1, 2. (a) Nkia mpil’a luvuvamu tulenda kala lwau o unu? (b) Ekuma ke tulendi kadila emvimba mu luvuvamu ko o unu? (Tala e fwaniswa ova ntandu.)

YETO AWONSO luvuvamu tuvavanga muna zingu, ke tuzolanga kala ye ntelamw’a moyo ko. Muna kuma kiaki, tuvutulanga kikilu matondo kwa Yave wau katuvana “luvuvamu” lwandi. O luvuvamu lwalu lulenda kututanina mu lembi kala ye ntokani zasaka muna ntima. (Filipi 4:6, 7) E kuma kadi twayekola e zingu kieto kwa Yave, tuna mpe ye “luvuvamu lwa Nzambi.” Ediadi disongele vo ngwizani ambote tuna yau yo yandi.—Roma 5:1.

² Kansi, eyayi ke yau ko i ntangwa o Nzambi ketwasa emvimba luvuvamu ova ntoto. Wau vo mu lumbu yambaninu tuzingilanga, vena ye mambu mayingi mekututwasilanga ntelamw’a moyo. E nza tuzingilanga yazala ye yimpumbulu. (2 Timoteo 3:1-4) Tunuananga mpe yo Satana kumosi ye  malongi maluvunu kesayanesanga. (2 Korinto 10:4, 5) Kansi, e diambu ditoma kututwasilanga e ntokani i siwa kitantu kwa yitu yeto ana ke besambilanga Yave ko. Akaka muna yau balenda kutuvovela mbi mu kuma kia mana tukwikilanga yovo kutuvunina mambu vo makanda tuvambulanga. Balenda nkutu kutuvovesa vo ke tukala diaka yitu yau ko avo ke tuyambwidi sadila Yave ko. Adieyi tulenda vanga vava tusiwanga kitantu kwa yitu yeto? Avo e diambu diadi ditubwididi, aweyi tulenda tatidila luvuvamu lweto?

3, 4. (a) E malongi ma Yesu adieyi mevanganga? (b) Nkia ntangwa dikalanga diampasi mu landa Yesu?

³ Yesu wazaya wo vo ke awonso ko badi tambulwila malongi mandi. Wazaya wo mpe vo alongoki andi unkabu bavuanga o mfunu kadi akaka badi kubasia e kitantu. E kitantu kiaki kilenda katula o luvuvamu vana vena esi nzo. Yesu wavova vo: “Ke nuyindula ko vo luvuvamu ngizidi sia ova nza; kizidi sia luvuvamu ko, kansi nsosolo kaka. Kadi, kimbeni ngizidi sia vana vena mwan’ayakala yo se diandi, mwan’ankento yo ngudi andi, mwan’a longo yo ngudi andi a longo. Kieleka, e mbeni za muntu i esi nzo a yandi kibeni.”​—Matai 10:34-36.

⁴ Adieyi Yesu kazola vova vava kavova vo “Ke nuyindula ko vo luvuvamu ngizidi sia ova nza”? Wazola vo wantu bazaya wo vo bangikwa bebangikwa avo bakitukidi alandi andi. Dialudi vo e kani kakala diau o Yesu, ke dia vambula yitu ko, kansi kubalonga e ludi mu kuma kia Nzambi. (Yoane 18:37) Kansi, diavavanga vo alongoki andi bazaya wo vo mpasi badi mweswa wau bekunlanda, musungula avo akundi yovo yitu yau ke batambulwidi ludi ko.

5. Nkia diambu diabwila alandi a Yesu?

⁵ Yesu wavova vo o siwa e kitantu kwa yitu, dimosi muna mambu mana alandi andi bafwete zizidila. (Matai 10:38) Muna kunyangidika, diavavanga vo alongoki a Yesu bazizidila vava bevezwanga yovo bembolwa kwa yitu yau. Kansi e nsambu batambula zisundidi ina bavidisa.​—Tanga Maku 10:29, 30.

6. Adieyi tufwete sungamena vava tubangikwanga kwa yitu yeto?

⁶ Kana nkutu vo e yitu yeto batusidi kitantu wau vo Yave tusambilanga, tufwete kwamanana kubazola. Kansi, tufwete sungamenanga vo zola kweto muna Nzambi yo Kristu kufwete sunda o zola tuna kwau muna wantu. (Matai 10:37) Tufwete wo zaya mpe vo Satana olenda sadila o zola kweto muna yitu mu kutufila twakolamena Yave. Yambula twabadika maka mambu mampasi mekutubwilanga ye una tulenda mo zizidila.

