banata nkawu yo vwata nsampatu?

Akaka bevovanga vo asoneki tatu a lusansu luyikanga e kolo kina Yesu katuma ntumwa zandi, mambu maswaswana bavova. Kansi, avo tutezanese tusansu twatu, tulenda zaya ziku kia diambu. Diantete, tezanesa dina Maku ye Luka basoneka. Lusansu lwa Maku lusonganga vo: “[Yesu] ubakanikini vo ke banati ma ko muna nzila, nanga nkawu kaka; ke mbolo ko, ovo kimpakala, ngatu ntaku muna mponda zau; bavwata kaka nsampatu; oku mpe vo, ke nuvwati yinkutu yole ko.” (Maku 6:7-9) Luka wasoneka vo: “Ke nunati ma ko muna nzila, ovo nkawu, ovo kimpakala, ovo mbolo, ovo nzimbu, ngatu nata yinkutu yole.” (Luka 9:1-3) Nanga omwene dina dilenda badikilwa vo diaswaswana muna sono yayi. Mun’owu wa Maku, antumwa bavoveswa vo banata nkawu yo vwata nsampatu, kansi Luka vo ke banati ma ko, ngatu nkawu. Nswaswani ye Maku, Luka kayika nsampatu ko.

Muna bakula dina Yesu kazola vova, tala e mvovo mina betela basadila asoneki awaya yau atatu. Muna tusansu tuyikidi, kumosi ye luna lwasonama muna Matai 10:5-10, antumwa bavoveswa vo ke bavwati “yinkutu yole ko.” Nanga konso ntumwa kinkutu kimosi kakala kiau. Muna kuma kiaki, ke bafwana nata kinkutu kiakaka ko muna nkangalu. Bakala mpe ye nsampatu zau. Maku wasonga mfunu wa “vwata nsampatu,” zina bakala zau muna malu. Adieyi tuvova mu kuma kia nkawu? Nkanda mosi (The Jewish Encyclopedia) uvovanga vo: “Kuna nz’ankulu, Ayibere nanga fu kia nata nkawu bakala kiau.” (Etu. 32:10) Maku wayika dina bavoveswa antumwa vo “ke banati ma ko muna nzila,” nanga nkawu kaka mina bakala miau vava Yesu kabatuma. Muna kuma kiaki, asoneki a nsangu zambote nkanikinu kavana Yesu bayika wa lembi nata lekwa yayingi muna nzila.

E ziku kia diambu diadi kiatoma kieseswa kwa Matai, ona wawá nkanikinu wau vava Yesu kavana wo yo soneka wo. Yesu wavova vo: “Ke nubongi wolo, ovo palata, ovo ntaku muna mponda zeno ko; musungula kimpakala kia nzila, ovo yinkutu yole, ovo nsampatu, ngatu nkawu: kadi nsadi ofwene madia mandi.” (Mat. 10:9, 10) Adieyi tuvova mu kuma kia nsampatu zina bavwata antumwa ye nkawu mina bakala miau vana moko? Yesu ka bavovesa ko vo bakatula yovo veta ina bakala yau. Kansi, edi kazola kubavovesa vo ke bavavi lekwa yayi ko. Ekuma kavanina nkanikinu wau? E kuma kadi “nsadi ofwene madia mandi.” Eyayi i nsas’a nkanikinu a Yesu, eyi ina ngwizani ye dina kabavovesa mun’Elongi vana Mongo vo balembi telamw’o ntima kana nki bedia, benua yovo bevwata.—Mat. 6:25-32.

Muna nkumbu antete, tulenda banza vo nswaswani ina vo, kansi awonso basoneka lusansu lwalu diambu dimosi bavova. Muna kuma kiaki, diavavanga vo antumwa banata kaka ina bakala yau, yo lembi vukumuka muna vava lekwa yayingi. Ekuma? E kuma kadi Yave wadi kubalunga-lunga.

Nani i ‘nkento ye akento’ kayika Solomo muna sono kiaki?—Kim. 2:8, Ml.

Ka tuna ye ziku kia diambu diadi ko, kansi nanga i akento akw’etunda ana Solomo kazayana yau kuna lumbu lwandi lwa kintinu.

E kapu kia 2 kia Kimpovi, Solomo wayika mambu mayingi kavanga kumosi ye ulolo wa nzo katunga. Wakudikila vo: “Yayivwila palata yo wolo ye mbongo zakuvwila za ntinu, y’ezi za yimfumu: yayikubikil’ayimbidi amakala y’amakento, y’eki kiluta zolwa kwa wan’a wantu, akento ulolo.”—Kim. 2:8.

Akwa ngangu ayingi bevovanga vo “akento” ana kayika Solomo i ulolo w’akento anzenza ye ndumba kasompa muna mvu miansuka mia zingu kiandi, akento ana bamvukumuna muna nsambil’aluvunu. (1 Nti. 11:1-4) Kansi, lukatikisu luna muna mvovo miami. Vava Solomo kasoneka mvovo miami, wayizayila kala ‘nkento ye akento’ awaya. Muna kolo kiaki, Solomo wakala y’edienga dia Yave, kadi wamvumunwina mu soneka e nkanda miakaka mina muna Nkand’a Nzambi. Ediadi ke diadi vangama ko muna mvu mialanda, vava kasompa akento ayingi anzenza yo kuyisia muna nsambil’aluvunu.

Muna nkanda Kimpovi, Solomo wavova vo ‘wasia etima dia vava mambu m’eyangi, y’oma masikila muna sono, mambu ma ludi.’ (Kim. 12:10) Ka lukatikisu ko vo wazaya e mvovo “nkento,” “ntinu a nkento” ye “ndumba” kadi wasadila mvovo miami muna nkanda mina kavumunwinwa mu soneka. (Nga. 5:18; 12:4; 18:22; Kim. 9:9; Nku-Nku. 6:8, 9) Kansi, muna Kimpovi 2:8, kasadila mvovo miami ko mitomene zayakana.

 E mvovo wa Kiyibere wasekolwa vo ‘nkento ye akento,’ nkumbu mosi kaka wasadilwa muna Nkand’a Nzambi. Akwa ngangu bevovanga vo e nsas’a mvovo wau ke itomene zayakana ko. Asekodi ayingi a Nkand’a Nzambi bevovanga vo e mvovo mina muna Kimpovi 2:8, ulolo wa miote mi’akento miyikanga. Eyayi i nsas’a mvovo ‘nkento ye akento’ miasadilwa muna nsekola ya Masonukwa Manlongo.

Muna kuma ki’etunda kakala diau Solomo, o ntinu ankento a Seba wawá e nsangu zandi, wayenda kunkingula ye wasivika kikilu mu kuma kia mana kamona. (1 Nti. 10:1, 2) Ediadi dilenda song’e kuma Solomo kasadila e mvovo ‘nkento ye akento.’ Nanga, akento akw’etunda kayika ana kazayana yau kuna lumbu lwandi lwa kintinu muna kolo kina kakala y’edienga dia Nzambi.