7. Adieyi ofwete vanga avo nkaz’aku ke sadilanga Yave ko?

⁷ Nkand’a Nzambi ukutulukisanga vo awonso besompa “mpasi bemona.” (1 Korinto 7:28) Avo muntu wasompana yandi ke sadilanga Yave ko, ediadi dilenda kudikila e mpasi ye ntokani muna longo lwaku. Kana una vo i wau, diambote twabadikilanga longo nze una Yave ke badikilanga lo. Okutuvovesanga vo ke tuvambani ko  ngatu vonda longo yo nkaz’eto wau vo ke sadilanga Yave ko. (1 Korinto 7:12-16) Kana nkutu vo yakala diaku ke sadilanga Yave ko yovo ke vitanga ntu ko muna nsambil’aludi, ofwete kunzitisa wau vo yandi i ntu muna nzo. Avo nkento aku kesadilanga Yave ko, ofwete kunzola yo toma kunlunga-lunga.—Efeso 5:22, 23, 28, 29.

8. Nkia yuvu olenda kiyuvula avo nkaz’aku nkaku kekusianga muna maka mambu?

⁸ Adieyi ofwete vanga avo nkaz’aku nkaku kekusianga muna maka mambu? Mpangi mosi ankento wavoveswa kwa nkaz’andi vo lumbu yakete kaka kafwete vaikanga muna salu kia umbangi. Avo i diau mpe divangamanga kwa ngeye ukiyuvula: ‘Nga edi kazolele o nkaz’ame vo yayambula sadila Yave? Avo ke wau ko, nga ndenda vanga dina nkaz’ame kazolele?’ Avo okedi ye tezo, olenda kulula e ntantani muna longo lwaku.—Filipi 4:5.

9. Aweyi Akristu balenda longela o wan’au bazitisanga se yovo ngudi au ona ke sadilanga Yave ko?

⁹ Dilenda kala diampasi mu longa wan’aku avo nkaz’aku ke sadilanga Yave ko. Kasikil’owu, divavanga vo walonga wan’aku balemvokela nkanikinu wa Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Zitisa se diaku yo ngudi aku.” (Efeso 6:1-3) Kansi, adieyi ofwete vanga avo nkaz’aku ke lemvokelanga nkanikinu mia Nkand’a Nzambi ko? Olenda songa mbandu ambote kwa wan’aku muna zitisanga o nkaz’aku. Yindula e fu yambote kesonganga o nkaz’aku, unzayisanga vo otoma yangalelanga mambu mambote kevanganga. Kuvovinge mambu mambi ko kevanganga o nkaz’aku vana meso ma wana. Kansi, ubasasila vo konso muntu una yo nswa wa sola kana vo Yave kesadila yovo ve. Avo olongele wan’aku bazitisanga se yovo ngudi au wa mundembi kwikila, e fu yau yambote ilenda fila o nkaz’aku mu longoka oma ma Yave.

10. Aweyi mase bena vo Akristu balenda longela wan’au bazola Yave?

 ¹⁰ Mase mankaka ana ke besadilanga Yave ko, balenda zola vo wan’au bakembelelanga e nkinzi mia nza yovo kubalonga malongi ma nsambila zaluvunu. Akala ankaka balenda sima akazi au bena vo Akristu balembi longa oma ma Nkand’a Nzambi kwa wana. Kana una vo i wau, o nkento kafwete vanga mawonso kalenda mu longa o wan’andi e ludi. (Mavangu 16:1; 2 Timoteo 3:14, 15) Kasikil’owu, o yakala una vo mundembi kwikila, olenda sima o nkento kalembi longoka Nkand’a Nzambi yo wan’andi ngatu kubanata muna tukutakanu. Kana una vo kafwete zitisa e nzengo za nkaz’andi, o nkento ofwete kwamanana mokena yo wan’andi mana kekwikilanga vava kekalanga ye lau dia vanga wo. Muna mpila yayi, o wana balenda longoka oma ma Yave ye nkanikinu miandi mu kuma kia edi diambote ye dina diambi. (Mavangu 4:19, 20) Kuna kulanda, o wana yau kibeni bebaka e nzengo kana vo Yave besadila yovo ve. * (Tal’e mvovo vana yand’a lukaya.)—Nsiku 30:19, 20.

11. Nkia diambu dilenda twasa e kitantu ye yitu yeto ana ke besadilanga Yave ko?

¹¹ Nanga vava twayantika longoka o Nkand’a Nzambi ye Mbangi za Yave, ke twazayisa dio ko kwa yitu yeto. Kansi ekolo lukwikilu lweto lwawokela, twabakula vo tufwete kubazayisa vo Yave tuzolele sadila. (Maku 8:38) E kwikizi kiaku muna Nzambi kilenda kutwasila e kitantu ye yitu yaku. Yambula twabadika diambu dilenda kusadisa mu tatidila luvuvamu ye yitu yaku yo sikila ye kwikizi muna Yave.

12. Ekuma yitu yeto balenda kutusila kitantu? Aweyi tulenda songela vo tubakulanga e ntokani zau?

¹² Vava bakula una yitu yaku bemonanga. Kiese kiayingi tuna kiau wau tuzeye e ludi kia Nkand’a Nzambi. Kansi, e yitu yeto balenda yindula vo vunua tuvunuanga yovo mu dibundu dianzenza tuyikotese. Balenda yindula mpe vo ke tukubazolanga diaka ko wau vo ke tukembelanga diaka nkinzi mia nza ko. Balenda mona nkutu wonga wa sia vo diambu diambi dikutubwila vava tufwa. Tufwete vavanga bakula una bemonanga yo kubawá ye sungididi kiawonso mu zaya ekuma betokanenga mu kuma kieto. (Ngana 20:5) Paulu wa ntumwa ngolo kavanganga mu bakula “wantu a mpila zawonso” kimana kabasamunuina e nsangu zambote. Avo tuvangidi e ngolo za bakula e yitu yeto, ediadi dikutusadisa mu zaya una tulenda kubalongela e ludi.​—1 Korinto 9:19-23.

13. Aweyi tufwete mokenenanga ye yitu yeto ana ke besadilanga Yave ko?

¹³ Vovanga kuna ngemba zawonso.  Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “E mpov’eno yambula yakala yangemba ntangwa zawonso.” (Kolosai 4:6) Ediadi dilenda kala diampasi. Tulenda lomba mwand’avelela a Yave kimana watusadisa mu sadila mvovo miangemba vava tumokenanga ye yitu yeto. Tufwete venga e fu kia tantana yau mu kuma kia mana bekwikilanga. Avo diambu bavovele yovo bavangidi ditulwekele muna ntima, tulenda tanginina antumwa. Paulu wavova vo: “Avo tulevolwa, tusambula kaka; avo tubangikwa, tuzizidila kaka; avo tuvovelwa e mbi, tuvutula kuna lulembamu.”​—1 Korinto 4:12, 13.

14. O kala ye fu yambote nkia nluta ditwasanga?

¹⁴ Kalanga ye fu yambote. Ekuma dinina o mfunu? Kana una vo o sadila mvovo miangemba dilenda kutusadisa mu tatidila luvuvamu ye yitu yeto, e fu yeto yambote isundidi o nkuma. (Tanga 1 Petelo 3:1, 2, 16.) Yambula vo e yitu yaku bamona muna mbandu aku vo Mbangi za Yave longo lwakiese bekalanga lwau, betoma lunga-lunganga o wan’au, belemvokelanga e nkanikinu mia Nkand’a Nzambi ye bekalanga ye zingu kiakiese. Kana nkutu yitu yeto ke batambulwidi ludi ko, tulenda kala ye kiese kia zaya vo e fu yeto yambote Yave iyangidikanga.

15. Adieyi tulenda vanga mu venga e ntantani ye yitu yeto?

¹⁵ Yindulanga dina dilenda vangama. Yindulanga e mambu malenda twasa e ntantani ye yitu yeto. I bosi, yindula dina olenda vanga. (Ngana 12:16, 23) I diau kavanga mpangi mosi ankento kuna Austrália. O se dia nkaz’andi kazolanga ludi ko. Ezak’e ntangwa wafunganga makasi. Muna kuma kiaki, vitila benda kunkingula, yandi yo nkaz’andi basamba kwa Yave kimana kabasadisa mu lembi kumvana e mvutu kuna makasi. Bayindula mambu makiese balenda mokena. Muna venga moko yandá ilenda twasa ntantani mu diambu ditadidi mabundu, basikidisa e ntangwa bafwete katuka kuna nzo andi.

16. Avo vabwidi ntantani ye yitu yaku, aweyi olenda vengela fu kia kuyitumba?

¹⁶ Kansi, ezak’e ntangwa dilenda kala diampasi mu venga e ntantani ye yitu yaku. Muna kuma kiaki, avo vabwidi ntantani, olenda kuyitumba wau vo otoma zolanga yitu yaku ye kuzolele kubakendeleka ko. Kansi, sungamena vo zola kwaku muna Yave kufwete sunda o zola una kwau muna yitu. Avo yitu yaku babakwidi diambu diadi, bezaya vo sadila Yave diambu diamfunu kikilu. Ke tulendi komekena muntu ko katambulwila e ludi. Kansi, olenda sadisa akaka bamona e nluta obakanga muna lemvokela nkanikinu mia Yave. Vana ntandu, Yave okubavananga lau nze dina kavana, dia sola kunsadila.​—Yesaya 48:17, 18.

17, 18. Adieyi dilenda kusadisa avo yitu kiaku oyambwidi sadila Yave?

¹⁷ Avo yitu kiaku ovaikisu muna nkutakani  yovo uyivaikisi yandi kibeni, dilenda kala diampasi kikilu. Dilenda kutumwesa mpasi mu ntima yo mona nze vika sia vo nsosolo tusomekeno. Aweyi tulenda zizidila mpasi zazi?

¹⁸ Sianga e sungididi muna salu kia Yave. Avo wakendalala wina mu kuma kia yitu kiaku wayambula sadila Yave, ofwete kumika lukwikilu lwaku. Tanganga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso, kubikanga malongi yo kwendanga muna tukutakanu, kwamanana samuna nsangu zambote yo samba kwa Yave kimana kavana o nkuma wa zizidila e ntantu. (Yuda 20, 21) Adieyi olenda vanga avo ovangidi mawonso mama kansi e ntantu ke zifokokele ko? Kuyoyi ko! Sia e sungididi muna salu kia Yave. Kuna kulanda, ediadi dikusadisa mu lembi sundwa kwa ngindu zambi. I diau diabwila nsoneki a Nkunga 73. Vakala ye ntangwa ina kalendanga lunga-lunga ngindu zandi ko. Kansi, o kuyivana muna salu kia Yave diansadisa mu singika e ngindu zandi. (Nkunga 73:16, 17) I diau mpe dilenda vangama kwa ngeye.

19. Aweyi olenda songela vo oyangalelanga e mpila ina Yave kelongelanga nkangu andi?

¹⁹ Yangalelanga longi dia Yave. Nzambi ozeye wo vo longi diandi dilenda twasa nluta kwa konso muntu, kana nkutu ndiona ovaikisu muna nkutakani. Kana una vo diampasi dikalanga avo muntu tuzolanga oveno e longi, ediadi dilenda kunsadisa mu vutuka kwa Yave. (Tanga Ayibere 12:11.) Una kavutukidi ko, tufwete lemvokela luludiku lwa Yave lwa ‘yambula kala kikundi’ y’awana bavaikiswa muna nkutakani. (1 Korinto 5:11-13) Ediadi ke diambu diakete ko. Tufwete venga mokenanga yandi muna telefone kondwa kuma kiasikila yovo kuntwikila mensagem, nkanda ngatu email.

20. Nkia vuvu tufwete kalanga kiau?

²⁰ Kudimbula vuvu ko! O zola “kuzizidila mawonso.” Muna kuma kiaki, ke tufwete dimbula vuvu ko kia sia vo yitu yovo nkundi eto olenda vutuka kwa Yave. (1 Korinto 13:7) Avo mwene vo yitu kiaku mu soba kena e mavangu mandi, olenda samba mu kuma kiandi kimana kavua nkuma wa lemvokela nkanikinu mia Nkand’a Nzambi yo tambulwila e mbok’a Yave: ‘Vutuka kwa mono.’—Yesaya 44:22.

21. Adieyi ofwete vanga avo yitu yaku kitantu bekusianga wau vo Yesu olandanga?

²¹ Yesu wavova vo tufwete kunzola lutila nkutu una tuzolelanga konso muntu. Yesu wakala ye vuvu vo alongoki andi besonga unkabu yo sikila ye kwikizi muna yandi kana nkutu basilu kitantu kwa yitu yau. Muna kuma kiaki, avo yitu yaku kitantu bekusianga wau vo Yesu olandanga, bund’e vuvu muna Yave. Samba kwa yandi kasadisa kimana walenda zizidila kitantu. (Yesaya 41:10, 13) Kala ye kiese mu zaya vo Yave yo Yesu betoma kuzolanga ye besinga kusenda mu kuma kia kwikizi kiaku.